همدان- ایرنا- تیمسار «محمدجعفر اسدی» شاید برای نسل امروز دوستداران کوه و صعود چهره نام آشنایی نباشد اما برای نسل‌های قدیمی و پیشکسوتان ورزش کوهنوردی، شخصیت گرانبها و نایاب در این رشته به شمار می‌رود.

به گزارش خبرنگار ایرنا، تیمسار اسدی ۴۸ سال قبل در اولین صعود تاریخی و مشترک تیم‌های کوهنوردی ایران و ژاپن، توانست نام خود را به عنوان اولین ایرانی فاتح قله هشت هزار و ۱۶۳ متری ماناسلو ثبت کند.

قله ماناسلو هشتمین قله مرتفع جهان محسوب می‌شود و محمدجعفر اسدی توانست در سال ۵۵ در این صعود مشترک ۱۰۰ روزه آنرا فتح کند.

اسدی در پانزدهم شهریورماه ۱۳۲۴ در منطقه سرسبز عباس آباد همدان به دنیا آمد و از نخبه‌های تحصیلی این شهر به شمار می‌رفت.

تیمسار اسدی در گفت و گویی متفاوت با خبرنگار ایرنا، به تشریح ماجرای صعود تاریخی به قله ماناسلو پرداخت، قله‌ای که او به عنوان نخستین کوهنورد ایرانی صعودکننده به قلل بالای هشت هزار متری جهان نام خود را به ثبت رساند.

ایرنا: از ماجرای این صعود تاریخی بگویید، از کجا شروع شد؟
اسدی: یکی از کوهنوردان ژاپنی در علم کوه سقوط کرد و فدراسیون این کوهنورد را پیدا و به وسیله هلی کوپتر به بیمارستان انتقال داد. نام این کوهنورد "کاگه یاما" بود و تیمسار صادقیان رئیس وقت فدراسیون او را نجات داد و پس از ۱۱ روز مداوا، بهبود یافت و از همانجا ماجرای صعود به ماناسلو کلید خورد.

ایرنا: یعنی این کوهنورد ژاپنی مقدمه صعود را فراهم می‌کند؟
اسدی:
زمانیکه قرار بود "کاگه یاما" کوهنورد ژاپنی از بیمارستان ترخیص شود، پولی برای تسویه حساب و حتی برگشت به کشورش نداشت و تیمسار صادقان هزینه بیمارستان و نیز بازگشت او به ژاپن را با هزینه خود انجام داد.

زمانیکه قرار بود "کاگه یاما" کوهنورد ژاپنی از بیمارستان ترخیص شود، پولی برای تسویه حساب و حتی برگشت به کشورش نداشت و تیمسار صادقان هزینه بیمارستان و نیز بازگشت او به ژاپن را با هزینه خود انجام می‌دهد.
کاگه یاما پس از حضور در ژاپن، به معرفی فرهنگ و میهمانوازی ایرانیان می‌پردازد و همه او را به عنوان یک معرف ایرانی می‌شناختند تا جایی که مادرش گفت اگر فقط به علم کوه صعود می‌کردی، تنها چند نفر شما را می‌شناخت اما هم اکنون نزد همگان شناخته شده هستید.

ایرنا: در واقع ارتباط بین کوهنوردان ژاپن و تهران شکل می‌گیرد؟
اسدی:
کاگه یاما از رئیس وقت فدارسیون کوهنوردی و صعودهای ورزش برای سفر به ژاپن دعوت می‌کند و زمینه همکاری دوجانبه مهیا می‌شود به طوریکه ژاپنی‌ها به ایران می‌آیند و به دماوند صعود کرده و ژاپنی‌ها با اسکی از کوه دماوند باز می‌گردند که برای نخستین بار صورت گرفت.

ایرنا: چطور شد که صعود به ماناسلو سریع هماهنگ شد؟
اسدی:
رفت و آمد بین کوهنوردی دو کشور ایران و ژاپن تحکیم‌تر شد و موقعی که تیمسار صادقیان در ژاپن بود، یکی از کوهنوردان قدیمی از او سوال می‌کند که آیا در کوه‌های هیمالیا برنامه داشته‌اید که تیمسار می‌گوید فقط مطالعه داشته‌ایم.
در نهایت صادقیان پس از بازگشت به تهران، به صورت مکتوب به ژاپن اعلام می‌کند ما با شرایط سخت این صعود را فراهم کردیم.

