به گزارش صبح جمعه ایرنا، رشته بدنسازی به گفته وزارت ورزش جزو سه رشته برتر از نظر مخاطبان در ایران است. این رشته که ورزشکاران بسیار زیاد و باشگاههای مختلفی در سطح کشور دارد، همیشه مسابقاتش مورد استقبال قرار میگیرد و در نتیجه حواشی بسیار زیادی نیز دارد. در سالهای ریاست عبدالمهدی نصیرزاده، شاهد تاسیس سازمان لیگ برای این فدراسیون بودیم که عمر آن به سه سال میرسد و سومین دوره آن نیز در سال جاری آغاز خواهد شد.
علی حبیب اللهی رئیس این سازمان است که برای ارائه توضیحات بیشتر در خصوص مدیریت و ساز و کار لیگ بدنسازی، با خبرنگار ورزشی ایرنا به گفتوگو نشست.
هدف تاسیس لیگ بدنسازی و روند رقابتهای آن
بدنسازی یک رشته بسیار پرهزینه با سختیهای فراوان از نظر رژیم غذایی و تمرینات فیزیکی است. معمولا ورزشکاران این رشته با حضور در رقابتها نمیتوانند هزینهها و زندگی خودشان را تامین کنند، زیرا همیشه رقابت و حضور به صورت انفرادی است و هزینههای تمرین، مربی، برنامه، خوراک و... باید به صورت شخصی تامین شود. در مواردی هم دیده میشود که ورزشکار پس از مدتی رقابت و کسب عناوین برتر به صورت شخصی، مورد توجه شرکتهای خصوصی قرار میگیرند که معمولا فعالیتهای اقتصادی در مکملهای ورزشی دارند.
اکثر باشگاهها در حوزه بدنسازی و پرورش اندام، از بخش خصوصی هستند و از طرف دیگر نیز نهادهای دولتی به این رشته پرمخاطب، علاقهای نشان نمیدهند. به همین منظور با هدف تقویت توان مالی ورزشکاران و اقتصاد باشگاهها، لیگ بدنسازی را راه اندازی کردهایم. در لیگ شرایطی مهیا میشود که ورزشکاران بتوانند به خاطر ورزش حرفهای و کسب عنوان، درآمد داشته باشند و از طرف دیگر با رسمیت بخشیدن به تیمها و باشگاهها، کنترل ناهنجاریهایی همچون دوپینگ، مصرف بیرویه مکملهای مضر، مربیان جعلی و... امکانپذیر شود.
جذابیتهای لیگ برای مخاطبین
در وهله اول سعی کردیم امتیازاتی برای تیمهای شرکت کننده در لیگ در نظر بگیریم که برای حضور در دورههای آغازین، توجیهاتی برای تیمدارها و باشگاهها وجود داشته باشد که حضور پیدا کنند. برای مثال اعزام رایگان برخی از ورزشکاران تیمهای برتر در مسابقات جهانی را مد نظر قرار دادهایم، زیرا هدف خیلی از ورزشکاران حضور در میادین بین المللی قارهای و جهانی است. اعزام تیم اول لیگ به مسابقات آزاد فجیره نیز دیگر امتیازی است که برای برترینهای لیگ در نظر گرفتهایم. این جوایز و امتیازها میتواند برای ورزشکاران ایجاد انگیزه کند، جدای از اینکه ورزشکاران در تیمهای خودشان نیز قراردادهایی میبندند و طبق آن قراردادها کسب درآمد دارند.
آیندهنگری در لیگ بدنسازی
خلاف خیلی از رشتههای ورزشی، در بدنسازی لیگ باشگاهی در سطح بین المللی وجود ندارد. پس از تصویب طرح لیگ در ایران و راهاندازی آن، این طرح را فدراسیون جهانی نیز ارائه دادهایم که در آینده بتوانیم شاهد لیگهای قارهای و جهانی برترین باشگاههای بدنسازی دنیا باشیم. با این روند نه تنها در ایران بلکه در عرصه جهانی بدنسازی نیز انقلاب بزرگی شکل خواهد گرفت. از شروع لیگ تا امروز صحبتهای زیادی با اسپانسرها داشتهایم که در لیگ حضور پیدا کنند اما متاسفتانه نتوانستیم همه آنها را به لیگ بیاوریم. از طرف دیگر نیز اکثر تیمهایی که از دورههای اول حاضر شدند را تا امروز حفظ کردیم و در این دوره شاهد عقد قرارداد ۲۰ تیم در لیگ بدنسازی هستیم.
