کرمانشاه - ایرنا - انباشت نخاله‌های ساختمانی در جای جای شهر کرمانشاه از جمله معضلاتی است که هم اکنون به تهدیدی جدی برای بهداشت، محیط زیست و زیبایی منظر شهری این کلانشهر تبدیل شده و روز به روز در حال گسترش و افزایش است.

به گزارش ایرنا، انتشار گرد و غبار ناشی از انباشت مصالح ساختمانی در مناطق مختلف، پخش آلودگی شیمیایی ناشی از اجزای مصالح و تصاعد گاز و ذرات معلق پخش شده در هوا از جمله برخی پس آمدهای تخلیه نخاله ساختمانی در محدوده زیست انسانی کرمانشاه است.

سد معبر، ایجاد محدودیت در رفت و آمد و به خطر افتادن سلامت مردم، مسدود شدن راه‌ها و بستر رودخانه ها و مواردی از این دست دیگر مشکلات ناشی از انباشت نخاله های ساختمانی در محدوده شهر کرمانشاه است.

به‌ نظر می‌رسد اجرای دقیق قانون مدیریت پسماند نیازمند اراده جدی تر از سوی دستگاه‌های اجرایی استان کرمانشاه است و در این بین شهرداری‌ها نقش مهم و موثری در کنترل مشکل دارند.

طی سال های اخیر افزایش میزان ساخت و ساز در کلانشهر کرمانشاه و تخریب بافت‌های فرسوده برای نوسازی موجب افزایش تخلیه نخاله‌های ساختمانی در حاشیه شهر و مسیرهای ورودی و خروجی و حتی بستر رودخانه و مسیل ها شده است؛ موضوعی که می تواند در هنگام بارندگی و بروز سیل عواقب ناگواری را برای مردم به وجود آورد.

چرخه پسماند و نخاله های ساختمانی سیکلی است که باید از ابتدا تا انتها مدیریت شود ولی این سوال پیش می آید چرا در شهری چون کرمانشاه که خود دارای سایت بازیافت و جمع آوری نخاله‌ ساختمانی است؛ این نخاله ها به معضل زیست محیطی تبدیل شده است به همین دلیل پای صحبت تنی چند از مدیرانی که مستقیم یا غیر مستقیم با موضوع مرتبط هستند؛ نشستیم.

شهرداری در حوزه ساماندهی نخاله های ساختمانی کوتاهی زیادی کرده است

مدیرکل دفتر مدیریت بحران استان کرمانشاه با اذعان بر بالا بودن میزان نخاله های ساختمانی در استان مخصوصا شهر کرمانشاه گفت: بخش عمده ای از این معضل به شهرداری برمی‌گردد چون قرار بوده شهرداری از مبدا خاکبرداری، یکسری اقدامات لازم را انجام دهد تا مطمئن شود این نخاله ها به سایت ویژه جمع آوری نخاله های ساختمانی انتقال پیدا می‌کند که متاسفانه در این بخش شهرداری کوتاهی زیادی کرده است.

افشین یگانه افزود: این مشکل به راحتی قابل کنترل است یعنی اگر نظارتی از محل بارگیری نخاله ها تا مکان جمع آوری باشد به هیچ وجه با مشکل مواجه نخواهیم شد ولی وقتی این اتفاق نمی افتد به ویژه در طول شب که شاهد تردد کامیون های متعدد در کمربندی های شرقی و غربی و جاده سراب نیلوفر و ماهیدشت هستیم ؛ کامیون ها به راحتی اقدام به تخلف کرده و برخورد لازم با آنها از سوی دستگاه های ذیربط صورت نمی گیرد.

وی یادآور شد: یکی از دستور کارهای ستاد مدیریت بحران کرمانشاه که اخیر جلسه آن با حضور شخص استاندار برگزار شد جمع آوری نخاله های ساختمانی در مجاورت رودخانه ها ، جاده ها و اماکن مختلف بود که در این راستا نیز بر اساس قانون نامه ای هم به اداره کل حفاظت محیط زیست ارسال شد تا به این موضوع ورود کند ضمن آنکه در یک مصوبه ای دیگر مجموعه های آب منطقه ای، شهرداری و راهداری مکلف شدند جمع آوری نخاله ها را به طور جد پیگیری کنند.

مدیران متخلف باید پاسخگو باشند

یگانه با اشاره به نامه اخیر وزیر کشور در مورد سیلاب های زمستانی نیز افزود: یکی از بندهای این نامه ساماندهی نخاله های ساختمانی بود که چنانچه هر یک از مدیران دستگاه ها در این زمینه کوتاهی کرده که منجر به حادثه شود؛ شخص آن مدیر باید پاسخگو باشد.

