به گزارش خبرنگار ایرنا، حالا چند سالی است که برخی از درختان قزوین به خصوص چنارهای قد بلند این شهر حال ناخوشی دارند و در چله تابستان که باید سرسبز، پر برگ و سرحال باشند اما زرد و کم جان هستند و هنوز پاییز از راه نرسیده شاهد پدیده برگ ریزان درختان در گوشه و کنار خیابان ها هستیم.
هر چند وقت یکبار خبری تازه درباره فضای سبز و باغستان قزوین، قطعی و خشک شدن درختان در پارک‌ها و فضای سبز استان به گوش می رسد که موجب شده موضوع حفاظت از باغ‌ها و فضاهای سبز بیشتر از همیشه شنیده شود.
درختان/ تامین کنندگان سلامت اعضا جامعه
این در حالی است که درختان، اسطوره های سبز مقاومت اند که ریشه در خاک و سر بر افلاک دارند، نماد سرسبزی و شادابی و مایه تلطیف و پاکی هوا، منشا نشاط و شادابی و سر زندگی و لذت تجربه احساس خنکای روز در هوای گرم تموز هستند.
درختان در طول تاریخ زندگی آدمی، نقش بسیار موثری داشته و فواید زیادی از جمله سایه های خنک شاخه های آن در تابستان های گرم و یا باردادن میوه های مختلف برای بشر دارد و همچنین پرندگان نیز در میان شاخ و برگ های درختان لانه های خود را می سازند و به آنجا پناه می آورند.
همچنین از سوی دیگر درختان به منزله ریه های یک شهر تلقی شده و نقش مهمی را در تامین سلامت اعضای جامعه ایفا می کنند، چرا که به دلیل فعالیت کارخانجات صنعتی و نیز ازدیاد وسایل نقلیه عمومی و فعالیت روزانه آنها در سطح شهر، آلاینده‌ها و گازهای خطرناکی نظیر دی اکسید کربن در هوای شهر فزونی یافته و سلامت افراد را تهدید می کند و این وضع نامساعد، گروه‌های آسیب پذیر نظیر بیماران ریوی و قلبی، سالخوردگان و کودکان را بیشتر تهدید می کند و در چنین شرایطی است که مساله درخت و حفاظت از آنها راه حلی مناسبی برای مبارزه با آلودگی های مذکور به شمار می آید.
اما مشاهدات میدانی برخی کارشناسان و صاحب نظران می گوید که حال درختان قزوین خوب نیست، این را وقتی بیشتر درک می کنی که سطح خیابان ها را با گذشته مقایسه می کنی، یعنی دیگر خبری از آن سرسبزی نیست و بخش زیادی از آنها رو به خشک شدن رفته و گوشه و کنار سطح معابر اصلی و شلوغ شهر نیز پر از برگ های زرد و خشک شده است.
بیماری های قارچی و شرایط نامناسب درختان
در همین خصوص مسوول فنی داروخانه گیاه پزشکی در قزوین و کارشناس کشاورزی به خبرنگار ایرنا می گوید: با توجه به تشکیل ابرهای همرفتی و بارندگی های امسال حجم آلودگی های قارچی در درختان فضای سبز استان بسیار زیاد بود، چرا که آب زیاد مستعد شیوع بیماری های قارچی است و همچنین این درختان نیازمند کودهای کشاورزی هستند، اما در نهایت پیمانکاران فضای سبز، کودهای حیوانی را پای درختان می ریزند که نیاز درختان را مرتفع نمی کند.
مریم کشاورز گرامی با بیان اینکه نظارت‌های کافی در نحوه نگهداری درختان فضای سبز وجود ندارد، اضافه می‌کند: در این خصوص کم کاری های آشکاری نیز صورت گرفته و این درحالی است که پیمانکاران شهرداری باید حتما در کنار خود کارشناس کشاورزی داشته باشند تا بیماری های درختان و بوته های سطح شهر را بررسی و مرتفع کنند.
نبود رسیدگی مناسب و آبیاری اصولی
به گفته این کارشناس کشاورزی، آبیاری های اشتباه فضای سبز نیز یکی از مهم ترین دلایل خشکی درختان شهر قزوین به حساب می‌آید، چرا که نیروهای شهرداری در زمان هایی که دمای هوا به شدت بالا است، شروع به آبیاری فضای سبز می کنند که همین موضوع آسیب شدیدی به درخت وارد می کند و عطش درختان با تبخیر شدن آب در اوج گرما رفع نمی شود.
