به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، سیدعباس صالحی روز دوشنبه - ۲۱ آبان - در جلسه معرفی قادر آشنا به عنوان دبیر جدید شورای فرهنگ عمومی کشور اظهار داشت: حوزه فرهنگ عمومی واقعا حوزه مهم و حساسی است و یکی از دستگاه هایی که در آن نقش مرجعیتی و ستادی دارد، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که می‌تواند خود را به عنوان مرجعیت حوزه فرهنگ تثبیت شده دنبال کند.
وی با بیان اینکه در دوره سه ساله‌ای که از مسئولیت فراغت در این وزارتخانه داشتم به آسیب شناسی حوزه مسئولیتم پرداختم، افزود: یکی از حوزه‌هایی که در این بازنگری مورد توجه قرار گرفت شورای فرهنگ عمومی کشور بود.
صالحی با تاکید بر اینکه پیشران فرهنگ عمومی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شورای فرهنگ عمومی کشور است، تصریح کرد: حوزه فرهنگ عمومی حساسیت‌های خاص خود را دارد چون نهادی که وزارت ارشاد در آن مرجعیت فرهنگیِ تثبیت شده دارد، همین شوراست.
ضرورت حضور برجسته‌تر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حوزه فرهنگ
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه این وزارتخانه در سایر سازوکارها دستگاهی مانند سایر دستگاه‌هاست اما در اینجا نقش قرارگاهی داریم، گفت: لازم است وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نقش برجسته تری در حوزه فرهنگ داشته باشد برهمین اساس باید از این ظرفیت استفاده بیشتری کند.
شبکه‌های شهرستانی جایگاه دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی را برجسته‌تر می‌کند
صالحی افزود: زمینه و زیرساخت مطلوبی در شورای فرهنگ عمومی وجود دارد چرا که می‌تواند تا شبکه‌های شهرستانی امتداد یابد و چنین شبکه‌ای که زمینه های امتداد جغرافیایی داشته باشد کمتر در حوزه فرهنگ وجود دارد و مسائلی از این قبیل باعث می‌شود جایگاه دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی برجسته تر شود.
وی درباره دلیل انتخاب دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور از داخل وزارتخانه، تصریح کرد: به این برآورد رسیدم دبیر شورای فرهنگ عمومی باید از داخل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باشد تا شناخت بهتری از مجموعه داشته باشد.
انتخاب دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور از داخل وزارتخانه آشنایی با شبکه درونی بود
وزیر فرهنگ گفت: شاید در بیش از یک دهه اخیر افرادی خارج از وزارتخانه در این حوزه وارد کردیم که نیروهای با کیفیتی بودند اما چون دبیرخانه این مجموعه در وزارت فرهنگ و ادارات کل استانی است و با معاونت‌های مختلف ارتباط دارد اگر می خواهیم وزارتخانه به نفع دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی حرکت کند ضرورت دارد فردی که با شبکه درونی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در ارتباط بوده باشد انتخاب شود؛ برهمین اساس نگاه من برای انتخاب دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور معطوف به داخل وزارتخانه بود.
وی افزود: مساله دیگر این بود که فردی باید انتخاب می‌شد که در بخش‌های مختلف اعم از ادارات کل استانی کار کرده باشد، جلسات شورای فرهنگ عمومی استان را برگزار و بسیاری از مسائل را به صورت شهودی درک کرده باشد، به ظرفیت حوزه های مختلف شناخت داشته باشد و بتواند ظرفیت‌های داخل وزارتخانه را با مسئولیتی که در شورای فرهنگ عمومی برعهده گرفته ارتباط دهد؛ براساس این شاخص‌ها بود که آقای آشنا را انتخاب کردیم.
در شورای فرهنگ عمومی تنها به دستگاه‌ها و سازمان‌های اداری تکیه نکنیم
صالحی در ادامه به آسیب شناسی شورای فرهنگ عمومی پرداخت و تصریح‌کرد: در شورای فرهنگ عمومی کشور تقریبا به دستگاه ها و سازمان‌های اداری تکیه داریم در حالیکه منشا فرهنگ عمومی به نحو قابل توجهی از فضای غیر اداری است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: اعضای حقیقی شورا عمدتا سازمان‌های اداری هستند. شاید در دهه اول انقلاب سازمان‌های اداری هشتاد درصد فرهنگ عمومی را راهبری می‌کردند اما الان سهم نهادهای اداری بیش از سی درصد نیست در حالی که ساختار اداری در شورای فرهنگ عمومی مبتنی بر موسسات صرفا اداری است که باید آن را با روشی ترمیم کرد.
وی با طرح این سوال که دبیرخانه چه می تواند انجام دهد تا فضا را متعادل‌تر کند، افزود: اگر واقعا بخواهیم در حوزه فرهنگ عمومی اقدام موثری انجام بدهیم این رویکرد جوابگو نیست.