درآمدزایی ورزشکاران و باشگاهها در لیگ بدنسازی
لیگهای ورزشی پویا برای همه رشتهها درآمدزایی دارند و بدنسازی نیز از این مسئله جدا نیست. ورزشکاران میتوانند از باشگاهها و تیمهای خودشان درآمد داشته باشند و امتیازاتی نیز از طرف فدراسیون دریافت کنند. این مسئله میتواند در کم کردن هزینههای ورزش حرفهای و بالا رفتن توان ژنتیکهای برتر، تاثیر بسیاری داشته باشد. باشگاهها و تیمهایی که میتوانند عناوین برتر را کسب کنند، صاحب برند و اسم خواهند شد که این مسئله میتواند مخاطب بیشتری را برای آنها جذب کند. برند سازی در لیگ میتواند سود بسیاری داشته باشد که رشتههای دیگر و باشگاههای بزرگ همچون استقلال و پرسپولیس نیز دیده میشود. فروش محصول، ورزشکار و فعالیتهایی از این قبیل خیلی بیشتر از یک باشگاهداری سنتی میتواند سودآور باشد.
اعزام تیمها نیز میتواند با این حساب برون سپاری شود و این هدف هم میتواند در برند سازی و قدرت گرفتن باشگاهها و تیمها بسیار موثر باشد. فدراسیون نیز تاکید بسیاری روی لیگ دارد و همچنان امتیازهایی را برای حاضران در نظر میگیرد. با این حال موازیکاریها و تعارضات سازمانی وجود دارد که باید حل شود تا لیگ با توان بیشتری پیش برود. کاهش فعالیتهای موازی و قدرت گرفتن لیگ میتواند در هزینههای فدراسیون نیز صرفهجویی ایجاد کند زیرا دیگر لازم نیست برای هر اعزام رقابت انتخابی به این عظمت شکل گیرد و یا اعزامهای آزاد نیز از هرج و مرج و بالاتکلیفی خارج خواهند شد. البته این روند حذف موازیکاریها باید در فعالیت ۴ چهارساله دوره بعدی ریاست انجام شود زیرا کار زمانگیر و سختی است.
کنترل فدراسیون و داوری توسط باشگاهها و سیاستگذاری فدراسیون برای تیمها
هدف اصلی و سهامدارهای لیگ در واقع باشگاهها هستند؛ بررسی کنترل باشگاهها و تیمها با وجود لیگ میتواند عملی باشد زیرا در این چهارچوب تیمها و باشگاهها با عقد قرارداد، حضور رسمی در فدراسیون پیدا میکنند. از یک طرف نماینده این باشگاهها در مجمع فدراسیون کسب جایگاه میکنند و در تصمیمگیریهای کلان این سازمان تاثیرگذار هستند. از طرف دیگر چون رسمیت وجود دارد کنترل ناهنجاریهایی همچون دوپینگ و تخلفات دیگر، توسط فدراسیون میتواند پیگیری شود.
با قدرت گرفتن لیگ، برای ورزشکاران نیز شرایطی شکل میگیرد که حقوق خودشان را پیگیری کنند. بارها دیده شده است که مربیان با وعدههای ورزشکار را هدایت میکنند اما به نتیجه نخواهند رسید که این مسئله با عقد قراردادهای رسمی در سازمان لیگ میتواند قابل پیگیری باشد. از طرف دیگر در اکثر رقابتها اعتراضات مختلفی به داوری دیده میشود که بعد از مسابقات دیگر قابل پیگیری نیست اما در سازمان لیگ به خاطر شکلگیری چارت داوری دائمی و ثبت تصاویر و...میتوان چنین اعتراضاتی را پیگیری کرد و حقوق ضایع شده را نیز پسگرفت.
تقویت اسپانسرینگ با وجود لیگ
یکی از مشکلات عدیده در بدنسازی عدم دیده شدن اسپانسرها است که هزینههای رویدادها و فدراسیون را به عهده میگیرند. با قوت گرفتن لیگ، اسپانسرها نیز میتوانند نتایج خودشان را با کسب عناوین توسط تیمها، نشان بدهند که این مساله به گسترش و سود آن برند کمک بسیاری خواهد کرد. برای مثال وقتی یک شرکت مکملی اسپانسر یک تیم باشد و ورزشکاران آن بتوانند مقام اول را کسب کنند، نه تنها بین ورزشکاران و افراد تیم آن باشگاه میتواند سود بسیاری داشته باشد، بلکه با نشان دادن نتیجه آن تیم میتواند بین عموم نیز فروش خوبی را رقم بزند.
