به گزارش گروه فرهنگی ایرنا، بخش عمدهای از چهرهها و اسامی شناختهشده در سینمای بلند ایران طی چهار دهه گذشته، در روزهایی که هنوز به شهرت و اعتبار امروز نرسیده بودند، بخت و اقبال خود برای ورود به جریان حرفهای سینمای ایران را با ارائه اثر به جشنواره فیلمکوتاه تهران میآزمودند و از همین زاویه هم امروز دفتر خاطرات این رویداد سرشار از قابهای خاطرات فیلمسازان گمنامی است که امروز تبدیل به چهرههای معتبر و شناختهشده در سینمای کوتاه و بلند ایران شدهاند.
در قالب سلسله گزارشهای «ستارهبازی با خاطرات فیلمکوتاه تهران» و در آستانه برگزاری چهلویکمین دوره این رویداد، مروریبر حضور برخی از چهرههای شاخص در دورههای مختلف جشنواره «تهران» خواهیم داشت.
در این گزارش، ترکیب آثار حاضر در پنج دوره دوم جشنواره در حد فاصل سالهای ۶۷ تا ۷۲ را مورد بررسی قرار دادهایم.
حمید نعمتاله
از تجربههایی همچون «بوتیک» و «بیپولی» در سینما تا «وضعیت سفید» در قاب تلویزیون، کفایت میکند تا حمید نعمتاله را یکی از پرچمداران روایتگری و خاطرهسازی با زبان تصویر در سینما و تلویزیون ایران بدانیم. کارگردانی که برخاسته از جریان سینمای جوان است و در سالهایی که فیلمسازی کوتاه را مشق میکرد، تجربههای خود را در ویترین جشنواره تهران، به رقابت با دیگران میگذاشت. نعمتاله در دوره هفتم با فیلمکوتاه «توپ» در بخش ۸ میلیمتری حضور داشت که این اثر را بهصورت مشترک با علیرضا توانا کارگردانی کرده بود. این دو یک سال بعد در دوره هشتم هم با فیلمکوتاه «اتفاق آخر» از محصولات انجمن سینمای جوانان در جشنواره تهران حضور داشتند.
فرزاد موتمن
بهواسطه عشق و علاقهای که به سینما دارد، فراتر از یک فیلمساز در میان سینمادوستان، چهرهای معتبر بهشمار میرود. فرزاد موتمن هم مخاطبی حرفهای و بامطالعه برای فیلمهای مطرح تاریخ سینما بوده و هم خود در مقام کارگردان، بلندپروازی داشته و تلاش کرده فیلمسازی در ژانرهای مختلف را تجربه کند. موتمن در سال ۶۸ و همزمان با دوره هفتم جشنواره فیلمکوتاه تهران با اثری به نام «آبگینه» در بخش ۱۶ میلیمتری این رویداد حضور داشت.
رضا میرکریمی
رضا میرکریمی خودش از چهرههای برخاسته از سینمای جوان است و نه فقط فیلمسازی را در دورههای آموزشی انجمن مشق کرده که در مقطعی بهعنوان مدیر دفتر استانی انجمن در زنجان، چهرهای فعال در جریان سینمای کوتاه ایران بود. رضا میرکریمی که حالا بهواسطه تجربههای ماندگاری همچون «زیر نور ماه»، «خیلی دور، خیلی نزدیک» و یا «یه حبه قند» کارگردانی محبوب برای منتقدان و سینمادوستان محسوب میشود در سالهای جوانی با کارگردانی فیلمکوتاه «یک روز بارانی» در دوره دهم جشنواره تهران حضور داشت.
مجید برزگر
در سالهای پایانی دهه ۶۰ بود که به دفتر انجمن سینمای جوان در همدان مراجعه کرد و بهعنوان یک علاقهمند به فیلمسازی، حضور در دورههای آموزشی انجمن را آغاز کرد. مجید برزگر به پشتوانه همین تجربه آرامآرام به چهرهای فعال در عرصه سینمای کوتاه تبدیل شد و بعدتر با ورود به سینمای بلند بهعنوان تهیهکننده، فیلمنامهنویس و کارگردان، جنس متفاوتی از فیلمسازی را تجربه کرد. برزگر در همان گامهای اولیه تجربه کارگردانی فیلمکوتاهی به نام «جنبش واژه زیست» را کارگردانی کرد که در سال ۷۲ و در دوره دهم جشنواره تهران بهعنوان محصول انجمن سینمای جوان، رونمایی شد.
