محمود طغرایی روز یکشنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: نوایی نام یکی از مشهورترین مقامهای سازی و آوازی موسیقی شرق خراسان است که روایتگر رویکرد معرفتی و سیر و سلوک عرفانی مردم و هنرمندان این خطه از خراسان است.
وی ادامه داد: مقام نوایی سراسر برای توصیف، ذکر و یاد خداوند است و توصیفی نمادین از سیر و سلوک هنرمند و مردم این منطقه را در طبیعت و زندگی فرهنگی و آیینی آنها را دارد حتی می توان گفت این مقام جنبهای عرفانی به خود گرفته است که نزد مردم خراسان از جایگاه بسیار بالایی برخوردار است.
رییس اداره ثبت آثار تاریخی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی گفت: این مقام با این شکل و ساختار در موسیقی، تنها به این خطه تعلق دارد، بنابراین ثبت این مقام در فهرست نمونه میراث معنوی ناملموس، قدرشناسی از فرهنگ آیینی اقوام خراسان و موجب دلگرمی و انگیزه برای هنرمندان اصیل شرق خراسان در جهت پاسداشت و تداوم این هنر است.
طغرایی افزود: آیینها، ترانهها و موسیقی مقامی، یکی از قویترین و ماندگارترین بخشهای فرهنگ بومی خراسان است که در نشستهای فرهنگی و هنری اجرا می شود با توجه به تحقیقات انجام شده پژوهشگران و مستند سازیهای زیادی که از این اجراها انجام گرفته آنچنان که باید این موسیقی و پیوست فرهنگی اش به شاگردان و علاقه مندان آموزش داده نمیشود.
وی یادآور شد: ماندگاری آیینهای حماسی و عرفانی به روایت مقامها با شدتی باورنکردنی درمعرض خطر قرار گرفته است و ضمانتی برای حفظ و اجرای اصالت های آن وجود ندارد یا حداقل میزان ماندگاری و تداوم آن کمتر شده است.
رییس اداره ثبت آثار تاریخی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی گفت: آوازها نیز انحراف یافته و به گونههای دیگرِ سازی و آوازی و پاپ ترجمهای گرایش پیدا کرده است که این هم یک آسیب جدی است و در شرایط کنونی فرهنگی اگر تلاشی صورت نگیرد ممکن است برای آیندگان نشان راهی نماند.
طغرایی افزود: به نظر میرسد ماندگاری این آهنگها و مقامها مستلزم تلاشهای متفاوتی نظیر ثبت در فهرست نمونه است که ماندگاری این عناصر فرهنگی را بیشتر ضمانت کند و از آنجا که "مقامها" بالاترین مرحله خلاقیت در هنر موسیقی محسوب میشوند و از طرفی رویکرد فرهنگی و شیوه زندگی مردم در آن نمایان است بنابر این در مردم شناسی اقوام مختلف هر منطقه بسیار مورد توجه قرار میگیرد بنابراین این اقدام تلاش خوبی در راستای تداوم و پاسداشت موسیقی مقامی و ادبیات شفاهی در میراث فرهنگی این حوزه از خراسان است.