به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، داود نعمتی انارکی عصر دوشنبه -۱۹ شهریور- در سومین نشست علمی ششمین همایش سواد فضای مجازی با محوریت «ظرفیت‌های گسترش فرهنگ و هنر ایرانی در فضای مجازی با تاکید بر توسعه، اخلاق، هویت ملی و شخصیت ایرانیان» که در محل خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) برگزار شد، درباره اینکه چه فرهنگ هایی را باید خلق کنیم و امتداد دهیم یا با واسطه فناوری ها و تغییر باورها در نسل های جوان را شاهدیم با چه ابعادی می توانیم توسعه دهیم؟ گفت: هر جامعه‌ای برای خود فرهنگ خاصی دارد و از خرده‌فرهنگ‌های مختلفی تشکیل شده است و از شاخص‌ها و مولفه‌هایی برخوردار است.
وی افزود: اینکه «فضای مجازی ظرفیتی برای ما ایجاد می کند که به واسطه آن فرهنگ و مولفه های فرهنگی را وسیع تر از جامعه در معرض دید دیگران قرار دهیم» یک بحث است، اما بحث دیگر این است که «فضای مجازی یک فرهنگ خاصی را برای کاربر به وجود بیاورد».
نعمتی انارکی اظهار داشت: در نشست امروز به این نکته اشاره خواهیم کرد که به چه صورت می‌توانیم از فضای مجازی استفاده کنیم و به چه شکل می توانیم از شاخص های فرهنگی و ظرفیت های فضای مجازی بهره بگیریم، انتشار دهیم و در اختیار همه قرار دهیم.
عضو هیات علمی دانشگاه صداوسیما با بیان اینکه فرهنگ ریشه در تاریخ هر سرزمینی دارد، گفت: این که چقدر توانستیم از فضای مجازی بهره بگیریم و مولفه‌ها و شاخص های فرهنگی خودمان را از طریق فضای مجازی منتشر کنیم، موضوع قابل تامل و بررسی است.
مردم بهتر از سازمان‌های فرهنگی در فضای مجازی عمل کردند
انارکی گفت: مردم و افراد جامعه و گروه‌های مختلف به شکل‌های گوناگون با حضور در فضای مجازی سعی می‌کنند و سعی کرده اند ویژگی های فرهنگی خود و جامعه را در معرض دید همه قرار دهند. قوام بخشی از مولفه‌ها و شاخص های فرهنگی در دنیای عمومی این است که چقدر به نحو مطلوب از این فضا استفاده واین شاخص های فرهنگی را منتشرکنیم.
وی بیان کرد: بخش دوم سازمان‌ها و نهادهای متولی امر فرهنگ و هنر هستند که تا چه اندازه توانستند در این زمینه نقش آفرینی کنند، البته مردم خیلی بهتر از نهادها و سازمان‌های فرهنگی متولی توانسته‌اند در فضای مجازی شاخص‌های فرهنگی و سبک زندگی خود را معرفی کنند و در معرض دید دیگران قرار دهند.
نعمتی انارکی گفت: این که ما به چه صورت عناصر فرهنگی خودمان و فرهنگ خودمان را که دربرگیرنده خیلی مولفه‌ها، آداب و سنن و رفتارهاست به چه صورتی از ظرفیت‌هایش در فضای مجازی استفاده، بازنشر و به دیگران معرفی کنیم، باعث می‌شود ما فقط دریافت کننده خیلی از مولفه های فرهنگی دیگران نباشیم.
عضو هیات علمی دانشگاه صداوسیما ادامه داد: ما خورده‌فرهنگ‌های متعددی داریم که با بهره‌گیری از فضای مجازی توانستند خود را عرضه کنند و از روش‌های مجازی با خیلی از عناصر فرهنگی دیگر افراد آشنایی بیابیم و این شناخت از طریق فضای مجازی به دست آمده است.