صالحی تصریح کرد: شاید در دهه اول انقلاب که آیین نامه شورای فرهنگ عمومی تصویب شد جامعه ای تقریبا همگون داشتیم ولی الان جامعه متکثر فرهنگی پیدا کرده ایم و دیگر جامعه همگون فرهنگی دهه ۶۰ را نداریم. برهمین اساس باید توجه کنیم مدل راهبری، هدایت و نظارت در عرصه فرهنگ عمومی در جامعه متکثر با جامعه همگون خیلی تفاوت دارد.
وی افزود: در آن شرایط همگون وقتی شورای فرهنگ عمومی مصوبه ای داشت تا حد زیادی مورد پذیرش جامعه قرار می‌گرفت اما وضعیت فعلی به گونه‌ای دیگر شده و تغییر کرده است.
نباید با سیاق دهه ۶۰ و ۷۰ فرهنگ عمومی را مدیریت کنیم
صالحی تصریح کرد: شیوه اداره شورای فرهنگ عمومی در جامعه متکثر در قیاس با جامعه همگون فرهنگی خیلی تفاوت دارد و ما باید به این شیوه دست یابیم اما به نظر می آید با همان سیاق دهه ۶۰ و ۷۰ در حال مدیریت فرهنگ عمومی هستیم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به ویژگی‌های اجتماعی دهه ۶۰ و ۷۰، گفت: آن زمان در جامعه برای عده ای کاریزمای فرهنگی وجود داشت و همه با سخنانشان همراه می‌شدند اما در وضعیت فعلی حداقل در بخشی از جامعه، آن مرجعیت ها به‌هم خورده است؛ اگر از این نهادها انتظار تاثیرگذاری داریم توجه کنیم این دو جامعه دو الگوی اداره و راهبری فرهنگ عمومی می‌خواهند.
وی افزود: نظام موضوعات شورای فرهنگ عمومی در مرکز و استان‌ها با اهمیت است و باید درنظر بگیریم این موضوعات چه میزان با اولویت ها و مقدوراتی که می تواند خود را در مصوبات نشان دهد تطابق دارد.
صالحی تصریح کرد: خوشبختانه رصدهای فرهنگی و اجتماعی زیادی داریم و می‌توانیم به نظام موضوعات نسبتا قابل اعتنا تکیه کنیم که در نتیجه از نظر مواد خام و تحلیل نسبی این موارد جلوتر هستیم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: مناسبات میان نظام موضوعات شورای فرهنگ عمومی در مرکز و شوراهای فرهنگی در استان های مختلف مطلوب نیست و نتوانسته‌ایم ارتباطی میان رصدهای ملی که برش استانی داشت با موضوعات استان‌ها پیدا کنیم در این قسمت دبیرخانه و اعضای شورا از فرصت‌ها استفاده لازم را نمی‌بردند.
ضمانت‌های اجرایی مصوبات شورای فرهنگ عمومی کشور را افزایش دهیم
وی افزود: مساله دیگر ضمانت‌های اجرایی مصوبات است که باید در مورد آن بیشتر تامل شود و باید تلاش کنیم چگونه می‌شود ضمانت اجرایی را بالا برد.
باید بیشتر مصوبات محکمی داشته باشیم تا حجم زیادی از مصوبات
صالحی با بیان اینکه کشور پرمصوبه‌ای هستیم، تصریح کرد: به مصوبات محکم و مهم نیاز داریم اینکه در هر جلسه حجم قابل توجهی از مصوبات داشته باشیم مساله ای است که شورای فرهنگ عمومی به آن مبتلاست و باید مورد توجه قرار گیرد.
به سمت مصوبه‌های روشن، عملیاتی و کوتاه برویم/ در تکثر سندنویسی قرار گرفتیم
وزیر فرهنگ گفت: مساله دیگر که باید مورد توجه قرار گیرد سند نویسی های بی حاصل است؛ نظام سند نویسی در کشور ما در مقطعی درست بود اما پس از آن در تکثر سند نویسی قرار گرفتیم در همین راستا به جای این چنین مسائل که معمولا در مقام عمل بسیار کم محقق می‌شود به سمت مصوبه‌های روشن، عملیاتی و کوتاه برویم.
وی با بیان اینکه پیش از این، نظام تعامل شورای فرهنگ عمومی با وزارتخانه و ادارات کل ضعیف بود، افزود: دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی کشور باید پیشران باشد، فرهنگ عمومی باید در سینما، هنر، فرهنگ، قرآن کریم ادارات کل استانی راه یابد اما در این نظام تعامل نتوانسته‌ایم نمره مطلوب را بگیریم.
