سمنان - ایرنا - وجود گونه‌های جانوری نادر در پارک ملی گرمسار از جاذبه‌های مهمی است که این منطقه را به «آفریقای ایران» و یکی از بکرترین جاذبه‌های گردشگری در غرب استان سمنان تبدیل کرده و با گردشگری ضابطه‌مند و مشارکت شکارچیان در حفاظت از گونه‌های جانوری، می‌توان از این جاذبه طبیعی و بکر صیانت کرد.

به گزارش خبرنگار ایرنا، پارک ملی کویر گرمسار معروف به «آفریقای ایران» به دلیل دارا بودن تنوع گیاهی و جانوری دارای زمستان‌های معتدل و تابستان‌های گرم است که در واقع یکی از پارک‌های ملی ایران شناخته شده است و با سفر به این منطقه مطمئن باشید یکی از شگفت‌انگیزترین جاذبه های گردشگری ایران را از نزدیک می‌بینید و البته فراموش نکنید مشاهده از پارک ملی کویر نیاز به مجوز اداره پارک ملی گرمسار یا اداره کل حفاظت محیط زیست استان سمنان دارد.

پارک ملی کویر گرمسار واقع در جنوب غربی استان سمنان با دارا بودن ۳۴ گونه پستاندار، ۱۵۵ گونه پرنده، ۳۴ گونه خزنده و ۳۵۵ گونه گیاهی، یکی از غنی‌ترین مناطق دارای گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری در قلب کشور محسوب می‌شود که حد فاصل کویر مرکزی ایران و دریاچه نمک واقع شده است.

در اراضی مسطح و دشتی پارک ملی کویر با پوشش گیاهی بیابانی و نیمه ‌بیابانی، پستاندارانی از جمله آهو، جبیر، یوزپلنگ و گربه شنی دیده می‌شود و در بخش کوهستانی آن نیز که دارای جوامع گیاهی با سیمای استپی است، تعداد قابل توجهی از گونه‌های حیات وحش نظیر کل و بز، قوچ و میش و پلنگ زیست می‌کنند.

از دیگر پستانداران مهم این منطقه می‌توان به کاراکال، روباه شنی، روباه معمولی، کفتار، گرگ، شغال، خرگوش، تَشی و انواع جوندگان دیگر نیز اشاره کرد.

پرندگانی همچون سارگپه، عقاب طلایی، کرکس، دلیجه و انواع پرندگان شکاری مثل کبک، تیهو، شاه‌بوف، انواع چکاوک‌ها، دم‌جنبانک ابلق، زاغی، غراب و انواع گنجشک‌سانان دیگر از مهمترین گونه‌های منطقه به شمار می‌آیند. از جمله خزندگان منطقه پارک ملی کویر گرمسار می‌توان به افعی شاخدار، مار جعفری، تیرمار، و بزمجه بیابانی اشاره کرد.

کمبود نیروی محیط‌بان و تجهیزات و امکانات خودرویی از جمله چالش‌های جدی است که صیانت از این منطقه حفاظت شده را دشوار می‌کند.

اجرای طرح گردشگری ضابطه‌مند در کویر گرمسار

رییس پارک ملی کویر گرمسار روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا درباره این منطقه حفاظت شده بیان کرد: این پارک ۴۴۲ هزار هکتار وسعت دارد و چهار پاسگاه محیط‌بانی با ۱۲ نفر نیرو وظیفه پایش و نظارت بر این منطقه حفاظت شده را بر عهده دارند.

رضا شاه‌حسینی با تاکید بر اینکه وجود گونه‌های جانوری نادر و تنوع پوشش گیاهی و برخی بناهای تاریخی این منطقه را به یک جاذبه گردشگری تبدیل کرده است، افزود: اجرای طرح گردشگری ضابطه‌مند در راستای صیانت از زیستگاه جانوران در دستور کار است و بر این اساس تورهای گردشگری با دریافت مجوز و به کارگیری راهنمایان تخصصی مورد تایید اداره کل حفاظت محیط زیست سمنان می‌توانند به این منطقه سفر کنند.

