به گزارش ایرنا،بر اساس گزارش اخیر مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویرحمد، تلف شدن هزاران قطعه ماهی در تالاب زیلایی به دلایل مختلف از جمله کاهش دبی آب و مشکلات زمین‌شناسی رخ داده است که نیازمند توجه و اقدامات سریع مدیریتی است.
دلایل اصلی تلف شدن ماهیان
طبق گزارش مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد، مهم‌ترین دلیل مرگ ماهیان، کاهش شدید آب تالاب بوده است. این کاهش دبی آب ناشی از عوامل مختلفی است که بررسی آن‌ها ضروری است:
کاهش دبی آب تالاب مور زرد: تالاب مور زرد که یکی از منابع اصلی تأمین آب تالاب شرم درنگ است، دچار کاهش دبی شده که منجر به کاهش حجم آب ورودی به این تالاب شده است. این مسأله موجب کمبود منابع آبی مورد نیاز برای زیستمندان تالاب شده و در نهایت به مرگ تعداد زیادی ماهی منجر شده است.
وجود حفره‌های عظیم در بستر تالاب: یکی دیگر از دلایل عمده خشک شدن تالاب، ایجاد حفره‌های عظیم در کف بستر تالاب است. این حفره‌ها که ممکن است ناشی از تغییرات زمین‌شناسی و زلزله باشند، باعث تخلیه سریع آب تالاب و کاهش سطح آب شده‌اند. بنا به گزارش‌ها، زلزله ۵.۶ ریشتری سال ۹۹ در سی سخت احتمالاً یکی از عوامل ایجاد این حفره‌ها بوده است.
پیامدهای زیست‌محیطی
مرگ گسترده ماهیان و دیگر زیستمندان تالاب، باعث ایجاد یک عدم تعادل در زنجیره غذایی اکوسیستم محلی می‌شود. از بین رفتن گونه‌های مهمی مانند ماهی‌ها می‌تواند تأثیرات منفی زیادی بر سایر گونه‌های وابسته به این منابع غذایی داشته باشد.
با توجه به کاهش مستمر آب و عدم مدیریت صحیح منابع آبی، احتمال خشکی کامل تالاب افزایش می‌یابد. این موضوع می‌تواند باعث از بین رفتن کامل زیستگاه طبیعی تالاب شود و تأثیرات جبران‌ناپذیری بر حیات وحش محلی بگذارد.
تالاب‌ها در تنظیم دمای محلی و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای نقش دارند. خشک شدن تالاب می‌تواند باعث افزایش دما و کاهش ظرفیت محیطی منطقه برای مقابله با تغییرات اقلیمی شود.
راهکارهای پیشنهادی
کارشناسان برای مقابله با این بحران، راهکارهای عملی و فوری پیشنهاد می دهند:
مطالعه دقیق زمین‌شناسی و هیدرولوژی: بر اساس گزارش اخیر مدیرکل حفاظت محیط زیست کهگیلویه و بویراحمد، لازم است که تحقیقات علمی دقیقی درباره تأثیر زلزله و ایجاد حفره‌های زیرزمینی در تالاب انجام شود. این مطالعات می‌تواند راهنمایی برای اقدامات ترمیمی و مدیریت آب در آینده باشد.
مدیریت بهتر منابع آبی: تأمین منابع آبی پایدار برای تالاب‌ها یکی از مهم‌ترین راهکارها برای جلوگیری از خشک شدن آن‌هاست. از این رو، لازم است تدابیری برای افزایش دبی آب ورودی به تالاب، مانند استفاده از منابع آب زیرزمینی یا انتقال آب از منابع نزدیک، اتخاذ شود.
احیای تالاب: اجرای طرح‌های احیا و بازسازی تالاب، از جمله پر کردن حفره‌ها و جلوگیری از تخلیه آب، می‌تواند به بازگرداندن شرایط طبیعی تالاب کمک کند. این اقدامات می‌تواند شامل استفاده از فناوری‌های نوین برای جلوگیری از هدررفت آب باشد.
آموزش و آگاهی‌بخشی: افزایش آگاهی عمومی، به‌ویژه در بین مردم محلی، درباره اهمیت تالاب‌ها و نقش آن‌ها در اکوسیستم، می‌تواند کمک بزرگی به حفاظت و احیای این منابع طبیعی کند.
نتیجه‌گیری
تلف شدن هزاران قطعه ماهی در تالاب شرم درنگ زیلایی، هشداری جدی برای وضعیت اکوسیستم‌های تالابی در ایران است. این حادثه نشان می‌دهد که تغییرات اقلیمی و زلزله‌های طبیعی می‌توانند تأثیرات عمده‌ای بر منابع آبی و زیستی بگذارند. از این رو، نیاز به اقدامات فوری و مدیریت صحیح منابع آبی و مطالعات علمی دقیق احساس می‌شود تا از تکرار چنین بحران‌هایی در آینده جلوگیری شود.