به گزارش ایرنا،گردشگری شبانه یکی از راه‌هایی است که در سـال‌های اخیر برای رقابت در بازار گردشگری مورد توجه قرار گرفته اسـت.
شهر همدان با دارا بودن جاذبه های متنوع و متعدد، همواره به عنوان یکی از کانون‌های مهم گردشگری در کشور بوده است و ظرفیت های قابل توجهی جهت توسعه گردشگری شبانه دارد.
امروزه بسیاری از شهروندان به دلیل گرمای هوا و مشغله روزانه ساعات شب را برای تفریح و گردش بر می گزینند، با برنامه ریزی انجام شده از سوی مدیریت شهری و دستگاه های ذیربط طی سال‌های اخیر همدان در روزهای غیر سرد سال به یکی از شهرهای کشور که دارای شب های زنده است، تبدیل شده است.
میدان تاریخی امام خمینی(ره)،پیاده راه بوعلی و بازار شبانه آن، میدان باباطاهر، بلوار گردشگری ارم و مجموعه تفریحی گنجنامه به همراه برنامه های فرهنگی و هنری مناسبتی گوشه هایی از جاذبه های همدان برای گردشگری شبانه به شمار می روند.
اهمیت عوامل محیطی و جاذبه‌های مختلف در توسعه گردشگری شبانه
دلایل عمده بازدید مردم و گردشگران از بازارهای شبانه تنوع غذاهای عرضه شده، گذران وقت، تبیین اقتصاد شبانه، خرده فروشی ها، امکانات اقامتی، فضاهای تفریحی و ورزشی است و مطلوب بودن شرایط آب و هوایی همواره یکی از معیارهای اصلی افراد برای انتخاب گردش در ساعات شب است.
در این راستا فراهم کردن شرایط و زمینه های محیطی برای گردشگری شبانه از جمله تامین امنیت و ایمنی فضاهای شهری به ویژه محدوده های فعال در شب، توسعه حمل و نقل عمومی در ساعات شبانه، نورپردازی مناسب معابر و فضاهای عمومی به ویژه محدوده های منتخب برای توسعه گردشگری شبانه باید در دستور کار مسوولان قرار گیرد.
از آن‌جایی‌که خیلی از شهرها نمی‌تواند در طول روز پاسخگوی تمام انتظارات و مطالبات مردم باشد عده ای از مردم با سلایق، اشتغال و فعالیت‌های مختلف بخشی از امور خود را به شب که آرامش بیشتری بر فضا حاکم است موکول می‌کنند و بعضی از افراد دوست دارند از فضای شب استفاده‌های معنوی، فرهنگی و تفریحی کنند.
برای بیشتر شدن فعالیت‌های فرهنگی و هنری در شب‌ها، می‌توان ساعت فعالیت سالن‌های تئاتر، کنسرت و سینما را افزایش داد و اماکنی را برای کارهای هنری مثل نقّالی، روخوانی، مرثیه‌خوانی، نمایش، روخوانی و نقد کتاب و مواردی که با سنت عمومی سازگار است، تعبیه کرد.
بعضی از مناطق همدان برای اجرای این طرح، مناسب است مانند محدوده پیاده راه اکباتان، بوعلی و میدان مرکزی شهر، بلوار ارم، میدان قائم، پارک مردم، پارک پرواز، میدان باباطاهر، میدان آرامگاه بوعلی سینا این مناطق به‌دلیل در دسترس بودن برای همه شهروندان و طبقات، ظرفیت مطلوب تری را برای اجرای این طرح دارند، میدان امامزاده عبدالله همدان هم فضاهای فرهنگی و مذهبی مطلوبی دارد.
بلوار ارم
بلوار ارم همدان با تعریف زیست شبانه از جمله مسیرهای پیاده روی و کمپ، کانکس های فروش اغذیه، طبیعت زیبا، هتل های دارای امکانات، شهربازی و تالار همایش ها مکان ایده آلی برای گردشگری شبانه است.
تپه استخر عباس آباد
تپه عباس آباد به عنوان بام همدان که به «سر استخر» معروف است می تواند یکی از جاذبه های گردشگری شبانه باشد.
