به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا، سامانه تصمیم‌یار بالینی (Clinical decision support system) یک سامانه مبتنی بر فناوری اطلاعات سلامت است که به پزشکان و سایر ارائه‌دهندگان خدمات سلامت در فرایند تصمیم‌گیری کمک می‌کند. این سامانه‌ها مشاهدات و دانش سلامت را هم بهم پیوند می‌زند تا امکان گرفتن بهترین تصمیم برای نیروی درمان خدمات برای بهبود خدمات سلامت فراهم شود.
شماری از محققان به سرپرستی ویلیام هی از دانشگاه کارنگی ملون آمریکا در یک مطالعه مروری که در مجله آموزش و مشاوره بیمار منتشر شده است، ظرفیت تحول‌آفرین پشتیبانی سامانه‌های تصمیم یار بالینی را در مراقبت‌های اولیه نشان داده‌اند. این مطالعه به بررسی بیماران مراقبت‌های اولیه در مورد استفاده از این ابزارهای نوآورانه پرداخته و تأثیر آنها بر ارائه خدمات بهداشتی را مشخص می کند.
ادغام ابزارهای تصمیم یار بالینی در مراقبت‌های اولیه نشان‌دهنده دگرگونی قابل توجهی در زمینه ارائه خدمات بهداشتی کارآمدتر و دقیق‌تر است. این ابزارها که برای کمک به تصمیم‌گیری‌های آگاهانه برای افراد حرفه ای در امور بهداشت طراحی شده، بسیار استفاده می‌شود. این مطالعه نظام‌مند همچنین نشان می‌دهد بیماران نه تنها از این ابزارها آگاه هستند، بلکه آنها را در بهبود کیفیت مراقبت دریافتی خود مفید می‌دانند.
برداشت بیماران؛ نگاهی مثبت
یکی از یافته‌های کلیدی این مطالعه، این است که بیماران نیازمند مراقبت‌های اولیه برداشت بسیار مثبتی نسبت به این ابزارها دارند. بسیاری بیماران گزارش داده‌اند هنگام استفاده از ابزارهای یادشده احساس اطمینان بیشتری نسبت به تصمیمات ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی خود دارند. آنها دقت و جامعیت این ابزارها را تحسین می‌کنند و این امر منجر به افزایش اعتماد و رضایت آنها شده است.
بیماران همچنین بیان کرده‌اند ابزارهای یادشده به کاهش زمان صرف شده در مشاوره‌ها کمک کرده‌اند. با ارائه دسترسی سریع به اطلاعات و توصیه‌های مرتبط به کارشناسان بهداشت، این ابزارها فرآیند تصمیم گیری را ساده‌تر کرده و امکان تعاملات بیمار- پزشک را متمرکزتر و کارآمدتر کرده‌اند.
جنبه مهم دیگری که در این مطالعه برجسته شده است، توانمندسازی بیماران از راه استفاده از ابزارهای تصمیم‌یار بالینی است. بیماران احساس می‌کردند اطلاعات بیشتری در مورد شرایط بهداشتی و گزینه‌های درمانی خود دارند، به لطف توضیحات دقیق و توصیه های مبتنی بر شواهد که به وسیله این ایزارها فراهم می‌شود، بیماران قادر خواهند بود در تصمیمات بهداشتی خود مشارکت و رویکرد مشارکتی بین بیماران و ارایه دهندگان خدمات بهداشتی را تقویت کنند.
چالش‌ها و ملاحظات
این مطالعه تصویری مثبتی از استفاده این سامانه‌ها ترسیم می‌کند، ولی برخی چالش‌های مرتبط با اجرای این ابزارها را نیز نشان می‌دهد. برخی بیماران نگرانی‌هایی در مورد احتمال وابستگی بیش از حد به فن‌آوری ابراز کرده‌اند، به این شکل که ممکن است عنصر انسانی مراقبت‌های بهداشتی تحت الشعاع قرار گیرد. علاوه بر این نگرانی‌هایی در مورد حریم خصوصی داده‌ها و امنیت اطلاعات بهداشتی شخصی وجود داشت. برای رفع این نگرانی‌ها، پژوهشگران بر اهمیت حفظ تعادل بین فن‌آوری و تعامل انسانی تأیید می‌کنند. آنها از آموزش و پشتیبانی مداوم برای افراد حرفه ای دست اندرکار در امور بهداشتی حمایت می‌کنند تا اطمینان حاصل شود که ابزارهای ای سی دی اس به طور مؤثر و اخلاقی استفاده می‌شوند.
یافته‌های این مطالعه پتانسیل تحول آفرین ابزارهای ای سی دی اس در مراقبت‌های اولیه را برجسته می‌کند. با ادامه تکامل و بهبود این ابزارها، پژوهشگران وعده می‌دهند که با افزایش دقت، کارآیی و تمرکز بر بیمار، ارائه خدمات بهداشتی را دگرگون کنند. با حرکت به سمت یک سامانه بهداشتی پیشرفته تر از نظر فناوری ادغام ابزارهای تصمیم‌یار بالینی بدون شک نقش مهمی در شکل دهی آینده مراقبت‌های اولیه ایفا خواهد کرد.