به گزارش گروه سیاست خارجی ایرنا؛ بیش از ۱۰ ماه از شروع جنگ علیه غزه و کشتار بیرحمانه مردم توسط رژیم صهیونیستی میگذرد. در این ده ماه تاکنون بیش از ۴۰هزار نفر به شهادت رسیدهاند، زیرساختهای غزه به نابودی کشیده شده و آمارها از گسترش مشکلات بهداشتی و غذایی و نبود اسکان مناسب حکایت دارد. به همین دلیل در خصوص وضعیت مسیرهای ورودی اقلام بشردوستانه از سوی سازمان ملل و دولتها، مدت زمان تخمین زده شده برای آواربرداری تخریبهای گسترده صورت گرفته، وضعیت بهداشتی و غذایی مردم و مواردی از این جنس، با «سید جعفر رضوی» کارشناس مسائل منطقه گفتوگویی تفصیلی انجام دادیم.
متن کامل این گفتوگو به شرح زیر است:
شرایط جنگی غزه، محدودیتها و تحریمهای زمینی، هوایی و دریایی اعمالی رژیم صهیونیستی باعث شده آمارهای منتشر شده از میزان گرسنگی و به ویژه مشکلات شدید برای کودکان غزه به دلیل عدم برخورداری از مواد غذایی مناسب وخیم گزارش شود. اکنون وضعیت عبور و مرور و مواد غذایی در این باریکه چگونه است؟
از زمانی که رژیم صهیونیستی محور معروف به فیلادلفیا که گذرگاه رفح هم در آن قرار دارد را تحت کنترل و اداره خود قرار داده، تنها پنجره گذرگاهی نوار غزه در اختیار رژیم اسرائیل قرار دارد بنابراین در چنین شرایطی هر آنچه که بخواهد وارد نوار غزه شود تحت کنترل این رژیم قرار دارد.
در ابتدا باید گفت چیزی که از نوار غزه خارج نمیشود بلکه تنها وارد این منطقه میشود، حتی بعضاً برخی از مجروحانی هم که میخواهند از نوار غزه خارج شوند با محدودیت خیلی شدیدی از سوی رژیم صهیونیستی مواجه میشوند.
به طور مثال دو هفته گذشته این خبر را داشتیم که امارات قصد داشت حدود ۲۰۰ نفر از مجروحان فلسطینی را برای درمان از غزه خارج کند، اما در مرحله اول رژیم صهیونیستی مانع این اتفاق شد و در نهایت با میانجیگری مصر و برخی دیگر این موضوع محقق شد، بنابراین رژیم اسرائیل کنترل و اشراف کاملی بر هرگونه ورود و خروجی نسبت به نوار غزه را دارد.
نکته دیگر آن است که آنچه که وارد نوار غزه میشود صرفاً اولیات زندگی است. یکی از عمدهترین نقشها را در این خصوص امارات ایفا میکند و بعد از آن نیز مصریها در صحرای سینا یک شبه پایگاهی را ایجاد کردند که هر آن چیزی که بخواهد وارد نوار غزه شود ابتدا به آنجا میرود و از آنجایی که مصریها مورد تایید رژیم اسرائیل هستند، این اتفاق محقق میشود.
هر دو یا سه هفته یا بعضاً یک ماه یکبار تعدادی چادر وارد آنجا میشود، مقدار کالاهای پزشکی دارو در حد اولیات وارد میشود.
چند وقت پیش مدیر بیمارستان المعمدانی گفت دیگر گاز استریل نداریم و با پارچههایی که در اختیار داریم هنگام عمل مجروحان، آن پارچهها را به صورت دستی استریل میکنیم که این منجر به برخی عفونتهای داخلی برای بیماران و مجروحان شده و از همین جهت است که میگوییم کالاهایی که وارد غزه میشود صرفاً در حد نیازهای اولیه است.
در بحث مواد غذایی هم صرفاً کالاهای اولیه همچون نان، آرد یا برخی کنسروهای لبنیاتی از جمله پنیر بستهبندی شده یا از این قبیل موارد است. کمبود کالاهای دیگر را در بحث مواد غذایی از جمله سبزی، میوه و مواردی از این دست در سبد غذای مردم غزه آثارسوء خود را در دراز مدت نشان خواهد داد.
زمانیکه شما از طریق فضای مجازی با برخی ساکنین نوار غزه صحبت میکنید، متوجه میشوید که از کمبود مواد غذایی آنها به شدت دچار کمبود وزن شدهاند. آثار سوء کمبود مواد غذایی در بیماران یا کودکانی که از ابتدای تولد خود با سوء تغذیه مواجه شدهاند بیش از دیگران خود را نشان میدهد.
