گروه جامعه ایرنا - عدم توافق، نارضایتی، ناامیدی و شکست از جمله مشکلاتی هستند که می‌توانند زمینه بروز تعارض بین زوجین را فراهم کنند؛ اختلافاتی که اگر ادامه‌دار شود،؛ موجب دعوا، قهر و دلخوری بیشتر زوجین از یکدیگر می‌شود.
به گفته بسیاری از زوجینی که زندگی مشترکشان به جدایی ختم شده، این تعارض‌ها از ابتدای زندگی مشترک همراه آنها بوده است و به دلیل بی‌توجهی به مرور زندگی مشترک را به سردی و در نهایت جدایی کشانده است.
تعارض بین زن و شوهر تنها اختلاف نظر بین دو نفر نیست و اگر موضوعات بین دو نفر و یا خانواده‌های آنان حل نشده بماند و طرفین تنش‌ها را مدیریت نکنند، در آینده زندگی دو جوان با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو شده و روزهای تلخی در انتظار آنان خواهد بود.
خانم جوانی که بعد از دو سال از زندگی مشترک به یکی از مراکز مشاوره مراجعه کرده بود، درباره مشکلات خود به خبرنگار ایرنا چنین می‌گوید: از روز اول آشنایی موضوعات کوچک موجب دلخوری و قهر و تنش بین من و همسرم می‌شد، تا جایی که دیگر نمی‌توانستیم جهنمی را که به دست خود ساخته بودیم، تحمل کنیم و گمان می کردیم دیگر رابطه ما درست نمی‌شود و روی ریل قرار نمی‌گیرد اما با کمک مشاور متوجه شدم راه‌حل مسائل و نظام مساله را نمی‌دانیم.
او گفت: داشتن آگاهی از روش‌های حل مساله می توانست در دو سال گذشته به ما کمک کند تا زندگی بهتری را تجربه کنیم، اما هنوز هم دیر نیست و امیدوارم بتوانیم گذشته را جبران کنیم.
تعارض‌ها به طور مستقیم به زندگی زناشویی آسیب جدی وارد می‌کند و با تداوم آن آرامش و امنیت از خانه رخت می‌بندد
مشکل اساسی اینجاست که تعارض‌ها به طور مستقیم به زندگی زناشویی آسیب جدی وارد می‌کند؛ هنگامی که در پی عدم توافق‌ها خللی در ایفای نقش زوجین ایجاد می‌شود، تنش در بین آنها نیز رو به افزایش می گذارد و با تکرار آن، آرامش و امنیت از خانه رخت می‌بندد.
زمانی‌که نظام حل مساله زن و شوهر یکسان نباشد، از ابتدای زندگی مشترک دچار تنش و درگیری می‌شود و ادامه این شیوه ممکن است کیان خانواده را با خطر مواجه کند.
پنج سال طلایی برای پایداری خانواده
تحلیلی آماری وضعیت طلاق در بین جوانان نیز نشان می‌دهد که بیشترین میزان طلاق در پنج سال نخست زندگی رخ می‌دهد؛ از نظر کارشناسان علت این پدیده این است دختر و پسر جوان شناخت کافی از یکدیگر ندارند و رسیدن به شناخت کافی، بسیار زمان‌بر است. دختر و پسر هر خانواده و با فرهنگ‌های جدا پا به زندگی مشترک می‌گذارند و وقتی زیر یک سقف می‌روند نیازمند زمان هستند تا یکدیگر را بشناسند.
بر اساس اطلاعات مرکز آمار ایران، از سال های ۹۶ تا ۱۴۰۲ بیشترین آمار طلاق‌هایی که کمتر از یک سال از زندگی مشترک رخ داده مربوط به سال ۱۴۰۱ با ۲۰۷ هزار و ۸۸۷ طلاق است و این آمار در ۱۴۰۲ به ۲۰۲ هزار و ۱۸۳ مورد کاهش داشته است.
در همین بازه زمانی بیشترین طلاق سال اول تا پنجم ازدواج با ۵۷ هزار و ۷۸۵ طلاق مربوط به سال ۱۳۹۶ بوده و کمترین طلاق در همین بازه زمانی، با رخ داد ۵۰ هزار و ۹۵۶ طلاق مربوط به سال ۱۴۰۲ بوده است.
میزان طلاق بین سال‌های ۵ تا ۱۰ سال طول مدت زندگی مشترک نیز در همین بازه زمانی با ۴۷ هزار و ۳۶۰ مورد مربوط به سال ۱۴۰۰ بوده است؛ همچنین سال ۱۴۰۱ بیشترین طلاق با ۳۶ هزار و ۵۶۵ طلاق بین سال های ۱۰ تا ۱۵ سال زندگی مشترک بوده است.
زندگی زناشویی زوجینی که هنگام ازدواج از خدمات مشاوره و روانشناسی بهره‌مند شدند دوام بیشتری داشته است
همین امر سبب شد تا ستاد ملی زن و خانواده طرح مشاوره رایگان نوهمسران را مصوب کند که بر اساس آن مشاوره چهار سال نخست زندگی زوجین در سال اول آن به صورت رایگان و سال دوم تا چهارم برای دهک ۱ تا ۴ رایگان باشد و برای ۵ استان پرطلاق به صورت آزمایشی اجرا شود.
اجرای آزمایشی این طرح در سال گذشته در استان‌های منتخب نشان داد که زندگی زناشویی زوجینی که هنگام ازدواج از خدمات مشاوره و روانشناسی بهره مند شدند دوام بیشتری داشته و احتمال طلاق در پنج سال نخست ازدواج نسبت به زوجینی که به مشاوران مراجعه نکردند، کمتر بوده است.