تپه عباس آباد همدان در نزدیکی و مشرف به میدان قائم (میدان داریوش سابق) قرار دارد. این تپه به دلیل مشرف بودن به شهر همدان، همواره از موقعیت ویژه ای برخوردار بود و به عنوان بام همدان نیز شناخته می شود.
یکی از پارک های زیبا و دیدنی شهر، به ویژه مناسب برای میهمانان تابستانی همدان، گردشگاه استخر عباس آباد است که در بالای تپه عباس آباد واقع شده‌است، ۲ جاده یکی از ابتدای بلوار باغ ارم و دیگری از ابتدای جاده گنجنامه، دسترسی به بالای تپه را امکان پذیر می کند.
با توجه به قابلیت های جغرافیایی، طبیعی و گردشگری این تپه، در سال های اخیر تاسیسات تفریحی، پذیرایی و اسکان موقت مناسبی در این منطقه احداث شده و به مجتمع تفریحی و سیاحتی تبدیل شده است.
از بالای تپه از یک سو، چشم انداز طبیعی دره سرسبز عباس آباد و از طرف دیگر، نمایی از شهر همدان نمایان است، در ضلع جنوب شرقی این مجتمع نیز آبشار مصنوعی زیبایی جلوه گری می کند.
از یک طرف باغ ها و کوچه باغ های اطراف این تپه در هر فصل زیبایی های خاص خود را دارد و مورد توجه گردشگران است و از طرف دیگر امکانات رفاهی تپه عباس آباد شامل هتل های اقامتی، مسجد، پارکینگ، رستوران، زمین مخصوص اسکیت، سینمای تابستانی فضای آزاد، آب نمایی با ارتفاع در حدود ۶۰ متر و به طول ۲۰۰ متر و فروشگاه خوراکی و تنقلات بر مناسب بودن این منطقه برای گردشگری افزوده است.
دهکده گنجنامه
دهکده فرهنگی، ورزشی و گردگشری گنجنامه همدان در پنج کیلومتری شهر، در میدان گنجنامه و در مجاورت کتیبه های کهن و آبشار گنجنامه قرار دارد.
کتیبه های گنجنامه که به خط میخی بر تکه سنگی بزرگ حک شده است، به عنوان یادگاری از دوران هخامنشی در کنار آبشاری زیبا می تواند مقصد گردشگران در شب باشد.
مجموعه گنجنامه یکی از قوی ترین قطب‌های گردشگری ایران بوده و عضوی از سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) شده است، دهکده گنجنامه با ظرفیت پنج هزار تن، دارای امکاناتی همچون امکانات تفریحی، ورزشی، اقامتی و آموزشی است.
این دهکده با امکاناتی ویژه مانند سکوی پرش بانجی جامپینگ، کابل پرواز تیرول، دیواره سنگ نوردی، پیست تریال، تعادل هوایی (رنجر)، سالن بولینگ، پینت بال، غار آکواریوم، پیست سورتمه سواری به همراه خدمات ویژه تفریحی شامل خط تله کابین رفت و برگشت، کافی شاپ و رستوران های متنوع، شهربازی سرپوشیده، باغ گیاهان و پارکینگ های روباز و سرپوشیده می تواند ظرفیتی آماده برای پذیرایی از گردشگران در شب باشد.
پیاده راه های همدان
بلوار ارم همواره یکی از پرترددترین خیابان های همدان در شب است، تبدیل این بلوار به پیاده راه موج جدیدی از جذب گردشگر شبانه را ایجاد کرده است، مکانی که هر یک از شهروندان همدان را به سمت خود جذب می کند و به عنوان تفرجگاه جوانان محسوب می شود.
بلوار ارم همدان به واسطه نزدیکی به دامنه الوند و قرار گرفتن در منطقه ای خوش آب و هوا، مقصد اتراق و گردشگری شهروندان در پایان هفته و روزهای تعطیل است و از همین رو مسوولان شهری با پیاده راه کردن آن به دنبال بهبود بار ترافیکی و ظرفیت گردشگری این منطقه هستند.
