به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، «محمدرضا فرشچیان» امروز (دوشنبه) در نشست خبری افزود: بر اساس آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران، در نیمه نخست امسال ۴۶ هزار تن پسته، ۲۸ هزار تن کشمش و ۲ هزار تن انجیر صادر شده است.
وی با بیان اینکه صادرات محور تولید است، افزود: در سالیان گذشته فرش، خاویار، زعفران و پسته ایرانی در جهان می درخشید، اما امروز نه تنها صادرات خاویار و فرش حذف شده بلکه صادرات زعفران ایران نیز به افغان ها واگذار شده است.
رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران با بیان اینکه ایران زمانی بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده پسته در جهان بود، تصریح‌کرد: سالیانه در ایران حدود ۲۰۰ هزار تن پسته تولید می شود، در حالی که آمریکا ۷۰۰ هزار تن یعنی سه برابر ایران تولید پسته دارد و اسپانیا نیز به صادرات این محصول ورود کرده است.
وی اظهار داشت: در سالیان گذشته کشمش ایران در جهان حرف نخست را می زد، اما اکنون آمریکا، ترکیه، استرالیا، چین، افغانستان و ازبکستان در بازار کشمش حرف‌هایی برای گفتن دارند.
به گفته وی، در دهه های گذشته از بادام تا زیره ایرانی صادر می شد، اما امروز صادرات خشکبار ایران به پسته، خرما، کشمش و تا حدودی انجیر محدود شده است.
رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران با بیان اینکه یک زمان زیره ایرانی تعیین کننده قیمت جهانی زیره بود، اظهارداشت: اکنون نه تنها زیره ایرانی چندان تولید نمی شود، بلکه بخش عمده آنچه که در بازار وجود دارد، وارداتی است.
فرشچیان یکی از مشکلات عمده صادرات محصولات کشاورزی از جمله خشکبار را عدم مشارکت دادن آنان در تصمیم گیری ها دانست و گفت: در اتاق های در بسته برای صادرکنندگان تصمیم گیری می‌شود، بدون اینکه با تشکل ها مشورتی داشته باشند.
این مقام صنفی خاطرنشان‌کرد: صادرات بیش از ۳۵ قلم کالای کشاورزی با اجرای سیاست هایی همچون اجرای پیمان‌سپاری ارزی هر سال کاهش یافته و محدود به سه تا چهار محصول کشاورزی شده است.
دخالت خودروسازان و واردکنندگان موبایل در صادرات خشکبار
وی، از جمله مشکلات عمده صادرکنندگان بخش کشاورزی را محدودیت فعالیت صادرکنندگان، فرایند پیمان سپاری ارزی، تک نرخی نبودن ارز و وجود رانت در ارز دولتی برشمرد و افزود: در حال حاضر به خودروسازان و واردکنندگان موبایل اجازه صادرات خشکبار داده می‌شود تا خودرو و موبایل وارد کنند که این فرایند ضربه مهلکی به بازار خشکبار به‌ویژه پسته ایرانی وارد کرده است.
به گفته فرشچیان، ورود خودروسازان و واردکنندگان تلفن همراه به بازار خشکبار باعث شده است که کیفیت و اعتبار پسته ایرانی کاهش یابد.
رئیس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران اظهار داشت: اکنون سوال این است که چرا باید صادرکنندگان بخش کشاورزی ارز حاصل از صادرات خود را با قیمت پایین تر به واردکنندگان خودرو، موبایل و یا صنایع دیگر تحویل دهند؟
وی اضافه‌کرد: سیاستگذاری‌های ارزی سبب شده تا بازار صادراتی محصولات کشاورزی ایران محدود شده و اعتبار خود را در بازارهای جهانی از دست بدهد.
به گفته فرشچیان، با راه‌اندازی سامانه نیما صادرکنندگان موظف شدند ارز حاصل از صادرات را در این سامانه اعلام کنند، اما در این سامانه صادرکننده و واردکننده مشخص نیستند که این نیز یکی از معضلات جدی است.
ارز حاصل از صادرات کشاورزی به همین بخش بازگردد
این مقام صنفی، وضعیت صادرات محصولات کشاورزی را نگران کننده دانست و گفت: برای حمایت از کشاورزان و امنیت غذایی لازم است که ارز ناشی از صادرات محصولات کشاورزی وارد همین بخش شود.
وی از دولت خواست تا با یکسان سازی نرخ ارز برای جلوگیری از رانت، اصلاح فرایند پیمان سپاری ارزی چاره ای بیندیشد تا صادرات پسته نیز به سرنوشت فرش، خاویار و زعفران دچار نشود.
فرشچیان معتقد است: با از بین رفتن صادرات پسته، نه تنها تولید این محصول از بین می رود، بلکه بدولت اید هزینه های سنگینی بابت از بین رفتن باغات پسته برای کنترل شوره‌زارها، رشد مهاجرت و بیکاری پرداخت کند.
در همین راستا جمعی از اعضای اتحادیه صادرکنندگان پسته ایران نامه ای سرگشاده به رئیس جمهوری دولت چهاردهم ارسال کردند تا در خصوص مشکلات این صنعت تدبیری اندیشیده شود.