تهران- ایرنا- باشگاه دانش‌پژوهان جوان، مکانی است که از دهه ۷۰ به محلی برای پشتیبانی از دانش آموزان نخبه تبدیل شده است تا ضمن حمایت از این افراد، نقشه راه و آینده روشنی را ترسیم کند، اقداماتی که هنوز در نیمه راه است.

گروه جامعه ایرنا - این باشگاه متولی برگزاری المپیاد دانش آموزی علمی کشور، اعزام تیم ها به مسابقات جهانی و حمایت نخبگان به ویژه المپیادهای کشور است که علاوه بر شناسایی جذب و حمایت از نخبگان، ایجاد یک بستری برای فعالیت نخبگانی را هم بر عهده دارد.

از آنجا که دانش آموزان المپیادی یک درصد از جامعه ۱.۵ درصدی دانش آموزان تیزهوش کشور را تشکیل می‌دهند و سالانه با تلاش های بسیار خود برای کشور افتخار آفرینی می‌کنند؛ بنابراین ایجاد مکانی مستقل برای ساماندهی و برگزاری فعالیت های مربوط به این دانش آموزان نخبه اهمیت بسیاری دارد، اما این باشگاه از ابتدای فعالیت تاکنون با فراز و نشیب های بسیاری مواجه بوده است.

باشگاه دانش پژوهان جوان در سال ۷۳ با تصویب اساسنامه در شورای‌عالی انقلاب فرهنگی از یک دفتر ذیل یک سازمان به یک مجموعه مستقل تبدیل و در سال ۷۴ به‌طور رسمی یک سازمان مجزا رسما شروع بکار کرد.

این روند تا اواخر دهه ۸۰ ادامه داشت و باشگاه هر روز پیشرفت می کرد و وضعیت المپیادی‌های ایران در مسابقات جهانی هر روز بهتر می شد به طوری که باشگاه نیز به فضایی برای جمع شدن نخبگان و المپیادی ها تبدیل شده بود.

اما در ادامه راه، شورای عالی اداری کشور در سال ۸۹ به صورت ناگهانی و در راستای کوچک سازی دولت مصوبه ای عجولانه و غیرکارشناسی را ابلاغ کرد که بر آن اساس، باشگاه دانش پژوهان جوان و سازمان پرورش ملی استعداد درخشان با هم ادغام شدند و علاوه بر ادغام این ۲ سازمان با یکدیگر ، باشگاه از سازمان به مرکز تبدیل شد از این رو از دهه ۹۰ به عنوان دوران تاریک یاد می شود.

هر چند در آن شرایط تیم های المپیادی همچنان فعال بودند اما به دلیل بسیاری از مشکلات که به دلیل تغییر ساختار باشگاه به وجود آمد، نخبگان در مدال آوری به شدت افت کردند تا جایی که سال ۹۸ رهبر معظم انقلاب در یکی از سخنرانی هایشان، به رشته هایی که در آن افت کرده بودیم، به صورت مستقیم اشاره کردند.

در نهایت پس از سخنان رهبری و با پیگیری های بسیار دلسوزان، شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۹۸ مصوب کرد که ظرف ۶ ماه باشگاه دانش پژوهان جوان به عنوان یک سازمان مستقل تاسیس شود.

همان زمان شکل گیری باشگاه کلید خورد اما اجرای آن ۲ سال طول کشید تا اینکه با پیگیری رییس جمهور در دولت سیزدهم، اساسنامه باشگاه دانشگاه پژوهان جوان در اسفند ۱۴۰۰ در شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب و در مرداد ۱۴۰۱ ابلاغ شد تا به عنوان یک سازمان مستقل تاسیس شود.

در ادامه فرآیندهای اداری احیای باشگاه از جمله انتخاب هیات امنا، رئیس باشگاه، تامین ساختمان اداری و تجهیزات مورد نیاز نخبگان دنبال شد و سرانجام از خرداد ۱۴۰۲ با انتصاب رئیس جدید باشگاه دانش پژوهان جوان پیگیری ماموریت های جدید به طور رسمی کلید خورد.

رئیس باشگاه دانش‌پژوهان جوان روز یکشنبه در گفت‌وگو با خبرنگار گروه جامعه ایرنا درباره علت مهاجرت نخبگان و مهمترین اقدامات این باشگاه برای کاهش این روند اظهار کرد: درباره این موضوع بسیار با المپیادی‌ها صحبت کردیم و آنها هم دغدغه‌های خود را بیان کردند.

سید رضا حسینی با تاکید بر اینکه عدم ترسیم آینده روشن از مهم‌ترین دلایل مهاجرت المپیادی‌ها و نخبگان است، افزود: بی‌ثباتی اقتصادی و چالش‌های زندگی فرزندان باعث می‌شود که این افراد نتوانند برنامه ریزی مناسبی برای آینده خود داشته باشند. اگر از کسی درباره ۵ ساله آینده خود سوال کنیم، بی‌شک عوامل مختلف مانند قیمت دلار، شرایط کشور و حتی مسئولان را هم در نظر می‌گیرند.

