به گزارش ایرنا، بحران جمعیت یکی از چالش های مهم کشور است و با توجه به افزایش جمعیت سالمند ۷۰ سازمان مردم نهاد در تحقق سیاست‌های جمعیتی همدان فعال شده است.
فعالیت ها و اقدامات زیادی از سوی دستگاه‌های اجرایی در خصوص جوانی جمعیت و فرزندآوری در چند سال گذشته اجرا شده است اما برای رسیدن به نقطه مطلوب راهی طولانی در پیش است.
برای اطلاع از اقدامات انجام شده در راستای اجرای قانون جوانی جمعیت استان به سراغ مدیران دستگاه های مربوطه رفتیم و پیشبرد این قانون در استان را از آنها جویا شدیم.
مدیرکل دفتر امور زنان و خانواده استانداری همدان گفت: فعالیت هیات‌های اندیشه ورز و گفتمان سازی در سطح جامعه موجب شده که نیروهای مردمی و سازمان‌های فعال مردم نهاد، بعد از رویداد جامعه پرداز و برنامه های متعدد در زمینه جوانی جمعیت به کنشگری بپردازند.
فاطمه ستاری نوید اظهار کرد: سازمان های مردم نهاد در راستای اجرای سیاست های قانون جوانی جمعیت به قانع کردن چهره به چهره مردم، توزیع بسته های معیشتی، اقدامات فرهنگی در پیاده روی اربعین و تهیه جهیزیه اقدام کردند و این سمن ها از تعداد انگشت شمار در سال ۱۴۰۰ به ۷۰ عدد رسیده است.
وی ادامه داد: پرداخت تسهیلات، اهدا زمین و واحد مسکونی از اقدامات دولت در راستای اجرای سیاست های قانون جوانی جمعیت در استان بوده است و دانشگاه علوم پزشکی همدان نیز با جدیت به وظایف ذاتی خود در اجرای ۴۰ ماده قانونی از جمله رویکرد رو آوردن به زایمان طبیعی و ترغیب به فرزندآوری در مراکز بهداشتی می پردازد.
مدیرکل دفتر امور زنان و خانواده استانداری همدان گفت: ورود وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی در حوزه جوانی جمعیت مطلوب و چشمگیر بوده و امیدواریم در دولت چهاردهم نیز این قانون توسط متولیان دنبال شود.
راه اندازی اتاق وضعیت جوانی جمعیت
مدیرکل دفتر امور زنان و خانواده استانداری همدان گفت: اتاق وضعیت جوانی جمعیت به منظور دریافت و تحلیل مستمر داده های رشد جمعیت راه اندازی شده و در این اتاق ۲۵ محور از موضوعات مرتبط با جمعیت و نرخ رشد فرزند آوری در کشور و اطلاعات نرخ سن ازدواج و فرزندآوری به تفکیک شهرستانی در کل استان گردآوری شده است.
ستاری نوید با بیان اینکه با فعالیت اتاق وضعیت جوانی، وضعیت شاخص های مختلف جمعیتی در هر استان و شهرستان ترسیم و مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است و بر این اساس مشکلات مناطق شناسایی و برطرف می شود.
وی ادامه داد: میزان ازدواج، طلاق و نرخ موالید در هر شهرستان مشخص شده و در مجموع در سطح ملی و استانی باید همت ویژه و عزم و اراده عالی را به کار ببریم تا به نقطه مطلوب در جوانی جمعیت برسیم.
مدیرکل دفتر امور زنان و خانواده استانداری همدان گفت: آنچه برآورد شده طی ۳۰ سال آینده جمعیت کشور پیر خواهد شد و اگر فکر اساسی برای موضوع ازدواج و فرزندآوری نشود تهدید بزرگی برای کشور است.
ستاری نوید اظهار کرد: ما در کشور از نظر منابع قدرت و منابع نفت و گاز در وضعیت مطلوبی قرار داریم و باید با جمعیت تحصیل کرده از این امکانات، منابع و تجهیزات بهره کافی ببریم تا برای رشد و تعالی کشور و مردم مصرف شود.
