« داریوش آتشکار» روز یکشنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: . متوسط عمر عمده باغ های سیب کشور حدود ۵۰ سال است که به صورت سنتی و با استفاده از پایه بذری کاشت شده اند که به علت عدم رعایت اصول کارشناسی در ایجاد این باغ ها عملکرد آنها در واحد سطح مناسب نیست.
وی بیان کرد: بررسی ها نشان می دهد که فواصل کاشت درختان سیب کشور به طور متوسط پنج متر و روش کاشت به صورت مخلوط و آبیاری کرتی است.
آتشکار گفت: براین اساس بیشتر باغ های سیب کشور با استفاده از ۲ رقم "رد دلیشز" و "گلدن دلیشز" و تعداد محدودی از ارقام بومی ایجاد شده اند که تحت چنین شرایطی میانگین عملکرد در هکتار نسبت به کشورهای عمده تولید کننده سیب پایین تر است.
استادیار پژوهشکده میوه های معتدله و سردسیری، موسسه تحقیقات علوم باغبانی اضافه کرد: از سوی دیگر با وجود محدودیت در آب و خاک توسعه سطح زیرکشت با محدودیت شدید مواجه است؛ بنابراین همانند سایر کشورهای پیشرو تولید سیب در جهان باید برنامه افزایش عملکرد در واحد سطح جایگزین سیاست افزایش سطح زیر کشت شود.
وی ادامه داد: اقدام اساسی در این زمینه برای دستیابی به عملکرد بالا در واحد سطح حدود تا ۲ برابر وضعیت کنونی نیازمند برنامه ریزی و بکارگیری اصول فنی برای اصلاح، تبدیل باغ های درجه ۲ به باغ های درجه یک و همچنین جایگزینی باغ های درجه سه با باغ های پیشرفته است.
آتشکار بیان کرد: امروزه برنامه باغبانی در کشورهای پیشرفته، استفاده بهینه از منابع آب و خاک، حرکت به سوی احداث باغات متراکم در تمام درختان میوه است .
این استادیار پژوهشی تاکید کرد: درخت سیب با توجه به اصلاح پایه های کوتاه جزو اولین درختان میوه ای بوده که بصورت متراکم کشت شده و اکنون نیز در مقیاس وسیع باغات پاکوتاه سیب در مناطق مختلف کشور داریم .
وی اضافه کرد: باغات متراکم با توجه به کاهش اندازه درختان میوه نسبت به باغات استاندارد عملکرد بالا و هزینه داشت کمتری دارند زیرا تمام عملیات داشت و برداشت به آسانی و بطور موثر در آنها صورت گرفته و تعداد زیادی درخت در هکتار قابل پرورش است.
آتشکار یادآورشد: شاخص عمده دراحداث باغات متراکم استفاده از پایه های رویشی پاکوتاه و نیمه پاکوتاه است که امروزه به فراوانی در مورد بیشتر درختان میوه تولید شده و در دسترس باغداران قرار دارند.
استادیار پژوهشکده میوه های معتدله و سردسیری، موسسه تحقیقات علوم باغبانی گفت:یکی از مهمترین خصوصیات این نوع از پایه ها قابلیت تکثیر غیر جنسی آنهاست که با روش های مختلف از جمله :خوابانیدن،قلمه وریزازدیادی با توجه به ماهیت پایه و برآوردهای اقتصادی قابل انجام است.محصولات گروه دانه دار از جمله "سیب "،" به" و "گلابی" دارای پایه های رویشی متعددی بوده و به طور عمده با استفاده ازروش خوابانیدن کپه ای و قلمه در مقیاس تجاری تولید و به بازار عرضه می شوند.
میزان عملکرد باغ های سیب ایران به ۱۵.۷ تن در هکتار رسیده است
آتشکار با بیان اینکه در دوره زمانی ۱۰ ساله میزان عملکرد باغ های سیب کشور به ۱۵.۷تن در هکتار رسیده است، گفت: آنچه که در بررسی روند عملکرد در باغ های سیب کشور مشهود است، تغییرات میزان عملکرد بسیار کم بوده و طی این دوره تاحدودی ثابت مانده است.
وی تاکید کرد: افزایش میزان تولید سیب در دهه اخیر کشور بیشتر ناشی از افزایش میزان سطح زیرکشت می باشد که به نظر می رسد با توجه به تغییرات اقلیمی و کمبود شدید منابع آبی در مناطق مستعد توسعه سیب در کشور، از نظر فنی و اقتصادی فاقد توجیه لازم باشد.
این پژوهشگر یاد آورشد: بر اساس آمار وزارت جهاد کشاورزی در سال ۱۴۰۱ سطح باروری باغ های کشور ۲.۴ میلیون هکتار و میزان تولید درختان میوه حدود۲۱ میلیون تن و میزان متوسط عملکرد در واحد سطح ۸.۷ تن در هکتار بوده است.
استادیار پژوهشکده میوه های معتدله و سردسیری موسسه تحقیقات علوم باغبانی گفت: این آمار نشان می دهد به رغم بالا بودن سطح زیر کشت محصولات باغبانی در کشور، میزان تولید و عملکرد در واحد سطح در مقایسه با کشورهای پیشرو باغبانی پایین تر است.
وی اضافه کرد: عوامل و شاخص بسیاری در کیفیت و عملکرد محصولات باغبانی و همچنین هزینه های تولید دخالت دارند که از جمله مهمترین آنها می توان به عدم پهنه بندی و مکان یابی دقیق کشت ارقام تجاری بر اساس درجه سازگاری آنها با اقلیم های مختلف، سنتی و قدیمی بودن سیستم های کاشت، نامناسب بودن فواصل کاشت اشاره کرد.
آتشکار گفت: درصورت بررسی دقیق مسائل و مشکلات فوق و برنامه ریزی جامع براساس دانش فنی روز دنیا دستیابی به افزایش عملکرد در واحد سطح به میزان ۲ برابر وضعیت فعلی دور از انتظار نخواهد بود بطوریکه همزمان با توجه به افزایش کیفیت محصول و کاهش هزینه های تولید هر کیلوگرم محصول موجب افزایش توان رقابتی صادرکنندگان در عرصه های بین المللی خواهد شد.