اما در دل پایتخت گردشگری کشور های آسیایی در سال ۲۰۱۸ میلادی، نبض خیابانی می زند که با گام نهادن در آن، می توان خود را در آن تاریخ و فرهنگ و معماری و زندگی مردمانش دید و لذت برد.
خیابانی سنگفرش که در آن خبری از تردد پرسر و صدای خودروهای دودزا نیست، خیابانی که به واسطه قرار گرفتن در بین ۲ میدان معروف و قدیمی شهر، یعنی آرامگاه بوعلی و میدان امام خمینی (ره) از جمله خیابان های قدیمی و تاریخی همدان به حساب می آید.
پیاده راهی که با اولویت قرار گرفتن گردشگری در توسعه استان، به یکی از نقاط مجذوب کننده برای گردشگران تبدیل شده است و شب ها دستفروشان با بساط کردن در این پیاده راه بازاری شلوغ و پر رونق به راه می اندازند، بازاری که مورد توجه گردشگران قرار دارد و می تواند منبعی برای اقتصاد خانواده ها باشد.
پیاده راه میدان امام خمینی (ره) و پیاده راه اکباتان نیز در امتداد این مسیر سنگ فرش قرار دارند و وجود موزه و تپه باستانی هگمتانه در انتهای پیاده راه اکباتان باعث شده تا قدم زدن های شبانه بر روی این سنگفرش ها، ذهن ها را به دل تاریخ و تمدن ایران ببرد.
جاذبه های این چنینی می تواند حرکتی نوین در توسعه گردشگری در شب باشد و مسوولان شهری به فکر توسعه زیرساخت ها و گسترش این نوع از گردشگری هستند.
استفاده از ظرفیت بخش خصوصی برای ایجاد زیرساخت‌های گردشگری شبانه
معاون گردشگری اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان گفت: خیلی از افراد مانند کارمندان به دلیل مشغله روزانه از ساعات شب برای تفریح و گردشگری استفاده می‌کنند و برهمین اساس باید این فرصت برای آنها فراهم شود و می‌طلبد که فرهنگسازی انجام شود تا افرادی که در نقاط مختلف به گردشگری شبانه بپردازند از ایمنی و امنیت کافی برخوردار باشند.
علی خاکسار اظهار کرد: همکاری دستگاه‌های مختلف مانند شهرداری و نیروی انتظامی زیرساخت‌های مورد نیاز را فراهم می کند تا مردم احساس امنیت کنند و بتوانند با خانواده اوقاتی را سپری کنند.
وی ادامه داد: اجرای برنامه های فرهنگی و مناسبتی در مواقع فصول مختلف سال و متناسب با هر فضا رویداد های خاص فرهنگی مانند محرم و صفر، برنامه های تفریحی و شاد، نقالی، برای سرگرمی خانواده ها باید در دستور کار قرار گیرد و خوشبختانه همدان این ظرفیت را در مکان‌هایی مانند جاده گنجنامه به عنوان محور گردشگری و جذاب برای همشهریان و مسافران دارد.
معاون گردشگری اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان گفت: با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی برای ایجاد زیرساخت‌ها سرمایه گذاری و بستر سازی شود، دستگاه های دولتی نیز برای رفع موانع پای کار باشند که این هم افزایی می‌تواند دغدغه های خانواده ها را در گردشگری شبانه رفع کند.
خاکسار اظهار کرد: آرامگاه بوعلی سینا، گنبد علویان، تپه باستانی هگمتانه و آرامگاه باباطاه و طبق برنامه سراسری تا ساعت ۲۰ و ۳۰ دقیقه پذیرای بازدیدکنندگان است اما تمدید این زمان نیازمند مصوبه‌های کشوری است زیرا حفاظت و حراست از این اماکن بسیار دشوار و مستلزم تأمین بودجه و نیروی انسانی است.
