به گزارش ایرنا، متخصصان بر این باورند که گرمازدگی زمانی ظاهر می‌شود که فرد، مدت زمان زیادی را در معرض نور آفتاب و یا دمای بالا قرار بگیرد و شدت آن بسته به میزان فعالیت بدنی، رطوبت از دست رفته و طول زمان قرار گرفتن در معرض گرما، می‌تواند از خفیف تا بسیار شدید متغیر باشد.
به دنبال پدیده گرمازدگی، معمولا بدن تا حدود ۴۰ درجه سانتیگراد و ظرف مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه می‌تواند افزایش دما داشته باشد و در صورت عدم رسیدگی اورژانسی به بیمار، فرد در معرض عوارض غیرقابل درمان و حتی مرگ قرار خواهد گرفت.
با آغاز فصل گرما، میزان ابتلا به برخی از بیماری‌ها همچون عفونت‌های گوارشی و روده‌ای نیز افزایش می‌یابد.
با توجه به تاکید متولیان سلامت بر مقدم بودن پیشگیری بر درمان، با رعایت اصول خودمراقبتی می توان از ابتلا به گرمازدگی در فصل تابستان به ویژه در روزهای گرم کنونی که بنا به اعلام اداره کل هواشناسی خراسان رضوی دمای هوا در بسیاری از نقاط استان از ۴۰ درجه نیز فراتر رفته و منجر به صدو هشدار زرد شده است، جلوگیری کرد.
بیشتر بخوانید:
گرمازدگی و راه‌های پیشگیری از خطرات آن
اقدامات خودمراقبتی در پیشگیری از گرمازدگی
مدیر گروه کاهش خطر بلایا و حوادث معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: در تابستان و در گرمای بیش از ۳۵ تا ۳۸ درجه سانتیگراد، باید اصول خودمراقبتی برای پیشگیری از ابتلا به گرمازدگی مورد توجه قرار گیرد.
دکتر محمدرضا جویا با تأکید بر اینکه در موضوع گرمازدگی پیشگیری مقدم بر درمان است، افزود: توصیه می‌شود افراد در تابستان در ساعاتی که هوا خنک‌تر است مثل صبح زود یا بعدازظهرها از منزل خارج شوند و از ترددهای غیرضروری در روزها و ساعات گرم خودداری شود.
وی ادامه داد: همچنین توصیه می‌شود افراد در روزهای گرم لباس‌های سفید، سبک و کمی گشاد بپوشند و از پوشیدن لباس‌هایی با الیاف مصنوعی اجتناب کرده و وسایل حفاظتی مثل کلاه، عینک آفتابی، چتر و کرم‌های ضد آفتاب با درجه پوشش بالا همراه داشته باشند.
این مسوول گفت: هوای گرم باعث تعریق می‌شود و بدن نمک زیادی را دفع می‌کند، بهتر است برای جایگزینی از مایعاتی نظیر دوغ استفاده شود؛ ولی اگر فرد کودک یا سالمند است، بهتر است او را به بیمارستان منتقل کرد.
وی افزود: در چنین شرایطی هرگز نباید کودکان را در اتومبیل تنها گذاشت، زیرا دما در اتومبیلی که در مقابل نور خورشید است به شدت بالا می‌رود و باعث آسیب‌های شدید جسمی به کودکان می‌شود.
گرمازدگی یک فوریت پزشکی است و اگر کسی دچار گرمازدگی شد باید فورا به نزدیک‌ترین مرکز درمانی منتقل شود
دکتر جویا با بیان این که دمای بالای بدن، تغییر وضعیت ذهنی یا رفتاری، تهوع و استفراغ، گرگرفتگی پوست، تنفس سریع، افزایش ضربان قلب و سر درد از جمله علائم گرمازدگی به شمار می‌رود، ادامه داد: تب و بالا رفتن درجه حرارت بدن و همچنین کاهش سطح هوشیاری از جمله عوامل خطر در ابتلا به گرمازدگی است.
وی با بیان این که گرمازدگی بسته به نوع خفیف یا شدید آن درمان متفاوتی دارد، عنوان کرد: گرمازدگی یک فوریت پزشکی است و اگر کسی دچار گرمازدگی شد باید فورا به نزدیک‌ترین مرکز درمانی منتقل شود.
وی افزود: در صورت مواجهه با فرد مبتلا به گرمازدگی، توصیه می‌شود قبل از انتقال بیمار به مراکز درمانی، با تعویض لباس‌های فرد و سرد کردن بدن بیمار به او کمک شود، با استفاده از یک پارچه یا حوله یا اسفنج بدن فرد را با آب سرد خیس کنید، فرد را به مکانی خنک انتقال دهید و می‌توانید روی دست‌ها و پاهای بیمار آب بریزید و از کرم‌های ضد سوختگی استفاده کنید.
