به گزارش خبرنگار کتاب ایرنا، صنعت چاپ در ایران سابقه طولانی دارد، سابقه‌ای که به ۱۰۰ سال می‌رسد. در نتیجه تلاش اسدالله جامی مدیر کل وقت دفتر امور چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، ۱۱ شهریور به عنوان روز ملی صنعت چاپ در تقویم نامگذاری شد. به همین بهانه ستاد صنفی بزرگداشت روز ملی صنعت چاپ برنامه بازدید از چاپخانه «نقش الماس» و «مجتمع چاپ هودیس پارس» را برای خبرنگاران برنامه‌ریزی کرد.
بازدید، از چاپخانه نقش الماس در خیابان ظهیرالاسلام شروع شد، چاپخانه‌ای که در آن اقدامات متنوعی انجام می‌شود، حتی سفارش‌های کوچک برخی از چاپخانه‌ها را قبول می‌کند. این چاپخانه فعالیتش را از سال۸۱ آغاز کرده و از سال ۸۵ به صورت حرفهای وارد عرصه چاپ شده است.
قطع برق موجب خاموش شدن دستگاه چاپ می‌شود هر بار خاموش و روشن کردن این دستگاه‌ها به ۸ ساعت زمان نیاز دارد
سعید حاجیلو مدیرعامل نقش الماس با تاکید بر اینکه هزینه و اتلاف وقت زیادی برای هر بار خاموش و روشن کردن دستگاه‌های چاپ وجود دارد، گفت: به همین دلیل در هر رروز ۳ شیفت در این مجتمع کار می‌کنند. این کار جزء مشاغل سخت محسوب می‌شود و همه ۳۰۰ کارگر فعال، بیمه تامین اجتماعی و بیمه تکمیلی دارند و تلاش می‌شود تا به آن‌ها تا حد مقدور کمتر فشار جسمی وارد شود.
این چاپخانه با چالش‌های مختلفی هم مواجه است. به گفته حاجیلو تا سال ۱۴۰۳ به نوعی توانستند با مسائل تخصیص ارز و مشکلات ثبت سفارش به فعالیت خود ادامه بدهند، اما در سال ۱۴۰۳ قطع برق مکرر آسیب بزرگی به روند فعالیت این چاپخانه زده است. زیرا قطع برق موجب خاموش شدن دستگاه می‌شود هر بار خاموش و روشن کردن این دستگاه‌ها به ۸ ساعت زمان نیاز دارد و این مساله صاحب چاپخانه را با ضرر بزرگی مواجه می‌کند.
به گفته او با اینکه مسئولان در سال‌های اخیر در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تلاش کردند تا راه را برای ادامه فعالیت چاپ هموار کنند، اما هنوز مسائل مربوط به تخصیص ارز و ثبت کالا و همچنین قطع برق تولید را به سمت مرگ می‌برد.
این چاپخانه‌دار که مجموعه‌ای در قزوین هم دارد که به فعالیت در این حوزه مشغول هستند، از سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خواست تا برای حل مشکلات صنعت چاپ فکر کند.
حاجیلو با اشاره به اینکه در هفته ۴۰ ساعت برق چاپخانه قزوین قطع است، ادامه داد: هیچ برنامه مشخص برای قطعی وجود ندارد و این روند موجب آسیب به دستگاه‌ها، کاهش تولید و ضرر می‌شود.
در طی بازدید با نحوه عملکرد دستگاه‌های چاپ و مراحل آن آشنا می‌شویم. مثلا برای اینکه هر صفحه رنگی چاپ شود به چهار زینک در رنگ‌های سیاه، زرد، قرمز و آبی احتیاج دارد. بعد روی برخی از صفحات سلفون کشیده می‌شود تا نسبت به آسیب‌ها مقاوم شود. این مجموعه کارهای بانکی را هم چاپ می‌کرد، به گفته مدیر مجموعه هر کارت بانکی از چند لایه تشکیل می‌شود که در میان آن‌ها تراشه‌ای جایگذاری می‌شود و بعد در یک مرحله این لایه‌ها یک‌دست‌سازی می‌شوند. در نهایت هر کارت بانگی برای چاپخانه ۲۳۰۰ تومان هزینه دارد.
لزوم توجه فعالان چاپ به مسائل اجتماعی و فرهنگی
جلال ذکایی یکی از پیشکسوت‌های حوزه چاپ است که در این سفر برای خبرنگاران توضیحاتی ارائه می‌دهد.
عضو شورای سیاست‌گذاری چاپ با تاکید بر اینکه چاپ به سمت دیجیتالی شدن حرکت می‌کند، گفت: نشر به سمت الکترونیک شدن و چاپ به سمت دیجیتالی شدن پیش می‌رود.
نشر به سمت الکترونیک شدن و چاپ به سمت دیجیتالی شدن پیش می‌رود
مدیر شرکت دانش‌بنیان تولید جوهرهای چاپ دیجیتال ادامه داد: بعد از آخرین جلسه شورای سیاست‌گذاری چاپ، با توجه به اینکه در دهه پایانی ماه صفر هستیم، سعی کردیم به سمت منابع عام‌المنفعه برویم، به همین دلیل به مناسبت ۱۱ شهریور شرایط آزادی ۱۱ زندانی محکوم مالی را مهیا کردیم، تعدادی آزاد شدند و تعدادی آزاد خواهند شد. این نشان دهنده این است که فعالان چاپ جزئی از بدنه اجتماع هستیم. همچنین در انتظار برقراری ارتباط با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هستیم هم اینکه از نزدیک با دیدگاه‌های ایشان آشنا شدیم و او با مسائل چاپ آشنا شوند.