مهرداد اسکویی
در دوره هشتم جشنواره فیلمکوتاه تهران، فیلمکوتاهی با نام «در تاریخ او» بهعنوان محصولی از انجمن سینمای جوان حضور داشت که برنده بهترین فیلم داستانی و جایزه ویژه هیات داوران شد. در تیتراژ این فیلم نام کارگردان جوانی درج شده بود که حالا یکی از معتبرترین نامها در عرصه سینمای مستند ایران محسوب میشود؛ مهرداد اسکویی.
محمد حمیدیمقدم
حتی اگر تجربه موفق مدیریتش در عرصه سینمای مستند در سالهای اخیر نبود و امروز در مقام مدیرعامل مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی و نیز دبیر جشنواره «سینماحقیقت» او را نمیشناختیم، سالها حضورش در عرصه تولید و اجرای برنامههای سینمایی در قاب تلویزیون، محمد حمیدیمقدم را به چهرهای آشنا برای همه سینمادوستان تبدیل کرده بود. حمیدیمقدم که در خلال تجربههای برنامهسازی خود مستندسازی هم میکرد، در دهه ۶۰ چهرهای جوان و مستند در جریان سینمای جوان بود.
او در دوره هشتم و در بخش ۸ میلیمتری با همراهی مصطفی سماوات فیلمکوتاه «سوگ» را به جشنواره تهران رساند و در قالب همین همکاری مشترک، یک سال بعد و در دوره نهم هم فیلمکوتاه «فضای خاکی» با نام او در جشنواره رونمایی شد که در زمینه کارگردانی، تدوین و فیلمبرداری موردتقدیر هم قرار گرفت.
ارد عطارپور
هم در عرصه تهیهکنندگی، هم در حوزه مستندسازی و هم در مقام پژوهشگری، از نامهای معتبر سینمای مستند طی سه دهه گذشته بوده و جوایز متعددی را هم در عرصه سینمای مستند به نام خود به ثبت رسانده است. ارد عطارپور اولین بار در مقام کارگردان فیلمکوتاهی را در سال ۶۷ به سرانجام رساند و نام «تصویر گمشده» را بر آن گذاشت. این فیلمکوتاه در دوره ششم جشنواره فیلمکوتاه تهران، در بخش فیلمهای ۱۶ میلیمتری رونمایی شد.
امیر سماواتی
تهیهکنندگی فیلمهای ماندگاری همچون «نفس عمیق»، «کافه ترانزیت» و «دربند» از امیر سماواتی چهرهای متمایز در عرصه سینما ثبت کرده است. او که کارگردانی و بازیگری را هم بهصورت پراکنده و گزیده تجربه کرده است، از تهیهکنندگان گزیدهکار اما خوش سابقه سینما به حساب میآید که در دوره ششم جشنواره فیلمکوتاه تهران یعنی در فروردین ماه سال ۶۷ فیلمکوتاهی به نام «هوای کوی یار» را برای رقابت در بخش فیلمهای ۱۶ میلیمتری به دبیرخانه این رویداد رساند تا از استعدادهای کشف شده دورههای ابتدایی این جشنواره باشد.
ساعد نیکذات
ساعد نیکذات یکی از مدیران فیلمبرداری معتبر سینمای ایران در دهه ۸۰ و ۹۰ به شمار میرود که امروز از اعضای شناختهشده انجمن فیلمبرداران سینمای ایران است. نیکذات که گامهای اولیه فعالیت هنری را با عکاسی و فیلمبرداری برداشت و از دانشآموختگان انجمن سینمای جوان در دهه ۶۰ محسوب میشود، همزمان با دوره هفتم جشنواره فیلمکوتاه تهران، فیلم «آرزو» را به بخش آثار ۸ میلیمتری این رویداد ارائه کرد که این فیلم از محصولات انجمن سینمای جوانان در آن دوره از جشنواره بود.