وی با بیان اینکه هر مصوبه ای که ستاد مدیریت بحران به تصویب می رساند بر اساس قانون لازم الاجراست ادامه داد: در این راستا یکی از مناطق خطرناک که شخص استاندار نیز به شهرداری کرمانشاه در این زمینه تذکر دادند مکانی از بستر رودخانه قره سو در کمربندی غربی است که شهرداری در حال احداث پل بوده و اقدام به ریختن خاک در کف رودخانه کرده اند که مقرر شد اگر ظرف ۱۰ روز این مشکل برطرف نشود با شهردار برخورد قانونی شود.

تخلیه نخاله‌های ساختمانی در طبیعت و اطراف شهر مشکل زیست محیطی دارد

سرپرست اداره کل حفاظت محیط زیست استان کرمانشاه نیز معتقد است: تخلیه غیر مجاز نخاله های ساختمانی در محیط طبیعی، حاشیه رودخانه ها و اطراف و سطح شهر علاوه بر اینکه چهره‌ شهر را نامناسب کرده است، می تواند باعث بروز مشکلات بهداشتی و زیست محیطی زیادی شود.

سعید دزفولی‌نژاد افزود: بعضی از این نخاله های ساختمانی برگرفته از مصالح خاصی هستند که تجزیه آنها در محیط زیست سالها طول می کشد و از نظر بهداشتی نیز دارای مشکل است و می تواند مشکلات بهداشتی را برای انسان و دیگر جانداران بوجود آورد.

وی یادآور شد: از طرف دیگر برخی از این نخاله های ساختمانی که در حاشیه جاده ها در کنار درختان و فضاهای سبز و یا زمین‌های کشاورزی رهاسازی می شود چون دارای مواد گچ و سیمان است موجب نفوذ ناپذیری خاک شده و مانع رسیدن آب به ریشه درختان و گیاهان می شود.

سرپرست اداره کل حفاظت محیط زیست با اشاره به فعالیت یک مرکز بازیافت نخاله های ساختمانی در کرمانشاه اظهار کرد: معتقدیم باید نخاله های ساختمانی مدیریت شود و اگر هم مجوزی برای این مرکز صادر شده تنها برای این منظور بوده است که نخاله ها در طبیعت و اطراف شهر رها نشود.

شهرداری به عنوان متولی، نخاله های ساختمانی را باید ساماندهی کند

وی تاکید کرد: با توجه به اینکه نخاله های ساختمانی می تواند موجب بروز آلاینده های زیست محیطی شود از این رو ما کاملا مخالف رهاسازی نخاله های ساختمانی بوده و آن را بارها در کارگروه پسماند استان مطرح کرده ایم و شهرداری به عنوان متولی امر موظف است از رهاسازی نخاله های ساختمانی در پیرامون شهرها و حاشیه جاده ها و رودخانه ها جلوگیری به عمل آورد.

دزفولی‌نژاد ادامه داد: هم مدیریت بحران استان و هم وزارت کشور پیگیر حل این معضل هستند و محیط زیست هم به عنوان ناظر عالی مدیریت پسماند از جمله نخاله های ساختمانی این مساله را با جدیت در دستور کار خود قرار داده است ضمن آنکه در جلسه آینده کارگروه مدیریت پسماند استان این مساله دوباره مطرح و مورد پیگیری قرار گرفته و مصوبه نیز می گیرد.

وی تاکید کرد: شهرداری کرمانشاه مکلف است از این قضیه تبعیت کند و با تبعیت شهرداری از این امر در آینده دیگر شاهد رهاسازی نخاله ها ها در محیط زیست نباشیم.

مالکان و سازندگان املاک موظف به تحویل نخاله‌های ساختمانی به سایت بازیافت هستند

معاون خدمات شهری شهرداری کرمانشاه در این زمینه بدون اشاره به عامل انباشت فراوان نخاله های ساختمانی در جای جای شهر و جاده ها می گوید: اخیرا سازمان پسماند قراردادی با یک پیمانکار منعقد کرده است تا تمامی نخاله های ساختمانی ریخته شده در هر هشت منطقه شهری جمع آوری شود و در هر منطقه به طور متوسط تاکنون ۵۰۰ سرویس نخاله جمع آوری و منتقل شده است.

سجاد یزدانی با بیان اینکه جمع آوری نخاله های ساختمانی در حریم جاده ها برعهده راهداری است افزود: تمام افرادی که اقدام به تخریب ساختمان می کنند موظفند نخاله های ساختمانی خود را به سایت بازیافت این شهرداری تحویل دهند.

وی یادآور شد: براساس سازوکاری که در شهرداری تعریف شده است کسی که متقاضی دریافت پروانه ساختمانی است ابتدا به سازمان پسماند معرفی و پس از برآورد تناژ نخاله های ساختمانی و تعداد سرویس های که برای انتقال آن لازم است فرد باید با استفاده از پیمانکارهایی که به همین منظور توسط شهرداری مجوز دریافت کرده اند قرارداد منعقد و اقدام به تخلیه نخاله ها کند.

