مشهد- ایرنا- یکی از هدف‌گذاری‌های آموزش عالی، رفع مشکلات جامعه و صنعت با استفاده از توان علمی و ابتکار دانشجویان دانشگاه است و این موضوع در طول سالیان اخیر همواره با شدت و ضعف مورد توجه نهادهای مختلف بوده است.

به گزارش خبرنگار ایرنا، این در حالی است که یکی از محل هایی که دانشجویان بعد از فراغت از تحصیل می توانند مشغول به کار شوند، همین حوزه صنعت است. از این رو تلاش های بسیاری صورت گرفته است تا با نزدیک‌تر کردن دانشگاه با صنعت، در نهایت چرخه اقتصاد کشور به خوبی چرخیده و گره از کار مردم نیز باز شود.

جدای از نقدهای مختلف به دانشگاه و صنعت و بررسی دلایل بی‌اعتمادی این ۲ نهاد به یکدیگر، راهکارهایی برای ایجاد اعتماد شکل گرفت و بر این اساس در دوره ای شاهد ایجاد میز صنعت در دانشگاه بودیم تا صنایع، چالش های خود را برای چاره‌جویی در محیط دانشگاه به استادان و دانشجویان عرضه کنند ولی در نهایت این مسیر آنگونه که مد نظر بود، به نتیجه نرسید.

برخی از صنعتگران در این خصوص معتقد بودند که مشکلات خود را وقتی به دانشگاه ارائه می‌کنند، پیشنهاد هایی دریافت می‌کنند که با واقعیات امور منطبق نیست و این ناشی از ناآشنایی دانشگاهیان با فضا و شرایط صنعت است.

البته وجود مراکز آموزشی برای افراد متخصص، ایجاد هنرستان های فنی در کنار صنایع، بازآموزی و ایجاد دوره های کارآموزی و همچنین دانشگاه فنی و و حرفه ای تا حدودی سعی در کاهش فاصله دانش‌آموختگان با صنایع دارد.

دانشگاه فردوسی مشهد نیز به عنوان بزرگترین مرکز آموزشی شرق کشور که سعی در پیاده سازی اهداف دانشگاه نسل چهارم بر اساس حل مسائل جامعه دارد، در طول چند سال اخیر سعی در نقش‌آفرینی در این عرصه داشته و برنامه ریزی برای حضور دانشجویان در مراکز صنعتی را دنبال کرده است تا از این رهگذر، دانشجویان با شناخت بیشتری مسائل موجود در حوزه صنایع را شناخته و راهکارهای مناسب‌تری برای رفع آن ارائه دهند.

انعطاف‌پذیری صنایع و دانشگاه

یکی از استادان دانشگاه فردوسی مشهد در این خصوص گفت: برای ایجاد ارتباط بین صنایع و دانشگاه‌ها، راه‌های بسیاری وجود دارد ولی نکته مهم در انعطاف‌پذیری این ۲ نهاد نسبت به یکدیگر است. این ارتباط باید طولانی مدت طراحی و برنامه ریزی شود و هر ۲ طرف در اجرا و ارتباط با هم باید سخاوتمندانه عمل کنند.

احد ضابط با اشاره به اینکه در دانشگاه‌، دفاتر بسیاری برای همکاری با شرکت‌ها و صنایع شکل گرفته است، ادامه داد: این ارتباط، باید برای صنایع سودآور باشد و این در حالی است که دانشگاه بنیاد اقتصادی نیست تا این ارتباط بر مبنای ایجاد سود، آن هم در کوتاه مدت تعریف شود به همین دلیل اگر در نظام کلان اقتصادی، منافع و سود صنعت در ارتباط با شرکت‌های دانش بنیان تعریف نشود، صنایع به دنبال ارتباط با دانشگاه‌ها نخواهند رفت.

وی با بیان اینکه صنعت به گونه ای است که فرصت و حوصله معطل شدن را ندارد، اضافه کرد: باید ضوابط و مقررات به گونه ای تنظیم شود که صنایع به واسطه زمانبر بودن اجرا متضرر نشوند در حالی که هم اکنون تصمیمات کشوری تا به آیین نامه و انعقاد قرارداد منتهی شود، زمان زیادی می برد، به همین دلیل صنایع حاضرند با هزینه زیاد ورود قطعات و ایجاد خط تولید را پیگیری کنند تا این که منتظر کار توسط شرکت های دانش بنیان برای طراحی و بومی سازی آن صنعت بمانند.