نعمتی انارکی افزود: ما عناصر را می بینیم و لمس می کنیم و جزو ویژگی‌های جامعه ماست و وقتی می‌خواهد در فضای مجازی مطرح شود و در اختیار دیگران قرار بگیرد نباید با دخل و تصرف این کار انجام شود زیرا به شدت آسیب می زند.
وی ادامه داد: ما یک سری عناصر فرهنگی داشتیم که بنا به دلایلی خواستیم به آنها دست ببریم، جامعه آن را پس زده است. برای بازنمایی آنچه هست به اصطلاح می گویم با هم بودگی که بسیاری از کارشناسان به شکل دیگری مطرح می کنند. یعنی از ظرفیت‌های فضای مجازی استفاده و به دیگران عینا ارائه دهیم.
دست بردن در فرهنگ آن را تضعیف می‌کند
عضو هیات علمی دانشگاه صداوسیما خاطرنشان کرد: فرهنگ «شب چهارشنبه آخر سال» که از آن به عنوان فرهنگ چهارشنبه سوری و به عنوان مولفه فرهنگی در جامعه است چگونه برخورد کردیم و اکنون به چه وضعیتی درآمد. آنچه می خواستیم با آنچه به شکل ظاهری در جامعه وجود داشت متفاوت بود و به همین سبب جامعه آنچه ما مطرح می‌کنیم را پس می زند. وقتی مشخصه های فرهنگی خودمان را به وسیله فضای مجازی مطرح می کنیم آن را تقویت و اگر دست به آن ببریم دچار ضعف فرهنگی می شویم.
نعمتی انارکی در مورد هوش مصنوعی هم گفت: با آمدن هوش مصنوعی تغییرات گسترده ای در جامعه رخ داده است. هوش مصنوعی ابزاری است که بشر به وجود آورده و به نوعی می شود آن را کنترل کرد. هوش مصنوعی بر مبنای اطلاعاتی که دارد به ما داده می دهد. در زمان حاضر در حدی که به اندازه نبوغی انسان دارد و خلاقیت هایی که به ذهن انسان می رسد، نیست؛ نباید خلاقیت خود را در اختیار ابزارهایی مانند هوش مصنوعی قرار ندهیم.
ضرورت پیوند قوی میان فرهنگ و هنر و فضای مجازی
نعمتی انارکی در ادامه درباره توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی و این که چه مسیری را دنبال کنیم و چه کاری باید مردم انجام دهند تا باعث اعتلای بیشتر فرهنگ و هنر شود؟ گفت: گروه‌های مختلف و اصناف باید مولفه‌های خاص فرهنگی و سطح زندگی خود را انتشار دهند. در این حوزه ضعیف عمل کردیم. خیلی از مولفه های فرهنگی ما که به حاشیه رانده می شود، از آن طرف مولفه هایی وارد فرهنگ ما شده که اصلا جزو فرهنگ ما نبوده به این دلیل است که خیلی از مولفه های فرهنگی را از طریق رسانه و فضای مجازی بتوانیم بازنشر کنیم.
عضو هیات علمی دانشگاه صداوسیما افزود: مسئولان و متولیان فرهنگ و هنر باید وارد عرصه فضای مجازی شوند؛ فرهنگ موسیقی و موسیقی‌های محلی را چگونه توانستیم از طریق فضای مجازی توانستیم به جامعه خود نشان دهیم و بازنشر کنیم. این که مردم عادی این مساله را به عهده گرفته اند و ممکن است به شکل درست انتشار دهند اما این را یک فرصت می دانم که مردم موسیقی و هنر خود را بازنشر می دهند می تواند باارزش باشد و این فرصت را فضای مجازی در اختیار ما می گذارد.
وی اظهار داشت: باید یک پیوند قوی و قدرتمند بین فرهنگ و هنر و فضای مجازی رقم بخورد. در این صورت خیلی از شاخص‌های فرهنگی خود را می توانیم در عرصه جهانی حتی مطرح و حتی به رفتارهایی در عرصه جهانی تبدیل کنیم و نقش خود را به خوبی ایفا کنیم.