تعطیلی یک پاسگاه محیط‌بانی به دلیل کمبود نیرو

رییس پارک ملی گرمسار با اشاره به وجود سه راه دسترسی به این پارک گفت: کمبود نیروی محیط بان از چالش‌های جدی این مجموعه است و در حال حاضر یک پاسگاه محیط بانی به دلیل کمبود نیرو از پنج سال گذشته تا کنون تعطیل شده است.

وی ادامه داد: در حال حاضر با بهره‌گیری از ظرفیت شکارچیان و جوامع محلی در قالب طرح «حفاظت مشارکتی» نسبت به صیانت از زیستگاه جانوری پارک ملی کویر اقدام می‌شود.

شاه‌حسینی با بیان اینکه جوامع محلی و شکارچیان در دوره های آموزشی اداره کل حفاظت محیط زیست سمنان ساماندهی شدند، ابراز کرد: ۸۰۰ راس جبیر، ۹۰۰ راس کل و بز، ۶۰۰ راس قوچ و میش و ۴۲ راس گور خر آسیایی در این منطقه زیست می‌کنند.

احیای نسل گورخر آسیایی در گرمسار

وی تاکید کرد: انتقال گورخر آسیایی و احیای نسل این گونه جانوری در پارک ملی کویر گرمسار از جمله اقدام‌های درخشانی بود که به بقای نسل گورخر آسیایی کمک شایانی کرد.

این مسوول با بیان اینکه نسل گورخر آسیایی از سال ۱۳۶۳ به مدت ۳۷ سال در حیات وحش این منطقه منقرض شده بود، گفت: از سال ۱۳۹۷ این گونه جانوری در پارک ملی کویر گرمسار احیا و تکثیر شد و اکنون هشت راس کُره گورخر در سال ۱۴۰۳ متولد شدند.

مرمت و لایروبی مداوم چشمه‌ها و آبشخورهای پارک ملی کویر

وی ابراز کرد: برای نخستین بار در تابستان ۱۴۰۲ یک راس گورخر نر برای اصلاح ژنتیک به منطقه حفاظت شده یزد انتقال یافت.

رییس پارک ملی کویر گرمسار اضافه کرد: پایش منابع آبی پارک ملی کویر گرمسار از جمله اقدام‌های مهمی است که در تمام فصول سال و در ایام تابستان به دفعات بیشتری انجام می‌شود.

وی درباره اهمیت منابع آبی حیات وحش منطقه و مراقبت‌های لازم از این منابع حیاتی، تاکید کرد: ۳۰ دهنه چشمه و ۹۰ دهنه آبشخور در پارک ملی کویر گرمسار وجود دارد که به صورت مداوم لایروبی این منابع و مرمت آن به صورت سالیانه انجام می شود.

بازدید سالانه سه هزار و ۵۰۰ گردشگر از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی پارک ملی کویر

سرپرست میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گرمسار نیز درباره جاذبه های گردشگری پارک ملی کویر گرمسار گفت: سالانه به طور متوسط سه هزار و ۵۰۰ گردشگر داخلی و خارجی از جاذبه های طبیعی و تاریخی پارک ملی کویر گرمسار بازدید می‌کنند.

غلام‌عباس خاکسار با اشاره به اینکه گردشگرانی که به این پارک سفر می‌کنند به سه دسته تقسیم می‌شوند، افزود: نوع اول گردشگران طبیعت‌گرد(اکوتوریست) هستند که برای تماشای جاذبه‌های طبیعی، گونه‌های جانوری و حیات وحش به این منطقه سفر می‌کنند.

سرپرست میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گرمسار بیان کرد: نوع دوم گردشگرانی هستند که برای بازدید از بناهای تاریخی از جمله قصر بهرام و آب‌انبار قیلوقه به پارک ملی سفر می‌کنند و نوع سوم در واقع کویر گرمسار محل عبور آنان و راه دسترسی به مقصد دیگری محسوب می‌شود.

به گزارش ایرنا، شهرستان گرمسار با حدود ۱۰۰ هزار نفر جمعیت در غرب استان سمنان واقع شده است.