مشاوران قبل و بعد از ازدواج به مراجعه‌کنندگان کمک می‌کنند تا بتوانند نقاط ضعف و قوت خود را شناسایی و به صورت ساختارمند با همسرشان ارتباط برقرار کنند که این همراهی قدم به قدم مشاوران ازدواج با زوج‌ها می‌تواند از مشکلات آینده در زندگی آنها پیشگیری کند.
مشاوره قبل از ازدواج به انتخاب صحیح و پایدار کمک می‌کند
لیلا برزین کارشناس خانواده در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا به ضرورت مشاوره قبل، حین و بعد از ازدواج اشاره می‌کند و می‌گوید: برای ازدواج صحیح باید طرف مقابل را بشناسیم و به او نیز اجازه دهیم که ما را بشناسد؛ با توجه به بررسی پرونده‌ها در کشور، بسیاری از طلاق ها ناشی از ازدواج غلط و ناشناخته بوده است.
وی ادامه داد: باید توجه داشت که قبل از هر اقدامی برای ازدواج تشخیص درست و بررسی‌های کارشناسی می‌توان یک انتخاب صحیح و پایدار داشت تا از هر گونه اشتباه و پشیمانی در آینده جلوگیری شود.
برزین درباره تعارض بین زن و شوهر تاکید کرد: شناسایی سبک‌های حل تعارض در طرفین از اهمیت برخوردار است؛ سبک تحمیلگری، سبک تسلیم، سبک اجتنابی، سبک مصالحه و سبک حل مساله؛ سبک های معمولی است که باید دو نفر قبل از ازدواج آنها را شناسایی و بررسی کنند تا از مشکلات آینده جلوگیری کنند.
وی با بیان اینکه سبک تحمیل گری، تسلیم و اجتناب هر سه ناکارآمد و ناسالم هستند، تاکید کرد: سبک های حل مساله و مصالحه گری، از جمله سبک های کارآمد به شمار می روند که زوجین باید بررسی کنند طرف مقابل برای رفع مسائل خود از کدام راه استفاده می‌کند.
این کارشناس خانواده با تاکید بر ضرورت بهره گیری از ظرفیت مشاوران برای شناسایی طرفین و سپس تصمیم گیری صحیح، گفت: مسئولیت مشاور پیش از ازدواج دارای سه مرحله است؛ مشاور باید درستی یا نادرستی ازدواج دو نفر را متخصصانه و متعهدانه بررسی کند؛ مشاور نباید با یکی از دو طرف علیه دیگری تبانی کند بلکه باید بی طرف باشد و مرحله سوم اینکه باید آنچه را به صلاح مراجعان است به آنها بگوید نه آن چیزی که آنها دوست دارند از وی بشنوند.
برزین افزود: مشاور باید از مراجعان بخواهد که در پاسخ دادن به سوالات و انجام آزمایش‌های روانشناسی صداقت کامل به خرج دهند و به بررسی ویژگی‌های جمعیت شناختی طرفین؛ یعنی بررسی بافتی که در آن رشد کرده‌اند و به آن تعلق دارند، بپردازد.
وی تصریح کرد: در ویژگی‌های جمعیت شناختی چند ویژگی از جمله مختصات شخصی، خانوادگی، اقتصادی، فرهنگی - اجتماعی و اعتقادی بررسی می شود و در مختصات شخصی دو مساله سن و تحصیلات باید مورد سوال قرار گیرد.
شناسایی و فهرست کردن ملاک‌های انتخاب همسر از دید طرفین نیز در دوره‌های مشاوره قبل از ازدواج از اهمیت زیادی برخوردار است
این کارشناس حوزه زنان و خانواده گفت: در مختصات خانوادگی تعداد اعضای خانواده، ترتیب تولد، ساختار خانواده، کیفیت رابطه والدین در گذشته و حال و نحوه تصمیم گیری در خانواده از مسائلی است که باید درباره آن سوال شود؛ در مختصات اقتصادی نیز شغل والدین، درآمد دقیق یا حدودی والدین و وضعیت اقتصادی خانواده؛ شغل پسر و دختر و درآمدشان برای بررسی عقل معاش باید مورد توجه باشد.
برزین ادامه داد: همچنین در بررسی مختصات فرهنگی - اجتماعی و اعتقادی، اصالت فرهنگی باید بررسی شود؛ اصالت فرهنگی و تحصیلات والدین، تحصیلات اعضای خانواده و حتی تحصیلات عروس‌ها و دامادها، وضعیت خانواده از نظر اعتقادی، مذهبی، وضعیت اعتقادی خود دختر و پسر از دیگر مواردی است که باید مورد پرسش قرار گیرد.
وی با بیان اینکه شناسایی و فهرست کردن ملاک های انتخاب همسر از دید طرفین نیز در دوره های مشاوره قبل از ازدواج از اهمیت زیادی برخوردار است، اظهار داشت: شناسایی سبک‌های نگرش به عشق در طرفین و طرح این پرسش که چه ملاک‌ها یا معیارهایی برای ازدواج و انتخاب مد نظرتان بوده و هست؟ نیز می تواند به افراد برای یک انتخاب درست کمک کند چراکه سبک نگرش به عشق در ذهن هر انسانی خود را در معیارها یا ملاک های ازدواج و انتخاب نشان می دهد.
این کارشناس و مشاور خانواده با اشاره به معیارهای صحیح ازدواج و انتخاب همسر، یادآور شد: معیارهایی که ۶ خروجی و کارکرد لذت، هیجان و پویایی، صمیمیت، عقلانیت و پیشرفت، حمایت و مراقبت، انعطاف‌پذیری و گذشت را در رابطه زوجیت ایجاد می‌کنند؛ معیارهای صحیح هستند.