به گزارش خبرنگار ایرنا، در چند سال گذشته برخی رسانه‌ها به واسطه بروز چند مورد درگیری خیابانی و انتشار تصاویر آن اردبیل را جزو نقاط خشن و در راس استان‌های جرم‌خیز معرفی کردند و خواسته یا ناخواسته موجب شدند تا فعالیت‌های مردم نیک‌اندیش این کهن دیار کمرنگ جلوه کند.
با وجود چنین مسائلی همچون گذشته این روزها عطر مهربانی، گذشت و دستگیری از همنوعان نیازمند در استان اردبیل بیش از هر زمان دیگری به مشام می‌رسد و شاهد مثال آن کسب رتبه نخست شبکه‌سازی تشکل‌های خیرین در سطح کشور در سال گذشته است.
نسیم بخشندگی که به واسطه قلب‌های پرمهر نیکوکاران نیک‌اندیش در استان اردبیل می‌وزد، گاه در مناسبتی خاص دلی به دست می‌آورد، گاه در آیینی لبخندی بر لب می‌نشاند و گاه گرمابخش کانون خانواده‌ای می‌شود.
مردم نیک‌اندیش اردبیل به یمن نیت آسمانی و با هدف کسب رضای الهی تلاش دارند تا فعالیت‌های خیرخواهانه‌شان در گمنامی به انجام برسد که مورد پذیرش درگاه حق تعالی قرار بگیرد، شاید از همین رو کمتر اقدام‌هایشان رسانه‌ای می‌شود.
اما همان خبرهای جسته و گریخته‌ای که منتشر می‌گردد، تصویرگر گوشه‌ای از ژرفای یکرنگی و از خود گذشتگی مردم استان اردبیل است که در هر مناسبتی و به هر بهانه‌ای تلاش می‌کنند تا در جنت الماوی شمعی از خیر و برکت برافروزند؛ چنان که در ۶ ماه نخست امسال زمینه آزادی ۱۶۳ محکوم جرایم غیرعمد و مالی را با مجموع بدهی بیش از سه هزار و ۸۴۶ میلیارد ریال فراهم کردند.
وقوع جرایم غیرعمد و حبس ناشی از بدبیاری
مروری بر پرونده‌های ستاد مردمی دیه بیانگر آن است که بخشی از قشر نیازمند کمک خیران در استان اردبیل، زندانیانی هستند که در پی جرایم غیرعمد و مالی محکوم می‌شوند ولی به دلیل نداشتن توانایی مالی مجبورند تا مدتی از دوران شیرین زندگی خود در دوران جوانی و میانسالی را در حبس سپری کنند.
اگرچه تا نامی از محکومیت قضایی و زندان به میان می‌آید، برخی جبهه می‌گیرند که شاید ناشی از این باشد که در ناخودآگاه ذهن‌شان دیدگاه منفی نسبت به بحث ارتکاب جرم و زندانی دارند؛ در حالی که ممکن است شخص به علت حادثه‌ای غیرعمد مانند بروز اتفاقی در حین کار، تصادف یا مهریه سر از زندان درآورده باشد.
از جمله این افراد بدبیار می‌توان به خانمی اشاره کرد که به دلیل محکوم شدن به پرداخت دیه و نداشتن بضاعت مالی چندین سال در حبس گرفتار شد؛ زنی خانه‌دار با فرزندی بیمار که به دلیل بیکاری شوهر مجبور به اجاره دادن خانه‌شان و زندگی در کنار خانواده پدری‌اش بود.
بی‌احتیاطی ناشی از رعایت نکردن استانداردها و نصب وسیله گرمایشی ناایمن در خانه اما به جان‌باختن مستاجر منجر شد و از آنجایی که قولنامه خانه به نام زن بود، به دلیل شکایت خانواده متوفی و ناتوانی در پرداخت دیه هفت میلیارد و ۲۰۰ میلیون ریالی مجبور به تحمل حبس شد.
