محمدحسین رجبی‌دوانی در گفت و گو با خبرنگار معارف ایرنا درباره جهان اسلام بعد از پیامبر اظهار داشت: بعد از رحلت پیامبر اکرم(ص) و انحرافی که در اسلام از هر جهت پدید آمد، می‌بینیم که جامعه کم‌کم به این سمت می‌رود که دین به نوعی از سیاست جدا شود. در زمان پیامبر اعظم(ص) مسجد به عنوان مرکز تمام امور سیاسی، اجتماعی و حتی نظامی و قضایی و البته عبادی محسوب می شد.
وی افزود: در صدر اسلام مرکز حکومت و پایگاه مدیریت اسلام نیز مسجد بود؛ به گونه ای که آن حضرت سفیران کشورها را در مسجد به حضور می پذیرفتند و بسیج نیروها از مسجد آغاز می شود ولی کم کم کارکرد مسجد را تقلیل دادند؛ به گونه‌ای که اول، دارالاماره ساخته می‌شود و مرکز سیاسی از مسجد بیرون می‌آید و سپس جایی برای قضاوت ساخته می شود و کار قضاوت از مسجد جدا شده و در نهایت مسجد فقط به عنوان مرکزی برای عبادت و حداکثر به مرکزی برای آموزش علوم دینی تبدیل می شود.
این پژوهشگر تاریخ تشیع اضافه کرد: آن زمان در مساجد نمازهای پنج گانه با صف های منظم و جدیت برگزار می شد ولی این که چه کسی امام جماعت است، اهمیتی نداشت و معمولا امام جماعت در مسجد جامع شهر به عنوان حاکم شرع منصوب می شد. مثلا ولید بن عقبه، حاکم خلیفه سوم در کوفه با حالتی مستانه به مسجد می‌آید و نماز صبح را چهار رکعت می خواند.
وی افزود: وقتی امیرمومنان به خلافت رسید، وارث چنین وضعیتی بود و آن خطبه های آتشین و تکان دهنده حضرت علی(ع) را در نهج البلاغه می بینیم. آن حضرت نمی فرماید چرا در نماز جماعت شرکت نمی کنید یا چرا روزه نمی گیرید بلکه می فرماید چرا نشسته اید و نسبت به این مساله بی تفاوت هستید یا می فرماید شما می بینید که چگونه شامی ها در باطل خود متحد هستند ولی شما در حق خودتان متفرق هستید و هر کس به فکر خودش است.
رجبی دوانی ادامه داد: بر همین اساس حضرت علی(ع) تلاش گسترده ای برای مبارزه با این وضعیت کرد. لذا در زمان خلافت آن حضرت، ما با پدیده بی دینی روبرو نیستیم. چون همه مردم، دیندار و نمازخوان هستند و حتی در کربلا می بینیم که لشکر عمر سعد نماز جماعت صبح را به امامت عمر سعد برگزار می کند و نماز جماعت و جمعه شمر لعین ترک نمی شود ولی از روح اسلام تهی شده بودند و بازگشتی به جاهلیت پیدا کرده بودند.
پیامبر اکرم(ص) توانستند دولت تشکیل دهند ولی حضرت علی(ع) فقط چهار سال و ۹ ماه حکومت کرد و وارث یک وضعیت منحرف بود و بقیه هم قدرتی نداشتند
وی افزود: در واقع امامان ما با جاهلیت جدید روبرو بودند. به نظر من کار ائمه ما سخت تر از کار پیامبر (ص) بود. چون پیامبر با مشرکان بت پرست بی منطقی روبرو بود که در مقابل منطق قوی اسلام پاسخی نداشتند و در نهایت وقتی پیامبر سوال می کرد چرا این بت ها را پرستش می کنند، حداکثر می گفتند ما از پدران خود پیروی می کنیم ولی پیامبر توانستند ظرف ۲۳ سال اسلام را در تمام شبه جزیره گسترش دهند درحالی که امامان ما با مسلمانانی مواجه شدند که منحرف شده بودند؛ مسلمانانی که از روح اسلام جدا شدند و درست کردن آن ها سخت تر از مشرکانی بود که بخواهید آن ها را به اسلام هدایت کنید.
