حجت الاسلام محمدمهدی زارعی گلپایگانی با اشاره به آیه ۱۷ سوره اعراف در گفت وگو با خبرنگار معارف ایرنا اظهار داشت: شیطان با خدا مقابله کرد و گفت که بندگان را از چهار طرف مورد حمله قرار می دهد و چراغ پرفروغ شکر را در وجود آنان خاموش می کند. در واقع شیطان تلاش می کند تا انسان ها نعمت شناس نباشند و شکر، بهترین برنامه خدا برای انسان است.
وی گریزی به تاریخ صدر اسلام زد و با تلاوت آیه ۱۴۴ سوره آل عمران گفت: قرآن، داستان یک فتنه را بیان می کند که باعث سقوط بسیاری از افراد شد که این فتنه مربوط به بعد از پیامبر (ص) است و شبیه فتنه ای است که در کربلا شکل گرفت.
استاد مدرسه امام خمینی (ره) در نجف اشرف افزود: این آیه می فرماید پیامبری که به سمت شما آمده، مثل پیامبران دیگر از دنیا خواهد رفت. حال اگر پیامبر شهید شد یا از دنیا رفت، شما به عقب برمی گردید و فرهنگ نورانی توحید را به فرهنگ جاهلی و شیطانی تبدیل می کنید؟ در ادامه آیه آمده است که اگر از اسلام برگردید، کسی به خدا ضرر نزده و شما خودتان را بدبخت می کنید و در پایان آیه فرمود فتنه ها رقم می خورد و افرادی سقوط می کنند ولی انسان های شاکر سربلند بیرون می آیند.
وی افزود: در قیام کربلا با توجه به این که عده ای لغزیدند، یک فتنه صورت گرفت. چون برخی به امام حسین (ع) نامه نوشتند و اظهار نیاز به امام کردند و بعد شرایطی پیش آمد به گونه ای که برخی ترسیدند، برخی به طمع مال دنیا از اطراف امام پراکنده شدند و بسیاری لغزیدند. خدا می گوید شاکران نلغزیدند و انسان هایی که شاکر نیستند، می لغزند. یعنی افراد شاکر، قدر نعمت های خدا را دانستند و امام حسین(ع) را یکی از نعمت های خدا برشمرده و خود را مدیون خدا دانستند ولی کسانی لغزیدند که تصور می کردند به امام نیازی ندارند.
فلسفه سجده شکر بعد از نماز چیست؟
زارعی گلپایگانی ادامه داد: ما باید به شکرانه حضور در مجالس حسینی، شکرگزار باشیم. یعنی احساس مسئولیت کنیم و به آنچه که فهمیدیم، عمل کنیم. یکی از کارهای مذموم در فرهنگ اسلامی، تکبر و غرور بعد از عمل و عبادت است. لذا بعد از خواندن نماز، سجده شکر به جا می آوریم و از خدا تشکر می کنیم که چنین لطفی به ما کرده نه این که مغرور از نماز خواندن خود شویم. بنا بر این اگر گسی در عبادت گرفتار غرور شد، در واقع شکری انجام نداده و نفهمیده که این نعمت مال خداست.
وی با اشاره به فرازی از دعای ابوحمزه ثمالی گفت: انسان با شکر الهی، تمام زیبایی های زندگی و ارتباط آن را با خدا لمس می کند. یعنی با احساس مسئولیت در قبال نعمت های الهی در مسیر الهی گام برمی دارد و ثابت قدم می ماند.
استاد حوزه علمیه اصفهان با اشاره به این روایت امام جواد(ع) که «نِعمة لاتُشکر کسیئة لاتُغفر» گفت: اگر خدا به شما نعمتی داد و شما شکر نکردید، مانند گناهی نابخشودنی در نامه عمل شماست. شیطان نیز به دنبال آن است تا انسان از نعمت استفاده کند ولی در قبال آن مسئولیتی احساس نکند. مثلا دوستان، خانواده و همسر از نعمت های الهی است که باید در قبال آن ها احساس مسئولیت کنیم.