پلیس راهور با کامیون های متخلف حمل نخاله برخورد کند

یزدانی تاکید کرد: در این چرخه حتما باید پلیس راهور پای کار باشد و تنها اجازه دهد این کامیون ها در مسیر سراب نیلوفر که سایت بازیافت نخاله های ساختمانی در آنجا قرار دارد تردد کرده و از رفت و آمد در سایر محورها جلوگیری به عمل آورد که متاسفانه هم اکنون این اقدام صورت نمی گیرد و در نتیجه شاهد بروز معضل (زیست محیطی) در اطراف شهر هستیم.

وی افزود: هم اکنون تعدادی کامیون تخلیه نخاله در شهر کرمانشاه وجود دارد که برخی از آنها حتی فاقد پلاک و یا پلاک های مخدوش هستند و خارج از این چرخه در حال فعالیت بوده و باید از سوی پلیس راهور توقیف شوند.

معاون خدمات شهری شهرداری کرمانشاه ادامه داد: سازمان حمل و نقل بار شهرداری نیز بیکار ننشسته و در این زمینه خودروهای گشتی را تعیین کرده است که به صورت شبانه روزی در حال تردد و رصد کردن نحوه فعالیت کامیون های تخلیه نخاله ساختمانی هستند که تعدادی از آنها نیز شناسایی و برای برخورد قانونی با آنها به پلیس راهور معرفی شده اند ولی بازخورد مناسبی را از سوی پلیس راهور تاکنون مشاهده نکرده ایم.

وی اضافه کرد: کنترل و ساماندهی معضل نخاله های ساختمانی تنها مربوط به شهرداری نبوده و سایر دستگاه های دخیل در این امر نیز باید پای کار بیایند.

وظیفه پلیس راهور تنها اعمال قانون است

رییس پلیس راهور کرمانشاه در این زمینه معتقد است: نخاله‌های شهر کرمانشاه باید به محل دفن مصوب یعنی سایت واقع در جاده سراب نیلوفر انتقال یابد ولی به‌دلیل عدم نظارت، کامیون‌ها از مکان های دیگر از جمله حاشیه جاده های اصلی و فرعی سردرمی‌آورند.

سرهنگ محمد حیدری اظهار کرد: تنها ابزار کار پلیس راهور اعمال قانون نسبت به کامیون های متخلف در این زمینه است و در سال جاری ۴۰ هزار دستگاه کامیون متخلف اعمال قانون شدند که حدود ۲۰ درصد آنها شامل کامیون هایی بوده که در زمینه حمل و خالی کردن نخاله های ساختمانی در اطراف شهر و یا کامیون هایی که فاقد پلاک و یا دارای پلاک مخدوش بوده است.

وی افزود: چنانچه ماموران پلیس راهور کامیون هایی را مشاهده کنند که خارج از مکانی که شهرداری برای آنها پیش بینی کرده است اقدام به تخلیه نخاله های ساختمانی می کنند بلافاصله با راننده آن کامیون برخورد قانونی می کنند ولی وظیفه ما نیست که به دنبال این کامیون ها باشیم تا ببینیم بارشان را کجا تخلیه می کنند زیرا تنها در حوزه شهری قادر به اعمال قانون بوده و خارج از محدوده شهر به پلیس راه ارتباط دارد.

سرهنگ حیدری با اشاره به ادعای شهرداری مبنی بر معرفی کامیون های متخلف به پلیس راهور برای اعمال قانون اضافه کرد: برابر قانون مامور باید تخلف را مشاهده کرده و سپس اقدام به اعمال قانون کند از این رو اگر دستگاهی یا فردی وسیله نقلیه متخلفی را دیده و برای اعمال قانون به ما معرفی کند مبنا قرار نمی گیرد.

رییس پلیس راهور با بیان اینکه کامیون های فاقد پلاک عمدتا اقدام به تخلف در این حوزه می کنند ادامه داد: گشت‌های شهرداری در این زمینه در صورت شناسایی کامیون های متخلف می‌توانند با هماهنگی قاضی و دستور وی آنها را معرفی و سپس از طریق دستگاه قضایی به پلیس راهور معرفی شوند تا اقدام به توقیف و اعمال قانون علیه آنها اقدام شود.

گزارش خبرنگار ایرنا حاکیست باوجود توضیحات مسوولان؛ نخاله های ساختمانی که برخی کارشناسان از آن به عنوان طلای کثیف یاد می‌کنند در صورت بازیافت می تواند علاوه بر حل انباشت آن به منبع درآمدی پایدار برای شهرداری‌ها تبدیل شود.

به نظر می‌رسد یک ضلع دیگر معضل نخاله های ساختمانی در شهر کرمانشاه به اداره کل راهداری استان کرمانشاه بازمی گردد که باوجود تلاش چندباره خبرنگار ایرنا برای ارتباط با مدیر آن به نتیجه نرسید.