تهران- ایرنا- پژوهشگر و منتقد موسیقی، زنده یاد ناصر فرهنگ‌فر نوازنده برجسته تمبک را مسافری در غربت محض دانست و گفت: عمر هنری و جسمانی این هنرمند بسیار کوتاه بود اما فکر می‌کنم درون او متعلق به یک دوران دیگری بود. فرهنگ‌فر خود را در این دوران غریب و تنها می‌دید.

به گزارش ایرنا، پنجمین نشست مجله تصویری هم نوا با عنوان «شب ناصر فرهنگ‌فر» جمعه- ۱۸ آبان ماه- با حضور پشنگ کامکار، کامبیز گنجه‌ای، بهنام وادانی، فریدون احتشامی، رضا مهدوی، علی تحریری، جلال الدین سروش، فاضل جمشیدی، رضا طیبی، سبحان مهدی پور و جمعی دیگر از هنرمندان و هنردوستان در مجموعه فرهنگی کاف کتاب برگزار شد.

عطا نویدی روزنامه‌نگار و پژوهشگر موسیقی ایرانی در ابتدای این برنامه ضمن خوش‌آمدگویی به حضار گفت: ناصر فرهنگ‌فر پدیده‌ای در موسیقی ایرانی بود که بسیار زود از میان ما رفت. او یک ادیب، نوازنده تمبک، مدرس، خوشنویس و شاعر توانا بود و نقش فرهنگ‌فر در موسیقی تا اندازه‌ای بود که ما ۲۷ سال پس از مرگ ظاهریش امروز اینجا آمدیم تا هفتاد و هفتمین سالروز تولدش را جشن بگیریم و از او بگوییم.

پشتکار فرهنگ‌فر حرفی برای گفتن داشت

در این برنامه مرتضی اعیان نوازنده پیشکسوت تمبک درباره ویژگی‌های اخلاقی و هنری زنده‌یاد ناصر فرهنگ‌فر ضمن بیان خاطره‌ای از این هنرمند فقید در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی اظهارداشت: یک روز شنیدم ناصر در اتاقی ریتم پلنگ ساده را تمرین می‌کند. نزد او رفتم و پرسیدم چرا اینها را تمرین می‌کنی؟ گفت که می‌خواهم ببینم نتیجه‌اش چه می‌شود. او هیچ ادعایی نداشت از اینکه بگوید کاری که انجام می‌دهد قرار است چه نتیجه‌ای بدهد. فرهنگ‌فر کارش را جدی پیگیری می‌کرد و پشتکارش حرفی برای گفتن داشت.

وی افزود: فرهنگ‌فر می‌گفت از این شلوغ کاری‌ها در تمبک بدش می‌آید، کسی که می‌خواهد تمبک بزند باید حس ملودیش قوی باشد. باید بداند با ملودی چطور همراه باشد و ریتم شلوغ و بی‌معنی نزند و ملودی را حس کند. من از این سخنان ناصر بسیار آموختم و همیشه سعی کردم در همنوازی‌هایم این نکات را رعایت کنم.

ناصر فرهنگ‌فر مسافری در غربت محض بود

در ادامه میرعلیرضا میرعلینقی پژوهشگر و منتقد موسیقی نیز در این نشست بیان کرد: سی و هشت سال پیش برای نخستین بار ناصر فرهنگ‌فر را در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی ایرانی دیدم و هنوز بعد از گذشت این سال‌ها تحت تاثیر آن دیدار هستم. او پیش از آنکه دست به تمبک ببرد یا آوازی را بخواند، تاثیر و انرژی وجودش را در مخاطب می‌گذاشت. او بسیار فروتن و بی‌ادعا بود و کمتر کسی را سراغ داریم با وجود کارهای برجسته‌ای که در موسیقی انجام داده است چنین فروتنی را در کار خودش داشته باشند.

