به گزارش ایرنا، سد چم شیر با طول تاج ۶۸۰ متر، ارتفاع بدنه سد ۱۵۱ متر، نوع سرریز اوجی دریچه دار با سه دریچه قطاعی، حجم مخزن ۲.۳میلیارد متر مکعب، ظرفیت نیروگاه ۱۷۶ مگاوات به علاوه نیروگاه جریانی به ظرفیت ۱۱ مگاوات یکی از بزرگترین سازه های آبی کشور به شمار می رود با انتقال آب این سد به زمین های تفتیده ،کشاورزی سه استان کهگیلویه و بویراحمد ، خوزستان و بوشهر متحول می شود.
سد و نیروگاه « چمشیر» بزرگترین طرح برقابی در کشور است که با هدف ذخیره ۲/۳ میلیارد متر مکعب آب و بهبود کیفیت و کنترل سیلاب ها بر روی رودخانه زهره ساخته شده ، و تأمین آب آشامیدنی و صنعتی، بهره‌مند شدن ۱۴۰ هزار هکتار از زمین‌های کشاورزی استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان و بوشهر، ذخیره و کنترل آب رودخانه زهره به میزان یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون مترمکعب از مهمترین اهداف این سد بوده است.
سهم استان کهگیلویه و بویراحمد از تخصیص آب سد چمشیر برای مصارف صنعت و کشاورزی گچساران بیش از ۱۲۵/۶ میلیون متر مکعب بوده که تاکنون عملیاتی نشده و این امر گلایه کشاورزان و متولیان امر را در پی داشته است و تحقق این میزان آب ، رونق تولید و اشتغال در این منطقه را به دنبال خواهد داشت.
به گفته کارشناسان، بعد از آبگیری سد چم شیر، کیفیت آب رودخانه زهره نسبت به گذشته نیز بهتر شده بطوری که این امر مهم در رونق کشاورزی مناطق پایین‌دست سد نقش مهمی داشته است.
اختصاص ۱۲۵/۶ میلیون متر مکعب از آب سد چمشیر به بخش صنعت و کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد
مدیر عامل شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد گفت:بیش از ۱۲۵/۶ میلیون متر مکعب از آب سد " چمشیر" برای مصارف صنعت و کشاورزی گچساران اختصاص دارد که تحقق این میزان آب ، رونق تولید و اشتغال در این منطقه را به دنبال خواهد داشت.
آرش مصلح ادامه داد: کنترل سیلاب‌های مخرب رودخانه زهره و فراهم شدن زمینه پرورش ماهی از دیگر پیامدهای امیدبخش ساخت سد " چمشیر" است.
انجام مطالعات تامین آب ۲۳ هزار هکتار از اراضی پایین دست سد چمشیر در گچساران
رئیس اداره امور آب گچساران گفت: سهم تخصیص آب کشاورزی گچساران از سد چمشیر ۶۵ میلیون متر مکعب در سال است که در این زمینه اقداماتی انجام شده که کافی نبوده و کشاورزان و صنعتگران بی صبرانه منتظر خبرهای خوش و جدیدی هستند.
سید معصوم افضلی ابراز کرد: مطالعات تامین آب ۲۳ هزار هکتار از اراضی کشاورزی دارای پتانسیل کلاس خاک مناسب از سد چشمیر در سال ۹۸ انجام شد.
وی تصریح کرد: اراضی جنوب سرآبننیز، خربل،دشت‌گل و گازال، دشت گز،پشه کان هشت پیمان ،کمبل ،خنگ بنار ،اسلام آباد، آبریگون،چهاربیشه سفلی و علیا سعادت آباد،خلف آباد،سادات ،آبکل تاوه شیشه ، آب‌شیرین، بی‌بی‌جان‌اباد ، در مجموع ۲۳ هزار هکتار اراضی کشاورزی شهرستان از مزایای این سد بهره‌مند خواهند شد.
افضلی با بیان اینکه سد چمشیر روی رودخانه اصلی زهره بنا شده، ادامه داد: علاوه بر تولید برق و رونق صنعت گردشگری، زیر کشت بردن اراضی کشاورزی، ایجاد زیرساخت‌های تولید صنعت آبزیان و صنایع وابسته، تلطیف آب و هوا، جلوگیری از فرسایش خاک، تقویت سفره‌های زیرزمینی، کنترل سیلابها، احیای پوشش گیاهی و کاهش چرای دام، احیای حیات‌وحش و پوشش جانوری و گیاهی، کنترل شوری آب رودخانه زهره، احیای اراضی پایین‌دست، اشتغال و رفاه بیشتر عشایر منطقه از جمله مزایای این سد بزرگ در منطقه گچساران است.