اگر این روند در طولانی مدت مستمر ادامه داشته باشد آثار و آمار فاجعه آمیزی ایجاد خواهد کرد، چرا که آن افرادی که امروز با کاهش وزن شدیدی به واسطه کمبود مواد غذایی لازم در سبد غذایی آنها مواجه شدند در بلند مدت نشانههای دیگری را از آثار سوء این موضوع پیدا خواهند کرد.
رفت و آمد برخی افراد وابسته به سازمان ملل یا صلیب سرخ جهانی به نوار غزه علی رغم تحریم و کنترل شدید ورود و خروجها چگونه انجام میشود؟
در غزه هیچ فرودگاهی وجود ندارد، از سال ۲۰۰۹ و پس از جنگ ۲۲ روزه فرودگاه غزه تعطیل شده و آخرین پروازها پیش از جنگ ۲۲ روزه بوده است. تنها معبر ورودی یا خروجی به غزه گذرگاه رفح هست.
سازمان ملل متحد آژانس به نام اونروا در غزه دارد که مرتبط با آوارگان فلسطینی است و به طور مرتب نیز رفت و آمد دارد و این مسئلهای است که هم رژیم اسرائیل و هم مصر در جریان آن هست.
بخشی از مدارس در داخل غزه و برخی از بیمارستانها با مدیریت یا با کمک این آژانس اداره میشود. یعنی یا پزشکان آنها هستند یا نیروهای آنها در این مراکز حضور دارند یا با نظارت آنها اداره میشود.
اینکه میبینید برخی از کارگردانهای غربی به غزه رفتند و برگشتند، دقیقاً این افراد نیز از طریق کاروانهای وابسته به آژانس سازمان ملل در غزه رفت و آمد میکنند چرا که این کاروانها مصونیت تقریبی دارند، اما رفت و آمد آنها نیز با اختلال مواجه میشود و اینگونه نیست که تصور کنیم هر زمان که دلشان بخواهد میتوانند وارد شوند، ممکن است رژیم صهیونسیتی در لحظه ورود یا خروج آنها را ۴۸ ساعت پشت گذرگاه متوقف کند.
این کاروانها علی رغم اینکه در رفت و آمد با محدودیت و بعضاً مشکلاتی از سوی رژیم اسرائیل مواجه میشوند، همراه با خودشان اقلامی دارویی درمانی را نیز به غزه میبرند، اما همانطور که گفته شد در سطح تامین نیازهای اولیه به حساب میآید. این فرآیند برای رفت و آمد کاروانهای مرتبط با آژانس سازمان ملل متحد کماکان ادامه دارد.
بعضاً گزارشها و اخباری از ارسال کامیونهای حامل کمکهای بشردوستانه به مردم غزه را میشنویم، یک نکتهای که در این زمینه باید به آن توجه کرد اینکه پیش از این مسیر کامیونهای کرانه باختری یا سرزمینهای اشغالی یا همان مناطقی که در اختیار رژیم صهیونیستی قرار داشت استفاده میشد، اما الان صرفاً از گذرگاه رفح صورت میپذیرد، نکته دیگر اینکه آن زمان که مسیر کامیونها از سرزمینهای اشغالی بود شهرک نشینهای صهیونیست با ایجاد کمپینی جهت جلوگیری از ارسال کمکهای بشردوستانه به غزه، به کامیونهای مزبور حملهور میشدند و بعضاً با نیروهای پلیس رژیم اسرائیل هم درگیر شده و برخی از آنها نیز بازداشت شدند.
از شرایط زندگی روزمره مردم غزه در بعد تعاملات تجاری خرید و فروش و بازارهایی که احیاناً کماکان وجود داشته باشد، بفرمائید.
فلسطینیها به طور کلی با واحد پولی اسرائیل یا همان شکل تعامل تجاری و خرید و فروش انجام میدهند، از طرفی باید به این مطلب اشاره کرد که هنوز بازارهایی در غزه به فعالیت خود مشغول هستند، به طور مثال همچنان بازارچهها و مغازههایی در رفح و بعضاً در خانیونس فعال هستند.
بخشی از کالاهایی که این مغازهها و بازارچهها دارند کالاهایی است که خراب نشدنی است و مصریها و اماراتیها نیز در این بازارها بخشی از معاملات را انجام میدهند، اما در آن حد نیست که شما بگویید هر کالایی در بازارهای غزه قابل دسترسی است.
از طرفی مردم در آنجا پولی ندارند و بعضاً به مبادله کالا به کالا یا تهاتری روی آوردند و از طرفی همان تعداد محدود بازارچهها و مغازههایی که فعالند هم کالاهای ته انبار خود را در حال عرضه کردن هستند.
بعضی گزارشها تخمین زدهاند که آواربرداری تخریبهای صورت گرفته در نقاط مختلف نوار غزه حداقل ۱۰ سال زمان میبرد، در خصوص حجم ویرانیها و مدت زمان آواربرداری و مرحله بازسازی چه نکتهای دارید؟
حجم تخریبهای بی سابقه در غزه به قدری است که میتوان گفت تقریباً ۷۰ درصد از ساختمانها از بین رفته و به هیچ عنوان قابل استفاده نیست، بنابراین زمان بسیار زیادی جهت آواربرداری از تخریب صورت گرفته در غزه مورد نیاز است. بسیاری از مجتمعهای مسکونی، مراکز بیمارستانی، مدارس، کتابخانهها و از این دست ساختمانها کاملاً از بین رفته است.
در جنگهای گذشته این موضوع وجود داشته که برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس سرمایههای عمدتاً کلانی که تزریق میکنند و با به کارگیری برخی فناوریها و تکنولوژیهای پیشرفتهای که معمولاً چین و ترکیه از آنها در آواربرداری استفاده میکنند، حداقل زمان صرف خواهد شد، اما با همه به کارگیری فناوری و سرمایه، با توجه به گستردگی ویرانی موجود در غزه شاید بتوان گفت حداقل ۱۰ الی ۱۵ سال زمان جهت آواربرداری نیاز هست.
با وجود همه این سختیها برخی نظرسنجیهای انجام شده از مردم غزه نشان میدهد که حمایت بسیار بالایی از رویکرد مقاومت فلسطین حماس و عملیات طوفان الاقصی وجود دارد و کماکان مردم غزه معتقد به آرمان فلسطین از مسیر مقاومت هستند، در این خصوص توضیحی اگر هست بفرمایید.
مردم غزه اولا ریشه مذهبی و دینی دارند و زیرساختهای اجتماعی غزه از ۱ قرن پیش عمدتاً تحت تاثیر جریانات مذهبی شکل گرفته است و مردم غزه از مدتها پیش به عنوان مردمی دیندار در فلسطین مطرح بودند و مرتبط با ایام اخیر نیست.
شما ببینید جریان اخوان المسلمین در کل فلسطین فقط در غزه شکل میگیرد، حماس هم که خود را شاخهای از اخوان میبیند و این یک ساختار اجتماعی دارد.
اینکه جوانان غزه اینقدر با قرآن و مناسک مذهبی مانوس هستند به دلیل وجود زیرساختهای مذهبی این منطقه است و دقیقاً به دلیل وجود این زیرساخت مذهبی در غزه مردم این منطقه حامی رویکرد مقاومت هستند. چرا که آنها در این مسیر تنها راه پیروزی در برابر رژیم صهیونیستی را مقاومت میدانند و دوم اینکه مردم غزه تجربه مذاکرات سازشگری در کرانه باختری از سوی تشکیلات خودگردان فلسطین را دیدند به جای آنکه وضعشان بهتر شود بدتر شد.
تجربه مقاومت به ویژه از سال ۲۰۰۵ به بعد ثابت کرد که مقاومت دستاورد داشته، اما سازش هیچ دستاوردی به همراه نداشته است. سال ۲۰۰۵ صهیونیستها مجبور به ترک غزه شدند یا در سال ۲۰۰۰ آنها به دلیل مقاومت حزب الله از جنوب لبنان خارج شدند، بنابراین تجربههای موثقی که رویکرد مقاومت داشته مردم غذا را به این نتیجه رسانده که این نه تنها راه موفقیت در برابر رژیم صهیونیستی است.
در جنگ سال ۲۰۱۴ رسماً اسرائیلیها شکست خوردند و سه بار درخواست آتش بس اعلام کردند، یا در سال ۲۰۲۱ عملیات سیف القدس اجرا شد و با عقب زدن رژیم صهیونیستی، مقاومت فلسطین حماس متوجه شد که میتوان عملیات طوفان الاقصی را هم اجرا کرد.
جنگ امروز به مرحله حیثیتی رسیده و هم طرف رژیم صهیونیستی و هم مقاومت فلسطین حماس میدانند عقب نشینی به معنای از بین رفتن آنهاست، بنابراین طبیعی است که در چنین برهه حساس مردم غزه عقب نشینی نکنند و کماکان پایبند به اصول و مبانی مقاومت باشند.