به گزارش ایرنا از روابط عمومی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدعباس صالحی در دیدار نظام الدین زاهدی سفیر فوق‌العاده و تام‌الاختیار تاجیکستان در ایران گفت: تاجیکستان بخشی از وطن تمدنی و فرهنگی ما بوده و هست. البته ایران نیز برای تاجیکستان از چنین جایگاهی برخوردار است؛ علاوه بر آن شخصیت جنابعالی نیز برای بنده قابل احترام است چرا که فردی فرهنگی با سابقه خوب و موثر هستید.
وی با اشاره به ارتباطات فرهنگی دیرینه ایران و تاجیکستان گفت: تاکنون قدم‌های خوبی برداشته شده است و مطمئن هستیم در این دوره گام‌های بهتری برداشته خواهد شد. ملت‌های دو کشور با یکدیگر ریشه‌های تمدنی و تاریخی دارند، زبان فارسی تار وپود ما را به هم وصل می‌کند و دو کشور در هم تنیده هستیم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بیان کرد: زیرساخت‌های خوبی خصوصا در حوزه فرهنگ وجود دارد؛ تفاهم‌نامه‌ها، توافقنامه‌ها و توجه روسای جمهور دو کشور به این روابط نیز حائز اهمیت است و این که رئیس جمهور کشور تاجیکستان امسال دو بار به ایران آمدند نشان دهنده عمق روابط است.
وی با اشاره به اینکه امامعلی رحمان رئیس جمهور تاجیکستان یک بار برای سوگ از دست دادن شهید سید ابراهیم رئیسی و بار دیگر برای شرکت در مراسم تحلیف مسعود پزشکیان رئیس جمهور به ایران آمده بودند، اظهار داشت: در این دوره تاریخی فرصتی به وجود آمده تا با همکاری یکدیگر اقداماتی انجام دهیم که بعدها از آن به نیکویی یاد شود.
صالحی در واکنش به پیشنهاد سفیر تاجیکستان مبنی بر تدوین برنامه پنج ساله و ۱۰ ساله در حوزه روابط فرهنگی دو کشور، گفت: پیشنهاد جذابی مطرح کردید. زیرساخت‌ها اعم از تفاهم‌نامه‌ها و اراده مسئولان دو کشور فراهم است. البته باید برای این امر نهادسازی کرد تا روابط بر مدار مشخصی قرار گیرد که بخشی از این نهادها مثل انجمن دوستی ایران و تاجیکستان موجود است و نیز پاره‌ای از نهادهای فرهنگی پایداری که خط اتصال دو کشور مثل دفاتر فرهنگی در تاجیکستان و مانند آن شکل گیرد.
وزیر فرهنگ گفت: برنامه پنج ساله یا ۱۰ ساله می‌تواند نهادسازی شده و موضوع ها را می توان دنبال کرد. البته برخی از موضوعات به شکل روند و برخی رویدادی هستند که هر دو را باید جلو برد. برخی موارد مثل زبان‌شناسی باید در طول سال جریان داشته باشد و برخی نیز رویدادی هستند؛ مثل جشنواره‌ها و هفته های فرهنگی. امیدواریم برنامه پیشنهادی شما را بتوان به گونه‌ای تنظیم کرد که در افقی پنج یا ۱۰ ساله به نتایج مطلوب برسیم.
جایگاه ادبیات در ایران و تاجیکستان
صالحی با اشاره به جایگاه حوزه ادبیات بین دو کشور اظهار داشت: باید توجه داشته باشیم شعر، ما را به یکدیگر متصل می‌کند و حلقه اتصال ادبیات میان دو کشور اهمیت دارد. در همین راستا از رئیس جمهور تاجیکستان بابت چاپ و توزیع شاهنامه بین خانواده‌های تاجیکستانی تشکر می‌کنم. چرا که از نظر محتوایی و نمادین اثرگذار است.
وی گفت: در حوزه موسیقی نیز باید گفت موسیقی ایران و تاجیکستان باهم ارتباط دارند. برخی از اساتید موسیقی تاجیکستانی را کمتر از نوازندگان ایرانی نمی‌دانیم چرا که در آوا، کلام و نغمه اشتراکات جدی داریم. در حوزه موسیقی برنامه‌های مشترک را می‌توان داشت و در حوزه برنامه‌های نمایشی و سینما نیز فرصت‌هایی وجود دارد.
صالحی در مورد همکاری در حوزه فضای فرهنگی مشترک بیان کرد: در معرفی و احیای مفاخرمان، اقدامات مشترکی می‌توانیم انجام دهیم پیشنهاد شما در این زمنیه نیز قابل تامل است.