چرا آبیاری به اراضی کشاورزی گچساران از سد چمشیر راکد ماند/ آیا آب سد چمشیر برای آشامیدنی قابل استفاده خواهد بود
رئیس اداره امور آب گچساران ادامه داد: عملیات اجرایی فاز نخست این طرح با اعتباری بیش از ۲۲۰ میلیارد ریال در زمینی به مساحت ۹هزار هکتار آغاز شد.
افضلی بیان کرد: کارهای انجام شده در این طرح شامل خاکبرداری مسیر انتقال آب بطول پنج کیلومتر ،خاکبرداری محل مخزن تعادلی۱۰ هزار متر مکعبی و تسطیح و رگلاژ و بتن ریزی کف مخزن، است.
وی با بیان اینکه هم اکنون این طرح به دلیل تغییر کارفرما راکد مانده گفت: ادامه و اخذ اعتبار برای این طرح آبی عظیم نیازمند تکمیل مطالعات و اخذ کد ماده ۲۳ از سازمان برنامه و بودجه کشور است .
افضلی اظهارکرد: ۱۲۵ میلیون متر مکعب از آب ذخیره شده پشت سد چمشیر سهم بخش های صنایع و کشاورزی این شهرستان است که ۶۵/۶ میلیون متر مکعب آن سهم بخش کشاورزی می باشد که عدد قابل توجهی است.
رئیس اداره امور آب گچساران گفت: آب سد چمشیر با یک سری اقدامات از جمله احداث تصفیه خانه های آب شیرین کن، برای آشامیدنی قابل استفاده خواهد بود که این اقدام نیاز اعتبارات کلان دارد.
آخرین وضعیت آب پایین دست سد " چمشیر"/ رهاسازی ۷۷۳ میلیون متر معکب آب
فرماندار گچساران گفت: آبگیری سد چمشیر گچساران از دی ماه ۱۴۰۱ آغاز شده و تاکنون ۷۷۳ میلیون متر مکعب آب رها سازی شده است.
دیهیم خوب افزود: بدنه سد چم شیر از نوع بتن Rcc بزرگترین طرح برق و آبی در کشور می باشد که با هدف ذخیره ۲/۳ میلیارد متر مکعب آب و بهبود کیفیت و کنترل سیلابها بر روی رودخانه زهره ساخته شده است.
وی با بیان اینکه تراز نرمال مخزن این سد از سطح دریا ۵۹۸ متر است، ابراز کرد: هم اکنون تراز این سد بیش از ۵۵۰ متر است.
دیهیم خوب اظهار کرد: هم اکنون ۷۰۵ میلیون متر معکب از ظرفیت این سازه آبی پر شده است.
تولید چهار مگاوات برق بطور شبانه روزی در نیروگاه سد چمشیر
دیهیم خوب تصریح کرد: همچنین این سد با هدف تولید ۴٨۲ گیگاوات ساعت انرژی برق آبی در سال احداث شده که هم اکنون واحد ۴ نیروگاه با تولید چهار مگاوات بطور شبانه روز برق تولید می کند و وارد مدار سراسری شده است.
فرماندار گچساران ابراز کرد: ظرفیت نیروگاه ۳ واحد ۵۵ مگاواتی و ۲ واحد ۵/ ۵ مگاواتی که در مجموع ۱۷۶ مگاوات می باشد.
وی ابراز کرد: آورده متوسط دراز مدت رودخانه زهره بیش از یک هزار و ۷۰۰ میلیون متر مکعب است .
مهمترین مزایای سد چم شیر
فرماندار گچساران گفت: سد چم شیر در بخش پائین‌دست موجب رونق‌بخش کشاورزی در حوزه استان‌های خوزستان و بوشهر شده و در استان کهگیلویه و بویراحمد در حوزه بالادستی با ایجاد خطوط لوله انتقال آب بسیاری از اراضی حوزه امامزاده جعفر می‌توانند از آب این سد بهره‌مند شوند.
روانبخش دیهیم خوب اظهار کرد: تأمین آب آشامیدنی و صنعتی، بهره‌مند شدن ۱۴۰ هزار هکتار از زمین‌های کشاورزی استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان و بوشهر، ذخیره و کنترل آب رودخانه زهره به میزان یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون مترمکعب از دیگر مزایای این سد است.