بیشتر بخوانید:
کاهش ابتلا به بیماری‌های عفونی در فصل گرما
دانشیار دانشگاه و متخصص بیماری‌های داخلی دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز با بیان این که خودمراقبتی سبب پیشگیری از بیماری‌ها و حوادث غیرقابل جبران و نیز افزایش کارایی و بهبود کیفیت زندگی فرد می‌شود، گفت: خودمراقبتی به اقدامات و فعالیت‌های آگاهانه و هدف داری اطلاق می‌شود که هر فرد به منظور حفظ حیات و تأمین، حفظ و ارتقای سلامت خود و خانواده خود انجام می‌دهد و این امر هم سلامت جسمی و هم سلامت روانی فرد را دربرمی‌گیرد.
خود مراقبتی در بعد جسمی، عاملی مؤثر در کاهش ابتلا به بیماری‌های عفونی در فصل گرما است
دکتر سحر روانشاد با اشاره به این که با شروع فصل گرما، عفونت‌های گوارشی نیز افزایش می‌یابد، افزود: خودمراقبتی جنبه‌های مختلفی از جمله جسمی، روانی، عاطفی و معنوی را شامل می‌شود و در بعد جسمی، عاملی مؤثر در کاهش ابتلا به بیماری‌های عفونی در فصل گرما است.
وی در خصوص نقش اقدامات خودمراقبتی در فصل گرما و اثر آن در کاهش عفونت‌های گوارشی، بیان کرد: خودمراقبتی در این شرایط می‌تواند شامل استفاده از مواد غذایی سالم و بهداشتی و تا حد امکان پخت و پز در منزل به جای استفاده از غذای رستوران باشد.
این مسوول افزود: شست و شوی مناسب میوه و سبزیجات، رعایت بهداشت فردی و شست و شوی مرتب دست‌ها قبل از مصرف مواد غذایی می‌تواند نقش بسزایی در پیشگیری از عفونت‌های گوارشی داشته باشد.
وی ادامه داد: استفاده از آب سالم و بهداشتی، پرهیز از مصرف آب با منشا نامعلوم، نگهداری مواد غذایی در یخچال و ظروف دربسته مناسب، پرهیز از مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌هایی که در فضای باز فروخته می‌شوند، توجه به تاریخ مصرف مواد غذایی قبل از خرید و مصرف آن‌ها، پرهیز از رفتن به استخرهای شلوغ و غیربهداشتی و اجتناب از استفاده از حوله های مشترک از اقدامات خودمراقبتی در این فصل سال است.
بیشتر بخوانید:
تابش مرگبار آفتاب، گرمازدگی را جدی بگیرید
لزوم رعایت بهداشت در پیشگیری از شیوع تابستانی عفونت‌های روده‌ای
متخصص اطفال بیمارستان امام خمینی (ره) درگز با بیان اینکه در فصل گرما ابتلا به بسیاری از عفونت‌های روده‌ای شایع است، گفت: رعایت بهداشت فردی برای جلوگیری از ابتلا به عفونت‌های روده‌ای که بار مراجعه افراد به مراکز درمانی را افزایش می‌دهد، امری ضروری است.
رعایت بهداشت فردی برای جلوگیری از ابتلا به عفونت‌های روده‌ای و کاهش بار مراجعه افراد به مراکز درمانی، امری ضروری است
دکتر سمیه کیوانلو افزود: در روزهای گرم سال، بسیاری از عفونت‌های روده‌ای، اسهال و اسهال خونی در کودکان و سالمندان به عنوان قشر آسیب‌پذیر بیشتر دیده می‌شود که با رعایت بهداشت فردی از جمله شست و شوی مرتب دست‌ها، شست و شو و ضد عفونی کردن سبزیجات و میوه‌ها قبل از مصرف، عدم استفاده از آب برکه و چشمه (حتی با ظاهری زلال) و نیز عدم مصرف خوراکی‌های نامطمئن، قابل پیشگیری است.
وی با اشاره به اینکه علیرغم ساده انگاشتن، این بیماری یکی از علل اصلی مرگ و میر کودکان است، ادامه داد: اگر کودک دچار بی‌حالی یا اسهال شدید، بیشتر از روزی ۱۰ بار یا بیشتر از یک بار در ساعت بوده و یا کاهش حجم ادرار داشت، اشک نداشت، دهانش خشک بود و یا چشم‌های گود افتاده یا اسهال خونی داشت، ضروری است توسط پزشک معاینه و زیر درمان قرار گیرد.
متخصص اطفال بیمارستان امام خمینی (ره) درگز با اشاره به این که علائم کم‌آبی بدن شامل کاهش خروج ادرار، ادرار تیره‌رنگ، خشکی پوست، تشنگی و سرگیجه است، گفت: در صورت ابتلای کودک به اسهال، برای جبران آب از دست‌رفته، مصرف مایعات را افزایش داده و به دلیل حساس شدن دستگاه گوارش در چند روز اول بیماری، از غذاهایی مانند محصولات لبنی، برنج کته، سیب‌زمینی، نان تست، موز، سیب پخته شده استفاده شود و در این مدت از مصرف غذاهایی همچون فست فود، کافئین، آبمیوه‌های غیرطبیعی و نوشابه‌های گازدار خودداری شود.
وی در خصوص کودکان شیرخوار مبتلا، که حساس‌تر هستند، نیز تاکید کرد: مهمترین اقدام، مصرف شیر مادر است زیرا هیچ سرم و محلول و غذایی برای کودکان کامل‌تر از شیر مادر نیست.