وی ادامه داد: دانش‌آموزان سن پایین‌تری دارند و نگرانی آنها هم بیشتر است. علاوه بر این، آنها همواره در بمباران رسانه‌ای قرار دارند بنابراین گاهی نمی‌توانند آینده خود را به درستی ترسیم کنند.

حسینی خاطرنشان کرد: این دانش‌آموزان المپیادی دوست دارند که در کشور بمانند و برای آبادانی ایران تلاش کنند اما اینکه چطور، کجا و چگونه این کار را انجام دهند و چه شغلی برای این افراد در نظر گرفته می شود، یک چالش مهم است.

وی یادآورشد: اکنون باشگاه دانش‌پژوهان جوان در تلاش است که دانش‌آموزان با تعامل با صاحبان صنایع و کسب و کار در ایجاد یک شغل مناسب برای خود دخیل شوند و بدانند که می‌توانند در کشور نقش آفرین باشند.

رئیس باشگاه دانش‌پژوهان جوان عنوان کرد: حدود ۲۰۰ نفر از المپیادی‌ها هم‌اکنون در باشگاه دانش پژوهان جوان در قالب کمیته‌های علمی، مدرسان، طراحان سوال و همراهان تیم‌ها فعالیت می‌کنند که این اقدامی بسیار ارزشمند است.

حسینی افزود: مساله این است که باید از طریق باشگاه، دغدغه‌های نخبگان را بیان کنیم تا زمینه‌های نقش آفرینی آنها مهیا شود و بدانند که دیده می‌شوند و می‌توانند در جامعه نقش آفرین باشند.

وی خاطرنشان کرد: در این راستا، سلسله نشست‌هایی با عنوان «من و کشوری که دوستش دارم» را با حضور مسئولان عالی رتبه برگزار می‌کنیم که این افراد به صورت هفتگی با دانش‌آموزان باشگاه پرسش و پاسخ خواهند داشت و به این ترتیب بچه‌ها بدون محدودیت پرسش‌های خود را مطرح می‌کنند.

رئیس باشگاه دانش‌پژوهان جوان افزود: هدف از برگزاری این جلسات این است که تعاملی صورت گیرد تا هم دغدغه‌های المپیادی‌ها عنوان شود و هم دلایل مسئولان برای کارها و اقداماتی که انجام داده اند به گوش دانش‌آموزان برسد و یک همکاری خوب دوطرفه شکل گیرد.

حسینی افزود: اقدام دیگر این است که با کارآفرینان نخبه‌ای که در ایران ماندند و توانستند حرکت اثرگذار جدی انجام دهند، جلساتی برگزار کردیم و این افراد از چگونگی اثربخشی در کشور برای این دانش‌آموزان صحبت کردند و این موضوع به بچه‌ها امید داد که حرکت کنند و این اقدام پشتوانه ای برای آنها محسوب می‌شود.

درخواست المپیادی‌ها برای بررسی مجدد طرح جامع نخبگانی

وی خاطرنشان کرد: همچنین با مدال‌آوران المپیادی که خارج از ایران تحصیل کرده‌اند و اکنون به کشور بازگشته‌اند، جلساتی برگزار کردیم تا نکات مثبت و منفی خارج از ایران را به صورت واقع بینانه برای دانش‌آموزان بیان کنند.

رئیس باشگاه دانش‌پژوهان جوان گفت: در این جلسات نکات مثبت و منفیبه طور دقیق گفته می‌شود تا نگاه دانش‌آموزان به رفتن خارج از کشور معقول شود. همچنین این افراد دلایل بازگشت خود به ایران را هم بیان می‌کنند.

حسینی به تعامل باشگاه دانش‌پژوهان جوان با بخش خصوصی تاکید و اظهار کرد: با موسسات خصوصی در حال مذاکره هستیم که بخشی از نیروی انسانی خود را به المپیادی‌ها اختصاص دهند تا هم کار آنها با سرعت بیشتر پیش رود و هم اینکه این دانش‌آموزان راضی‌تر باشند.

وی افزود: سال گذشته المپیادی‌ها یک طرح به نام «طرح جامع نخبگانی» را به رئیس جمهور ارائه کردند و هرچند رئیس جمهور در آن زمان نظر مثبت داشتند اما توسط معاونان رد شد.

رئیس باشگاه دانش پژوهان جوان عنوان کرد: دانش‌آموزان در این طرح اعلام کردند که به زندگی در ایران علاقه دارند اما دغدغه‌هایی مانند مسکن و کار دارند که باید رفع شود.

حسینی یادآورشد: اکنون متولی نخبگانی در کشور بسیار است و خوشبین هستیم که این طرح دوباره احیا شود.