این پژوهشگر تاریخ اسلام اضافه کرد: رهبر معظم انقلاب در کتاب کوچک پیشوای صادق تعبیری دارند که تجدید یک انقلاب سخت تر از ایجاد آن انقلاب است. لذا ائمه در مرحله تجدید انقلاب پیامبر بودند که سختی های فراوانی داشت. پیامبر اکرم(ص) توانستند دولت تشکیل دهند ولی حضرت علی(ع) فقط چهار سال و ۹ ماه حکومت کرد و وارث یک وضعیت منحرف بود و بقیه هم قدرتی نداشتند.
وی اظهار داشت: لذا تلاش ائمه ما مثلا امام صادق(ع) در موسم حج در مسجد الحرام یا مسجد النبی در مقابل زائران حج با افراد مخالف اینگونه بود که با آنان بحث می کرد و می فرمود اگر این حج فقط به اعمالی محدود شود، ارزشی ندارد؛ همان چیزی که در عربستان سعودی می بینیم. لذا حجی که برائت از مشرکان نداشته باشد در پیشگاه خدا هیچ ارزشی ندارد؛ به ویژه الان با وجود مشرکان جدیدی مثل استکبار و صهیونیزم که برخی از سران کشورهای اسلامی نه تنها بیزاری نمی جویند که نوکری آن ها را هم می کنند.
ائمه(ع) تلاش کردند تا دین را از خصوصی‌سازی خارج کنند
رئیس بنیاد ایرانشناسی افزود: امام حسین(ع) درست در روزی که به سوی کوفه حرکت کردند که همه زائران خانه خدا، مکه را برای رفتن به عرفات ترک می کردند. در واقع آن حضرت با این حرکت خود نشان دادند که آن حجی که در حاکمیت یزید باشد، ارزشی ندارد و لذا حج را در موسم حج انجام نمی دهند و برای آگاه کردن مردم به کوفه می روند.
امام حسین(ع) درست در روزی که به سوی کوفه حرکت کردند که همه زائران خانه خدا، مکه را برای رفتن به عرفات ترک می کردند. در واقع آن حضرت با این حرکت خود نشان دادند که آن حجی که در حاکمیت یزید باشد، ارزشی ندارد
رجبی دوانی گفت: ائمه معصومین(ع) در ۲۵۰ سالی که ظهور و حضور در جامعه داشتند، همواره تلاش می کردند تا جامعه را از این حالت خصوصی کردن دین و عدم احساس مسئولیت در عرصه اجتماع و حوادث مختلف سیاسی و اجتماعی خارج کنند و آن چیزی را که خلفای غاصب، باب کرده بودند در هم بشکنند ولی قدرت در دست آن ها بود و امامان ما در تنگناهای شدید بودند.
وی افزود: الان به لطف الهی در نظام ولایی هستیم که از نظر شرایط قابل قیاس با دوران امامان نیست. امروز ولی فقیه به نیابت از امام عصر(عج) حکومت می کند و رهبر جامعه، هم پیشگام در امر عبادت و سیاست است و هم اجرای تکالیف فردی و اجتماعی مسلمانان نه فقط برای ایران دغدغه که برای عالم اسلام و بشریت دارد. کسی که ایمان داشته باشد و رهبری نظام را ببیند و از او پیروی نکند و راه دیگری برود، او خود را در خسران ابدی انداخته است.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: رهبر انقلاب با پیروی از اجداد طاهرینش این مسیر را طی می کنند و خداوند یک رهبر شایسته، آگاه، هوشمند، هوشیار و سیاستمدار برجسته به ما عنایت کرده که برای رفتن به مسیر حق پیروی از او بهترین و ساده ترین راه است. محال است کسی بگوید با رهبری زاویه دارد ولی مومن و بر دین خود هست در حالی که اینها همانند کسانی هستند که ائمه آن ها را دچار خسران می دیدند و می خواستند آنان را به راه حق راهنمایی کنند و حتی اگر کسی در مسائل شرعی مقلد رهبری نباشد ولی برای سعادت در دنیا و آخرت باید پیرو رهنمودهای او در مسائل سیاسی و اجتماعی باشد.