پرونده‌ای دیگر مربوطه به مرد جوانی است که با وجود تمایل نداشتن خانواده، تصمیم به ازدواج با دختر مورد علاقه‌اش گرفت ولی تنها چند صباحی پس از زندگی مشترک اختلاف‌هایی با همسرش پیدا کرد و با بیخ پیدا کردن مشکل، طلاق رخ داد؛ جدایی که به محکومیت پرداخت مهریه کامل از سوی مرد انجامید و در پی نداشتن توانایی پرداخت آن، راهی زندان شد.
یا در موردی دیگر راننده کامیونی که در همان سال آغاز زندگی مشترک با یک عابر پیاده برخورد کرد و منجر به مرگ وی شد؛ حادثه‌ای که پای مرد جوان بدون پشتوانه مالی را به زندان کشاند تا چند صباحی از دیدن همسر و فرزندش در همان عنفوان تولد محروم بماند.
گسترش فرهنگ کمک به همنوعان کم‌برخوردار
فرهنگ حاکم بر استان اردبیل (نگاه منفی به زندانیان) در سال‌های گذشته با تلاش‌های صورت گرفته به تدریج تغییر کرده است، به طوری که از کودکی خردسال و دانش‌آموز تا کارگری ساده و خانواده شخصی متوفی هر یک به نوبه خود تلاش دارند تا در این مسیر گامی بردارند.
برخلاف تصوری که برخی ممکن است در مورد ثروت و درآمد نیکوکاران داشته باشند، عموما از قشرهای مختلف هستند و هر شخص در حد توان از اهدای قلک و کادوی تولد تا هزینه ولیمه و مراسم ختم را خیرخواهانه و بدون کوچک‌ترین چشمداشتی واگذار می‌کند تا شاید خانواده‌ای را از چشم انتظاری برهاند.
رئیس نمایندگی ستاد مردمی دیه استان اردبیل در این زمینه تشریح کرد: بسیاری از افراد خیری که در این سال‌ها یار و یاور ستاد شدند، اعمال و نیت خود را در کمال گمنامی انجام دادند و برخی هم در این میان برای ترویج فرهنگ کمک به همنوعان کم‌برخوردار و تشویق سایرین برای مشارکت در امور خیر از انتشار نامشان ابایی نداشتند.
کریم‌الله محبوبی اُناری در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: برای مثال می‌توان به خانواده کودک خردسال اردبیلی اشاره داشت که با مراجعه به ستاد مردمی دیه استان اردبیل و اهدای نخستین عیدی کودک‌شان همزمان با بهار طبیعت و ماه مبارک رمضان، سرپرست یک خانواده را به آغوش گرم خانواده‌اش برگرداندند.
وی بیان کرد: مورد دیگر نیکوکار اردبیلی راهی سفر سرزمین وحی بود که با حضور در ستاد مردمی دیه استان اردبیل مبلغ ۴۰۰ میلیون ریال ولیمه سفر خود را برای آزادی هشت زندانی جرایم غیرعمد اختصاص داد.
رئیس نمایندگی ستاد مردمی دیه استان اردبیل اضافه کرد: حتی در موردی یکی از هموطنان مقیم خارج از کشور با شرکت در پویش نذر هشتم و پرداخت یک میلیارد ریال هشت زندانی جرایم غیرعمد را از زندان‌های استان اردبیل آزاد کرد تا افرادی آبرومند دوباره به کانون گرم خانواده‌های خود برگردند.
وی خاطرنشان کرد: سال‌های ابتدایی تشکیل این ستاد شرایط چنین نبود اما به تدریج فرهنگ کمک به زندانیان جرایم غیرعمد و مالی در استان پا گرفت و اکنون سوای کمک‌های فردی شاهد اقدام‌های جمعی در این زمینه هستیم.
محبوبی اُناری عنوان کرد: برای مثال در راستای پویش دانش‌آموزی مدارس استان اردبیل برای آزادی زندانیان نیازمند جرایم غیرعمد و مالی، دانش‌آموزان یک دبیرستان پسرانه غیردولتی با اهدای ۴۰ میلیون ریال پول توجیبی خود به آزادسازی یک زندانی کمک نمودند یا در موردی دیگر دانش‌آموزان و مربیان یک دبستان با اهدای مبلغ ۵۰۰ میلیون ریال در آزادی هشت زندانی مشارکت کردند.
وی ادامه داد: این فرهنگ به مجموعه‌های اداری و صنعتی استان اردبیل هم رسیده است، به طوری که کارکنان مدیریت درمان تامین اجتماعی اردبیل به مناسبت گرامیداشت دهه کرامت و هفته ملی جمعیت با اهدای مبلغ ۲۳۰ میلیون ریال یک زندانی خانم را از زندان آزاد کردند و کارکنان شرکتی باتری‌سازی به جای خرید هدیه تولد برای مدیر کارخانه در اقدامی خودجوش با پرداخت مبلغ ۵۰۰ میلیون ریال در آزادی پنج زندانی مشارکت کردند.
رئیس نمایندگی ستاد مردمی دیه استان اردبیل اظهار کرد: حتی چهره‌های مشهور و به اصطلاح سلبریتی‌ها نیز به این جمع پیوستند که از جمله می‌توان به علی دایی، اسطوره اردبیلی فوتبال ایران و جهان اشاره کرد که در آخرین اقدام خود زمینه آزادی هشت زندانی جرایم غیرعمد و مالی را فراهم کرد.
وی با اشاره به آزادسازی ۱۱۴ زندانی طی هشت مرحله در پنج سال گذشته با کمک محسن چاوشی و هوادارانش در شبکه‌های اجتماعی، یادآور شد: خیران جمعیت حیدر در این سال‌ها یاریگر ستاد دیه اردبیل بودند و در آخرین اقدامشان ضمن جمع‌آوری مبلغ پنج میلیارد و ۶۰۰ میلیون ریال به آزادی ۲۸ زندانی با مبلغ محکومیت بیش از ۵۴۰ میلیارد ریال کمک کردند.
محبوبی اُناری بیان کرد: نیکوکاران نیک‌اندیش در مواردی پرداخت همه بدهی یک زندانی را بر عهده می‌گیرند و در مواردی بخشی از بدهی را پرداخت می‌کنند و باقی‌مانده بدهی این زندانیان جرایم غیرعمد و مالی با ارائه اعسار از سوی دستگاه قضایی، کمک ستاد دیه استان و کشور، تسهیلات بانکی، گذشت شاکیان و آورده خود مددجویان تامین می‌شود.
وی با بیان اینکه ستاد مردمی دیه استان اردبیل در راستای جلب اعتماد نیکوکاران در مورد محل هزینه‌کرد کمک‌ها، برگزاری جشن‌های آزادسازی را در طول سال تدارک می‌بیند، گفت: بر اساس آمار ۶ ماه نخست امسال ۳۸۱ نفر زندانی جرایم غیرعمد و مالی در زندان‌های استان داشتیم که ۱۵۹ نفر غیرمشمول و ۲۲۳ نفر مشمول کمک‌های این ستاد مردمی هستند.
رئیس نمایندگی ستاد مردمی دیه استان اردبیل عنوان کرد: نیکوکاران ارجمند در صورت تمایل به مشارکت در این امر خداپسندانه، می‌توانند کمک‌های نقدی برای آزادسازی زندانیان غیرعمد و مالی را به شماره حساب ۵۰۱۲۱۲۱۲۷۰ و شماره کارت ۶۱۰۴۳۳۷۹۴۳۲۳۷۴۷۷ نزد بانک ملت یا حساب شماره ۰۱۰۴۶۰۲۰۱۱۰۰۹ و شماره کارت ۶۰۳۷۹۹۱۸۹۹۹۷۴۲۹۳ نزد بانک ملی به نام این ستاد مردمی واریز نمایند.