به گزارش ایرنا، ترافیک در شهرهای مازندران سال‌هاست که آرامش را از شهروندان این شهر گرفته است و هر چقدر هم که می‌گذرد بر شدت آن افزوده می‌شود. تقریبا همه شهرهای پرجمعیت و بزرگ مازندران از غرب تا شرق استان با این معضل مواجه هستند. در تعطیلات و زمان حضور مسافران نیز این چالش در شهرهای مازندران به ویژه شهرهای غربی تشدید می‌شود. اما گره کور ترافیک در برخی شهرهای استان مانند بابل، قائمشهر و ساری روز تعطیل و غیرتعطیل نمی‌شناسد و در هر شرایطی پابرجا است.
ترافیک در مرکز استان و به ویژه هسته مرکزی ساری طی سال‌های اخیر به معضلی کلافه‌کننده و کلافی سردرگم تبدیل شده که دامنه آن به در برخی ساعات روز به کوچه‌های باریک و قدیمی شهر نیز کشیده می‌شود.
محدوده مرکزی ساری امروزی که در دهه‌های گذشته بافت اصلی شهر را تشکیل می‌داد و بسیاری از مراکز خدماتی و اداری در آن قرار دارد اکنون کانون اصلی ترافیک است. ترافیکی که به دلیل حضور شهروندانی از سایر شهرها برای انجام امور درمانی، اداری و دریافت خدمات مختلف هر روز مشاهده می‌شود و به نظر می‌رسد فعلا راهی هم برای گریز از آن وجود ندارد.
حل معضل ترافیک ساری به اجرای معابر جدید و تعریض معابر کنونی نیاز دارد. موضوعی که با توجه به تراکم بالای هسته مرکزی شهر و میراثی بودن بخشی از این محدوده به نظر می‌رسد جز با خریداری املاک اشخاص ممکن نباشد. البته تحقق این هدف برای شهری مانند ساری که با چند هزار نیروی مازاد هر ماه گرفتار تامین حقوق کارکنان است و عمده درآمدش صرف پرداخت حقوق و حق بیمه و بدهی‌های به جا مانده از گذشته می‌شود تقریبا غیرممکن است. بنابراین نمی‌توان انتظار داشت که معضل ترافیک در ساری به این زودی‌ها و تا سال‌های طولانی برطرف شود.
فرماندار مرکز استان نیز این موضوع را تایید می‌کند و معتقد است که پیش‌نیاز حل معضل ترافیک ساری، روشن شدن تکلیف بافت تاریخی و فرسوده این شهر است.
محمدعلی نوبخت این موضوع را در مراسم تجلیل از خبرنگاران مرکز استان که دیروز -یکشنبه ۲۱ مرداد- برگزار شده بود عنوان کرد و گفت: مساحت بافت تاریخی و فرسوده ساری ۶۰۰ هکتار است که گستره زیادی برای این شهر محسوب می‌شود.
وی افزود: حل معضل ترافیک در ساری به اجرای طرح‌های بزرگ زیرساختی نیاز دارد که نخستین لازمه آن در اختیار داشتن فضای مناسب است.
نماینده عالی دولت در ساری خاطرنشان کرد: تا زمانی که وضعیت بافت فرسوده و تاریخی ساری روشن نشود معضل ترافیک هم در این شهر حل نخواهد شد.
۶۰۰ + هزار
البته به استناد آمارهایی که نوبخت پیش‌تر ارائه کرده بود مجموع مساحت بافت فرسوده ساری که همه بافت‌های تاریخی، فرسوده، سکونتگاه‌های غیررسمی، کاربری ناهمگون شهری و روستاهای الحاقی را شامل می‌شود یک‌هزار و ۶۵۰ هکتار است.
فرماندار ساری دی ۱۴۰۱ در مراسم ترویج نوسازی و مقاوم‌سازی واحدهای مسکونی فرسوده ساری عنوان کرد که «در این شهر ۱۳۴ هکتار بافت مربوط به محدوده‌ها و محلات تاریخی، ۶۴۱ هکتار بافت فرسوده، ۲۴۹ هکتار سکونتگاه‌های غیر رسمی، ۹ هکتار کاربری ناهمگون شهری و ۶۱۷ هکتار روستاهای الحاقی به شهر وجود دارد که در مجموع با عنوان بافت فرسوده و ناکارآمد شهری در شهر ساری شناخته شده است.»
از تئوری تا اجرا
نوبخت آن روز در بخشی از سخنرانی‌اش گفته بود: «در بافت‌های فرسوده نه تنها فرسودگی کالبدی بلکه فرسودگی امنیتی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و بهداشتی نیز قابل رویت است و تلاش ما در جهت بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده مبتنی بر فرآیند برنامه‌ریزی گام به گام و مدیریت جامع‌نگر در شهرستان در حال انجام است تا با ساماندهی بافت‌های فرسوده و آمایش محله‌ای به سمت نوگرایی و نوسازی حرکت کنیم. »
اما اکنون که نزدیک به ۲ سال از آن مراسم و اظهارات نوبخت می‌گذرد، با جمله‌ای که فرماندار ساری در مراسم تجلیل از خبرنگاران بیان کرد به نظر می‌رسد خودش هم متقاعد شده که اظهارنظرهای تئوریک در این زمینه بدون فراهم شدن زیرساخت و تامین اعتبار ممکن نیست.