وی با اشاره به اینکه تبلیغات سه دهه اخیر در کشور موجب شد نسبت به رشد جمعیت بی تفاوتی هایی صورت بگیرد افزود: هم اینک در کشورهای غربی بعد از دوره ای که زندگی با حیوانات را تجربه کردند و به مفاسد و اشکالات آن پی بردند، به فرهنگ خانواده و توجه به بنیان خانواده روی آوردند که متاسفانه این فرهنگ منحط به کشور ما منتقل شده و عده ای به آن مبتلا شده اند که این موضوع باید اطلاع رسانی شود.
مدیرکل دفتر امور زنان و خانواده استانداری همدان گفت: فرهنگ عمومی جامعه نسبت به موضوع ازدواج و فرزند آوری باید تغییر کند و تسهیل گری در امر ازدواج، نگرش‌ها و فرهنگ غلط سخت گیرانه برای ازدواج جوانان کنار گذاشته و مُشوق ها باید برای ازدواج و فرزند آوری تقویت شود.
ستاری نوید با اشاره به اینکه با تصویب قانون جوانی جمعیت شتاب حرکت به سمت نقطه بحرانی کاهش یافته است ادامه داد: هر چه سن ازدواج کاهش یابد کیفیت نبوغ فرزندان بالا می‌رود که متخصصان باید به این موضوع توجه ویژه ای داشته باشند.
وی گفت: مساله جوانی جمعیت یک موضوع جدی و مورد تاکید مقام معظم رهبری است و عملکرد دهه های گذشته در این حوزه بسیار ضعیف بوده که باعث حرکت جمعیت کشور به سمت پیری شده است.
مدیرکل دفتر امور زنان و خانواده استانداری همدان اظهار کرد: موضوع جوانی جمعیت قابل اغماض نیست چراکه در صورت بی توجهی به این مهم، کشور به سمت سالمندی و پیری جمعیت حرکت خواهد کرد بنابراین همه افراد و تمام دستگاه های مربوطه فرهنگی، تبلیغی، پشتیبانی و رفاهی، بهداشت و درمان مسوول هستند.
ستاری نوید با بیان اینکه مسیر نزولی جمعیت با تشکیل منظم ستادها، توجه ویژه استاندار همدان، رصد و پایش اجرای قانون جوانی جمعیت در ادارات کنترل شده است افزود: باید شیب جمعیت را با امیدآفرینی و برنامه ریزی دقیق و اجرایی به سمت مثبت سوق دهیم.
وی مهمترین عوامل کاهش فرزندآوری در استان همدان را فردگرایی، گرانی مسکن و نگاه اقتصادی و دغدغه آینده فرزندان برشمرد و افزود: کاهش فرزندآوری در قشر مرفه و مقاومت آنها در برابر تولد فرزند نه به دلیل اقتصادی بلکه ناشی از چرخش فرهنگی است.
مدیرکل دفتر امور زنان و خانواده استانداری همدان گفت: در نگاه نخست بُعد اقتصادی علت کاهش فرزند آوری عنوان می‌شود اما نتایج پژوهش و بررسی‌ها نشان می‌دهد درون مایه این مقوله ذهنی و فرهنگی است.
ستاری نوید با بیان اینکه پنج هزار کارمند مجرد در استان وجود دارد ادامه داد: در حال حاضر خانواده‌های مذهبی و افرادی که در روستا زندگی می‌کنند بیشتر تمایل به ازدواج و فرزندآوری دارند در حالی که جامعه نخبگانی و کارمندان، مجرد یا در بخش فرزندآوری ضعیف هستند.
وی عدم پرداخت به موقع وام ازدواج و فرزندآوری را یکی دیگر از مشکلات برشمرد و افزود: بانک‌ها در پرداخت تسهیلات آن‌طور که باید همکاری نمی‌کنند و بسیاری از متقاضیان این نوع وام ها در صف انتظار قراردارند که باعث می‌شود مردم نسبت به این مشوقها دلسرد شوند.
