به گزارش ایرنا، تشکل‌ها و مشارکت‌های اجتماعی، یک سرمایه مهم و موثر مردمی است که گسترش هر چه بیشتر آن به معنای برخورداری جامعه و دولت از پشتوانه‌ای استوار برای حل مشکلات است.
پیشنهاد نامگذاری چنین روزی، در همایش سراسری دولت و تشکل‌های اجتماعی با حضور سه هزار سازمان مردم‌نهاد ۲۲ مردادماه سال ۱۳۹۳ مطرح و پس از ارجاع این پیشنهاد توسط وزارت کشور به شورای فرهنگ عمومی، درج عنوان "تشکل‌ها و مشارکت‌های اجتماعی" به نام بیست و دومین روز مردادماه هر سال در تقویم کشور تصویب شد.
تشکل های اجتماعی مردمی، محلی برای جذب و سازماندهی نیروهای داوطلب از همه اقشار جامعه برای حضور در عرصه رویدادهای مختلف از قبیل سیل و زلزله به عنوان نیروی اجتماعی برای کمک به دولت و شهروندان است.
اینگونه سازمان های مردمی به دلیل تنوع نقش ها، ویژگی ها و تکثری که دارند با پسوند "غیر دولتی" نیز تعریف و شناخته می‌شوند تا در اموری مانند فعالیت های امدادی، مذهبی، خیریه، زیست محیطی، زنان، جوانان، سالخوردگان، بیماران و محرومان به عنوان نیرویی پشتیبان مشارکت کنند.
خبرنگار ایرنا به همین بهانه و با توجه به اهمیت سمن ها به ویژه در حوزه ورزش و جوانان با "لیلا کریمی رئیس گروه مشارکت های اجتماعی جوانان اداره کل ورزش و جوانان زنجان" گفت و گو کرده است.
ایرنا: در خصوص نحوه شکل گیری سمن های جوان توضیح دهید.
نحوه تشکیل یک سمن به این طریق است که جوانان متقاضی در سن تعیین شده و علاقه مند به یک موضوع خاص می توانند در سامانه ملی مشارکت های اجتماعی به نشانی https://saman.msy.gov.ir تقاضای خود را ثبت کنند البته یکسری استعلامات و تکمیل فرم نیز باید انجام شود.
پس از طی مراحل مختلف مجوز مربوطه از طریق اداره کل ورزش و جوانان استان صادر و در نهایت به فعالیت رسمی آن سمن منجر می شود.
برای توسعه و حمایت از سمن ها دولت نقش تسهیلگری دارد و همین کمک کردن به آنها " به صورت مالی و غیر مالی" اثر بسزایی در رشد و توسعه آنها و انجام امور محوله ایفا می کند.
یک کمک دیگر دولت، بحث توانمند سازی آنهاست، این موضوع به ویژه برای سمن های جوان اهمیت ویژه ای دارد، به این دلیل که آنها تجربه کافی ندارند و به همین منظور برای افزایش دانش و آگاهی گروه های هدف یکسری دوره های آموزشی مهارت و دانش افزایی برگزار می شود.
برخی دوره ها نیز به صورت تخصصی برای حوزه های فعالیت کاری آنان و برخی دیگر به صورت غیر تخصصی شامل مهارت های مختلف تخصصی و غیر تخصصی برگزار می شود.
ایرنا: چه چالش هایی بر سر راه سمن ها وجود دارد؟
یکی از چالش های مهم و پیش روی سمن های جوان، برخوردار نبودن از تجربه، بنیه مالی و پشتوانه کافی نسبت به سمن های دیگر است، از طرفی این سمن ها به مباحثی از قبیل حسابرسی، حساب داری و امور مالیاتی آشنایی ندارند.
فقدان آگاهی و نبود منابع مالی کافی موجب شده که سمن های تازه کار نتوانند حسابدار در اختیار داشته باشند اما سمن های دیگر با چنین مساله ای مواجه نیستند و می توانند از پس کارهای خود بر آیند.