ضابط افزود: صنایع کشور بیشتر به وارد کردن صنعتی علاقه دارند که سپس بتوانند با دانش، آن را ارتقا و بهبود ببخشند تا اینکه آن صنعت از ابتدا در کشور و توسط شرکت‌های دانش بنیان ایده پردازی و در نهایت به محصول منجر شود زیرا نظام اقتصادی با این رویکرد نمی‌تواند همگام باشد.

تغییر مسیر ذهنی در دانشگاه

دانشگاه های کشور سالها سعی کردند تا نیروهای خود را در رده های بالای علمی تربیت کنند ولی نکته ای که کمتر به آن توجه شده است حل مشکلات است و از این رو شاهد هستیم که نخبگان علمی، مقالات پراستنادی را در سطح جهان و مجلات علمی به چاپ می رسانند ولی، این دانش کمتر به درد داخل کشور خورده است.

رییس دانشگاه فردوسی مشهد در این خصوص گفت: به دنبال تغییر مسیر در ساختار فیزیکی و ذهنی دانشگاهیان هستیم و این در حالی است که در گذشته فقط، تربیت دانشجو برای تولید علم مورد توجه بوده است و در این خصوص کشورمان صاحب رتبه های برتر علمی در جهان بوده است.

مسعود میرزایی شهرابی افزود: اکنون شاهد هستیم که کشورهای مطرح دنیا به دنبال ثروت آفرینی از مسیر علم هستند و از این رو تولید کامپوزیت که مورد نیاز بسیاری از صنایع است ۱۵ درصد ثروت آفرینی این کشورها را به خود اختصاص داده است.

وی ادامه داد: نکته‌ای که کمتر به آن توجه شده،‌ ایجاد ثروت از دانش و علم است و یکی از مزیت های استان خراسان رضوی، داشتن معادن سنگ آهن بسیار غنی در منطقه سنگان خواف است و دانشگاهیان می‌توانند، دانش خود را به این منطقه بیاورند تا ثروت عمومی کشور افزایش پیدا کند؛ و این در حالی است که باطله های این معادن پس از استخراج آهن، دارای سنگ های قیمتی و مواد آلی بسیاری است که به دلیل عدم به کارگیری دانش، به قیمت باطله به فروش می رسد.

عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد اظهار کرد: بسیاری از شرکت های معدنی منطقه با همان فناوری های گذشته در حال استخراج آهن هستند و اگر پیچیدگی فنی روز به این صنایع وارد شود، موجب تحول شگرفی در عرصه صنعت و اقتصاد کشور خواهد شد.

میرزایی گفت: اگر دانشجویان بتوانند یک هسته فناور ایجاد کنند، می‌توانند علم آموخته خود را در مسیر برطرف کردن یکی از نیازهای کشور و یا صنایع هدایت کنند و به این نکته ایمان دارم که این قشر توان بسیاری دارد و تنها باید به خود اعتماد داشته باشد.

کارآموزی در دانشگاه

یکی از مهم‌ترین دلایل عدم اشتغال افرادی که مسیر کسب علم در دانشگاه را پیموده اند، نداشتن مهارت و تجربه موثر در محیط های کاری و صنعتی است؛ از این رو دانشگاه باید با تغییر ریل آموزشی خود، نسبت به مهارت آموزی دانشجویان نیز اقداماتی را برنامه ریزی کند.

مدیر ارتباط با صنعت و جامعه دانشگاه فردوسی مشهد گفت: هدف از ارتباط دانشگاه با صنعت، تربیت بهتر دانشجویان است و اگر می خواهیم با صنعت ارتباط بهتری داشته باشیم باید دانشجویان توانمندی داشته باشیم.

مهدی پناهی افزود: دانشجویان باید از استادان دانشگاه این پرسش را داشته باشند که به چه دلیلی دانشگاه این رشته را تاسیس کرده است و قرار است چه آینده شغلی را دنبال کنند و از این رو تشکل های دانشجویی، می توانند نقش بسیار پررنگ‌تری در این مسیر ایفا کنند.