لیگ میتواند رقابت خوبی نیز بین اسپانسرها ایجاد کند که بسیار به نفع ورزشکاران و تیم است. در مسابقات فعلی برای ورزشکاران و مخاطبین تفاوتی بین اسپانسر وجود ندارد ولی در لیگ اهمیت بسیاری پیدا خواهد کرد.
کنترل حواشی پرورش اندام توسط فدراسیون
اکثر حواشی فدراسیون مانند مسائل مالی، دوپینگ، مربیان بدون مدرک، عدم شفافیت در اعزامکنندهها به مسابقات بین المللی و... قابل کنترل نیست. یکی از دلایل اصلی همه این مسائل این است که باشگاهها و ورزشکاران زیر نظر مستقیم فدراسیون نیستند و مدیریت فدراسیون نمیتواند برای آنها تعیین تکلیف کند. با قدرت گرفتن لیگ، فعالیت باشگاهها ذیل نظر فدراسیون، رسمیت پیدا میکند و کنترل آنها امکان پذیر میشود.
برای مثال اگر دوپینگ در باشگاهها بخواهد انجام بگیرد، فدراسیون با تعداد بسیار زیادی باشگاه در کشور رو به رو است که بازرسی از همه آنها نه امکان پذیر است و نه در حیطه اختیارات آن قرار دارد اما اگر تعداد باشگاههایی که با لیگ قرارداد همکاری دارند مشخص باشد، میتوان مشخص کرد که بازرسی از کجا انجام شود و چه مواردی باید رعایت و کنترل شوند.
رنکینگ باشگاهها و انتخاب مخاطبین
وقتی فعالیت باشگاهها لیگ قوت بگیرد، رتبه بندی و رنکینگ هم شکل میگیرد که این مسئله باعث میشود انتخاب مخاطبین پرورش اندام برای باشگاه و مربی مد نظر راحتتر شود. یعنی اگر ورزشکاری بداند که برترین باشگاه لیگ ایران، یا بهترین باشگاه استان خودش کدام است یا حتی بهترین مربیان را بشناسد، بهتر میتواند انتخاب کند زیرا نتایج را میبیند و راحتتر تصمیمگیری میکند. این مسئله در جذب اسپانسرهای مختلف برای باشگاهها نیز بسیار تاثیرگذار است که سود تیمها را در ادامه خواهد داشت.
در کنار رقابت تیمها، باشگاهها میتوانند در کنار فعالیتهای رقابتی، آکادمیهایی نیز تشکیل بدهند که ورزشکاران را آموزش دهند و حتی به تیمهای دیگر بفروشند. از طرفی برند تیمها میتوانند آنقدر معروف شوند که محصولاتی را با لوگوی خودشان به فروش برسانند و آوردههای زیادی خواهد داشت.
حرکت بدنسازی سنتی به صنعت پرورش اندام
بدنسازی در حال حاضر در ایران به صورت سنتی پیش میرود اما در کشورهای خارجی میبینیم که با مسابقات مختلف و ورود فعالیتهای اقتصادی به این ورزش، صنعت بدنسازی شکل گرفته است. ورزش در دنیا در تمامی ورزشها به این سمت حرکت میکند، مثل صنعت فوتبال که این ورزش را به تافته جدا بافته تبدیل کرده است. وقتی سازمان لیگ ساز و کار و قدرت واقعی خودش را پیدا کند، صنعت بدنسازی در کشور شکل میگیرد و دیگر نگاههای ساده و سنتی به این رشته از بین میرود. به همین دلیل است که باشگاهداری و همکاری ارکان کوچک ورزش در وزارت ورزش نیز بسیاری مورد توجه قرار گرفته است.
صنعت مکملها و داروهای بدنسازی در تمام دنیا این روند را پیش گرفتند ولی هیچ شاخصهای برای تعیین ارزش وجود ندارد. در سازمان لیگ است که میتوان قراردادهای رسمی و قانونی شکل داد و صنعت بدنسازی سالمی را پیش بگیریم. سازمان لیگ باعث میشود که ورزش حرفهای بدنسازی تبدیل به شغل شخص شود و تنها دغدغه و تلاش فرد در این رشته باشد. این روند است که میتواند این ورزش و ورزشکارن آن را بزرگ کند؛ همچون آرنولد شوارتزنگر که با ورود به صنعت سینما توانست انقلابی در این رشته شکل دهد.