۲۱ آبان سال ۱۳۹۶ بود که زلزله ای به بزرگی ۷ و سه دهم ریشتر مناطقی از ایران و عراق را به شدت لرزاند که کانون آن شهر کوچک ازگله از توابع شهرستان مرزی ثلاث باباجانی گزارش شد و بر اثر آن دست کم ۶۲۰ نفر به کام مرگ رفته و بیش از ۱۲ هزار مصدوم بر جای گذاشت.
با گذشت هفت سال از این حادثه گروه خبری ایرنا در سفر به شهرستان‌های زلزله زده شمال غربی و غرب استان کرمانشاه و سرکشی از ثلاث باباجانی تلاش کرد وضعیت این مناطق را به رشته تحریر و تصویر درآورد.
از مسیر جوانرود که به سمت شهر تازه آباد مرکز شهرستان ثلاث باباجانی حرکت کردیم با جاده خراب و پر پیچ و خم کوهستانی مواجه شدیم که هر آن احتمال حادثه در آن وجود دارد کما اینکه پیش از این نیز افراد زیادی در سوانح همین مسیر جانشان را از دست داده اند.
با اینکه در این مسیر سالهاست تونل سیاه طاهر در حال احداث است اما معلوم نیست چه زمان سوت پایان کار آن به صدا در می‌آید و فعلا آخرین پیشرفت فیزیکی آن تا ۸۰ درصد اعلام شده است.
با گذر از نقاط کوهستانی وارد دشتی نسبتا مسطح می‌شویم که شهر تازه آباد مرکز شهرستان ثلاث باباجانی در آن قرار دارد؛ محرومیت به طور کامل در سطح منطقه حتی داخل شهر خودنمایی می‌کند؛ همچنانکه یک مسوول در شهرداری می‌گوید درآمد این نهاد به دلیل ضعف بنیه مالی مردم منطقه اندک است و از کمکهای استانداری کرمانشاه نیز تاکنون در حد انتظار برخوردار نشده اند.
بسیاری از ادارات در ساختمان های کوچک استیجاری یا بعضا کانکس به مردم خدمات می‌دهند؛ دست کم دانش آموزان ۳۰ مدرسه در کانکس درس می‌خوانند و در رویدادی نادر که می تواند که در کتاب رکوردهای گینس ثبت شود؛ تنها زایشگاه ثلاث باباجانی اتاقک فلزی کوچک در گوشه بیمارستان کانکسی شهرستان است.
در این زایشگاه کانکسی که از سال ۱۳۹۹ فعال است تاکنون حدود ۳۰۰ نوزاد با حداقل امکانات به دنیا آمده اند و اگر عشق و علاقه پزشکان، پرستاران و عوامل کوشا و خوش برخورد بیمارستان چاشنی کار نباشد؛ قطعا مادران و حتی پدران ثلاث باباجانی را می تواند دچار چالش کند.
وقتی کودکی در تنها زایشگاه کانکسی شهر به دنیا می‌آید دیگر باید از همان ابتدا حساب کار دستش باشد که در یک منطقه کم برخوردار پا به این دنیای خاکی و فانی گذاشته است هرچند شماری از خانوارهای ثلاث باباجانی هم هنوز در کانکس زندگی می‌کنند.
اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهر تازه آباد با یک نفر نیرو در اتاقی استیجاری فعال است که حتی یک خط تلفن برای برقراری اتوماسیون اداری ندارد و به همین دلیل با ساختار اداره کل و وزارتخانه متبوعش قطع ارتباط است.
در طول روز ۲ نوبت به فرمانداری مراجعه کردیم که در نوبت اول فرماندار و مسوولان فرمانداری به سبب سفر یک معاون وزیر و استاندار خارج از شهر بودند و در نوبت دوم حوالی ساعت ۱۳ و ۴۵ دقیقه با در بسته فرمانداری روبه‌رو شدیم؛ گویی این نهاد مهم دولتی قائم به شخص است و در غیاب فرماندار محکوم به تعطیلی است.
ساختمان فرمانداری ثلاث باباجانی از معدود ساختمان‌های نوساز اداری در سطح شهرستان است؛ تلاش کردم با فرامرز باوندپور فرماندار ثلاث باباجانی گفتگویی تلفنی راجع مسائل و مشکلات شهرستان داشته باشم اما او گفت به دلایل امنیتی نمی‌تواند پاسخگو باشد.
