انتخابات آمریکا از یک ساختار منحصربه‌فرد پیروی می‌کند که هم شامل مشارکت مستقیم عمومی و هم یک سیستم کالج انتخاباتی است که در نهایت رییس جمهور را تعیین می‌کند.
ایالت‌های کلیدی که اغلب به آنها «ایالت‌های نوسانی» گفته می‌شود، به دلیل غیرقابل پیش‌بینی بودن تاریخی نتایج آنها در الگوهای رأی‌گیری، نقش تعیین‌کننده‌ای دارند. علاوه بر این، سیستم اولیه انتخاباتی احزاب را قادر می‌سازد تا نامزد خود را از طریق یک سری آرای ایالت به ایالت انتخاب کنند که در نهایت طی این فرایند نامزد نهایی حزب مشخص می‌شود.
بر اساس ارزیابی‌های انجام شده نتایج نظرسنجی‌های روزهای اخیر متغیر بوده، ابتدا کامالا هریس به‌طور میانگین با اختلاف ۴ درصد و سپس دونالد ترامپ با اختلاف ۳ درصد پیشتاز بود و اکنون ظاهراً همه چیز برابر شده است.
نظرسنجی‌ها هنوز نشان نمی‌دهند چه کسی رئیس‌جمهور بعدی آمریکا خواهد بود. در چند روز گذشته، نتایج نظرسنجی‌ها از پیشتازی چهار درصدی کامالا هریس تا پیشتازی سه درصدی دونالد ترامپ متغیر بوده است.
در سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۲۰، افرادی که نظرسنجی‌ها را دنبال می‌کردند ممکن بود از دیدن نتایجی که اعلام می‌شد، هم در سطح ملی و هم ایالتی شوکه شوند. در هر دو مورد، نتایج نظرسنجی‌ها درباره میزان موفقیت دموکرات‌ها در مقایسه با نتایج واقعی انتخابات اغراق‌آمیز بود. در رقابت انتخاباتی ۲۰۱۶ در مقطعی مشابه رقابت انتخاباتی فعلی، نظرسنجی‌های ای‌بی‌سی‌نیوز نشان داد که هیلاری کلینتون ۱۲ درصد از ترامپ جلوتر است و راه برای پیروزی‌اش هموار است.
اما در نهایت، هیلاری کلینتون فقط دو درصد در آرای مردمی جلوتر بود، درحالی‌که دونالد ترامپ سرانجام در آرای مجمع گزینندگان (Electoral college) پیروز شد.
حتی با وجود پیروزی راحت جو بایدن در انتخابات ۲۰۲۰، اختلاف ۴.۵ درصدی‌اش با دونالد ترامپ حتی کمتر از برآورد نظرسنجی‌های فاکس‌نیوز بود که تنها چند روز پیش از انتخابات، پیروزی با اختلاف هشت درصد برای بایدن پیش‌بینی می‌کردند.
به رغم اینکه نتیجه نظرسنجی‌های انجام شده نشان می‌دهد که رقابت بین دو نامزد دموکرات و جمهوری‌خواه انتخابات آمریکا بسیار نزدیک دنبال می‌شود، قماربازانی که روی نتیجه انتخابات ریاست جمهوری شرط‌بندی می‌کنند اطمینان دارند که دونالد ترامپ برنده رقابت هفته آینده خواهد بود.
اما با این حال مهم‌ترین عامل برد و باخت انتخابات، نتایج آن در هفت ایالت پنسلوانیا، کارولینای شمالی، جورجیا، میشیگان، آریزونا، ویسکانسن و نوادا است. در این هفت ایالت کلیدی و «رئیس جمهورساز»، تقریباً بیشتر نظرسنجی‌ها ترامپ را پیشتاز می‌دانند.
کار برای کامالا هریس دشوارتر است، اما پیشتازی دونالد ترامپ در هفت ایالت نیز به معنای تمام شدن کار به نفع او نیست. تقریباً نتایج در دو ایالت آریزونا و نوادا برای ترامپ تضمین شده است. اما در ۵ ایالت دیگر رقابت بسیار نزدیک است و امکان جابجایی آرا وجود دارد. فراموش هم نباید کرد که ترامپ حدود ۱۹ رأی الکترال نیز در ایالت‌های با نتایج نسبتاً مشخص عقب است. در حال حاضر شانس دونالد ترامپ اندکی بیشتر است، اما هم او و هم کامالا هریس هر کدام برای پیروزی دستکم به آرای الکترال ۳ ایالت از ۵ ایالت کلیدی دیگر (پنسلوانیا، کارولینای شمالی، جورجیا، میشیگان و ویسکانسن) نیاز دارند.
