به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، «حسن سالاریه» امروز (چهارشنبه) در نشست خبری به تشریح پیشرفت پروژه‌های فضایی و ارائه برنامه سال ۱۴۰۳ پرداخت.
رئیس سازمان فضایی گفت: در دولت سیزدهم پس از عدم برگزاری جلسات شورای عالی فضایی در ۱۱ سال گذشته، این جلسات به شکل منظم با حضور رئیس جمهور برگزار شد. در جلسه نخست پروژه‌های متعددی طرح و برنامه ۱۰ ساله فضایی کشور تدوین و تصویب شد.
سالاریه ادامه‌داد: در گام بعدی پس از ۱۰ سال که زمین مناسب برای پایگاه پرتاب چابهار انتخاب شده بود، احداث آن آغاز شد و امیدواریم تا پایان سال بتوانیم از فاز نخست این پایگاه فضایی بهره‌برداری داشته باشیم و بتوانیم در این زیرساخت ایجاد شده ماهواره پرتاب کنیم.
وی تاکید کرد: در آینده بدون داشتن صنعت فضایی قوی، حکمرانی، مدیریت و اقتصاد و بهره‌وری در حوزه اقتصادی دچار چالش‌های جدی می‌شود. وجود آزمایشگاه مناسب باعث افزایش تعداد و کیفیت ماهواره‌های ما می‌شود.
این مقام مسئول خاطرنشان‌کرد: اکنون ساخت فیزیکی این آزمایشگاه به پایان رسیده است. از اقدامات زیرساختی مهم دیگر که در این دولت انجام شد تکمیل پایگاه‌های کنترل و دریافت سیگنال و داده‌های ماهواره بود. پایگاه خیام تکمیل و بهره‌برداری شد و عملیات احداث ۲ پایگاه کنترل و دریافت اطلاعات ماهواره آغاز شده است.
سالاریه درباره فعال‌سازی زیست‌بوم خصوصی فضایی کشور در دولت سیزدهم، افزود: اگر توقع رشد جهش گونه در بخش فضایی را داشته باشیم، نیاز به حضور بخش خصوصی داریم. کشورهایی که در حوزه فضایی پیشرفت جهش‌وار دارند با بخش خصوصی همکاری‌های زیادی دارند.
وی با اشاره به انعقاد قراردادهای بزرگ با بخش خصوصی برای پرتاب، زیرسازی و استفاده از داده‌های ماهواره از ماهواره کوثر مثال زد که ساخته شده و مدتی قبل نیز رونمایی شده است و گفت: قرار بود این ماهواره در خردادماه پرتاب شود، اما به دلیل تاخیر پرتابگر این ماهواره در آبان‌ماه پرتاب خواهد شد.
به گزارش ایرنا، ماهواره کوثر با پرتابگر «سایوز» از روسیه در مدار موردنظر به ارتفاع ۵۰۰ کیلومتری زمین تزریق می‌شود. این ماهواره ۲ دوربین دارد. وضوح تصاویر این ماهواره ۳.۴۵ متر و برای کاربردهای کشاورزی، نقشه‌برداری و حدنگاری مناسب است. عمر مداری این ماهواره ۲ سال خواهد بود. این وضوح تصویر بهترین رزولوشینی است که ساخته شده است. میانگین تیم سازنده ۲۶ سال است.
وی تاکید کرد: به دلیل نیاز به توسعه صنعت فضایی، ساخت برخی ماهواره‌ها را با همکاری بخش خصوصی دنبال می‌کنیم. منظومه‌ها ماهواره‌ای دیگری نیز تا پایان سال به مرحله انعقاد قرارداد می‌رسند تا در مسیر طراحی و تولید قرار بگیرند.
سالاریه گفت: یکی از اقدامات مهمی که در دولت سیزدهم انجام شد مربوط به زیست فضا و پرتاب کپسول زیستی است که مدتی قبل توسط پرتابگر سلمان انجام شد. این پرتاب برای ما آورده‌های زیادی داشت. نمونه ارتقا یافته این کپسول زیستی در حال طراحی است. در تلاش هستیم تا تست‌های کپسول‌های زیستی جدید را انجام بدهیم و آن را برای پرتاب آماده کنیم. زمن انجام این پرتاب حتما اعلام خواهد شد.
معاون وزیر ارتباطات درباره تکمیل پروژه‌هایی که در دولت گذشته تعریف و در دولت سیزدهم به سرانجام رسیده‌است، افزود: نمونه‌های اول و دوم ماهواره ناهید ۲، ماهواره طلوع ۳، بلوک انتقالی مداری سامان، ماهواره ظفر ۲ از جمله ماهواره‌هایی است که در دولت گذشته تعریف شده و در دولت سیزدهم به پایان رسیدند یا در حال تکمیل هستند. صنعت فضایی ما صنعت جوانی است که باید در آن پرتاب‌های متعددی انجام شود تا بتوانیم به تثبیت مدارهای مختلف، ماهواره‌ها و پرتابگر دست پیدا کنیم.