وی بیان کرد: یکی از اقداماتی که به تازگی در دانشگاه فردوسی مشهد آغاز شده، کارآموزی بلندمدت به طول یک سال است و از این رو دانشجویان دوره کارشناسی، به مدّت پنج سال دانشجوی این دانشگاه خواهند بود.

وی با اشاره به اینکه این موضوع برای نخستین بار در کشور در این دانشگاه مصوب شده است، ادامه داد: دانشجویان در این طرح بیشتر با صنعت آشنا می‌شوند و انگیزه بیشتری پیدا می‌کنند و زمانی که به دانشگاه باز می‌گردند، دانشجویان با تجربه ای هستند که ضمن آموختن مهارت، با چالش های مختلف صنعت نیز آشنایی پیدا کرده اند.

عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد اظهار کرد: از سوی دیگر دانشگاه قراردادهایی را نیز با صنایع مختلف به امضا می‌رساند تا دانشجویان در کنار استادان متخصص، به رشد و بالندگی بیشتری دست یابند و دانشگاه فردوسی تاکنون با صنایع کوچک و بزرگ داخل و حتی خارج از استان بیش از ۴۰۰ قرارداد منعقد کرده است.

توجه به پژوهش‌های کاربردی

یکی از نیازهای صنایع، استفاده از پژوهش های علمی است ولی نکته ای که باید به آن توجه داشت، کاربردی بودن این پژوهش ها است و قرار نیست تحقیق استادان دانشگاه به تعبیری فقط یک کاغذ تحقیقاتی باقی بماند.

مدیرعامل مجتمع فولاد سنگان خواف چندی پیش در آیین بستن قرارداد با دانشگاه فردوسی مشهد در زمینه های شیمی و زمین شناسی، با اشاره به اینکه در دهه گذشته رشد چشمگیری در حوزه نوآوری داشته ایم، اذعان کرد: در سال ۱۴۰۱ در حوزه پژوهش تنها ۲ درصد از پژوهش‌ها تقاضامحور بوده است اما آنچه باید منجر به بهره‌وری شود، پژوهش‌های کاربردی است تا بتوان در صنایع استفاده کرد.

بیشتر بخوانید:

کاوش، نسخه‌ای برای اشتغال دانشجویان خراسان رضوی

ارتباط بین صنعت و دانشگاه خراسان رضوی موجب اشتغال ۵۰۰ نفر شد

۱۶ تفاهمنامه برای تربیت نیروی ماهر صنعت خراسان رضوی منعقد شد

درآمدهای اختصاصی دانشگاه فردوسی مشهد به ۲۲۰ میلیارد افزایش یافت

طرح «تاد» آغازی برای همکاری موثر دانشگاه و صنعت است

دانشگاه فردوسی مشهد ۳۴۵ قرارداد پژوهشی با بخش صنعت به ثبت رساند

علی امرایی افزود: در مجموعه مجتمع فولاد سنگان، زمینه‌های متعددی برای همکاری با دانشگاه‌ها وجود دارد و محققان و دانشگاهیان باید حضور فیزیکی بیشتری در عرصه صنعت داشته باشند زیرا حضور و مطالعه میدانی، هم دید متفاوت به اساتید و محققان می‌دهد و هم می‌تواند منجر به باز شدن گره‌هایی از حوزه صنعت شود.

وی اضافه کرد: مجهز شدن صنایع به هوش مصنوعی و دیگر فناوری ها یکی از نیازهای این بخش است و ما از پژوهش‌هایی که مشکلات صنعت را حل کند در مقطع کارشناسی ارشد تا ۸۰۰ میلیون ریال و در مقطع دکتری تا سقف یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون ریال حمایت مالی می‌کنیم.

امرایی در خصوص طرح های مورد نیاز این شرکت که توسط دانشگاه ها قابل حل است، افزود: شرکت فولاد سنگان در تمام حوزه ها شامل مدیریت، تولید، مصرف انرژی، محیط زیست و حمل و نقل نیازمند کمک و یاری دانشگاهیان است و هر کدام از طرح هایی که بتواند مشکلی از این شرکت را حل کند، بدون محدودیت بودجه‌ای با آغوش باز پذیرا هستیم.