ایرنا: شرایط سخت از چه نظر؟
اسدی:
۱۵ تن بار از تجهیزات کوهنوردی بسته‌بندی شد و با کشتی به هندوستان، سپس نپال و بعد کاتماندو انتقال یافت و تیم ما و ژاپن زودتر راهی منطقه شدیم.
در محل صعود نیز بسته‌ها به صورت ۳۰ کیلویی برای هر باربر فراهم شد و ۵۰۰ نفر نیروی انسانی در این بخش به ما کمک کردند تا انتقال بارها بهتر صورت بگیرد.
تمامی تجهیزات البته از ژاپن فراهم و بهترین ابزار و البسه روز دنیا در نظر گرفته شده بود که بخشی از این تجهیزات در موزه تهران و بخشی نیز در حوزه همدان نگهداری می‌شود.

ایرنا: اولین نفری بودید که به قله ماناسلو رسیدید؟
اسدی:
حدود چهار و نیم صبح به قله رسیدیم، اکسیژن هم نداشتیم و وضعیت تنفسی ما مطلوب نبود، وقتی به یک قدمی صعود رسیدیم، ژاپنی‌ها از من خواستند که به قله بروم، اما قبول نکردم و ۲ نفر ژاپنی ابتدا به قله رفتند و سپس اولین ایرانی حاضر در قله بودم. در راه بازگشت تمام بدنم یخ زده بود و هر سه با سرعت به پایین بازگشتیم و به کمپ پنج به داخل چادر رسیدیم.

ایرنا: در چادر گویا شرایط خوبی نداشتید؟
اسدی:
در چادر بدنم به شدت می‌لرزید، اکسیژن زدم و داخل کیسه خواب رفتم، تعبیرم این بود که فوت کردم و به هوش آمدنم ۱۲ ساعت به طول انجامید. در این ارتفاع نور آفتاب به خوبی تابش داشت و به سمت پایین که آمدیم، کمپ چهار دیده نشد و بقیه کوهنوردان تصور داشتند که ما سقوط کردیم.

در چادر بدنم به شدت می‌لرزید، اکسیژن زدم و داخل کیسه خواب رفتم، تعبیرم این بود که فوت کردم و به هوش آمدنم ۱۲ ساعت به طول انجامید.
ایرنا: ماجرای کت پشمی چه بود؟
اسدی:
پس از حضور در کمپ چهار، یک شکاف توجه‌ام را جلب کرد و یک حسی به آن شکاف یخی داشتم. یک چیز آبی را دیدم. به یکی از باربرها گفتم ۵۰ روپیه می‌دهم که بروی آن را ببینید.
او رفت کت پشمی‌ام را برایم آورد. این کت را نزدیک صعود به دلیل شدت باد از دست دادم و این کت را خداوند از آنجا به اینجا رساند.
به خدا عهد بسته بودم که برای پیدا کردن کت نه بر می‌گردم و نه کت کسی را قرض می‌گیرم چرا که شرایط بقیه هم مثل من بود. این کت را خدا به من رساند.

ایرنا: و سپس به پایین‌تر رسیدید؟
اسدی:
در کمپ دوم من و کاگه یاما را دکتر معاینه کرد. در صعود چون کت پشمی را از دست داده بود، دچار سرمازدگی شدم و شرایط خوبی نداشتم.

تمام دست و پاهایم بی‌حس شده بود و از همان موقع شروع به درمان کرد. تمام انگشتانم را بانداژ کرد. هر روز این کار صورت گرفت. در مسیر به کاتماند، در نهمین شب بازگشت دکتر بانداژم را باز کرد. نوک انگشتانم ترک خورده و پوست کن شده بود. رئیس وقت فدراسیون با خوشحالی گفت اسدی نجات پیدا کردی. گفتم چه شده؟ ، گفت همین ترک خوردگی باعث شد تا از قطع شدن دست و پاها در امان بمانی وگرنه باید قطع می‌شد.

این هم خواست خدا بود که در این صعود با وجود سختی‌ها، با سلامت بازگردم.

ایرنا: گویا کتاب ماجرای صعود هم نوشته‌اید؟
اسدی:
بله همینطور است. این کتاب را با جمع‌آوری دقیق مستندات و اطلاعات به کمک سعید مهدی نژاد و تحت عنوان "از علم کوه تا ماناسلو" منتشر کرده‌ایم و از آن نیز همزمان با چهل و هشتمین سالروز صعود، رونمایی شد. این صعود برایم همیشه تجدید خاطره می‌شود و درس‌های زیادی به من داد.

ماناسلو، با ارتفاع ۸۱۶۳ متر از سطح دریا، یکی از مشهورترین و چالش‌برانگیزترین قلل هشت هزار متری دنیا و هشتمین قله بلند جهان است. این قله در رشته‌کوه‌های هیمالیا و در کشور نپال واقع شده است. ماناسلو در زبان سانسکریت به معنای “کوه روح” است و از واژه “ماناسا” گرفته شده که به معنای “روح” یا “هوشیاری” است.

تاکنون بیش از ۲۵۰ کوهنورد ماناسلو را فتح کرده‌اند که در این راه حدود ۵۲ تن جانشان را از دست داده‌اند.