به گزارش ایرنا، فصل پاییز در مهاباد، به فصل برداشت سیب مشهور است و در این فصل کارگران در طول روز در باغ های سیب مشغول کار هستند و به دلیل کمبود کارگر، برخی افراد از شهرهای همجوار هم به مهاباد می آیند تا با کار در باغات این شهر بخشی از هزینه های زندگی خود را تامین کنند.
کار در باغات سیب نیازمند توانایی و مهارت خاص خود است و افراد تازه کار نمی توانند سیب را به درستی از سرشاخه های درخت بچینند و هنگام برداشت، فشار آوردن به میوه یا افتادن آن بر روی زمین، می تواند محصول را از درجه یک به زیردرختی تبدیل کند.
باغداران دوست دارند که کارگران با تجربه کار برداشت سیب را انجام دهند و کارگران تازه کار، بیشتر کار جابجایی جعبه های پر شده و سطل های سیب را انجام هند تا کمتر آسیبی به سیب های درجه یک وارد شود.
خلاصه کلام سیب هم از حساسیت خاصی برخوردار است و ورود افراد ناشی و کم تجربه به محوطه باغ هم می تواند موجب خسارت شود و به همین خاطر باغداران در این فصل کمتر اجازه تردد افراد غیر را به درون باغ خود می دهند
مساله زمان برداشت سیب هم یکی از مسایل مهم است؛ سیب جزو میوه هایی است که باید بر روی شاخه به رشد کامل برسد و اما امسال باغداران از یک طرف به دلیل سرما و بارش برف و باران زودرس پاییزه و از طرفی دیگر با کمبود کارگر باتجربه روبرو شدند.
هزینه خرید جعبه استاندارد، کارگران ماهر و باتجربه و برداشت محصول در زمان مناسب عواملی هستند که در میزان هزینه و درآمد باغداران تاثیر می گذارند و برخی باغداران برای کاهش هزینه ها، برداشت سیب را به صورت خانوادگی و دورهمی انجام می دهند.
این دورهمی خانوادگی برداشت سیب را بهانه تهیه یک گزارش کردم و پس از هماهنگی با کاک «شریف» که در روزهای پایانی هفته در این دورهمی های برداشت سیب شرکت می کند، با باغ سیب کاک «کریم محمدرزاده» در روستای «پاشبرد» بخش خلیفان مهاباد رفتم.
روستای «پاشبرد» یا «پاژبه‌رد» در ۷۰ کیلومتری جاده مهاباد - سردشت قرار دارد و به سبب قرار گرفتن بر روی یکی از سرشاخه‌های سیمینه رود و داشتن آب و هوای کوهستانی، دارای باغات سیب و تاکستان های انگور است.
باغ سیب کاک «کریم محمدرپور» که حدود یک هکتار مساحت دارد در پایین دست روستا واقع شده است و درختان سیب آن اکنون ۲۰ ساله هستند و به میوه‌دهی کامل رسیده است و امسال کار برداشت سیب را به همراه خانواده برادرش کاک «خضر» و چند خانواده دیگر که همگی از اقوام دور و نزدیک هستند، انجام می دهند.
افراد جوان و ماهر که توانایی بالا رفتن از درختان را داشتند، کار برداشت را انجام می دادند و تعدادی هم سطل های پر شده سیب را به محل جمع آوری سیب منتقل می کردند و چند نفر هم که بیشتر از بانوان بودند، سیب ها را درون جعبه های مخصول می چیدند و سیب های کم‌کیفیت و کوچک را هم به قسمت پایینی منتقل می کردند.
چند نفر از مردان هم جعبه های پر شده سیب را در محلی که امکان آمدن ماشین باری داشت، منتقل می کردند و این روند طی چند روز و بیشتر روزهای تعطیل پایان هفته تداوم داشت و پس از اتمام برداشت میوه یک باغ، کار برداشت سیب در باغ دیگری از اعضای فامیل آغاز می شد.
البته سیب های زیردرختی و یا صنعتی هم که قیمت بسیار کمی در بازار دارند، به مرور جمع آوری می شود و به مراکز خرید تحویل داده می شود.
این باغدار مهابادی گفت: امسال قیمت سیب بسیار کم است و اگر برای برداشت آن هم کارگر بگیریم، هزینه تمام شده آن بیشتر از قیمت آن خواهد بود و علاوه بر آن مجبور هستیم که بخشی از محصول را به دلیل نبود متقاضی برای نگهداری به سردخانه منتقل کنیم.
«کریم محمدپور» افزود: هر چند سردخانه هم هزینه دیگری را به باغداران تحمیل می کند، اما این امید را داریم که در فصل زمستان که سیب در بازار کاهش پیدا می کند، خریدار پیدا شود و قیمت‌ها هم افزایش یابد.
وی اضافه کرد: وزش باد، بارش باران و برف زودهنگام هم باعث شده قبل از رشد کامل میوه، بخشی از آن به زیردرختی تبدیل شود و بخشی هم با وجود اینکه هنوز بر روی شاخه است اما نارس و وزن کمی دارد.
مرد جوانی که یک سطل قرمز رنگ در دست داشت و ۲ سطل دیگر را آویزان کرده بود، گفت: بخشی از قیمت پایین سیب، به خاطر لکه‌های روی آن است که به خاطر بارش باران ایجاد شده است و همین امر از بازار پسندی آن کاسته است.
