شبیه عینک است وقتی از بالا می بینیدش. آبگیری زیبا در وسط شهر آن هم شهر نخستین‌ها، زیبایی‌ها و قدیمی‌ها در عین حال شهر محرومیت‌ها و کم توجهی‌ها و نداشته‌ها.
تالاب هم از این قاعده مستثنی نیست چنانکه بزرگترین تالاب شهری ایران و دومین تالاب بزرگ استان است و با همه زیبایی هایش سالها چون بسیاری از بخش های این شهر و استان به فراموشی سپرده شده بود.
تالاب عینک یا مرداب عینک؛ تالابی طبیعی است که در منطقه چهار و در دل شهر واقع شده و از آن رو بدان عینک اطلاق می شود که در عکس‌های هوایی شبیه عینک است و محیط آن ۱۲ کیلومتر و پهنه آبی آن ۴۴ هکتار و حریم و پهنه ساحلی و خشکی آن ۱۶۳ هکتار بوده که از شرق به تقاطع غیرهمسطح شهدای گمنام، از شمال به بلوار شهید افتخاری، از جنوب به پارک دانشجو و مناطق مسکونی غیرمجاز و از غرب به شرکت دخانیات رشت محدود شده است.
غفلت از تالاب عینک و تبدیل آن به باتلاق
اما این تالاب زیبا که جاذبه ای بی نظیر در مرکز شهر است در تمام این سالها دیده نشده چنانکه بخشی از آن به دلیل بی‌توجهی ها به باتلاق بدل شده است.
اما در پی بازدید سال ۱۴۰۱ رئیس کل دادگستری از تالاب و حساسیت استاندار، تغییر شهردار و بالاخره همراهی شورا همه و همه موجب شد تا مسئولان در پی تدبیر و چاره‌ای اساسی برای احیای این تالاب زیبا برآمده و اقدامات جدی در این زمینه تقریبا از بهمن‌ماه سال ۱۴۰۱ با دستور رئیس کل سابق دادگستری گیلان مبنی بر تعیین تکلیف موضوع مسئولیت دستگاه‌ها در قبال این تالاب آغاز شد.
بالاخره این موضوع تعیین تکلیف شد و شهرداری مسئولیت خود را در قبال این تالاب گردن گرفت و کار را شروع کرد.
بخشی از این تالاب به دلیل بی‌توجهی از سالیان گذشته به باتلاق تبدیل شده‌است اما اهمیت آن موجب شد تا مسئولان در پی فکری اساسی برای احیا آن برآیندشهردار رشت چندی پیش درباره اجرای طرح لایروبی و ساماندهی تالاب عینک رشت گفته بود: قرارداد حق انتفاع (حق بهره‌برداری از مال غیر) تالاب عینک رشت پس از نشست‌های بسیار بین شهرداری و آب منطقه‌ای پنجم فروردین ۱۴۰۲ منعقد و شهرداری با تمام امکانات به این عرصه ورود کرد.
رحیم شوقی با اشاره به رفع ۳۹ مورد معارض مرتبط با تالاب عینک رشت گفته بود: وسعت این تالاب از ۳.۲ هکتار به ۸.۳ هکتار افزایش یافته و این افزایش متاثر از رفع معارض پهنه شماره سه بوده که امیدواریم در پهنه شماره ۲ نیز این اتفاق بیفتند.
شهردار رشت نیز در این رابطه با بیان اینکه رستوران دریایی نیز در بستر تالاب عینک راه‌اندازی می شود، گفت: علاوه بر این احداث فضای رینگ دوچرخه‌سواری، پیاده راه و مبلمان شهری، فضای سبز و روشنایی، فضای ماهیگیری و پرنده‌نگری نیز در دستور کار قرار دارد.
وی عنوان کرد: با انجام محاسبات و برنامه‌ریزی لازم به زودی شاهد آماده‌سازی طرح برای انجام مناقصه و اجرای عملیات خواهیم بود که امید است با حمایت شورای اسلامی تا پایان سال شاهد بهره‌برداری از پهنه شماره ۳ باشیم.
بیشتر بخوانید:
تالاب عینک رشت در انتظار تعیین تکلیف و راهی برای احیاء
تاکید دستگاه قضا در گیلان بر تعیین مالکیت تالاب عینک رشت
وضعیت تالاب عینک رشت در چهار پهنه
تالاب عینک رشت دارای چهار پهنه است؛ سال‌های گذشته بخشی از پهنه شماره یک این تالاب از سمت یخسازی؛ پاکسازی رینگ سبز و فضای پیاده‌رو برای آن احداث شد؛ پهنه چهار آن که آلوده به سنبل آبی شده بود نیز طی سال‌های گذشته توسط بخش خصوصی و سازمان‌های مردم نهاد لایروبی شده بود؛ اینک نیز لایروبی پهنه سه در حال انجام بوده و قرار است تا پایان امسال یا ابتدای سال آینده پهنه ۲ تالاب هم لایروبی شود.
