به گزارش ایرنا، بابک نگاهداری روز چهارشنبه در همایش ملی ایده ها و راهکارهای نوین در توسعه پایدار حوضه آبریز دریاچه ارومیه، افزود: اینکه اعتبارات هنگفت احیای دریاچه ارومیه در اختیار این ۲ وزارتخانه قرار بگیرد به هیچ عنوان با رویکردهای تغییر در اصلاح روش که در کل جهان دیده می شود، همخوانی ندارد.
وی اظهار کرد: تزریق بودجه های احیای دریاچه ارومیه به وزارتخانه های نیرو و جهاد کشاورزی نشان می دهد که هنوز جامعیت در اجرای چنین طرح های زیست محیطی در کشور وجود ندارد و نگرش های سازه محور بر همه چیز ارجحیت دارد، در حالی که دوران سیاست گذاری ساده سپری شده است، چون آسیب های اجتماعی، اقتصادی و معیشتی آن بسیار وسیع است.
نگاهداری یادآور شد: برای احیای دریاچه ارومیه باید علاوه بر ایجاد طرح های سازه ای، نسبت به مسایل غیر سازه ای و نرم افزاری نیز توجه بیشتری شود، چون غفلت از حوزه های دیگر و پرداختن به اجرای طرح های فیزیکی توسط وزارتخانه های نیرو و جهاد کشاورزی چندان نتیجه ای ندارد.
وی با اشاره به طرح های مختلف وزارت نیرو و جهاد کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه برای کاهش مصرف آب، اظهار کرد: با وجود اینکه هزینه های زیادی در این راستا صرف شد اما آب صرفه جویی شده در حوضه آبریز به هیچ عنوان مدیریت نشد و همین موضوع سبب افزایش اراضی زیر کشت در منطقه شد که این به ضرر بستر دریاچه و نیز زیست بوم مناطق اطراف است.
نگاهداری ادامه داد: همین موضوع نشان می دهد که در اجرای طرح های احیا تنها به مزارع بسنده کرده و حوزه وسیعی از دریاچه را رها کردیم.
وی یکی از غفلت های مهم در احیای دریاچه ارومیه را مربوط به معیشت روستائیان منطقه عنوان و اضافه کرد: متاسفانه در سال های اخیر جنبه های اجتماعی و اقتصادی اهالی اطراف دریاچه به بوته فراموشی رفت در صورتی که باید توجه داشت بدون همراهی جوامع محلی دستیابی به نتایج مطلوب غیرممکن است.
نگاهداری یکی از آثار منفی بی توجهی به معیشت کشاورزان و روستائیان حوضه آبریز دریاچه ارومیه را افزایش تعداد چاه های غیرمجاز عنوان کرد که بر اثر گره خوردن زندگی مردم با کشاورزی صورت گرفته است.
انتقال آب از حوضه های مختلف به دریاچه ارومیه غیرعلمی است
وی انتقال آب از حوضه های مختلف به بستر دریاچه ارومیه را غیرعلمی و نادرست خواند و با بیان اینکه این اقدام تبعات منفی دارد، افزود: باید برای احیای دریاچه ارومیه همه جانبه به مسایل نگریست و تک محوری در این خصوص جواب نمی دهد.
نگاهداری اقدامات سال های اخیر برای احیای دریاچه ارومیه را خوب اما ناکافی دانست و گفت: این طرح ها از سال ۱۳۸۷ و سپس در سال ۱۳۹۲ با راه اندازی ستاد احیا در قالب بسته های مختلف شکل گرفت که توفیقاتی نیز حاصل شد.
وی معیشت مردم حوضه آبریز و مشارکت مردمی را ۲ بال مهم احیای دریاچه ارومیه بیان کرد و خواستار مشارکت و همکاری همه دستگاه ها و نهادهای مردمی در این رابطه شد.