اصطلاحی وجود دارد مبنی بر اینکه سمن ها بازوی اجرایی دولتها هستند اما بورکراسی اداری و کاغذ بازی ها نیز زیاد است به طوری که جلسات زیادی باید برگزار یا اینکه سلسه مراتب رعایت شود و همین مساله موانعی را پیش پای فعالیت این سمن ها ایجاد می کند.
در مسائل یا حوادث غیر مترقبه هم که نیاز به اقدامات ضربتی وجود دارد تا دولت ها وارد عمل شده و مقدمات کاری را انجام دهند و یا سلسله مراتب طی شود زمان از دست می رود، بارها دیده شده، همین گروه های مردمی و یا سمن ها سریعتر از دیگران خود را به محل حادثه رسانده اند.
باید توجه داشت که سمن ها از جنس مردم هستند و مسائل مختلف را به صورت عینی در جامعه مشاهده و بررسی می کنند در واقع سمن ها بهتر از خود دولت مشکلات و علل بروز و ظهور آن را می دانند و اینکه چگونه می توانند آنها را حل و فصل کنند.
سمن ها حلقه واسط بین دولت و مردم هستند و می توانند صدای مردم را به گوش دولت برسانند همچنین می توانند به دولت کمک کنند تا برنامه ها و سیاست های خود را بین مردم به راحتی پیاده و اجرا کند.
ایرنا: هم اکنون چه رویکردی در توسعه سمن ها و یا سازمان های مردم نهاد جوان وجود دارد؟
رویکرد کلی درخصوص سمن های جوان فرآیند محور نه نتیجه محور است به این معنی که از سمن های جوان انتظار اجرای کارهای بزرگتر و نتیجه‌ای بهتر همانند سمن های دیگر نداریم، بلکه به دنبال این هستیم این سمن ها با آزمون و خطا به هدف خود برسند و به نوعی تمرین کنند.
جوانانی که به سمت تشکیل سمن ها می آیند، تا دیروز مشغول تحصیل بوده اند و تلاش بر آماده سازی آنان برای ورود به جامعه است بنابراین فعالیت آنان در سمن ها تمرینی برای ورود به جامعه بزرگتر است.
در حال حاضر کارهای خوبی از سوی وزارت ورزش و جوانان در حوزه سمن های جوان در حال انجام است و به تبع آن در استان ها شبکه سازی این سمن ها در دستور کار قرار دارد.
در این راستا شبکه های تخصصی ۱۴ گانه تشکل های مردم نهاد جوان در استان زنجان شکل گرفته که با برگزاری انتخابات آن در اردیبهشت امسال دبیران ۱۱ شبکه تخصصی مشخص شدند.
تمامی سمن هایی که در یک موضوع مشخص در کشور فعالیت می کنند می توانند با یکدیگر تبادل نظر داشته باشند حتی دبیران این سمن ها می توانند با دبیران سایر استان ها نشست برگزار کنند که اقدامی مهم در راستای توانمندسازی آنان به شمار می رود و به افزایش تعاملات و کسب تجارب منتهی می شود.
ایرنا: هم اکنون چه تعداد سمن جوان در استان فعالیت می کند؟
از ابتدای صدور مجوز (از سال ۱۳۹۲) تاکنون حدود ۱۱۷ سمن از اداره کل ورزش و جوانان مجوز گرفته اند که در حال حاضر ۴۲ سمن معتبر در استان فعالیت دارند.
این سمن ها در حوزه های مختلف اجتماعی و فرهنگی مشغول به فعالیت هستند و در موضوعات مختلفی از قبیل محیط زیست، کارآفرینی، خلاقیت و نوآوری و موضوعات عقیدتی و مذهبی فعالیت می کنند.
این سمن ها با استفاده از تمامی ظرفیت ها برای عملیاتی کردن نقش خود در این حوزه های مختلف اجتماعی وارد عمل می شوند.