به گزارش ایرنا عطا حسن پور روز دوشنبه در بازدید ارزیاب یونسکو از اماکن تاریخی خرم‌آباد اظهار کرد: در نخستین روز حضور ارزیاب یونسکو، غار کلدر و محدوده حفاظت شده آن مورد بازدید قرار گرفت.
وی با اشاره به حفاظت مشترک محیط زیست و یگان حفاظت میراث فرهنگی لرستان از این منطقه اضافه کرد: در کنار غار کلدر زیرساخت های گردشگری روستای قلعه سنگی از جمله ۲ اقامتگاه بومگردی نیز توسط ارزیاب یونسکو بررسی شد.
وی بیان کرد: این اقامتگاه های بومگردی زیر نظر اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان و به سبک سنتی و بومی به گردشگران خدمات ارائه می کنند.
حسن پور اضافه کرد: همچنین در روز نخست، غار قمری مورد بازدید ارزیاب یونسکو قرار گرفت از چشم انداز بالا، شهر خرم آباد، قلعه فلک الافلاک و گرداب سنگی را نیز بازدید کرد و پس از آن در دهکده گردشگری مخملکوه واقع در شمال غربی خرم آباد حضور یافت.
وی ادامه داد: در پایان برنامه های روز نخست حضور ارزیاب یونسکو، نشست مشترکی با حضور برخی اعضای تشکل های مردم نهاد و شهردار خرم آباد در محل سالن اجلاس اتاق بازرگانی برگزار شد.
وی ضمن تقدیر از مجموعه مدیریت ارشد استان و مدیران دستگاه های اجرایی مرتبط با پرونده ثبت جهانی دره خرم آباد اظهار داشت: رفع موانع ثبت جهانی دره خرم آباد با همت و همکاری بین بخشی و همکاری و همراهی مردم انجام شده است.
حسن‌پور ضمن تقدیر ویژه از همراهی همه شهروندان اضافه کرد: مردم خرم آباد در هفته های گذشته ضمن حمایت همه جانبه از این اتفاق مهم، اقدامات گسترده ای را در این راستا انجام داده اند.
پرونده ثبت جهانی دره خرم آباد، به عنوان تنها پرونده ارسالی کشورمان به یونسکو، طی روزهای اخیر مورد بررسی ارزیاب این سازمان بین المللی فرهنگی قرار می گیرد.
غارهای کلدر، قمری، گیلوران، یافته، کنجی و دو پناهگاه صخره ای گر ارجنه و پاسنگر در دره تاریخی خرم آباد قرار دارند و "قلعه فلک الافلاک" و "دره خرم‌آباد" به عنوان سهمیه ایران برای ثبت جهانی یونسکو(سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد) انتخاب شده اند.
غار قَمَری یا اشکفت قمری مربوط به دوران پیش از تاریخ ایران باستان بالای سفیدکوه مشرف به گرداب سنگی خرم‌آباد ۱۰ مهر ۱۳۸۰ با شماره ۴۱۴۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده که کاوش رسمی آن سال های ۱۳۴۳ تا ۱۳۴۸ توسط پروفسور فرانک هول و باستان‌شناسان دانشگاه رایس انجام شده است.
غار کلدر نیز در پنج کیلومتری شمال شهر خرم آباد به شماره ۱۸۷۹۶ در فهرست آثار غیر منقول کشور به ثبت رسیده است.
مطالعات باستان شناسی در غار کلدر خرم آباد نتایج جدیدی از قدمت دره خرم آباد را نشان داد که قدمت این منطقه را از ۴۰ هزار سال به ۵۴ هزار سال پیش رسانده است.
در مطالعات سال های اخیر بخشی از جمجمه انسان هوشمند در غار کلدر خرم آباد کشف شد که به این غار جایگاه جهانی بخشیده و تکمیل کننده نظریات کارشناسان پیرامون فرآیند موج دوم مهاجرت انسان‌های هوشمند یا هموساپین به اروپا است.
هفت غار و پناهگاه صخره‌ای، مجموعه تاریخی فلک الافلاک شامل سه پل "شکسته، گپ و حاجی" همچنین باغ گلستان به مساحت ۴۱۴ هکتار و بیش از یکهزار و ۶۰۰ هکتار با حرایم اطراف، پرونده ثبت جهانی دره خرم آباد را در بر می گیرد.
در دل این پرونده یک شهر، ۲ روستای شمالی و جنوبی، رودخانه خرم آباد، قلعه تاریخی فلک الافلاک، سه پل تاریخی مهم "گپ، شکسته و حاجی" و بخشی از فرهنگ، آیین و سنت های استان جای دارد.