بنابراین اینطور می‌شود بیان کرد که نتایج انتخابات آمریکا بسیار نزدیک به‌هم است و این می‌تواند بهانه‌ای برای شکل‌گیری حلقه‌های اعتراضی در بین کمپین‌های انتخاباتی کاندیداها به‌ویژه در کمپین دونالد ترامپ باشد.
به همین جهت ترس جامعه آمریکایی از التهابات بعد از انتخابات نیز از جمله نکات حائز اهمیت در صحنه انتخابات آمریکا است. بر اساس نتایج یک نظرسنجی معتبر که توسط مرکز تحقیقات امور عمومی آسوشیتدپرس - نورک انجام شده است، نشان می‌دهد شهروندان آمریکایی به شدت نگران پیامدهای انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ هستند.
بر اساس این نظرسنجی، نزدیک به ۴۰ درصد رأی‌دهندگان ثبت‌نام شده، نگرانی «بسیار زیاد» یا «شدید» خود را از احتمال بروز خشونت‌های سیاسی و تلاش برای زیر سؤال بردن نتایج انتخابات ابراز کرده‌اند. از سویی دیگر تنها یک‌سوم رأی‌دهندگان معتقدند که دونالد ترامپ در صورت شکست، نتیجه را خواهد پذیرفت. این در حالی است که حدود ۸۰ درصد بر این باورند که کامالا هریس در صورت شکست، نتیجه را می‌پذیرد.
بر این اساس قابل پیش‌بینی است که در صورت شکست دونالد ترامپ ما شاهد شورش و التهاب در درون آمریکا باشیم چرا که جمهوری‌خواهان درحال تدارک دادخواست‌های قانونی متعددی با هدف زیر سؤال بردن اعتماد به نتایج انتخابات در صورت شکست دونالد ترامپ هستند. بسیاری از تحلیل‌گران آمریکایی هشدار می‌دهند که ادامه این اختلافات می‌تواند بی‌اعتمادی عمومی را تشدید کرده و احتمالاً به ناآرامی‌هایی همچون حوادث روز ۶ ژانویه ۲۰۲۱ در کنگره منجر شود.
پرونده‌های قضایی ترامپ بعد از انتخابات
از سویی دیگر دونالد ترامپ این روزها با انبوهی از پرونده‌های حقوقی دست و پنجه نرم می‌کند. بر اساس آخرین گزارش‌ها، او با بیش از ده پرونده فعال قضایی روبروست که می‌تواند به پرداخت جریمه‌های سنگین نیم میلیارد دلاری و مواجهه با حدود چهل اتهام کیفری منجر شود.
نتیجه انتخابات پیش روی آمریکا در ۵ نوامبر می‌تواند سرنوشت متفاوتی برای پرونده‌های قضایی دونالد ترامپ رقم بزند. کارشناسان حقوقی معتقدند در صورت پیروزی دونالد ترامپ، مصونیت ریاست جمهوری می‌تواند به توقف موقت پرونده‌های ایالتی و حتی لغو پرونده‌های فدرال منجر شود.
در حال حاضر، مهم‌ترین پرونده علیه دونالد ترامپ در نیویورک در جریان است که در آن با ۳۴ اتهام جنایی جعل اسناد تجاری روبروست. این پرونده که می‌تواند به صدور حکم زندان منجر شود، قرار است ۲۶ نوامبر تعیین تکلیف شود، هرچند تیم حقوقی ترامپ تلاش می‌کند با استناد به رأی دیوان عالی، پرونده را مختومه کند.
اما در صورت شکست دونالد ترامپ در برابر کامالا هریس، اوضاع می‌تواند به سرعت به ضرر او تغییر کند. در این صورت، احتمال صدور حکم زندان تا اواخر نوامبر و برگزاری دادگاه‌های کیفری در سال ۲۰۲۵ وجود دارد.
علاوه بر این، دونالد ترامپ باید پاسخگوی جریمه ۴۷۸ میلیون دلاری پرونده تقلب باشد که روزانه بیش از ۱۱۱ هزار دلار به آن افزوده می‌شود.
در پرونده‌ای دیگر، دادگاه دونالد ترامپ را به پرداخت ۸۸ میلیون دلار غرامت به ای. جین کرول نویسنده آمریکایی محکوم کرده است. هرچند وکلای دونالد ترامپ در حال تجدیدنظرخواهی هستند، اما شکست در انتخابات می‌تواند روند رسیدگی به این پرونده‌ها را تسریع کند که این امر می‌تواند عامل دیگری برای به خیابان کشیدن حامیان دونالد ترامپ باشد.
*فرهاد پاشاوند کارشناس مسائل بین‌الملل