دکتر امیر حسین حقیر روز دوشنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: بیماری انحراف ستون فقرات یا همان «اسکولیوزیس» به انحراف جانبی ستون فقرات گفته میشود که معمولاً در دوران کودکی یا اوایل نوجوانی تشخیص داده میشود ، این ناهنجاری ممکن است خفیف باشد و نیازی به درمان نداشته باشد، اما در برخی موارد به مرور زمان پیشرفت کرده و منجر به مشکلات جدیتری میشود.
وی با بیان این که بیش از ۹۰ درصد از بیماران پس از جراحی انحراف ستون فقرات به بهبود قابل توجهی دست یافتهاند، ادامه داد: این جراحیها منجر به کاهش درد، افزایش تحرک و بهبود وضعیت کلی ستون فقرات بیماران میشوند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد که به دستاوردهای قابل توجهی در درمان انحراف ستون فقرات دست یافته است، اظهار کرد: در سالهای اخیر، مشهد به عنوان یکی از مراکز پیشرفته جراحیهای ستون فقرات در شرق ایران مطرح شده است.
وی درباره تاریخچه جراحی انحراف ستون فقرات گفت: این نوع جراحیها سابقه طولانی در طب دارند، اولین شواهد درمان انحراف ستون فقرات به ۴۰۰ سال پیش از میلاد برمیگردد و زمانی که بقراط کشش را به عنوان یک روش درمانی معرفی کرد.
دکتر حقیر افزود: در سالهای ۱۹۸۰ میلادی با ورود تکنولوژیهای پیشرفته تصویربرداری مانند سیتیاسکن و ام.آر.آی، درمان این عارضه پیشرفت شگرفی داشته و جراحی ستون فقرات وارد فاز جدیدی شده است.
وی ادامه داد: در موارد اسکولیوزهای پیچیده و پیشرفته که درجات انحراف بالایی بیش از ۷۰ تا ۷۵ درصد دارند از تکنیکهای پیشرفته جراحی، از جمله توراکوتومی (باز کردن قفسه سینه) برای اصلاح ستون فقرات و ایجاد کشش از طریق بستن حلقه فلزی به جمجمه (هالو)، استفاده میکنیم. این تکنیکها برای موارد اسکولیوز شدید به کار میروند و نتایج فوقالعادهای به همراه دارند.
عوامل موثر در ایجاد انحراف ستون فقرات
جراح مغز و فوق تخصص جراحی ستون فقرات دانشگاه علوم پزشکی مشهد در ادامه گفت: عوامل ژنتیکی، مشکلات مادرزادی، ناهنجاریهای عضلانی و استخوانی و حتی آسیبهای فیزیکی میتوانند در ایجاد انحراف ستون فقرات نقش داشته باشند.
وی با اشاره به اینکه تشخیص زودرس این ناهنجاریها بسیار حیاتی است، افزود: خانوادهها باید به علائم اولیه از جمله اختلاف در ارتفاع شانهها، برآمدگی یک طرفه در ناحیه پشت قفسه سینه و یا در ناحیه کمر، اختلاف ارتفاع در ناحیه لگنی دقت کنند.
حقیر ادامه داد: بیشترین رشد استخوانی در دختران بین ۱۳ تا ۱۵ سالگی و در پسران بین ۱۶ تا ۱۸ سالگی است که در همین سنین احتمال بدتر شدن انحراف ستون فقرات بیشتر است، لذا در این سنین حتی موارد خفیف انحراف نیارمند پایش دقیقتری هستند.
پیشگیری از انحراف ستون فقرات
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در خصوص راه های پیشگیری از انحراف ستون فقرات نیز گفت: پیشگیری از انحراف ستون فقرات با اصلاح وضعیت نشستن و ایستادن، انجام ورزشهای مناسب و تقویت عضلات پشت و همچنین جلوگیری از اعمال فشار زیاد بر ستون فقرات میسر است.
وی افزود: همچنین غربالگری در مدارس و خانههای بهداشت برای تشخیص زودهنگام این ناهنجاریها بسیار مهم و مورد تاکید است.
حقیر گفت: هماکنون جراحیهای پیچیده انحراف ستون فقرات در مشهد بیشتر در بیمارستان قائم (ع) توسط سرویس جراحی مغز و اعصاب و در بیمارستان امام رضا (ع) توسط سرویس ارتوپدی انجام میشود.