وی از نعمت های معنوی و باطنی به عنوان بالاترین نعمت یاد کرد و گفت: نعمت هدایت در نعمت های باطنی با ارزش تر است و گاهی برخی نعمت ها برای انسان مغفول است. مانند پدر و مادر و خانواده. حال سوال این است آیا کسی که نیمه خالی لیوان را می بیند، در قبال نیمه پر لیوان احساس مسئولیت می کند. آیا مردی به لطف همسرش پاسخ داده که در جایی که از همسرش کم لطفی دیده، آن را بازگو کرده و بر سر همسرش بزند؟
زارعی گلپایگانی با اشاره به آیه هفتم سوره ابراهیم گفت: وقتی قرآن می فرماید «لئن شکرتم لازیدنکم» اگر شکر نعمت داشته باشید بر نعمت شما اضافه می کنم، شامل تمام زندگی انسان می شود. اگر در قبال امام زمان(عج) احساس مسئولیت کردیم و هدیه ای به محضر آن حضرت فرستادیم، باید ببینیم چه اتفاقی در زندگی ما رخ می دهد. منظور از هدیه به امام زمان این است که نشان بدهیم در قبال ولی خدا احساس مسئولیت می کنیم و خدا را شاکریم که چنین امامی را برای ما قرار داده است.
هدیه‌ای به امام زمان(عج)
وی افزود: هدیه به امام زمان (عج) مانند آن است که یک کار خوب برای آن حضرت انجام دهیم. مثلا ذکر صلوات هدیه کنیم؛ به این معنی که از آن حضرت غافل نیستیم. خوشا به حال کسانی که هر روز زیارت آل یاسین و دعای عهد می خوانند و همین دعاها نشان دهنده قدرشناسی هرچند کوچک و مختصر از نعمت امام زمان است.
این پژوهشگر مذهبی از هدایت به عنوان بزرگترین نعمت خدا یاد کرد و گفت: هدایت در کتاب هدایت یعنی قرآن و امام هدایت یعنی ائمه معصومین (ع) تجلی پیدا کرده است. اگر قدرشناس قرآن و امام باشیم، خدا انسان را هدایت می کند. برخی افراد فقط به یک آیه عمل کردند و خدا به آن ها عنایتی کرد که زندگی آن ها شیرین شد. مثل نویسنده کتاب تولد در لس آنجلس که در آمریکا زندگی می کرد و با قرآن بیگانه بود و می خواست قرآن را به خواهرش در آمریکا نشان دهد و بگوید که این کتاب برای امروز بشر هیچ دستاوردی ندارد ولی وقتی مشغول خواندن شد، یک سوال، ذهنش را درگیر کرد و اکنون کسی است که پای بند به احکام الهی است.
وی اضافه کرد: جرج جرداق، اندیشمند و نویسنده مسیحی بیش از ۲۰۰ بار نهج البلاغه را خوانده و برخی از عبارات این کتاب را به عنوان شگفتی های نهج البلاغه انتخاب کرده بود. او عاشق نهج البلاغه شده بود در حالی که مسیحی بود ولی ما که شیعه علی(ع) هستیم، چگونه از نعمت نهج البلاغه استفاده کردیم؟
جلسات شکرگزاری با فراموشی حجت خدا!
وی با انتقاد از برگزاری برخی جلسات به اسم شکرگزاری گفت: این جلسات و دوره ها برای این است که بزرگترین نعمت ها را فراموش کنیم. چون در این جلسات از هدایت الهی خبری نیست ولی باید نسبت به نعمت های پیرامونی مثل آب و نان تشکر کنیم و تشکر از حجت خدا در آن معنی ندارد و این ظلم است. در واقع این جلسات برای شکرگزاری است ولی نتیجه آن مشغول شدن به نعمت های کوچک و عبور کردن به همراه غفلت از کنار نعمت های بزرگ است.
زارعی گلپایگانی افزود: تشکر نسبت به آب و نان هنر نیست و هنر آن است که نعمت های بزرگتر را بشناسیم و در قبال آن ها احساس مسئولیت کنیم. شیطان اصرار بر این دارد که انسان هیچوقت شاکر نباشد و به همین دلیل تلاش می کند انسان را به وادی تکاثر و تفاخر کند.