وی افزود: عمر هنری و جسمانی زنده یاد فرهنگ‌فر بسیار کوتاه بود. ۴۹ سال برای یک فرد با این حد استعداد، اندوخته‌ها و این حد از خلاقیت بسیار کوتاه بود اما فکر می‌کنم درون او متعلق به یک دوران دیگری بود. فرهنگ‌فر خود را در این دوران غریب و تنها می‌دید و این در اشعارشان هم به وضوح دیده می‌شود. کما اینکه برخی مانند تک بیت «به سر دروازه هستی نوشتیم/ غم بی‌همزبانی کُشت ما را» دارد به ضرب‌المثل تبدیل می‌شود. در واقع فرهنگ‌فر مسافری در غربت محض بود.

این پژوهشگر موسیقی اظهارداشت: در سال‌های بارآوری ایشان در اوایل دهه‌ پنجاه با تسلطی که مکتب ضرب حسین تهرانی و شاگردان او داشت، کسی فکر نمی‌کرد کسی پیدا شود که با سن کم خوانش تازه‌ای از این ساز به ظاهر ساده و به باطن مشکل را به جامعه بدهد اما فرهنگ‌فر این کار را کرد.

در این برنامه محمود فرهمند هنرمند پیشکسوت و استاد سازسازی نیز درباره ویژگی‌های فرهنگ‌فر سخن گفت و به بیان خاطرات از سال‌ها دوستی با این هنرمند پرداخت.

پدرام خاورزمینی نوازنده تمبک نیز در این نشست ضمن بر شمردن ویژگی‌های نوازندگی فرهنگ‌فر گفت: تمبکی که امروز ما در فضای مجازی می‌شنویم، تمبک نیست. خط و راه استادانی که ما داشتیم و در این موسیقی حضور داشت نباید از بین برود و امیدوارم بزرگانی مانند استاد مرتضی اعیان بالای سر این هنر باشند تا بیش از این از مسیرش منحرف نشود.

در ادامه برنامه بهمن بنی هاشمی استاد ادبیات درباره ویژگی‌های اشعار فرهنگ‌فر، تسط او به وزن‌های شعری، ویژگی‌های ضربی‌خوانی‌های این هنرمند و طنز در شعرهای فرهنگ‌فر سخن گفت و نمونه‌هایی از اشعار او را خواند.

سخنران پایانی این مراسم آرش فرهنگ‌فر فرزند زنده‌یاد ناصر فرهنگ‌فر بود. او در سخنانش درباره کتاب‌هایی که در سال‌های اخیر از مکتب تمبک‌نوازی ناصر فرهنگ‌فر منتشر کرده است، توضیحاتی ارائه کرد و ضمن رونمایی از کتاب «سیاه مشق یک» (دوره آموزشی مکتب فرهنگ‌فر) درباه ویژگی‌های این کتاب صحبت کرد.

اجرای موسیقی توسط زمان خیری (نی) به همراه آرش فرهنگ‌فر(تمبک)، امیر خانبلوکی (تکنوازی تار) و مسعود آرامش (سنتور) به همراه آرش فرهنگ‌فر(تمبک و ضربی‌خوانی) از دیگر بخش‌های این برنامه بود.

همچنین در این برنامه کلیپی پخش شد که در آن جمعی از هنرمندان پیشکسوت از جمله حسین علیزاده، داود گنجه‌ای، محمدعلی کیانی نژاد، علی اکبر شکارچی، رضا شفیعیان و بیژن کامکار درباره زنده یاد ناصر فرهنگ‌فر و ویژگی‌های شخصیتی و هنری او صحبت کردند.

ناصر فرهنگ‌فر (متولد ۴ آبان ۱۳۲۶- در گذشته‌ ۲۳ مرداد ۱۳۷۶) نوازنده و مدرس تمبک و شاعر بود که در دوران فعالیتش با گروه‌ها و هنرمندانی نظیر گروه‌های عارف و شیدا، محمدرضا شجریان، محمدرضا لطفی، پرویز مشکاتیان، محمدعلی کیانی‌نژاد و بسیاری از استادان برجسته همکاری داشت. وی در طول دوران فعالیتش به شیوه‌ای از نوازندگی دست یافت که بسیاری آن را مکتب فرهنگ‌فر می‌نامند.