مدیرکل دفتر امور زنان و خانواده استانداری همدان اظهار کرد: برای تشویق جوانان به فرزندآوری باید از افرادی که در زندگی شخصی خود موفق هستند در زایشگاه‌ها و مراکز مشاوره استفاده کرد تا مانع جوانی جمعیت نشوند.
بانک‌های خصوصی برای وام ازدواج و فرزندآوری مشارکت کنند
دبیر کمیته هماهنگی بانک‌های استان همدان نیز درباره دلایل زمان انتظار دریافت وام ازدواج و فرزندآوری گفت: یکی از دلایل صف انتظار بانک‌ها در پرداخت وام ازدواج و فرزندآوری تامین نشدن منابع مالی بانک‌ها و ایجاد محدودیت برای آنها است.
محمدطوماسی اظهار کرد: در سال جاری در استان همدان نسبت به سال‌های گذشته سپرده گذاری کاهش یافته است و چون همدان یک استان کشاورزی است از نظر منابع وضعیت سیستم بانکی به نوعی کاهشی است.
طوماسی افزود: برای تسهیل در دریافت وام ازدواج و فرزندآوری نیاز است که بانک‌های خصوصی نیز مشارکت کنند.
دانشگاهیان مشکلات فرهنگی جوانی جمعیت را ریشه‌یابی کنند
نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه همدان نیز گفت: مشکلات حوزه فرزندآوری و جوانی جمعیت در کشور بر هیچ‌کس پوشیده نیست و دانشگاهیان باید مشکلات این حوزه را ریشه‌یابی کنند.
آیت‌الله حبیب‌الله شعبانی‌موثقی اظهار کرد: کارشناسان و محققان می‌دانند ما در کشور مشکل جوانی جمعیت داریم و ممکن است تا ۲۰ سال آینده با بحران جمعیت مواجه شویم.
وی افزود: در جوانی جمعیت مشکلات زیادی داریم که بخشی از آن به حوزه اقتصادی بر می‌گردد و امیدواریم دولت جدید این مشکلات را برطرف کند.
پرداخت بیش از ۶ هزار فقره تسهیلات ازدواج در استان همدان
مدیرکل امور اقتصادی و دارایی استان همدان نیز گفت: ۱۴ هزار و ۵۶۹ متقاضی تسهیلات ازدواج در نیمه نخست امسال در سامانه نام نویسی کرده‌اند که تاکنون این تسهیلات به ۶ هزار و ۶۵۶ متقاضی پرداخت شده است.
حسن پیمانی اظهار کرد: در قانون بودجه سال ۱۴۰۳ نزدیک به ۱۴۴ همت اعتبار برای تسهیلات ازدواج پیش بینی شده است که تا کنون ۷۵ همت آن پرداخت شده است.
وی افزود: بانک‌های استان متناسب با سراسر کشور سهمیه تخصیص داده شده به تسهیلات ازدواج را به متقاضیان واگذار کرده‌اند.
پیمانی عنوان کرد: قرار است صف وام ازدواج در ۲ بانک ملت و صادرات نیز در مهرماه به پایان برسد و دریافت تسهیلات به روزرسانی شود.
وی تصریح کرد: با توجه به رفع موانع و آمار تعداد متقاضیان وام ازدواج، پیش بینی می‌شود وضعیت آمار پرداختی تسهیلات ازدواج در فصل پاییز قابل توجه باشد.
وی خاطرنشان کرد: در سال ۱۴۰۲ تعداد ۲۰ هزار و ۲۱۷ متقاضی تسهیلات ازدواج نام نویسی کرده بودند که ۱۷ هزار و ۶۷ نفر معادل ۸۴ درصد متقاضیان تسهیلات خود را دریافت کردند.
وی افزود: یکی از محورهای اصلی دولت، تحقق قانون جوانی جمعیت و فرزندآوری است و شرایط را فراهم می‌کند تا تسهیلات این حوزه به موقع پرداخت شود.
پیمانی عنوان کرد: در بخش تسهیلات فرزندآوری نیز حدود ۱۴ هزار نفر در سامانه این طرح نام نویسی کرده‌اند که نزدیک به ۶ هزار فقره تسهیلات به متقاضیان واگذار شده است.
