به گزارش ایرنا دره «گشایش» در حوالی روستایی به همین نام قرار دارد و شامل مجموعه‌ای زیبا از چشمه‌ها، کوه‌ها، غارها و ساختارهای زمین‌شناسی اعجاب‌انگیزی است که از تاریخ ۱۸۰ تا ۲۰۰ میلیون ساله حکایت دارد.
دره گشایش از مناطق منحصربه‌فرد مراغه از نظر تنوع ساختارهای دوران دوم زمین‌شناسی محسوب می‌شود و وجود فسیل‌های بی‌مهره‌گان شامل «آمونیت‌ها»، «بلمنیت‌ها»، «دوکفه‌ای‌ها» و «میکروفسیل‌ها» در این دره، نشانه‌هایی از دریانوردی موجودات در این دره است.
چشمه‌های دوقلو نشاط را به طبیعت‌گردان نوید می‌دهد
طراوت و نشاط طبیعت‌گردان دره «گشایش» از ۲ چشمه آب معدنی نشات می‌گیرد که اولی در سمت جنوبی دره و از زیر سنگ‌های آهکی جریان می‌یابد و به مرور زمان غار کوچکی ایجاد کرده است و دیگری در قسمت شمالی دره از یک سنگ آهکی با فشار و صدا به خارج می‌جهد.
آب این چشمه‌ها از نوع آبهای بیکربناته بوده و دمای آنها ۲۵ درجه سانتی‌گراد است و بر همین اساس حوضچه لجن این دره با خواص درمانی، محلی برای آبتنی طبیعت‌گردان در فصل گرم سال است.
در قسمت میانی و همچنین تحتانی این دره آثار چشمه‌های تراورتن‌ساز به چشم می‌خورد که یادگاری از چشمه‌های قدیمی و بیانگر سطح آب طی ۲ دوره متفاوت در گذشته است و شاید به دلیل همین ویژگی‌هاست که مدیران مراغه در مسیر ایجاد ژئوپارک این شهرستان برای ژئوسایت دره «گشایش» نیز تمرکز دارند.
«هامپوئیل» در دامن کوه‌های مشرف به دره «گشایش» آرام گرفته است
غار اسرارآمیز «هامپوئیل» بر اثر تغییرات زمین‌شناسی و آب و هوایی به وجود آمده است و هنوز هم غارنوردان در طبقات مختلف این غار اعجاب‌انگیز چاه‌ها، مسیرها و تالارهای جدیدی کشف می‌کنند.
به گفته مسئول کمیته غارنوردی مراغه تاکنون بیش از ۴۵ تالار، بیش از ۳۵ چاه و پنج مسیر عمومی در درون غار هامپوئیل شناسایی شده است و اکتشاف باید همچنان ادامه یابد.
«بهزاد قومی» به مردم هشدار می‌دهد که بدون راهنما و تجهیزات وارد این غار نشوند زیرا این غار پررمز و راز برای مردم ناآشنا می‌تواند بسیار خطرآفرین باشد.
وی ادامه داد: مسیرهای پیج‌درپیج و جاذبه‌های طبیعی هم زیبایی‌های خاصی به غار «هامپوئیل» بخشیده و جریان یافتن رودخانه «مردق چای» در داخل غار، ترنم بی‌نظیر زندگی را به غارنوردان ارزانی داشته است.
دکتر «غلامرضا زارع» رییس اداره محیط زیست مراغه نیز می‌گوید: وجود غار هامپوئیل در دل سنگ‌های دوران دوم زمین‌شناسی که دهانه آن در دل کوه‌ها پنهان است، زندگی در بستر رودخانه «مُردق چای» را نشان می‌دهد.
وی ۲ چشمه دارای مواد سولفیدی در ابتدای دره گشایش را رنگین‌کمانی تشبیه می‌کند که در نتیجه وجود مواد رنگارنگ در داخل چشمه و جلبک‌های اطراف آنها به وجود آمده و نویدبخش شادمانی است.
دکتر «زارع» توصیفی روایتگونه به کوه‌های اطراف دارد و می‌گوید: کوه‌های ۲ طرف دره گشایش، تلاشی تاریخی و نافرجام برای در آغوش کشیدن یکدیگر محسوب می‌شود و آب جاری در دامنه این کوه‌ها و در بستر «مردق چای» نیز اشک فراق آنها به شمار می‌رود.
رگه‌های قرمز خاک از خون‌دل‌های تاریخ آفرینش حکایت دارد
دکتر «منصوره نیک‌نهاد» از پژوهشگران دیرینه‌شناسی در خصوص وجود رگه‌های قرمز خاک در برخی از مناطق این دره اسراسرآمیز می‌گوید: این رگه‌های قرمز در حقیقت مرزهای دوره‌های مختلف زمین‌شناسی است که گویی از خون‌دل تاریخی حکایت دارد.
به گفته وی در برخی دیگر از نقاط این دره نیز یادگار چشمه‌های دوران سوم زمین‌شناسی و لایه‌های بر هم انباشته سنگ‌های تراورتن به چشم می‌خورد که نشانگر جوشش آب برای رسیدن به آزادی در سطح زمین است و ارتفاع این ساختارها گاهی به بیش از هشت متر می‌رسد.
وی در خصوص آبی که از زیر زمین می‌جوشد و چشمه آبگرم گشایش را تشکیل می‌دهد هم افزود: این جوشش در حقیقت غرش و فریاد آبهای داخل شکاف‌های است که از اسارت بین سنگ‌ها گله دارد و صدای آن سکوت دره زیبای گشایش را درهم می‌شکند.
وی ادامه داد: آب خروشان این چشمه وقتی به آبهای سطحی می‌رسد، رسالت حیات و زندگی دارد و در بستر رودخانه «مردق چای» آنچنان آرام می‌گیرد که گویی کودک تازه به دنیا آمده سر بر سینه مادر می‌گذارد.
دکتر «نیک‌نهاد» اضافه کرد: این آب‌فشان‌ها برای ساعت‌ها انسان را به سوی خود جلب می‌کند؛ بی‌آنکه به دیگر ظرفیت‌های طبیعت‌گردی در دره گشایش توجه داشته باشد.
به گزارش ایرنا در گستره جغرافیائی مراغه، زیبایی‌های طبیعی متعددی از تاریخ آفرینش وجود دارد و کوه سهند در شمال شهرستان به سان تاجی است که بر سر این جاودانگی طبیعی قرار دارد.
از دامن همین سهندی که به عروس کوه‌های ایران شهرت دارد، رودخانه‌های متعددی چون «صوفی‌چای» سرازیر می‌شود که در ۲ طرف آنها حریر زیبا و سرسبزی از درختان گسترده است.
این رودخانه‌های خروشان از چین زلف صخره‌های زیبا هم بی‌نصیب نیست که بخشی از گیسوان طرب‌انگیز عروس کوه‌های ایران به شمار می‌رود.