به گزارش ایرنا منطقه گردشگری سد علویان علاوه بر زیبایی‌های طبیعی، تاریخی کهن را در دل خود جای داده است و به عنوان تفرجگاهی که آب و هوای فرح‌بخش دارد، از مناطق نمونه گردشگری در سطح آذربایجان‌شرقی محسوب می‌شود.
مسیر منتهی به سدعلویان و گذر از این منطقه گردشگری از میان باغ‌های سرسبز و به ویژه باغات گردو و روستاهای آباد و تاریخی می‌گذرد و نقطه به نقطه‌اش برای گردشگران، طبیعت‌گردان و کوهنوردان دارای جذابیت است.
وجود باشگاه سوارکاری «ایلخی» پادگان مراغه در ابتدای این مسیر که از مهم‌ترین مراکز پرورش اسب اصیل کشور با چندین پیست اسبدوانی است، زیرساختی مناسب برای تفریح گردشگران محسوب می‌شود و اطراف آن هم مملو از باغ‌رستوران‌ها و غذاخوری‌هاست.
بلافاصله پس از این باشگاه سوارکاری، وارد روستای «علویان» می‌شوید؛ روستایی که مغازه‌هایش خوراکی‌های ترش و شیرین و خشکبار به مسافران عرضه می‌کند؛ نان تازه و مواد غذایی را هم می‌توان از همین روستا تهیه کرد.
باغات سرسبز، دریاچه سد و دهکده توریستی هم در شمال‌شرق این روستا قرار دارد و گردشگران پس از عبور از این روستا، با دره‌های زیبایی که در دامان صخره‌های بلند قرار دارد، روبرو می‌شوند.
رودخانه‌های همیشه جاری همچون رود خروشان صوفی‌چای که از قعر این دره‌های سرسبز می‌گذرند، بهترین بهانه برای فرود و صعود به آنهاست و برخی از گردشگران نیز در همین دره‌ها اطراق می‌کنند تا هم از سایه و صدای آرام‌بخش آب بهره‌مند شوند و هم با قلاب ماهی بگیرند.
در این منطقه زیبا رودهای کوچک و بزرگ همیشه جاری در دل طبیعت، خنکا و گوارایی چشمه‌های جوشیده از دل کوه سهند را برای گردشگران به ارمغان می‌آورد و همین طراوت در فصل گرم سال برای گردشگران بسیار لذت‌بخش است.
کمی بالاتر و در آن سوی دریاچه سد علویان نیز روستای «قشلاق» خودنمایی می‌کند؛ روستایی طبقاتی که در دامنه کوهی قرار دارد و بی‌شباهت با «ماسوله» در گیلان نیست.
تصویر زیبای این روستا در برخی از ساعات روز روی آب دریاچه سد علویان منعکس می‌شود و عکاسان و گردشگران را به ثبت تصاویر زیبا از این روستا وادار می‌کند.
«طاهر خامنه» از طبیعت‌گردان مراغه می‌گوید: منطقه گردشگری سد علویان علاوه بر جذابیت دریاچه، دارای دره‌های سرسبز و کوه‌های سربه فلک کشیده است که زیباترین آنها دره پشت روستای «قشلاق» به شمار می‌رود.
دره پشت روستای «قشلاق» را شاید بتوان بکرترین نقطه از منطقه گردشگری سد علویان مراغه دانست
وی با بیان اینکه این دره وسیع، سرسبز و پرآب تا دامنه کوه سهند ادامه می‌یابد، اضافه کرد: باغات، خانه‌باغ‌های تاریخی و رودخانه دایمی به این دره جذابیت مضاعف بخشیده است و آب‌بندهای تاریخی بسیار زیبا و جویبارهای دیدنی هم در این دره وجود دارد.
«خامنه» با بیان اینکه این دره و کوه‌های اطرافش برای کوهنوردان از جذابیت بسیار بالایی برخوردار است، بیان می‌کند: این منطقه کوه‌های پرشیب برای صعود دارد تا جایی که در برخی از مسیرهای صعود باید به مدت نیم‌ساعت به صورت چهار دست و پا باشد.
وی با اشاره به اینکه مسیر صعود مملو از درختان است، اضافه کرد: کوهنوردان در این منطقه صعود در سایه درختان را تجربه می‌کنند و گاهی نیز در این مسیر حیواناتی چون گراز، خرگوش، روباه، گرگ و حتی خرس دیده می‌شود.
وی جانبه‌های دره «قشلاق» را برای گردشگران و به ویژه کوهنوردان بسیار بی‌بدیل می‌داند و ادامه می‌دهد: این جاذبه‌ها برای بسیاری از کوهنوردان کشورمان ناشناخته است و معرفی آنها، توسعه گردشگری ورزشی منطقه گردشگری سد علویان را همراه دارد.
بستری جذاب برای ماهیگیری با قلاب
رییس اداره محیط زیست مراغه نیز مجموعه گردشگری سد علویان را از ظرفیت‌های گردشگری آبی و بستری جذاب برای ماهیگیری با قلاب می‌داند و می‌گوید: وجود انواع ماهی‌های «کپور» و «صوف» در دریاچه سد علویان می‌تواند فرصت ماهیگیری با اهداف خوراکی، ورزشی و کارگاه‌های آموزشی را فراهم کند.
«غلامرضا زارع» افزود: با ایجاد زیرساخت‌هایی چون محل‌های مسقف برای خانواده‌ها نیز می‌توان یک روز فرح‌بخش را برای گردشگران خلق کرد؛ ضمن توجه به اینکه ظرفیت ایجاد بازی‌های آبی به صورت سرپوشیده یا فضای باز در کنار دریاچه نیز وجود دارد.
وی این را هم بیان کرد: ساحل صخره‌ای در قسمت شرق سد علویان نیز با برخورداری از صخره‌هایی به ارتفاع بیش از پنج متر و ساختار توفی و سفید رنگ، فضای آرامش‌بخش برای ساعت‌ها تجدید قوای روحی و روانی است.
به گزارش ایرنا سد علویان از نوع سدهای خاکی با هسته رسی است که در سال ۱۳۷۴ شمسی با کاربری کشاورزی و آب شرب به بهره‌برداری رسید اما در کنار آنها به توسعه گردشگری مراغه هم کمک کرد.
شهرستان مراغه با حدود ۵۱۵ اثر تاریخی و تپه‌های شناسایی شده جزو ۱۰ شهر دارای بافت غنی تاریخی و فرهنگی در کشور محسوب می‌شود و حدود ۳۰۰ اثر تاریخی آن در فهرست آثار ملی قرار دارد.
این شهرستان در ۱۲۷ کیلومتری جنوب‌غربی تبریز و در شرق دریاچه ارومیه قرار دارد و از شمال به تبریز، از شرق به هشترود، از جنوب به میاندوآب و از غرب به بناب و دریاچه ارومیه محدود است.