مسعود مددی
در همین دوره چهلویکم جشنواره فیلمکوتاه تهران یکی از باسابقهترین چهرههای حاضر در ترکیب هیأت انتخاب فیلمهای داستانی جشنواره است. مددی کارگردان و فیلمنامهنویس خوشسابقهای است که در مقام استاد حضوری فعال در دورههای آموزشی داشته و از چهرههای معتبر در جریان سینمای جوان طی دهههای اخیر محسوب میشود. مددی در دوره هفتم با فیلمکوتاه «روی آسفالت داغ» در بخش آثار ۸ میلیمتری جشنواره فیلمکوتاه تهران حضور داشت.
سعید پوراسماعیلی
حوزه تخصصیاش در سینما فیلمبرداری است و سالها در همین رشته تخصصی و نیز در زمینه عکاسی، بهعنوان استاد، در دورههای آموزشی پشتیبان استعدادهای جوان در سینما بوده و معاونت فرهنگی و آموزش انجمن سینمای جوانان ایران را نیز برعهده داشته است. پوراسماعیلی که در سالهای اخیر در مقام عضو هیأت انتخاب و داوری، حضوری فعال در جریان برگزاری جشنوارههای فیلمکوتاه داشته، سالها پیش و زمانی که جشنواره تهران دوره هفتم برگزاری را سپری میکرد، با فیلمکوتاه «هستم اگر میروم» در بخش آثار ۸ میلیمتری حضور داشت و به رقابت با دیگر استعدادهای جوان آن سالها پرداخت.
طیبه فلکیان
برای همراهان جشنواره فیلمکوتاه تهران، بهویژه در دورههای متأخر، یکی از چهرههای آشنا و نامهای معتبر بهشمار میرود. طیبه فلکیان که در مقام مدیر امور جشنوارهها و معاون امور استانهای انجمن سینمای جوانان به افتخار بازنشستگی نائل آمد، در سالهای جوانی، فیلمسازی را هم مشق کرده بود. «گل کویر» عنوان فیلمکوتاهی است که به کارگردانی فلکیان در بخش فیلمهای ۸ میلیمتری در دوره هفتم جشنواره فیلمکوتاه تهران حضور داشت.
آرش رصافی
در دوره هشتم و در بخش ۸ میلیمتری آرش رصافی با فیلم کوتاه «ورطه» از محصولات انجمن سینمای جوان حضور داشت و دو سال بعدتر هم در دوره دهم با محصول دیگری از انجمن با عنوان «کنکور» وارد میدان رقابت شد. آرش رصافی یکی از باسابقهترین چهرههای برخاسته از جریان سینمای جوان است که در دهههای مختلف در مقام کارشناس تولید و عضو هیأتهای انتخاب و داوری، حضوری فعال در خانواده سینمای کوتاه ایران داشته است. او در دوره چهلویکم جشنواره، عضو هیأت انتخاب و داوری بخش تجربی است.
سیروس حسنپور
کارگردان، فیلمنامهنویس و تهیهکنندهای است که بهطور خاص در حوزه سینمای نوجوان، تجربهها موفقی را به سرانجام رسانده و حضور در رویدادهای بینالمللی را هم با فیلمهایی همچون «تصمیم کبری» در دهه ۸۰ تجربه کرد. او که پیش از کارگردانی دستیاری مجید مجیدی در فیلمهایی همچون «باران» و «آوازگنجشکها» را تجربه کرده بود، در دوران جوانی فیلمکوتاه «سرود سبز تلاش» را کارگردانی کرد و در دوره هشتم جشنواره فیلمکوتاه تهران بود که با این اثر در بخش ۱۶ میلیمتری به رقابت با دیگر فیلمسازان جوان پرداخت.
مسعود امینیتیرانی
مسعود امینی تیرانی امروز یکی از کارگردانان، مستندسازان و مدیران فیلمبرداری معتبر و خوشسابقه در سینمای ایران است که در سال ۶۹ و زمانی که جشنواره فیلم کوتاه تهران دوره هشتم برگزاری را تجربه میکرد با فیلمکوتاه «غبار آلودهها» در بخش ۸ میلیمتری حضور پیدا کرد که این فیلمکوتاه از محصولات انجمن سینمای جوان بود. امینی تیرانی یک سال بعد و در دوره نهم هم با فیلمکوتاه «باران» در بخش مسابقه جوانان حضور پیدا کرد.
چهل و یکمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران به دبیری مهدی آذرپندار ۲۷ مهر تا ۲ آبان ۱۴۰۳ برگزار خواهد شد.