وی ادامه داد: شهرداری با نورپردازی خیابان‌ها و معابر فضای شهر را آماده کند ما هم می‌توانیم با رویدادهای فرهنگی همچون آئین‌های سنتی، اجرای آواها و نواهای محلی، نمایشگاه‌ها و غرفه‌های متنوع شبهای همدان را نه تنها برای شهروندان بلکه برای گردشگران داخلی و خارجی دلربا تر کنیم.
معاون گردشگری اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان گفت: در شرایطی که گردشگری همدان لبریز می‌شود، استفاده بهینه از طول شبانه روز و امکانات موجود بهترین و عاقلانه ترین کار است به شرطی که بسترهای لازم گسترده شود و شبهای همدان از هر نظر شایسته گردشگران باشد.
پیاده راه بوعلی به جاذبه گردشگری شبانه تبدیل شده است
خاکسار اظهار کرد: پیاده راه بوعلی به جاذبه گردشگری شبانه تبدیل شده و مردم برای خرید به آنجا مراجعه می‌کنند، می‌توان این محور را تکمیل کرد و پیاده راه اکباتان را به آن افزود و نیز برنامه های فرهنگی در پیاده راه‌ها اجرا شود تا مردم تمام نقاط شهر از برنامه های مناسبتی استفاده کنند.
ضرورت تقویت گردشگری شبانه در همدان
رییس بنیاد ایران‌شناسی همدان با تاکید بر ضرورت تقویت گردشگری شبانه گفت: نه تنها دستگاه میراث‌فرهنگی بلکه سایر دستگاه‌ها مانند اصناف و تاسیسات گردشگری، باید همکاری کنند تا امکان گردشگری در ساعات شب فراهم شود.
محسن جانجان افزود: امکان بازدید از اماکن گردشگری در ساعات شب، فعالیت رستوران‌ها در ساعات انتهایی، ارائه خدمات شبانه توسط وسایل نقلیه عمومی در رونق گردشگری شبانه اثر بخش است که نیازمند تعامل دستگاه‌های ذیربط مرتبط است تا خدمات شبانه روزی به گردشگران ارائه شود.
تامین نور مکان های تفریحی در کنار برقراری نظم و امنیت لازمه گردشگری شبانه به شمار می رود که در این زمینه ضعف هایی در همدان وجود دارد که باید برطرف شود.
عضو شورای شهر: گردشگری شبانه در همدان مورد توجه قرار گیرد
رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری، مالی و گردشگری شورای اسلامی شهر همدان در این خصوص گفت: گردشگری شبانه در همدان با توجه به ظرفیت های متنوع شهر باید مورد توجه قرار بگیرد.
حمید بادامی نجات اظهار کرد: متاسفانه شاهد تاریکی در سطح شهر در ساعات شبانه هستیم که زیبنده نیست.
وی بیان کرد: نورپردازی شهر در شب از منظر اقتصادی، امنیت و گردشگری حائز اهمیت است و شهرداری باید با ابتکار عمل در نورپردازی‌ها داشته و زیرساخت‌های لازم را برای پذیرایی از میهمانان نوروزی فراهم کند.
رییس کمیسیون گردشگری شورای شهر همدان ادامه داد: گردشگری در شب علاوه بر جذابیتی که برای گردشگران دارد می‌تواند درآمدزایی بالایی را نیز برای بازار همدان داشته باشد.
بادامی‌نجات با بیان اینکه روشنایی شهر از مطالبات جدی شهروندان است، افزود: وضعیت نور سطح شهر ضعیف بوده و موجب نارضایتی مردم شده است.
این عضو شورای شهر همدان اضافه کرد: وقتی یک گردشگر و مسافر در استان حداقل امکانات گردشگری را نیز مشاهده نکند این مساله آسیب جدی را برای استان به همراه خواهد داشت.
رهاورد:
همدان پتانسیل بالایی در زمینه گردشگری شبانه دارد اما تحقق مناسب آن به شرط برنامه ریزی مناسب حاصل می شود.
نورپردازی مناسب، ارایه خدمات رفاهی مطلوب و برنامه های فرهنگی و هنری سه ضلعی است که برای توسعه گردشگری شبانه باید مورد توجه جدی قرار بگیرد.