به گزارش ایرنا تخیل طبیعت‌گردان در این دره سرسبز ابتدا در مواجهه با حجم زیاد سنگواره‌ها شکار می‌شود و در مراحل بعدی، تنوع حیات وحش و پوشش گیاهی آن روزها را با واقیت‌های خیالی درهم می‌آمیزد.
همان دورانی که گله‌های زرافه و اسب در این دره‌ی جنوبی سهند به این سو و آن سو می‌دوند و صدای پای فیل‌ها و کرگدن‌ها و هرازگاهی غرش ببرها، لرزه بر اندام دیگر موجودات زمینی می‌انداخت.
گونه‌های مختلف غزال، بز، قوچ، گاو وحشی و گوشت‌خوارانی چون گربه‌سانان و کفتارها تنها بخشی از پستانداران ماقبل تاریخ این دره بودند و در میان آنها دیگر گاوسانان با شاخ‌های ساده یا پیچ در پیچ هم وجود داشتند.
دانش‌آموخته دوره دکتری دیرینه‌شناسی از دانشگاه «هلسینکی» فنلاند و عضو هیئت علمی دانشگاه زنجان در مورد وضعیت آن روزهای سهند و دره گرگ اینگونه بیان می‌کند: قبل از مرگ‌ومیر بزرگِ جانوران در اثر فوران‌های آتشفشان سهند، تغییر آب و هوایی گسترده‌ای به وجود آمده بود.
به گفته دکتر «مجید میرزایی عطاآبادی» این تغییر شامل ورزش بادهایی بود که موجب شد تا جبهه‌های هوای پرباران تشکیل‌شده بر فراز اقیانوس اطلس به منطقه مدیترانه شرقی و شرق اروپا در حوالی دریای سیاه و مدیترانه و شمال‌غرب ایران برسد و با ریزش باران‌های فصلی، امکان رشد علفزارها و پوشش نیمه‌جنگلی را فراهم کند.
وی اضافه کرد: همین پوشش گیاهی نیز شرایط مناسبی برای گیاهخواران و گوشت‌خواران بزرگ فراهم کرده بود؛ جانورانی که میلون‌ها سال پس از دایناسورها پا به این سرزمین گذاشته بودند.
وی با بیان اینکه در دره گرگ از منطقه فسیلی مراغه سنگواره‌ها در سطوح بالایی زمین قرار دارد، ادامه می‌دهد: اکنون نزدیک به دو سده پژوهش دیرینه‌شناسی در این منطقه نشان می‌دهد که حیات وحش آن دوران با به هم خوردن شرایط زندگی و ریزش گدازه‌ها یا رفتند یا فسیل شدند.
البته که بازدید طبیعت‌گردان و گردشگران از این دره، آنان را با سنگواره‌ها یا فسیل‌ها مواجه می‌کند و در بخشی از این دره هم که سنگواره‌ها در سطح زمین قرار دارد، سوله‌ای روی آنها ایجاد شده است تا از گزند بارش‌ها در امان بمانند.
دره گرگ صبح و عصر رویایی دارد
رییس اداره محیط زیست مراغه می‌گوید: دره هزار و ۲۶ هکتاری گرگ در شمال روستای مردق و در داخل منطقه فسیلی مراغه واقع است و به علت وجود باغات سیب، حیات جانوری و مناظر زیبای سهند، صبح و عصرهای بی‌نظیری برای گردشگران و طبیعت‌گردان دارد.
«غلامرضا زارع» افزود: دره گرگ از دیرباز مورد توجه دانشمندان و دیرینه‌شناسان بوده و بخش اعظم مطالعات دیرینه‌شناسی سازند مراغه در این مکان انجام شده و اولین موزه صحرایی فسیل مهره‌داران در ورودی این دره احداث شده است.
وی با تاکید بر اینکه حداقل چهار لایه پرفسیل در طول این دره وجود دارد، ادامه می‌دهد: می‌توان دهکده فسیلی را در این دره با پنج موزه صحرایی و پارک میوسن که نمایشی از موجودات ۱۲ میلیون سال پیش است، ایجاد کرده و آن را به یک فرصت بی‌نظیری گردشگری تبدیل کرد.
وی در مورد وجه تسمیه این دره هم می‌گوید: دره گرگ به واسطه وجود تعداد قابل گرگ، شغال و روباه در گذشته به این نام شناخته شده و اکنون هم خرگوش‌ها به وفور در این رده به چشم می‌خورد.
دره گرگ، مورد توجه دیرینه‌شناسان جهان
رییس اداره محیط زیست مراغه می‌گوید: «منطقه فسیلی مراغه» و به ویژه دره گرگ به اذعان کارشناسان، جزو پنج منطقه پراهمیت دارای سنگواره‌های (فسیل‌های) مهره‌داران جهان به شمار می‌رود و همواره مورد توجه دیرینه‌شناسان قرار دارد.
«زارع» ادامه می‌دهد: تاکنون نیز دیرینه‌شناسان متعددی از کشورهای مختلف جهان از جمله پروفسور «میکائیل فورتلیوس/ Mikael Fortelius»، استاد بازنشسته دانشگاه «هلسینکی» فنلاند از دره گرگ بازدید کرده است.
وی با بیان اینکه هر دیرینه‌شناسی که به مراغه سفر کند بی‌شک به سراغ دره گرگ می‌رود، اضافه کرد: این دره را شاید بتوان یکی از جذاب‌ترین ظرفیت‌های طبیعت‌گردی مراغه به شمار آورد و بر همین اساس نیز از آن حفاظت می‌شود.
به گزارش ایرنا تاریخچه مطالعات روی سازند استخواندار مراغه به سال ۱۸۴۰ میلادی بر می‌گردد؛ زمانی که یک بازرگان روسی فسیل‌های جمع‌آوری شده از مراغه را خرید و به دانشگاه «دورپات» فرستاد.
پس از آن بود که پای دیرینه‌شناسان خارجی یکی پس از دیگری به مراغه و دره گرگ باز شد و در صورت برنامه‌ریزی اصولی و احداث پارک «میوسن» به عنوان یک دوره زمین‌شناسی، می‌توان دیرینه‌شناسان، زمین‌شناسان و طبیعت‌گردان بسیاری را در این دره میزبانی کرد.