کشاورز گرامی ادامه داد: بهترین زمان آبیاری درختان و فضای سبز استان در ساعات پنج بعد از ظهر و شب ها بوده و نباید در اوج گرما به خصوص از ساعت ۱۰ تا ۱۴ آبیاری انجام شود، اما به دلیل اینکه رانندگان خودروهای حمل آب در شهرداری هزینه بیشتری را برای آبیاری درخواست می‌کنند، سازمان فضای سبز قزوین برای پرداخت نکردن این هزینه اضافی، آبیاری درختان را هنگام صبح یا مواقعی از روز که دمای هوا بسیار بالا است انجام داده و باعث تبخیر آب و تشنه ماندن درختان می شود.
مسوول فنی داروخانه گیاه پزشکی در قزوین خاطرنشان کرد: همچنین بیشتر سامانه‌های آبیاری نصب شده در بوستان‌ها و پارک‌ها به جای آبیاری سطح سبز، خیابان ها را آبیاری کرده و متاسفانه در خصوص آبیاری صحیح در شهرداری، اصول علمی رعایت نمی‌شود.
کمبود نظارت درست/ بی اهمیتی به سرمایه های شهر
در ادامه سعید رشوند، مسوول بخش تحقیقات جنگل ها و مراتع استان قزوین در خصوص وضعیت نابسامان درختان قزوین می گوید: نزدیک به ۱۰ سال پیش قرار بود کارگروهی برای رسیدگی به وضعیت درختان تشکیل شود تا درختان مریض را مورد ارزیابی قرار دهند، اما هنوز این کارگروه تشکیل نشده و شهرداری اهمیتی برای این موضوع قایل نیست.
وی در خصوص حال ناخوش درختان قزوین بیان کرد: هر درختی که در سطح شهر قرار دارد باید امکان تبادل هوا از طریق خاک و ریشه را داشته باشد، اما می بینیم اطراف بیشتر درختان آسفالت شده و هیچ راهی برای تنفس درختان وجود ندارد که همین موضوع باعث خشک شدن آنها می شود.
رشوند ادامه داد: همچنین از طرفی دیگر بهترین زمان برای آبیاری درختان در طول شبانه روز، ساعت های خنک بوده و باید دمای هوا به حدی باشد که درختان را دچار تنش نکند؛ همچنین این آبیاری باید به صورت منظم انجام شود، به عبارتی اگر آبیاری ماهانه به طور ناگهانی به ۲ ماه و یا بیشتر تغییر کند، برای درخت تنش زا خواهد بود.
به گفته این مسوول، نظارت بر درختان نیز باید به صورت دقیق صورت گیرد، چرا که این درخت ها سرمایه های استان هستند و زمانی که می بینیم درخت چنار عمر طولانی در این شهر ندارد، بیانگر آن است که توجه اصولی و درستی برای نگهداری آن در سطح شهر لحاظ نمی شود و سازمان فضای سبز شهرداری بدون توجه و نظارت کافی موجب آفت زدگی، خشکی و از بین رفتن اکثر درختان شهر قزوین شده است.
آدم ها نظاره گر خشکی درختان
رشوند افزود: گروه‌های متشکل از کارشناسان کشاورزی با تخصص بسیار قوی باید نظارت مستمری بر درختان داشته باشند که رویش درختان را هر ۲ ماه بررسی کرده و برای رفع مشکلات آن برنامه ریزی کنند.
همچنین در موضوع فضای سبز انتخاب گونه های گیاهی باید متناسب با شرایط زیست منطقه باشد، اما در فضای سبز شهری به این موضوعات دقت کافی نمی شود و این مسایل در سطح شهر به صورت مسکوت باقی مانده و در کمال بی‌توجهی شاهد هستیم که ذره ذره درختان قزوین جان می دهند.
مسوول بخش تحقیقات جنگل‌ها و مراتع استان قزوین در پایان خاطرنشان کرد: رسانه ها باید در این موضوعات ورود کنند و با فرهنگ سازی مسوولان استانی را مجاب کنند تا پاسخگوی این موضوعات باشند، اما متاسفانه معضلات خشکی درختان سطح شهر نه برای رسانه ها و نه برای مسوولان و حتی مردم اهمیتی ندارد و همگی نظاره گر خشک شدن درختان هستند.
رهاورد: با توجه به گفته ها و هشدارهای کارشناسان در خصوص نحوه نادرست مراقبت توسط سازمان فضای سبز قزوین و حال ناخوش درختان، خبرنگار ایرنا برای پاسخگویی مسوولان ذی ربط این سازمان با آنها تماس برقرار کرد و اقدام به ارسال پیامک کرد، اما با وجود برقراری ده‌ها تماس و چندین پیامک، هیچ کدام از مسوولان و متولیان این امر، حاضر به پاسخگویی در موضوع خشک شدن درختان نشدند.
به نظر می رسد که برای جلوگیری از خشک شدن درختان در قزوین استفاده از روش نوین آبیاری، افزایش مراقبت ها و نظارت ها بر درختان و همچنین کاشت درختانی سازگار با زیست شهری می تواند به بهبود روند این شرایط کمک کند.