مدیر اسبق دفتر امور چاپ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید بر اهمیت توجه به مسائل محیط زیستی، توضیح داد: دنیا به مسائل زیست محیطی توجه ویژه‌ای دارد. پاسبانی از طبیعت از وظایف ما است، باید به آغوش طبیعت برویم و آنچه را در طبیعت رها شده است، جمع‌آوری کنیم تا نشان دهیم به محیط زیست احترام می‌گذارم. همچنین در حوزه مسئولیت اجتماعی عیادت از مددجویان کهریزک را در برنامه داریم. از طرفی گردهمایی دانش‌آموختگان چاپ برگزار خواهدشد. در همین راستا دیداری با مسئولان انستیتو امیرکبیر که به تازگی کار خود را آغاز کرده، در نظر گرفته شده است.
صنعت چاپ به کتاب محدود نمی‌شود
مدیرعامل تعاونی لیتوگرافان از دیگر افرادی بود که در جمع خبرنگاران صحبت کرد. او با تاکید بر اینکه صنعت چاپ به کتاب محدود نمی‌شود، توضیح داد: سال‌ها است تلاش داریم این مساله را به مسئولان بفهمانیم. از سال ۸۲ که جشنواره چاپ برگزار شد دغدغه ما بود که کاری کنیم تا دولت به اهمیت صنعت چاپ پی ببرد.
غلامرضا شجاع با اشاره به عملکرد وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در دوره‌های قبلی، افزود: امیدواریم دیدگاه او نسبت به ۳ سال گذشته نسبت به چاپ تغییر کرده باشد. باید توجه داشت ۳۵ تشکل چاپ از صالحی حمایت کردند و امیدواریم شرایط بلاتکلیفی و عدم حمایت در صنعت چاپ تغییر کند.
قطع همکاری اروپایی‌ها با فعالانی که به جنگل آسیب می‌زنند
در ادامه این بازدید رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنعت چاپ با تاکید بر اینکه روز ملی صنعت چاپ فقط یک روز در تقویم نیست، گفت: این روز زمانی برای بزرگداشت تجار، تولیدکنندگان و حتی مصرف‌کنندگان است. وقتی به روز ملی صنعت چاپ نزدیک می‌شویم، رویدادهای در شهرهای مختلف برگزار می‌شود و اختتامیه آن توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در تهران برگزار خواهدشد. در سال‌های اخیر این وزارتخانه و معاونت فرهنگی توجه ویژه‌ای به صنعت چاپ داشت؛ برای مثال از دانش آموختگان صنعت چاپ و صنایع وابسته به چاپ تقدیر کرد و به جشنواره‌های در این حوزه سمت و سو داد.
بابک عابدین با تاکید بر لزوم توجه به ابعاد زیست محیطی فعالیت در حوزه چاپ بیان کرد: در اتحادیه اروپا قانونی تصویب شده است و بر اساس آن از واحدهای صنعتی که فعالیتی مرتبط با جنگل‌زدایی انجام می‌دهند، قطع همکاری اقتصادی انجام می‌شود. یعنی هیچ سازمان، نهاد و فعالی با آن‌ها همکاری نخواهد کرد. این اقدام جدای از اهمیت حمایت از بسته‌بندی‌های زیست‌تخریب‌پذیر است. این فرایند مهمی است که در ایران هم باید به آن توجه داشته باشیم.
قیمت دستوری دارو به صنعت چاپ دارو ضربه زده است
چاپخانه دومی که خبرنگاران از ان بازدید کردند در مجتمع چاپ هودیس پارس بود.
تولید کننده دارو برای کنترل کیفیت می‌خواهد تا از قیمت تولید بکاهد به همین دلیل برای او کیفیت چاپ بی‌معنی می‌شود
نایب رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنعت چاپ با اشاره به اینکه در دنیا چاپخانه‌هایی هستند که فقط در حوزه بسته‌بندی دارو کار می‌کنند، گفت: در مجتمع چاپ هودیس پارس ۲۰ درصد صادرات اولیه و ۴۰ درصد صادرات ثانویه داریم. در این مجموعه بر اساس استانداردهای بین‌المللی فعالیت می‌کنیم تا بتوانیم جایگاه بین‌المللی خود را حفظ کنیم.
هومن محمدی با تاکید بر تاثیر قیمت دارو بر کیفیت چاپ و بسته‌بندی دارو، توضیح داد: قیمت دستوری دارو به صنعت چاپ دارو ضربه زده است. تولید کننده دارو برای کنترل کیفیت می‌خواهد تا از قیمت تولید بکاهد به همین دلیل برای او کیفیت چاپ بی‌معنی می‌شود. این روند به ضعیف شدن چاپ و بسته‌بندی دارو منجر خواهدشد.
به گفته او صادرات چاپ سال گذشته اروپا به اندازه صادرات نفت ایران بود، یعنی باید توجه داشت که چه بازار بزرگی از دست داده می‌شود.
این مجموعه به گفته فعالان در آن از استانداردهای بین‌المللی برخوردار است، حتی در بخشی از آن روی بسته‌بندی‌ها چاپ بریل برای افراد نابینا درج می‌شد. در توضیحات گفته شد که این مجموعه حدود ۶۰ درصد بازار ایران را در اختیار دارد.