نگاهداری پیشرفت و توسعه همراه با صنعت و کشاورزی را اجتناب ناپذیر خواند و با تاکید بر اینکه نباید حاصل این اقدامات فشار بر محیط زیست باشد، یادآور شد: حراست و حفاظت از محیط زیست لازمه توسعه پایدار است و هر نوع تهاجم به عرصه های طبیعی آینده اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و معیشتی کشور را دچار بحران می کند.
وی ضربه به محیط زیست به بهانه توسعه صنعتی و کشاورزی را رویکردی اشتباه دانست و اظهار کرد: باید شیوه های نادرست گذشته را تصحیح کرد چون نباید محیط زیست فدای توسعه شود و امروز در جهان اولویت توسعه بر مبنای مسایل زیست محیطی تعریف و تدوین می شود.
نگاهداری لازمه رسیدن به اهداف توسعه ای در بخش های مختلف را علمی بودن، درون زا بودن و درست بودن طرح ها برشمرد و با بیان اینکه باید با ارتقای فناوری ها به گونه ای عمل کرد که آسیبی به محیط زیست وارد نشود، ادامه داد: در این مسیر باید مسایل زیست محیطی ارتقا یابد نه اینکه لطمه ببیند.
وی با تایید اشتباهات گذشته در خصوص مسایل زیست محیطی کشور، گفت: در سال های اخیر سیاستگذاران متوجه این موضوع شدند و تلاش دارند مسایل قبلی را جبران کنند که در این راستا قوانین جدید و مهمی برای حفاظت از محیط زیست اتخاذ شده است.
کاهش یک میلیارد مترمکعبی مصارف آب کشاورزی در برنامه هفتم توسعه
رییس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی بندهای مختلف قانون برنامه هفتم توسعه کشور پیرامون مسایل زیست محیطی را مهم خواند و گفت: در ماده ۳۷ این قانون کاهش یک میلیارد مترمکعبی مصارف آب کشاورزی تعریف و تدوین شده است که باید وزارت جهاد کشاورزی آن را دنبال کند.
نگاهداری به بند سوم ماده ۳۹ قانون برنامه هفتم توسعه نیز اشاره و اضافه کرد: بر این اساس کاهش برداشت از منابع آبی و رصد و کنترل صنایع آب بر از سوی وزارت نیرو تکلیف و در بند چ همین ماده نیز راه اندازی سامانه ملی حسابداری آب تاکید شده است.
وی گفت: باید توجه داشت که ناپایداری محیط زیست انواع ناپایداری های اجتماعی، سلامتی و اقتصادی را به دنبال دارد.
همایش ایده ها و راهکارهای نوین در توسعه پایدار حوضه آبریز دریاچه ارومیه با ارایه تعداد ۱۹ مقاله علمی در قالب سخنرانی در سه پانل و انتشار تعداد ۹۹ مقاله به صورت پوستر در دانشگاه آزاد اسلامی تبریز برگزار شد.
بررسی برنامه های ششم و هفتم توسعه کشور در حوزه آب و کشاورزی، بررسی رابطه آتش سوزی با شاخص های توپوگرافی و زیست محیطی، همبستگی و مقایسه حوضه های آبریز دریاچه ارومیه و رود ارس، بررسی فضایی و زمانی مناطق آسیب پذیر، مدل سازی تغییرات اقلیمی، مطالعه بازچرخانی آب حاکستری و آب های سطحی، شبیه سازی رطوبت لایه های حاک تحت مدیریت آبیاری و تاثیر اب و هوا بر امنیت غذایی از موضوعات مقالات ارایه شده در این همایش بود.
به گزارش ایرنا، حوضه آبریز دریاچه ارومیه با مساحت ۵۱ هزار و ۸۷۶ کیلومترمربع یکی از ۶ حوضه آبریز اصلی کشور است که روند خشکیدن و کاهش تراز آبی آن از اواخر دهه ۷۰ آغاز شد و سالانه ارتفاع آن حدود ۴۰ سانتی متر کاهش یافته است.