مدیر عامل شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد گفت: تولید انرژی برقابی به میزان ۴۸۲ گیگاوات ساعت در سال از دیگر مزایای این سازه بزرگ آبی است که می تواند بخشی از برق مورد نیاز کهگیلویه و بویراحمد را تامین کند.
افزایش راندمان کشاورزی در پایین‌دست سد
۸۴ درصد اراضی کشاورزی در پایین‌دست سد مربوط به استان خوزستان بوده که شامل ۵۰ هزار هکتار اراضی هندیجان و ۶ هزار هکتار اراضی زیدون است که سد چم شیر با افزایش کیفیت و تنظیم کمیت آب رهاسازی شده، باعث افزایش راندمان کشاورزی در این منطقه شده و عملاً شرایط کشت دوم را در فصولی که آب کیفیت مناسب ندارد، فراهم آورده است.
معاون اجرایی طرح سد و نیروگاه چم شیر گچساران هدف اصلی احداث سد چم شیر را توسعه کشاورزی در اراضی پایین‌دست اعلام کرد.
افزایش رها سازی آب نسبت به دبی ورودی سد چمشیر برای کشاورزان
وی افزود: هم اکنون دبی ورودی سد چمشیر هشت متر مکعب بر ثانیه و خروجی آن ۱۴ متر مکعب بر ثانیه است.
دیهیم خوب هدف از ساخت سد چمشیر ذخیره سیلاب ها و استفاده از آب ذخیره شده برای توسعه و بهبود فعالیت های کشاورزی در پایین دست سد است.
وی با بیان اینکه عملیات اجرایی این پروژه با اخذ مجوز های لازم از جمله مجوز زیست محیطی از سال ۹۱ شروع شد گفت: سد چم شیر بلندترین سد وزنی از نوع بتنی غلتکی (آر. سی. سی) در ایران است.
دیهیم خوب ابراز کرد: با وارد شدن مرحله جدید آبگیری طرح و ذخیره سازی مناسب آب، این نوید را به کشاورزان پایین دست می توان داد که در تابستان و پاییز سد چمشیر آبی مناسب را از لحاظ کیفیت و کمی برای آنها تنظیم خواهد شد.
ویژگی های سد " چمشیر"
معاون اجرایی طرح سد و نیروگاه "چمشیر" گچساران افزود: بدنه سد « چمشیر» از نوع بتن Rcc است که با هدف ذخیره و بهبود کیفیت آب و کنترل سیلاب ها بر روی رودخانه " زهره" ساخته شده است.
فاضل با اشاره به اینکه آورده متوسط دراز مدت رودخانه " زهره" بیش از یک هزار و ۷۰۰ میلیون متر مکعب است تاکید کرد: ذخیره سیلاب ها و استفاده از آب ذخیره شده برای توسعه و بهبود فعالیت های کشاورزی در پایین دست سد از مهمترین ارمغان های این سازه بزرگ است.
وی با بیان اینکه عملیات اجرایی این پروژه با اخذ مجوز های لازم از جمله مجوز زیست محیطی از سال ۹۱ شروع شد تصریح کرد: سد مذکور پس از ۳۰سال دوران مطالعاتی و هشت سال اجرا به مرحله آبگیری رسید .
وی گفت: سد " چمشیر" بلندترین سد وزنی از نوع بتنی غلتکی (آر. سی. سی) در ایران است که با ارتفاع ۱۵۱ متر دارای مخزنی و حجم ۲.۳ میلیارد مکعبی است.
سد چمشیر بر روی رودخانه " زهره" ساخته شده که این رودخانه بر اساس شهرها و دشت‌های که در مسیر خود از نزدیکی آنان می‌گذرد به نام‌ها مختلفی مثل اردکان، شش پیر، فهلیان و زیدون نامگذاری شده اما نام رسمی آن رودخانه " زهره" و بر اساس آخرین شهری که از آن می‌گذرد و به دریا می‌ریزد رودخانه " هندیجان" نیز نامیده می‌شود.
این رودخانه از دو رود " فهلیان"و " تنگ شیو"در شهرستان ممسنی در استان فارس و خیرآباد در منطقهٔ دهدشت در استان کهگیلویه و بویراحمد سرچشمه می‌گیرد.
رودخانه "زهره" با طول تقریبی حدود ۴۷۵ کیلومتر در سه استان فارس ،کهگیلویه و بویراحمد و خوزستان جریان دارد اما با وجود نیاز این استان ها به آب و خطرات سیلاب هنوز سدی برای مهار آب آن احداث نشده است.