در عصر اطلاع رسانی و هنگامه ای که دولتمردان نیز بر شفافیت امور با مردم تاکید دارند به نظر می‌رسد مسوولی که خودش را بی نیاز از ارائه گزارش به رسانه ها بداند و این عمل خود را با دلایل امنیتی توجیه کند؛ حتی اگر کارنامه مثبتی داشته باشد برای او ضعف محسوب می‌شود.
هر چند قابل توجیه است که بازسازی این حجم از ویرانی در سطح شهرستان بودجه زیادی می‌خواهد که خارج از قدرت فرماندار است اما دغدغه مندی در پیگیری مشکلات و انعکاس آنها حداقل کاری است که باید انجام بشود؛ موضوعی که از قطع خط تلفن اداره فرهنگ و ارشاد و تعطیلی فرمانداری پیش از پایان وقت اداری می‌توان حدس زد که امور این خطه مرزی به خوبی راهبری و انجام نمی شود و نظارت بر فرمانداری نیز ضعیف است.
در ادامه مسیر به شهر ازگله رسیدیم و اگرچه شهر در مقیاس بهتری بازسازی شده است اما هنوز غبار محرومیت بر چهره اش هویداست که جاده ورودی آن از سمت ثلاث باباجانی بر همین موضوع دلالت دارد.
در شهرستان سرپل ذهاب نیز با خانه های بازسازی شده و مرمت مسکن مهر مواجه شدیم هرچند هنوز در برخی روستاهای منطقه خانه های تخریب شده یا آسیب دیده وجود دارد که به گفته مسوولان دلیل اصلی آن بی میلی مالکان به دریافت تسهیلات بانکی است.
از دیگر سو خانوارهایی هم که با تسهیلات بانکی خانه های خود را بازسازی کرده اند از سنگینی اقساط گلایه دارند.
در پایان سفر تلاش کردم با طهماسب نجفی معاون عمرانی استانداری کرمانشاه هم گفتگویی داشته باشم ولی او به روال همیشگی که از خبرنگاران فراری است فقط به پاسخ مختصری بسنده و با اکراه در جواب کوتاهی به همین یک جمله بسنده کرد "مناطق زلزله زده استان به نرخ روز ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان در قالب ۲۶۹ پروژه نیازمند پول است".
نجفی در مقابل اصرار خبرنگار ایرنا؛ ارائه گزارش بیشتر را به نادر نورایی رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان کرمانشاه ارجاع داد که نورایی در این زمینه گفت تاکنون حدود پنج تا ۶ هزار میلیارد تومان تسهیلات و اعتبار در مناطق زلزله زده استان هزینه شده اما همچنان برخی از پروژه‌ها ناتمام مانده است.
به گفته وی بودجه امسال مناطق زلزله زده کرمانشاه حدود ۴۵ میلیارد تومان است که آن هم صرف ۲۳ دستگاه برخوردار از بودجه استانی می شود در حالیکه ۶۲ طرح عمرانی استان باید مورد توجه بودجه های ملی قرار گیرد.
با این تعاریف دیگر تکلیف جاده جوانرود - ثلاث باباجانی، تونل سیاه طاهر و حتی بیمارستان و زایشگاه کانکسی ثلاث باباجانی روشن می شود چراکه مردم نباید چشم انتظار بودجه استانی باشند بلکه باید ببینند چه زمانی استاندار و مدیران دستگاه های استان با رایزنی می توانند از هیات دولت و وزارتخانه ها برای این طرح ها ردیف بودجه ملی بگیرند.
باوجود پیگیری مکرر از مدیرکل راه و شهرسازی کرمانشاه در خصوص وضعیت جاده شهرستان ثلاث باباجانی ؛ رامین الماسی در هر نوبت تماس موضوع را به چند ساعت بعد موکول کرد؛ گویی او هم حرفی برای گفتن ندارد.
همه اینها در حالیست که شهرستان ثلاث باباجانی کم برخوردار یا بی بهره از کتابخانه، کانون پرورش فکری کودکان، ورزشگاه و سینما است.
گزارش تصویری از وضعیت شهرستان ثلاث باباجانی در صفحه عکس ایرنا یا لینک ثلاث باباجانی ، هفت سال پس از زلزله قابل دیدن است.