وی افزود: ما کار برداشت هر باغ را با همکاری و همیاری هم انجام می دهیم و علاوه بر کسب مهارت از ریزش میوه و تبدیل آن به میوه زیردرختی جلوگیری می کنیم.
وی اظهار کرد: ما هر کدام باغ های کوچک و در حدود یک تا ۲ هکتار سیب داریم و امسال تصمیم گرفتیم کار برداشت را خودمان انجام دهیم تا هزینه برداشت را به حداقل برسانیم و دورهمی برداشت سیب را به راه انداختیم.
نزدیک ظهر شده بود و افراد برای صرف نهار که آن هم به صورت دسته جمعی بود، آماده می شدند، سفره بزرگی را پهن کردند و افراد در ۲ طرف سفره نشستند و تعداد افراد روی سفره در حدود ۳۵ نفر بودند و افراد پس از نهار و استراحتی کوتاه دوباره به باغ رفتند و کار برداشت سیب را تا غروب ادامه دادند.
نزدیک غروب بود که ماشین باری از راه رسید و جعبه‌های سیب برداشت شده نیز در آن بارگیری شد تا به سردخانه‌ای که از قبل با آن قرارداد بسته شده بود، منتقل کند.
همراه شدن یک روز با این جمع خانوادگی که همگی نسبت فامیلی با هم داشتند و همدیگر را دایی، عمو، خاله، عمه، دختر عمو، خواهرزاده، برادرزاده و... صدا می زند، جدا از سختی کار محیطی صمیمی ایجاد کرده بود و احساس می کردم که تنها غریبه این جمع من بودم.
در راه برگشت به وجود چنین خانواده هایی غبطه می خوردم که اعضای این طایفه چگونه در این شرایط کیلومترها مسافت را طی می کنند تا به یاری و همکاری با هم بپردازند و همه از این نگران بودند که قبل از شروع فصل سرما محصول سیب باغ کاک «کریم» را بچینند و هنگام کار کردن هم هرچه در توان داشتند دریغ نمی کردند.
۱۳۰ هزار تُن سیب در مهاباد برداشت شد
معاون فنی جهاد کشاورزی مهاباد گفت: از ابتدای فصل پاییز ۱۳۰ هزار تُن شامل ۹۰ درصد تولیدات این محصول از باغ های بارور در این شهرستان برداشت شده است.
رسول سعیدیان افزود: امسال پیش بینی می شود بیش از ۱۵۵ هزار تن سیب از باغات های این شهرستان برداشت شود که نسبت به سال قبل افزایش ۱۲ درصدی را نشان می دهد.
وی اضافه کرد: در این شهرستان هشت هزار هکتار باغ سیب وجود دارد که هفت هزار و ۱۰۰ هکتار آن بارور بوده و پیش‌بینی می‌شود امسال به طور میانگین حدود ۲۲ تُن محصول از هر هکتار آن برداشت شود.
معاون فنی جهاد کشاورزی مهاباد با بیان اینکه شرایط مساعد و سال باروری علت افزایش تولید این محصول است، اظهار کرد: ۲۵ درصد تولیدات سیب شهرستان به صورت سیب صنعتی و زیردرختی بوده و مابقی نیز به صورت تازه خوری آماده مصرف و یا در سردخانه نگهداری خواهد شد.
سعیدیان بیان کرد: سیب تولیدی در این شهرستان که بیشتر در ۲ نوع "رد" و "گلدن" و سایر ارقام خارجی است به علت کیفیت مطلوب، قابلیت انبارداری و حمل و نقل آن یکی از محصولات صادراتی به خارج از کشور به شمار می‌رود.
وی با اشاره به فعالیت ۳۰ واحد سردخانه‌ای برای نگهداری سیب تولید شده در این شهرستان گفت: این واحدهای سردخانه‌ای در مجموع بیش از ۱۵۰ هزار تن ظرفیت نگهداری انواع میوه را دارد و سیب ذخیره شده در آنها با توجه به نیاز بازار تا پایان سال به تدریج خارج می‌شود.
کلام آخر؛ باغداران آذربایجان‌غربی سالانه با برداشت بیش از یک میلیون تن سیب، رتبه نخست تولید این محصول را در کشور به خود اختصاص داده‌اند، از مجموع ۱۰۲ هزار هکتار مساحت باغ‌های بارور آذربایجان‌غربی حدود ۶۰ هزار هکتار به سیب اختصاص یافته و حدود یک سوم سیب کشور در این استان تولید می‌شود.
مسوولان و متولیان سیب در آذربایجان غربی باید از هم اکنون به فکر محصول مازاد بر نیاز بازار استان باشند و مقدمات صادرات این محصول به کشورهای همسایه را فراهم سازند تا باغداران این استان که در طول یک سال تمام توان و تلاش خود را به کار گرفتند تا محصولی مرغوب را تولید و روانه بازار کنند، اکنون با مشکل قیمت پایین و کمبود خریدار مواجه نشوند.
شهرستان مهاباد بیش از ۸۰ هزار هکتار اراضی زراعی و باغی دارد.