نام‌نویسی ۱۱ هزار همدانی برای زمین رایگان قانون جوانی جمعیت
مدیرکل راه و شهرسازی استان همدان گفت: ۱۱ هزار متقاضی برای دریافت زمین رایگان مربوط به قانون جوانی جمعیت در این استان نام‌نویسی کرده‌اند که باید بر اساس اولویت زمین مورد نیاز این افراد را تامین کنیم.
مجید صالحی امیر اظهار کرد: بر اساس تاکید رهبر معظم انقلاب اسلامی در رابطه با تولید مسکن و موضوع نهضت ملی مسکن، در حوزه قانون جوانی جمعیت به افرادی که دارای سه فرزند و بیشتر هستند زمین رایگان واگذار می‌شود.
وی با اشاره به اینکه این قانون از ۲۰ آبان ۱۴۰۰ مصوب، ابلاغ و اجرایی شده است، افزود: افراد واجد شرایط می‌توانند با مراجعه به سامانه وزارت راه و شهرسازی به نشانی www.saman.mrud.ir نسبت با نام نویسی در این طرح اقدام کنند.
صالحی امیر تصریح کرد: تاکنون ۱۱ هزار متقاضی در استان همدان در سامانه نام نویسی کرده‌اند که شامل اراضی بخش های شهری و روستایی می‌شود و تاکنون ۲ هزار و ۶۰۰ نفر تایید نهایی شده‌اند.
وی ادامه داد: متقاضیان پس از ثبت نام در دفاتر پیشخوان پالایش می شوند و افراد تایید شده در صف دریافت زمین رایگان قرار می گیرند.
مدیرکل راه و شهرسازی استان همدان گفت: ۷۰ درصد متقاضیان این طرح دارای سه فرزند و بیشتر و ۳۰ درصد دیگر نیز دارای چهارفرزند و بیشتر هستند.
وی افزود: دولت بابت زمینی که به پدر و مادر واگذار می‌کند هزینه‌ای در یافت نمی‌کند و تنها هزینه آماده سازی اراضی بین ۱۰ تا ۱۵ میلیون تومان به صورت اقساطی از متقاضیان دریافت می شود.
صالحی امیر با اشاره به اینکه برای متقاضیان چهار فرزند و بیشتر هزینه آماده سازی نیز دریافت نمی شود، عنوان کرد: بابت زمین های مازاد بر ۲۰۰ متر مربع متناسب با قیمت منطقه هزینه‌ای از متقاضیان دریافت می شود.
وی ادامه داد: بر اساس قانون به منظور تمرکز زدایی از مراکز استان‌ها و جلوگیری از مهاجرت به شهرهای بزرگ‌تر، متقاضیان شهرهای بالای ۵۰۰ هزار نفر باید در شهرهای همجوار یا محل تولد پدر و مادر نام‌نویسی کنند.
مدیرکل راه و شهرسازی استان همدان تاکید کرد: زمین‌های رایگان واگذار شده یک نوع پاداش برای فرزندآوری است و شرط ساخت ندارد و متقاضیان می‌توانند این زمین ها را به دیگری واگذار کنند.
شتاب کاهش جمعیت در همدان کُند شد
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان نیز گفت: اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، شتاب کاهش جمعیت در این استان را کُند کرد.
فاطمه ترکمان اسدی بیان کرد: باروری کلی استان همدان در سال ۱۴۰۱ حدود ۱.۶ بود که این آمار در سال گذشته به ۱.۵ تقلیل یافت.
وی افزود: هر چند آمار سال گذشته نسبت به ۱۴۰۱ کاهشی بوده است اما با اجرای قانون جوانی جمعیت شتاب و سرعت کاهش جمعیت در همدان کند شد که امید می رود به سمت افزایش جمعیت برود.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان اظهار کرد: ۲۰ درصد جمعیت این استان در سنین باروری هستند و این پنجره جمعیتی در حال بسته شدن و خروج این افراد از سنین باروری است.