به گزارش ایرنا، نام دیگرش «طلای کثیف» است و درآمد فراوان کار در جمع‌آوری و فروش آن، بسیاری را وسوسه می‌کند تا برای رسیدن به پولی بیشتر، سر خود را تا کمر در مخازن زباله فرو ببرند و یا به امید یافتن چیزی که از نظر صاحبش بی‌ارزش اما از نگاه آنان مفید است، کیسه پلاستکی زباله شهروندان را در کوچه و خیابان‌ها را پاره کنند.
زباله‌گردها، به‌طور معمول کیسه‌ای بزرگ به دوش دارند یا خورجین و دنباله‌بندهایی بر ترک دوچرخه یا موتورسیکلت خود می‌بندند و برای یافتن پسماندهای با ارزش، وجب به وجب کوچه و خیابان‌ها و محلات شهر را طی می‌کنند برخی هم با گاری، وانت یا سواری علاوه بر جستجوی زباله‌های قیمتی و دور ریخته شده شهروندان، پسماندها را به بهای ناچیز می‌خرند.
زباله‌گردی به هر شکل نیازمند ساماندهی است زیرا روز به روز به تعداد زباله گردها اضافه می‌شود و به‌دلیل درآمد فراوانش در برخی شهرهای گلستان به شغل خانوادگی در برخی شهرهای گلستان تبدیل شده است.
اجرای دقیق طرح «تفکیک یا جداسازی زباله از مبدا» از راهکارهای موثر ساماندهی و رفع معضل زباله‌گردی است و اگر این امر مورد توجه مدیران شهری قرار نگیرد در آینده‌ای نه چندان دور باید شاهد رد و بدل شدن سرقفلی گذرگاه‌ها، کوچه و خیابان‌های شهری بین زباله‌گردها بود.
استان ۲ میلیون نفری گلستان ۳۶ شهر دارد و مطابق داده‌های سازمان مدیریت پسماند استان، روزانه حدود هزار تُن زباله در آن تولید می‌شود که در بیشتر شهرهای این استان شمالی، جداسازی زباله اجرا نمی‌شود.
کم توجهی به اجرای طرح جداسازی زباله در مناطق شهری گلستان به باور معاون خدمات شهری شهرداری گنبدکاووس نیازمند مشارکت مردم، فرهنگ سازی و آموزش است و در طولانی مدت منجر به نتیجه خواهد شد.
ایرج شفیع‌پور در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان کرد: با اینکه شهرداری گنبدکاووس پیشگام اجرای طرح تفکیک زباله از مبدا در استان گلستان است اما مشارکت مردم در این طرح به ۱۰ درصد هم نمی‌رسد.
وی اضافه کرد: تا زمانی که مشارکت شهروندان در اجرای طرح تفکیک زباله افزایش نیابد، زباله گردی نه تنها برطرف نمی‌شود بلکه شاهد افزایش روز افزون فعالان این بخش خواهیم بود.
شفیع‌پور بابیان اینکه بیشتر زباله‌گردهای جمله گنبدکاووس، معتادان آشکارساز هستند، ادامه داد: این افراد باید با همکاری مشترک دستگاه‌های متولی از جمله بهزیستی، شهرداری، کمیته امداد، فرمانداری، انتظامی و دستگاه قضایی ساماندهی شوند.
معاون خدمات شهری شهرداری گنبدکاووس همچنین گفت: در این شهر با جمعیت تقریبی ۱۷۰ هزار نفر روزانه نزدیک۱۲۰ تُن زباله تولید می‌شود که از این میزان ۳۰ تا ۴۰ درصد خشک و قابل بازیافت است.
وی گستره حوزه خدماتی شهر گنبدکاووس را ۲ هزار و ۳۰۰ هکتار اعلام کرد و افزود: شهرداری ماهانه ۸۸ میلیارد ریال برای جمع آوری زباله، رفت و روب و نظافت گذرگاه‌های این شهر به ۲ پیمانکار بخش خصوصی طرف قرارداد، پرداخت می‌کند.
شفیع پور اضافه کرد: هر یک از این ۲ پیمانکار ۲ دستگاه خودروی مکانیزه جمع آوری زباله، یک دستگاه خودرو مکانیزه جاورکشی، ۱۰ دستگاه وانت نیسان حمل زباله، ۲ دستگاه خودروی مکانیزه شستشوی معابر و دیگر ادوات مورد نیاز نظافت شهری دارند.
وی، شمار نیروهای پاک‌بان زیر نظر این ۲ پیمانکار را ۲۷۰ نفر اعلام کرد و گفت: به سبب وسعت بالای شهر و پایین بودن درآمدهای شهرداری گنبدکاووس، امکانات و نیروهای موجود برای رفت و روب و نظافت مطلوب این شهر، کافی نیست.
این مقام مسئول در شهرداری گنبدکاووس همچنین گفت: این شهرداری از ۲ سال پیش نیز با مشارکت بخش خصوصی و در قالب طراحی نرم افزار کاربردی با موضوع جمع‌آوری و تفکیک زباله با نام «زیباشهر» اقدام کرد که مشارکت شهروندان در این طرح پایین است.
وی اضافه کرد: بسیاری از زباله‌گردها در گنبدکاووس افراد معتاد، پرخاشگر و بعضا مجهز به چاقو و سرنگ هستند و نیروهای شهرداری از درگیر شدن با آنها خودداری می‌کنند.
رئیس شورای اسلامی شهر گنبدکاووس هم با گلایه از فعالیت زباله گردها در این شهر و افزایش روز افزون آنان، گفت: شهروندان از فعالیت این قشر و زشت و آلوده کردن چهره گذرگاه‌های شهری ناراحتند.
نبی الله آخوندی در گفت و گو با خبرنگار افزود: زباله‌گردها علاوه بر زشت و آلوده کردن چهره شهر، زحمت پاک‌بان‌های شهرداری گنبدکاووس را دوچندان کرده‌اند.
وی هم افزایش مشارکت مردم در اجرای طرح جداسازی زباله برای جمع شدن بساط زباله گردها را موثر دانست و اضافه کرد: درآمدهای شهرداری محدود است و امکان جذب نیروی پاک‌بان جدید و افزایش آنان وجود ندارد.
آخوندی ادامه داد: کمبود نیروی پاک‌بان، وسعت بالای شهر و محدود بودن درآمدهای شهرداری گنبدکاووس سبب شده تا رفت و روب و نظافت برخی گذرگاه‌های فرعی در محلات این شهر، یک یا ۲ روز در میان توسط پاک‌بانان انجام شود.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند گلستان هم چند ماه پیش در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، یکی از مشکلات و چالش‌ها در جدا سازی زباله از مبدا را حضور پُرشمار زباله گردها در شهرهای این استان دانسته و گفته بود: این افراد به صورت غیربهداشتی اقدام به تفکیک زباله کرده و به راحتی نمی‌توان آنها را توسط پیمانکاران ساماندهی کرد.
به گفته حسن ملک‌شاهکویی، ترحم شهروندان به زباله گردها و دادن پسماندهای خشک خود به این قشر را از دیگر مشکلات گلستان در اجرای طرح تفکیک زباله در مناطق شهری استان است.
وی افزود: جداسازی زباله از مبدا از جمله طرح‌هایی است که برای فرهنگ سازی و آموزش آن باید ۲۰ سال فعالیت مستمر انجام شود.
استان گلستان حدود ۲ میلیون نفر جمعیت دارد که ۵۳ درصد آن در مناطق شهری سکونت دارند.