رئیس سازمان فضایی درباره پروژه‌های فضایی تعریف شده در سازمان فضایی، بیان‌داشت: ماهواره‌های سنجشی اپتیکی پارس ۲ و ۳ در حال ساخت هستند. دقت تصویربرداری در آن‌ها هشت و چهار متر از نقاط قوت ماهواره پارس ۲ است که در مرحله ساخت قرار داد و اگر مشکلات فنی خاصی پیش نیاید ممکن است امسال رونمایی شود. برای نخستین بار در کشور ماهواره‌های راداری به نام‌های راد ۱ و راد ۲ را تعریف کردیم. این ۲ از ماهواره‌های سنجشی راداری بسیار مهم هستند که می‌تواند در هر شرایط جوی داده‌های موردنیاز را به زمین ارسال کنند. حتی زمانی که تجهیزی به دلیل ابر و موانع دیگر پنهان شده باشد امکان تصویربرداری دارد.
وی ادامه‌داد: مراحل طراحی ماهواره ناهید ۳ که کلاس پیشرفته‌تر ماهواره ناهید ۲ است در مسیر پیشرفت قرار دارد. این ماهواره برای دستیابی به مدار بالا طراحی شده است.
سالاریه افزود: یکی از بخش‌های ضروری در کشور ما توسعه پرتابگرها است. در سه سال گذشته شاهد پیشرفت‌های بسیار زیادی در این بخش بودیم. مدتی قبل ماهواره‌بر سوخت جامد قائم ۱۰۰ ماهواره ثریا را در مدار ۵۰۰ کیلومتری قرار داد که یک قدم بزرگ برای تثبیت پرتابگرها بود. ۲ پرتاب زیرمداری نیز انجام دادیم که آن‌ها نیز موفق بودند و تا پایان سال نیز پرتاب‌های دیگری با پرتابگر قائم ۱۰۰ خواهیم داشت.
این مقام مسئول اظهار داشت: ماهواره‌برهای قائم ۱۰۵ و قائم ۱۲۰ در حال تحقیق و توسعه هستند. ماهواره‌بر سیمرغ که دارای سوخت مایع است توانست یک پرتاب سه‌گانه و در تمام مراحل موفق داشته باشد. در سال جاری نیز از هر دو پرتابگر با سوخت جامد و مایع پرتاب خواهیم داشت این ۲ پرتابگر ظرفیت خوبی را برای پرتاب‌های بومی مهیا خواهند کرد.
معاون وزیر ارتباطات خاطرنشان‌کرد: در حوزه پرتابگرها، پرتابگر سوخت مایع «سریر» را داریم که مراحل طراحی آن به انجام رسیده و عزم مجموعه فضایی کشور برای دستیابی به مدارهای بالا را تسهیل می‌کند. در بخش بین الملل نیز اتفاقات مهمی در دولت سیزدهم رخ داد که شاخص‌ترین آن پرتاب ماهواره خیام بود. پرتاب این ماهواره مدت زمان طولانی به تاخیر افتاد و مذاکرات پرفشاری در خصوص آن انجام شده بود. در نهایت در سال ۱۴۰۱ این پرتاب انجام شد و برای نخستین بار به تصاویر ماهواره‌ای با دقت ۱ متر دست پیدا کردیم. داده‌های این ماهواره به شکل روزانه دریافت می‌شود و در اختیار مجموعه‌های متعدد قرار می‌گیرد.
وی درباره آخرین اطلاعات مربوط به ماهواره پارس ۱ گفت: پارس ۱ که با موفقیت در مدار تزریق شده است، مزایای زیادی برای صنعت فضایی کشور داشته است. از داده‌های نمونه نخست ماهواره پارس ۱ برای ارتقا نمونه دوم پارس ۱ استفاده می‌کنیم. این بخش یکی از مهم‌ترین دستاوردهای حوزه فضایی کشور است که با تحلیل داده‌های آن می‌توانیم ارتقا محصولات بعدی را به شکل بهتری انجام بدهیم.
سالاریه با بیان اینکه در سال ۱۴۰۳ سه ماهواره طلوع ۳، ظفر ۲ و کوثر توسط پرتابگرهای خارجی و ۲ پرتاب توسط پرتابگرهای داخلی انجام خواهد شد، افزود: برای دستیابی به مدارهای خورشید آهنگ باید ماهواره‌ها را در شیب‌های مداری قرار بدهیم که این مسئله از طریق پایگاه ملی پرتاب چابهار انجام خواهد شد.
وی تصریح‌کرد: پایگاه فضایی چابهار امسال به بهره‌برداری خواهد رسید. پیش‌بینی ما این است که ماهواره‌های بخش خصوصی از این پایگاه پرتاب شود. در بخش خصوصی ماهواره‌های خانواده پژوهش و نمونه‌های آزمایشی منظومه شهید سلیمانی را داریم و با توجه به شرایط از میان این ماهواره‌ها انتخاب صورت خواهد گرفت. البته ماهواره‌های دیگری نیز کاندید هستند اما تمایل ما به پرتاب ماهواره‌های بخش خصوصی است.
هر دولتی سرکار بیاید موظف به حفظ وتوسعه جایگاه فضایی کشور است
معاون وزیر ارتباطات گفت: همانطور که دولت، حاکمیت و مردم موظف هستند از مرزهای کشور خود دفاع کنند، در صنعت فضایی وظیفه همه ما این است که نخوابیم، بیدار باشیم و جایگاه خود را در صنعت فضایی حفظ کنیم و آن را توسعه دهیم.
وی بیان‌داشت: اکنون سازمان فضایی برنامه ۱۰ ساله را دنبال می‌کند، دولت بعدی می‌تواند این برنامه را به روزرسانی کند، توسعه و ادامه دهد.
سالاریه بیان‌داشت: از زمانی که صنعت فضایی در جهان شکل گرفت، جنبه رقابتی داشت. در این رقابت تا حد زیادی شوروی پیشگام‌تر از دیگر کشورها بود و با سرمایه‌گذاری هنگفتی که به هیچ وجه قابل قیاس با دنیا نیست، اقدامات زیادی انجام داد. با مطالعه تاریخ متوجه خواهیم شد که رکود اقتصادی در شوروی نیز به دلیل همین سرمایه‌گذاری در بخش فضایی بود.
وی ادامه‌داد: این نگاه اکنون تغییر کرده و صنعت فضایی به شکل دیگری اهمیت یافته است. اکنون مدارهای پایین (لئو) نقش مهمی در مدیریت منابع آبی، کشاورزی، بلایای طبیعی و پایش فضایی در کشور دارد که از موضوعات راهبردی است. استفاده از صنعت فضایی قابل قیاس با هیچ صنعت دیگری نیست.
این مقام مسئول با بیان اینکه صنعت فضایی در کشورهای مختلف در حال ارزان شدن و گسترش است و اگر کشوری از آن استفاده نکند عقب می‌ماند، افزود: شرایط به شکلی است که امکان دارد قرار دادن ماهواره در مدار پایین به دلیل استقبال بین‌المللی در این مدار، با سختی مواجه شود.
وی اظهار داشت: ماهواره‌های مدارهای بالاتر مربوط به داده‌های ناوبری است که اهمیت زیادی در جهان دارد. کشتیرانی، هواپیما و تاکسی‌ها همگی از این امکان استفاده می‌کنند و داشتن ماهواره در این مدار به برگ برنده‌ای تبدیل شده است. اگر سیستم‌های ناوبری را در مدار نداشته باشیم ممکن است با خطاهای فنی مواجه شویم.
رئیس سازمان فضایی تصریح کرد: زمانی اعزام انسان و محموله به ماه، به رقابت بین بلوک شرق و غرب تبدیل شده بود. اکنون زمانی رسیده که بهره‌برداری از منابع ماه به شدت جدی شده و همه در حال یارکشی هستند تا سایر کشورها را برای این بهره‌برداری با خود همراه کنند.
وی تاکید کرد: بر این اساس، داشتن ماهواره ایرانی و بومی چقدر دارای اهمیت است. اگر در این بخش سرمایه‌گذاری نکنیم ۱۰ سال دیگر هیچ جایگاهی در حوزه فضایی دنیا نخواهیم داشت. هر دولتی که سرکار بیاید موظف است که این مسیر را دنبال کند.
سالاریه بیان‌داشت: باید جایگاه خود را در صنعت فضایی دنیا حفظ کنیم و آن را ارتقا دهیم، زیرا قوانین بین‌المللی به سمت ایجاد محدودیت در این حوزه در حال حرکت است. اگر در این مسیر عقبگردی داشته باشیم دیگر نمی‌توانیم به جای قبلی برگردیم و آن را جبران کنیم.
وی گفت: تا زمانی که شرایط به قدری مشکل نشده که نتوانیم برای یک پرتاب تحقیقاتی نیز مجوز بگیریم، باید پرتابگر و ماهواره‌های خود را تثبیت و برنامه فضایی خود را اعلام کنیم.