امضای بیش از ۲۲۰ سند همکاری میان ایران و تاجیکستان
نظام الدین زاهدی، سفیر فوق العاده و تام الاختیار تاجیکستان نیز در این دیدار گفت: در سه سال اخیر سه سفر رسمی روسای جمهور کشورهایمان را داشتیم. در سال ۱۴۰۰ نخستین سفر آقای رئیسی به خارج از کشور به عنوان رئیس جمهور، به کشور ما بود. پس از آن جناب آقای امامعلی رحمان به ایران آمدند. در سال ۱۴۰۲ شهید رئیسی برای بار دوم به تاجیکستان رفتند. امسال نیز رئیس جمهور تاجیکستان در طول ۴۵ روز دو بار به ایران آمدند و در همین راستا اخیرا نیز در نیویورک ملاقات بسیار خوبی میان روسای جمهور دو کشور صورت گرفت.
وی افزود: در مجموع روابط دو جانبه ما، روابط فرهنگی جایگاهی خاص دارد. تاکنون میان دو کشور بیش از ۲۲۰ سند همکاری به امضا رسیده که ۴۰ درصد این سندها مربوط به همکاری های فرهنگی است. حضور یافتن اهالی فرهنگ دو کشور در برنامه‌های فرهنگی یکدیگر به سنتی نیکو تبدیل شده است. سال ۱۴۰۱ هفته فرهنگی تاجیکستان در سه شهر ایران و هفته فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سه شهر بزرگ تاجکستان برگزار شد.
زاهدی با اشاره به همکاری‌های دو کشور در حوزه سینما و تولید فیلمی با حضور هنرمندان دو کشور گفت: سال ۱۴۰۱ هفته فرهنگی در یک ماه برگزار شد. اول ماه در ایران و آخر ماه در تاجیکستان و این در صورتی است که می‌توانیم هفته فرهنگی را نیمه اول سال در یک کشور مثلا در ایران و نیمه دوم سال در کشور دیگر مثلا تاجیکستان برگزار کنیم.
زاهدی با بیان اینکه یکی از مولفه‌های مهم فرهنگی فعالیت در حوزه سینماست در این حوزه نیز می‌توانیم فعالیت‌های مهمی انجام دهیم، افزود: تعداد زیادی مفاخر فرهنگی مشترک میان دو کشور داریم که شایسته است در مورد هر یک از این مفاخر فیلم سینمایی و سریال تولید کنیم.
وی اظهارداشت: بحث دیگر همزمان شدن روزهای تجلیل از مفاخر فرهنگی و ادبی مشترک دو کشور است مثلا در شهریور برای بزرگداشت رودکی روزی را در نظر گرفته‌ایم در حالی که در ایران روز بزرگداشت رودکی آذرماه است؛ اگر این روزها همزمان باشند اتفاق خوبی است.
سفیر فوق العاده تاجیکستان در ایران افزود: با توجه به اشتراک های فرهنگی خوب است در برگزاری مراسم ها کمیسیونی برای تحقق این امر تشکیل شود و از طرفی اینگونه جشن‌ها را می‌توان یک سال در ایران و سال دیگر در تاجیکستان برگزار کرد. خوب است که برنامه همکاری‌های پنج یا ۱۰ ساله در حوزه فرهنگ داشته باشیم و مشخص شود کدام جشنواره‌ها برگزار شود و اقدامات براساس برنامه‌ریزی‌ها ادامه یابد.
وی ضمن دعوت صالحی برای حضور در تاجیکستان افزود: در صدد تنظیم سفر دو جانبه آقای پزشکیان به تاجیکستان هستیم و تاکنون برای حضور در کشورمان دوبار از ایشان دعوت کرده ایم. یکبار در مراسم تحلیف ریاست جمهوری و بار دیگر در سفر به نیویورک که من هم به عنوان سفیر وظیفه دارم اقدامات لازم را انجام دهم.
زاهدی با اشاره به نقش فرهنگ در روابط میان دو کشور اظهارداشت: در سایر کشورها روابط سیاسی، سطح روابط را در موضوعات مختلف تعیین می‌کند اما در روابط ایران و تاجیکستان، فرهنگ است که سطح تعاملات ما را در سایر موضوع ها تعیین می کند. فرهنگ بستری برای رفع زودهنگام فراز و نشیب‌ها در سیاست است و باید همکاری‌های فرهنگی را گسترش دهیم و از فرصت‌ها بهره لازم را ببریم.