به گزارش ایرنا، سد مخزنی کوثر، در محل تنگ دوک، بر روی رودخانه خیر آباد احداث شده و این سد مخزنی چند منظوره برای تأمین آب شرب، کشاورزی و صنعتی شهرها و بنادر حاشیه خلیج فارس ساخته شده است.
سد کوثر آب آشامیدنی ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از مردم جنوب کشور شامل هفت شهر بزرگ و ۱۱ شهر کوچک، ۳۶ شهرک و ۴۷ دهستان با بیشتر از یکهزارو ۲۰۰ روستا را با خط لوله بطول ۷۶۳ کیلومتر در استان کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان، بوشهر، فارس و هرمزگان تامین می کند.
در سیلاب های سال ۹۸ سد کوثر توانست دبی ورودی با یکهزار و۲۰۰ مکعب برثانیه را مهار کند که نقش مهمی در مهار سیلابها و جلوگیری از خسارت های مادی و جانی ایفا کرد.
همچنین سد کوثر به منظور اهدافی چون تامین آب صنایع نفت و گاز گچساران، تامین آب کشاورزی دشت لیشتر و خیرآباد در شهرستان گچساران، تامین آب کشاورزی اراضی بهبهان ،تامین آب کشاورزی دشت زیدون و تامین آب برای بهبود کنترل کیفیت آب رودخانه نیز ساخته شده است.
مشخصات سد کوثر
سد کوثر گچساران از نوع سدهای بتنی وزنی است که ارتفاع آن از پی بیش از ۱۴۴متر و طول تاج سد نیز بیش از ۱۹۰متر است.
مدیر بهره برداری و نگهداری سد کوثر گچساران درباره مزیت های این سد درجنوب گفت: این سد مخزنی در سال ۷۳ باسفر پربرکت مقام معظم رهبری به استان کهگیلویه و بویراحمد وارد فاز اجرایی شد ،در سال۸۱ عملیات احداث سد به پایان رسید و در سال ۸۴ نیز آب شرب به شهرهای حاشیه خلیج فارس نیز فرستاده شد.
وی بیان کرد: آب سد کوثر از رودخانه خیرآباد تأمین می‌شود و این رودخانه از رودهای شاه بهرام و دهدشت به وجود می‌آید.
فواید سد کوثر برای استان کهگیلویه و بویراحمد
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد می گوید: این سد همچنین آب شرب شهر ۱۰۰ هزار نفری گچساران و کل روستاهای اطراف آن را ۱۲ سال است که تامین می کند.
آرش مصلح عنوان کرد: این سد بیش از ۱۶ سال است که آب مورد نیاز صنایع شرکت نفت و گاز گچساران به میزان سه میلیون متر مکعب را تامین می کند و در صورت نیاز به آن افزوده خواهد شد.
وی ادامه داد: همچنین این سد آب پتروشیمی یک و ۲ گچساران به میزان ۱۷ میلیون متر مکعب و آب هفت هزار هکتار اراضی کشاورزی خیرآباد، لیشتر و تنگ انگشترک را تامین می کند.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد ابراز کرد: برنامه ریزی شده که در قالب طرح توسعه ای سد کوثر آب یکهزار و ۲۰۰ هکتار از اراضی دشت مور گچساران و آب شرب ۸۵ هزار نفر از جمعیت شهرستان بهمئی را نیز تامین کند.
وی بیان کرد: این سد همچنین آب شرب ۲۴۰ هزار نفر از جمعیت شهرهای دهدشت، سوق، چرام، لنده و ۳۰۰ روستا را باید تامین کند که هم اکنون این طرح در دست ساخت است.
نقش سد کوثر در تامین آب استان های جنوبی کشور
وی بیان کرد: هم اکنون "سد کوثر "تامین کننده آب شرب ۲ میلیون و ۵۰۰هزارنفر از هموطنان در جنوب کشور و در بخش هایی از پنج استان بوشهر، فارس،هرمزگان، خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد است.
مدیربهره برداری سد کوثر تصریح کرد: سالانه بیش از۸۰ میلیون متر مکعب از آب سد کوثر برای مصارف زیست محیطی رها سازی می شود.