هم‌اینک لایروبی پهنه سه در حال انجام بوده و قرارست تا پایان امسال یا ابتدای سال آینده لایروبی پهنه ۲ تالاب انجام شود. رئیس کارگاه شرکت مسئول لایروبی پهنه شماره سه تالاب عینک رشت گفت: این پهنه از آسفالت خیابان شهید بابایی تا خیابان باقرالعلوم به وسعت ۹ هکتار بوده که اجرای عملیات لایروبی، بازسازی و ساماندهی آب‌بندان‌ها در حال انجام است.
اسماعیل زکی‌زاده در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: لایروبی بخشی از پهنه سه تالاب عینک رشت سال گذشته به پایان رسید که ارتفاع لجن داخل آن حداقل سه متر بوده‌است.
وی با اشاره به مشکلات مربوط به لایروبی تالاب عینک رشت در پهنه سه بیان کرد: هم‌اینک نیروها با تمام توان و با تجهیزات لازم مشغول لجن‌برداری این پهنه هستند تا هر چه سریع‌تر کار به پایان برسد.
پیشرفت ۹۰ درصدی پهنه سه تالاب عینک رشت
مدیر پروژه ساماندهی تالاب عینک رشت گفت: این تالاب دارای چهار پهنه بوده که با طبیعت بکر و زیبا از جمله جاذبه‌های طبیعی و بالقوه شهر رشت محسوب می‌شود.
افشین پورعلی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: تالاب عینک بزرگترین تالاب شهری کشور بوده که مساحت آن حدود ۴۴ هکتار و محیط آن حدود ۸.۷ دهم کیلومتر است؛ این پدیده خدادادی دارای چهار تالاب به هم پیوسته بوده و قسمت‌هایی از آن توسط جاده قطع شده اما به هم پیوستگی خود را حفظ کرده‌است.
وی بیان کرد: سال‌های گذشته بخشی از پهنه شماره یک تالاب عینک رشت از سمت یخسازی؛ پاکسازی و رینگ سبز و فضای پیاده‌رو برای آن احداث شد در ادامه کار متوقف و رها شد.
مشکلات بین دستگاهی در گذشته عامل بلاتکیلفی تالاب عینک
مدیر پروژه ساماندهی تالاب عینک رشت اضافه کرد: سالها مشکل بین آب منطقه‌ای گیلان، شهرداری رشت و بخش خصوصی باعث شده بود تا تالاب عینک بلاتکلیف و میزان زیادی از زمین‌های حریم تالاب تصرف شود.
سالها مشکل بین آب منطقه‌ای گیلان، شهرداری رشت و بخش خصوصی باعث شده بود تا تالاب عینک بلاتکلیف و میزان زیادی از زمین‌ها تصرف شود. وی بیان کرد: از سال ۱۴۰۱ با حمایت دادگستری مشکل بین شهرداری رشت و آب منطقه‌ای گیلان مدیریت و برطرف شد و اواخر همان سال بر اساس قرارداد ۱۰ ساله آب منطقه‌ای حق انتفاع (حق بهره‌برداری از مال غیر) تالاب عینک به شهرداری داده شد که قابلیت انتفاع تا ۳۰ سال را هم دارد.
پورعلی اظهار کرد: پس از آن شهرداری رشت برای احیاء و ساماندهی تالاب عینک به صورت جدی وارد عمل شد و لایروبی پهنه شماره سه را از سال ۱۴۰۲ آغاز کرد و هم‌اینک پیشرفت فیزیکی اجرای این پروژه در پهنه سه به حدود ۹۰ درصد رسیده‌است.
وی بیان کرد: در پی آن مذاکره با یک شرکت در تهران انجام شد تا طراحی تمام پهنه‌ها به لحاظ زیباسازی و مباحث اجتماعی و اقتصادی آن انجام شود و به این ترتیب کار به صورت اصولی و بر اساس نقشه راه پیش برود.
مدیر پروژه ساماندهی تالاب عینک رشت ادامه داد: در پهنه شماره سه رینگ سبز شامل؛ فضای دوچرخه‌سواری، پیاده‌راه، فضای سبز، روشنایی، سکوهای ماهیگیری و ایستگاه‌های پرنده‌نگری طراحی شده که به زودی اسناد مناقصه آن در سامانه شهرداری بارگذاری می‌شود و برنده مناقصه کار را شروع می کند.
احداث رستوران دریایی در مرحله تعیین سرمایه‌گذار است
پورعلی در ادامه اظهار کرد: همزمان در پهنه شماره سه یک رستوران دریایی بسیار زیبا طراحی شده که اسناد، مدارک و نقشه‌ها آماده بوده و هم‌اینک در مرحله تعیین سرمایه‌گذار قرار دارد.
وی بیان کرد: همچنین تا پایان امسال یا ابتدای سال آینده لایروبی پهنه ۲ تالاب عینک رشت آغاز می شود و فضاهای تعریف شده برای پهنه سه نیز برای پهنه ۲ فراهم می‌شود.
وی در ادامه با بیان اینکه پهنه چهار تالاب عینک رشت سال‌های گذشته به دلیل بروز سنبل آبی توسط بخش خصوصی و سازمان‌های مردم نهاد لایروبی شده بود، اضافه کرد: طراحی و فضاسازی این پهنه نیز در اولویت بعدی برنامه ساماندهی تالاب عینک رشت قرار دارد.
مدیر پروژه ساماندهی تالاب عینک رشت اظهار کرد: تالاب عینک از بلوار شهید افتخاری چشم‌انداز خوبی ندارد از اینرو شهرداری رشت در نظر دارد تا زمین‌ها و مغازه‌های مسیر را آزادسازی کند و به این ترتیب تالاب از منظر خوبی برخوردار شود.
تالاب عینک از بلوار شهید افتخاری چشم‌انداز خوبی ندارد از اینرو شهرداری رشت در نظر دارد تا زمین‌ها و مغازه‌های مسیر را آزادسازی کند تا تالاب از منظر خوبی برخوردار شود. وی در ادامه با بیان اینکه بزرگترین مشکل در ساماندهی تالاب عینک موضوع معارض بوده که در این سالها اراضی حریم مورد تصرف قرار گرفت، افزود: در پهنه شماره سه تالاب بیش از ۳۹ معارض رفع شد و مساحت پهنه از ۳.۲ به ۸.۳ دهم رسید و حوزه آبی تالاب افزایش یافت.
مدیر پروژه ساماندهی تالاب عینک رشت بیان کرد: انتظار است تا در پهنه شماره ۲ تالاب عینک همین اتفاق بیفتد در این موضوع هر قدر همکاری بیشتر باشد به طور قطع موفق‌تر خواهیم بود.
وی با اشاره به ظرفیت گردشگری تالاب عینک اضافه کرد: این تالاب ظرفیت ارزشمند شهر رشت و موهبت خدادادی بوده که از گذشته به دلایل مختلف از جمله عدم آزادسازی حریم و تملک مورد غفلت قرار گرفت.
پورعلی بیان کرد: با حمایت و پیگیری مداوم و هفتگی اعضای شورای اسلامی شهر رشت ساماندهی و احیاء تالاب عینک در حال اجراست و همه متوجه ارزش ملی و بین‌المللی آن شدند.
دستگاه ها باید انگیزه و شرایط احیاء تالاب عینک رشت را فراهم کنند
تالاب عینک ظرفیت گردشگری شهر رشت
رئیس شورای اسلامی شهر رشت گفت: تالاب عینک رشت جاذبه طبیعی و موهبت الهی است و ظرفیت موثری برای جذب گردشگر به شمار می‌رود.
محمدحسین واثق کارگرنیا در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: استفاده از ظرفیت تالاب عینک رشت از برنامه‌های شورای اسلامی و شهرداری رشت است از اینرو ساماندهی و احیاء این تالاب در دستور کار قرار گرفته و با جدیت پیش می‌رود.
وی با تشریح برنامه‌های ساماندهی تالاب عینک رشت بیان کرد: لایروبی پهنه شماره سه این تالاب با فعالیت مداوم چهار دستگاه بیل مکانیکی و ۱۵ خاور لجن‌برداری در حال انجام بوده و تاکنون ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
لایروبی پهنه شماره سه تالاب عینک رشت با ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی در حال انجام است و چهار دستگاه بیل مکانیکی و ۱۵ خاور لجن‌برداری به طور مداوم فعال هستند. رئیس شورای اسلامی شهر رشت اضافه کرد: اسناد رینگ سبز در پهنه شماره سه تالاب عینک شامل؛ پیاده‌راه، رینگ دوچرخه‌سواری، ایستگاه ماهیگیری و فضای مکث تا چند روز دیگر برای فراخوان آماده و بارگذاری می‌شود.
وی در ادامه با بیان اینکه پهنه فاز یک تالاب در حال بهره‌برداری است، اظهار کرد: پهنه ۲ نیز امسال باید با پیشنهاد شهرداری در بودجه سال آینده شورا در نظر گرفته شود تا به محض اتمام کار پهنه سه، مقدمات شروع به کار و لایروبی پهنه ۲ انجام شود.
رئیس شورای اسلامی شهر رشت بیان کرد: بسته سرمایه‌گذاری رستوران دریایی تا ۱۰ روز آینده برای اطلاع به شورای اسلامی ارسال می‌شود و نهایت تا ۱۵ شهریورماه فراخوان آن انجام خواهد شد.
تالاب‌ها از جمله زیباترین، بکرترین و شگفت انگیزترین پدیده‌های طبیعی دارای پیچیده‌ترین اکوسیستم های روی زمین هستند، تنوع زیستی، ژنتیکی و گونه‌های که در تالاب ها زندگی می‌کنند از اهمیت بالایی برخوردارست و تالاب عینک همه اینها را در کنار قرارگیری در مرکز شهری دارد و باید اینها زمینه ای شود تا این ظرفیتها را بیش از پیش حراست و حفظ و قوت بخشیم.
بیشتر بخوانید:
تالاب عینک؛ جاذبه طبیعی شهر رشت در مسیر احیاء
پروژه احیاء تالاب عینک رشت به صورت ویژه در دستور کار قرار گیرد