این وضعیت در حالی مشاهده می‌شود که آذر ۱۴۰۱ سید محمود حسینی‌پور استاندار پیشین مازندران در همایش شهرداران استان اعلام کرده بود نهضت احیای بافت‌های فرسوده در مناطق شهری مازندران آغاز شده و شهرداری‌های استان برای تحقق این امر و اجرای برنامه‌های اشتغالزایی در طرح‌های سرمایه‌گذاری مشارکت جدی داشته باشند.
وی تاکید کرده بود که با همراهی شهرداری‌های استان باید نهضت احیا بافت های تاریخی و نوسازی بافت فرسوده در دستور کار قرار گیرد.
حسینی‌پور یک سال پیش از این اظهارنظر نیز اعلام کرده بود که برای کاهش ترافیک در شهرهای مرکزی مازندران مطالعه طرح احداث مونوریل توسط متخصصین این حوزه آغاز شده است. البته مشخص نشد که نتیجه این مطالعات چه شد و طرح به کجا رسید. هرچند قابل پیش‌بینی بود که این طرح نیز مانند متروی تهران-شمال در حد یک اظهارنظر باقی می‌ماند.
این ادعای مطرح شده توسط استاندار پیشین مازندران البته پیش از او نیز بارها عنوان شده بود. حتی در اوایل هه ۸۰ نیز چنین اظهارنظرهایی مطرح می‌شد. سال ۱۳۸۳ نادعلی رمضان‌پور که ریاست شورای شهر ساری را بر عهده داشت گفته بود: «ساخت و راه‌اندازی قطار هوایی در ساری به آن سادگی که برخی مسولان بیان می‌کنند در این شهر قابل اجرا نیست. بیان یک مطلب بسیار آسان و عمل به آن مشکل است و تا طرحی به صورت علمی و مهندسی بررسی نشود نمی توان راجع به آن اظهارنظر کرد. »
بی‌توجهی به ضوابط
ضعف و عقب‌ماندگی مازندران در شهرسازی و بی‌توجهی به قواعد و مقرراتی که در این زمینه وجود دارد را می‌توان در شهری مانند ساری که اکنون ترافیک در آن به گره کور تبدیل شده از سال‌ها پیش تا کنون مشاهده کرد.
وجود پاساژهای پرتعداد در این شهر و به ویژه هسته مرکزی شهر که بسیاری از آن‌ها در یکی ۲ دهه اخیر بدون توجه به ظرفیت ترافیکی معابر پیرامونی ساخته شده‌اند نشان می‌دهد امکان پیشگیری از کور شدن این گره ترافیکی وجود داشت، اما ارجح دانستن درآمد بر ضوابط سبب شد که ترافیک در این شهر سال به سال تشدید شود.
مصداق این ادعا صدور مجوز ساخت مجتمع‌های پزشکی متعدد در خیابان پرترافیکی مانند خیابان فرهنگ ساری است که یکی از عوامل اصلی ایجاد گره ترافیکی در هسته مرکزی این شهر است. مجتمع‌هایی که بدون در نظر گرفتن ظرفیت ترافیکی و تراکم محله‌های پیرامونی هر سال بر تعدادشان افزوده می‌شود و گره ترافیکی هسته مرکزی این شهر را کورتر می‌کنند.
ترافیک در شهر پاساژها
استمرار ساخت پاساژها و مجتمع‌های پزشکی در هسته مرکزی شهر در حالی که مسئولان هر از گاهی طرح خروج مراکز اداری و خدماتی از هسته مرکزی ساری و انتقال به مناطق حاشیه‌ای شهر را بیان می‌کنند بیان‌گر تضاد رفتاری و گفتاری مدیران به ویژه در حوزه شهرسازی است. این وضعیت در حالی دیده می‌شود که مازندران تنها استان دارای طرح ویژه شهرسازی استانی است و حتی به این طرح مهم نیز هیچ توجهی در استان نشده است.
فرزانه صادق مالواجرد معاون وزیر راه و شهرسازی که اکنون نام او به عنوان وزیر پیشنهادی راه و شهرسازی مطرح شده است، ۲۹ دی ۱۴۰۰ در سفرش به ساری گفت‌وگویی با خبرنگار ایرنا داشت و این موضوع را عنوان کرد که «مازندران تنها استان دارای طرح ویژه شهرسازی استانی است، اما برای اجرای این طرح گامی در استان برداشته نشده است. »
صادق مالواجرد گفته بود: «با توجه به ویژگی‌های منحصربه‌فرد مازندران از نظر اقلیمی و ساختار جغرافیایی و میزان تقاضایی که برای ساخت بناها در این استان وجود دارد، برنامه‌ریزی برای ساخت و ساز و گسترش مناطق شهری در این استان باید بر مبنای ویژگی‌ها و محدودیت‌های این استان باشد که به همین منظور نیز طرح ویژه شهرسازی مازندران در شورای عالی معماری و شهرسازی کشور تعریف شده بود. »
همه این کم‌توجهی‌ها به شهرسازی درست و اصولی در مازندران و به ویژه مرکز استان که هر روز پذیرای هزاران نفر از شهروندان سایر شهرهای استان است سبب شده از یک سو ساختار شهری ساری مانند بسیاری از شهرهای استان ناهمگون و بی‌برنامه رشد کند و از سوی دیگر گره ترافیک در این شهر کورتر شود.