صالحی تصریح کرد: بیشترین وظیفه دبیر شورای فرهنگ عمومی جلسات با نهادهای بیرونی بود باید در این دوره تلاش کنیم نظام تعاملی دبیرخانه شورا با همه اجزای وزارتخانه بیشتر و بهتر برقرار شود.
توجه به ضعف مادی و نیروی انسانی شورای فرهنگ عمومی و دبیرخانه‌های استانی و مرکز
ضعف مادی و نیروی انسانی شورا و دبیرخانه های استانی دیگر مساله‌ای بود که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به آن اشاره کرد و گفت: زمانی در سفرهای استانی متوجه شدیم دبیر شورا در استان‌ها شغل های دیگری هم دارد که طبیعتا بر عملکرد وی نیز تاثیرگذار بود برهمین اساس احراز شخصیِ فردی که مسئولیت دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی در استان‌ها را برعهده می‌گیرد اهمیت دارد و باید در دستور کار قرار گیرد تا اطمینان یابیم وی نیروی شایسته‌ای برای این کار است.
وی افزود: در آیین نامه جدید برخی از تدارکات در نظر گرفته شده که انشاالله مسیر را به جلو خواهد برد. البته باید درنظر داشت تازه در ابتدای این راه هستیم و هنوز به خوبی اجرایی نشده است، البته با شروع به کار استاندارهای جدید می‌توان امیدوار بود این آیین نامه با کیفیت بهتری محقق شود.
صالحی با تاکید بر اینکه در مرکز هم باید بررسی کنیم چطور می توانیم در دبیرخانه و نظام ارتباطی ضعف مادی و نیروی انسانی را تامین کنیم، تصریح کرد: علاوه بر آن شیوه نامه های اداری جلسات شورای فرهنگ عمومی در مرکز و استان‌ها و پی‌گیری مصوبات هم نیاز به بازبینی دارد.
وزیر فرهنگ گفت: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات ظرفیت خوبی را ایجاد کرده است. زمانی که پژوهشگاه وجود نداشت کارهای پژوهشی را شورای فرهنگ عمومی انجام می‌داد اما الان به واسطه فعالیت‌های پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات حداقل چهار حوزه، ارتباطات فعال تری با پژوهشگاه لازم دارد که برخی از آن بالفعل موجود است و صرفا خط ارتباطی آن باید فعال شود و برخی را هم باید ایجاد کرد.
وی با اشاره به رصدهایی که این پژوهشگاه اعم از ادواری، تلفنی و... انجام می‌دهد، افزود: نظام تعاملی مناسبی در استفاده و سفارش ها میان پژوهشگاه و شورای فرهنگ عمومی کشور باید برقرار شود و شورا از نتایج آن بهره ببرد، فرصت برگزاری تحلیل نیز دیگر موردی است که باید مدنظر قرار گیرد؛ چرا که یکی از مشکلات ما این است که اقدامات پسینی بعد از رصدها را انجام نمی‌دهیم.
صالحی تصریح کرد: یکی از نهادهایی که به خوبی می‌تواند کارهای انجام شده برای رصد پژوهشگاه را به نتیجه برساند شورای فرهنگ عمومی کشور به واسطه برگزاری نشست‌ها، جلسات مشترک با دانشگاه‌ها و ... است که موجب می‌شود این رصدها به سمت توصیف، تحلیل و ... حرکت کند.
باید مطالعات فرهنگ‌پژوهی کودک و نوجوان جدی‌تر گرفته شود
وزیر فرهنگ گفت: یکی دیگر از اقداماتی که باید با سفارش شورای فرهنگ عمومی در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات انجام دهیم، مطالعات حوزه فرهنگ پژوهی است. در بسیاری از حوزه ها نیاز به مطالعات فرهنگ پژوهی داریم. به اعتبار شرایطی که در کشور داریم باید مطالعات فرهنگ پژوهی کودک و نوجوان جدی‌تر گرفته شود.
وی افزود: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات نقش قرارگاهی و مرجعیت پیدا کرده است. دبیرخانه مرکز رصد کشور که در پژوهشگاه سازماندهی شده است قدرت برقراری ارتباط با همه نهادهایی که در حوزه رصد کشور فعالیت می‌کنند را دارد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه این فرصتی است که علاوه بر رصدهای پژوهشگاه می‌توان از آن استفاده کرد، گفت: دبیرخانه مطالعات فرهنگ‌پژوهی فرصتی است که شورای فرهنگ عمومی می‌تواند از لحاظ تأمین خام و تحلیل و تبیین از آن بهره ببرد.
صالحی در پایان تاکید کرد: امیدوار هستیم دکتر آشنا و سایر همکاران با کمک خداوند متعال و به حق ایام شهادت حضرت زهرا (س) که در آن قرار داریم گامی موثر در حوزه فرهنگ عمومی کشور بردارند.