وی ادامه داد: همچنین سد کوثر سالانه بطور متوسط ۱۴۰میلیون متر مکعب برای مصارف شرب و حدود ۵۰ میلیون متر مکعب برای مصارف کشاورزی را تامین می کند.
مدیربهره برداری سدکوثر تصریح کرد: در شرایطی که این سال ها الگوی بارندگی ها نیز عوض شده است و با توجه به تغییرات اقلیمی نیز الگوی بارش ها نیز از حالت شدت کم به شدت سیلابی تغییر مدل داده، پس بهترین روش مهار آب استفاده از سازه هایی همچون سدها و آب بندهاست که اگربتوانیم این سیلاب ها را کنترل کنیم درنتیجه در فصول مختلف خشکسالی و کم بارشی مشکلات نیز کمتر خواهد شد.
خدری گفت: امروز دشت های لیشتر و خیرآباد گچساران به برکت سدکوثر به قطب کشاورزی استان تبدیل شده و بسیاری از جوانان شهرستان در این اراضی مشغول کشاورزی هستند.
اجرای ۵۰۰ میلیارد ریال عملیات پدافندی در سدکوثر
مدیرعامل شرکت آب و منطقه ای کهگیلویه وبویراحمد برای اجرای عملیات ریزش برداری و مهار توده سنگ مشرف بر تاسیسات حساس سد کوثر گچساران ۵۰۰ میلیارد ریال از اعتبارات حوزه مدیریت بحران هزینه شد.
مصلح اظهار کرد: این عملیات یکی از مهمترین و پیچیده ترین عملیات‌های مهندسی و اجرایی در ارتفاعات و در سخت ترین شرایط طی ۲ سال انجام شد و در اجرای این طرح مهم ۴۲ هزار متر مکعب سنگ آهگی که احتمال ریزش و آسیب رساندن به تاسیسات حساس سد کوثر را داشت جابه جا شد.
مصلح تصریح کرد: وزات نیرو با توجه به حساسیت موضوع این طرح را به عنوان پایلوت اجرا در ۳۱ استان کشور نیز پیشنهاد داد و اجرای این طرح نقش مهمی در حفاظت از تاسیسات مهم و حیاتی سد کوثر دارد.
وضعیت سد کوثر گچساران/۸۷ درصد ظرفیت سد پُر است
خدری با بیان اینکه بیش از ۸۷ درصد از ظرفیت این سد هم اکنون تکمیل است ابراز کرد: در حال حاضر حجم آب موجود در مخزن سد کوثر ۴۸۰ میلیون و ۶۸ هزار متر مکعب است.
مدیر اداره بهره برداری و نگهداری سد کوثر گچساران گفت: در سال آبی گذشته(از مهر ماه سال گذشته تا مهر ماه سالجاری ) بیش از ۲۶ میلیون متر مکعب آب از سو کوثر تبخیر شد.
خدری بیان کرد: ۳۳۷میلیون متر مکعب آب در سال آبی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ (از مهر ماه سال گذشته تاکنون) از سد کوثر گچساران برای مصارف مختلف کشاورزی، صنعت و آشامیدنی رها سازی شد.
وی افزود: از این میزان آب رها سازی شده ۱۴۸ میلیون و ۲۲ هزار متر مکعب برای تامین آب آشامیدنی بوده است.
وی بیان کرد: از ابتدای مهر سال گذشته تاکنون ۷۸ میلیون و ۵۲ هزار متر مکعب آب کشاورزی، ۱۰۰میلیون و ۳۱هزار متر مکعب برای سایر (زیست محیطی) و ۱۰ میلیون و ۴۳ هزار متر مکعب آب در بخش صنعت رهاسازی شد.
وی گنجایش مخزن سد کوثر را ۵۴۷ میلیون متر مکعب اعلام کرد و افزود: آب سد کوثر از رودخانه خیرآباد تأمین می‌شود که این رودخانه از رودهای شاه بهرام و دهدشت به وجود می‌آید.
شهرستان ۱۵۶ هزار نفری گچساران در جنوب غربی کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد.