به گزارش ایرنا، گدایی به عنوان یک "آسیب اجتماعی" و هم به عنوان یک "جرم" شناخته می‌شود که پیامدهای ناخوشایندی دارد، از این رو طبق قانون، شناسایی و جمع‌آوری متکدیان از معابر و محلات به شهرداری سپرده شده است که باید با همکاری نیروی انتظامی انجام شود.
گدایی از جرایمی است که با یک بار انجام دادن اتفاق نمی‌افتد و به اصطلاح آنی نیست، به عبارت دیگر جرم تکدی‌گری از جمله جرایم استمراری است و با چند بار انجام دادن محقق می‌شود.
اکنون تکدی به روشی برای کسب درآمدهای میلیونی تبدیل شده است که شیرینی این درآمد بی دغدغه، موجب شده تا تکدی‌گری به امری سازمان‌یافته و گروهی بدل شود و افراد با شگردهای مختلفی چون استفاده از عروسک به جای نوزاد، اجاره نوزادان، معلول‌نمایی، مسافر و غریب‌نمایی، قصد جریحه‌دار کردن احساسات شهروندان برای پر کردن کیسه خود را کرده و در این مسیر موفق نیز باشند.
طبق اذعان کارشناسان، رشد تکدی‌گری با کمک‌های مردمی و حمایت شهروندان از متکدیان رابطه مستقیمی دارد، چرا که بیشتر افراد غافل از این هستند که با این نیت خیر، به رشد پدیده شوم و ایجاد انگیزه بیشتر برای این کلاهبرداران دامن می‌زنند.
کلانشهر مشهد نیز به واسطه زائرپذیر بودن از مراکز هدف برای متکدیان است، به طوری که متکدیان نه تنها از شهرها و استان‌های دیگر به منظور کسب درآمد به این شهر می‌آیند، بلکه شاهد حضور برخی متکدیان خارجی نیز در این شهر هستیم.
فقدان بانک اطلاعاتی حلقه مفقوده ساماندهی متکدیان
معاون سیاسی و اجتماعی فرماندار مشهد در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: ساماندهی متکدیان براساس مصوبه خرداد ۱۳۷۸ وزارت کشور صورت می‌گیرد که طبق آن باید در شهرهای بزرگ مجتمعی اردوگاهی برای ساماندهی متکدیان فعال شود و در مشهد این مجتمع با نام «خانه سبز» فعال شده است.
مهدی ناصری ادامه داد: اعتبارات مورد نیاز برای ساماندهی متکدیان نیز باید از محل بودجه عمومی و کمک های مردمی تامین شود.
وی افزود: وظیفه شهرداری شناسایی، جمع آوری و تحویل متکدیان به خانه سبز است که نیروی انتظامی نیز در این زمینه باید با شهرداری همکاری کند.
ناصری اضافه کرد: در خانه سبز نیز متکدیان در قالب افراد معلول، نیازمند واقعی، گمشده، در راه مانده، مجهول الهویه و مجرم طبقه بندی و به صورت موقت نگهداری می شوند که با توجه به اینکه تکدی‌گری در قانون جرم‌انگاری شده است، ضابط قضایی می تواند با این جرم مشهود مقابله کند.
وی ادامه داد: پس از طبقه بندی متکدیان کار ساماندهی شروع می شود اما یکی از نقاط ضعف این امر نبود بانک اطلاعاتی برای متکدیان است.
معاون سیاسی، اجتماعی فرماندار مشهد افزود: متکدیان به طور معمول شناسنامه و کارت ملی همراه ندارند و آمار و اطلاعات خود را اعلام نکرده و یا از روی عمد، اشتباه اعلام می کنند، از این رو برای شناسایی متکدیان از روش های نوین نظیر اسکن چشم استفاده می شود که عمده افراد نیز سابقه حضور قبلی در خانه سبز را دارند.
ناصری گفت: از آنجا که طبق قانون، تکرار چندباره تکدی گری عنوان جرم حرفه ای را دارد، داشتن بانک اطلاعاتی قوی بسیار ضروری است در غیر این صورت گرفتار دور باطلی خواهیم شد و متکدیان پس از ترخیص از خانه سبز، مجدد به تکدی گری بازمی‌گردند.
۹۰ درصد متکدیان، نیازمند واقعی نیستند
معاون فرماندار مشهد اظهار کرد: بیشتر متکدیان معتاد متجاهر هستند که این افراد با همکاری شهرداری و حوزه قضایی، به کمپ های ماده ۱۶ انتقال می یابند و برای توانمندسازی آن‌ها اقداماتی صورت می‌گیرد.
مشهد شهری مذهبی است و زائران ذهن آماده تری برای کمک به نیازمندان دارند این در حالی است که ۹۰ درصد متکدیان نیازمند واقعی نیستندناصری افزود: برای توانمندسازی این افراد باید سازمان‌های مرتبط از جمله اداره کل فنی و حرفه ای پای کار باشند و با ارائه آموزش به متکدیان از بازگشت آن‌ها به چرخه تکدی‌گری جلوگیری کنند.
وی گفت: البته بیشتر افرادی که طعم درآمد بی زحمت تکدی‌گری را چشیده اند، حاضر نیستند این درآمد را با درآمد کارگری جایگزین کنند و تمایلی به رها کردن این حرفه ندارند، لذا باید اهرم قانونی قوی برای برخورد با متکدیان وجود داشته باشد.
معاون فرماندار مشهد تاکید کرد: باید انسجام بیشتری در حوزه اجرای قانون وجود داشته باشد.
ناصری اضافه کرد: مشهد شهری مذهبی است و زائران ذهن آماده تری برای کمک به نیازمندان دارند، این در حالی است که ۹۰ درصد متکدیان، نیازمند واقعی نیستند.
وی گفت: متکدیان اغلب سازمان دهی شده هستند و با اقداماتی نظیر معلول نمایی، استفاده از سالمندان یا خردسالان و حتی زن‌نمایی، اقدام به تکدی می کنند و حتی با عوامل شهرداری که قصد جمع آوری آن‌ها را دارند، درگیر شده و برخورد فیزیکی می کنند.
بیشتر بخوانید:
یک متکدی با ۹۰ میلیون ریال وجه نقد در مشهد شناسایی شد
ادارات، مقصد طلایی جدید برای زنان متکدی
زن متکدی با ۱۱۶ میلیون ریال در مشهد شناسایی شد
گدای میلیونر در مشهد دستگیر شد
۳۳ دستگاه مرتبط با ساماندهی متکدیان
معاون سیاسی و اجتماعی فرماندار مشهد افزود: هشت دستگاه اجرایی به صورت مستقیم و ۲۵ دستگاه به صورت غیرمستقیم با ساماندهی متکدیان مرتبط هستند.
وی با تاکید بر اینکه شناسایی متکدیان به اقدام منسجم‌تری نیاز دارد، گفت: به دستگاه های مرتبط تکلیف شده است هر چه سریعتر گزارشی از اقدامات انجام شده در حوزه مسوولیت خود را ارائه کنند.
ناصری اضافه کرد: همچنین دستگاه های متولی باید نسبت به فرهنگ سازی و آگاهی بخشی عمومی به شهروندان در خصوص کمک نکردن به متکدیان اقدام کنند.
کوتاهی در فرهنگسازی پرهیز از کمک به متکدیان
ناصری تاکید کرد: باید نسبت به معرفی دستگاه های متولی کمک به نیازمندان نظیر کمیته امداد امام خمینی (ره)، بهزیستی و سازمان‌های خیریه مردم‌نهاد به مردم اقدام شود تا کمک های خود را از طریق این نهادها ارائه دهند.
وی افزود: در تبیین و آگاهی بخشی به مردم در این حوزه کوتاهی صورت گرفته است، باید نیازمندان واقعی به جامعه معرفی شوند و در این خصوص به دستگاه های متولی تکلیف شده تا آگاهی بخشی لازم را داشته باشند.
هزینه ۱۶ میلیون ریالی جمع‌آوری هر متکدی
معاون اجتماعی و مشارکت‌های سازمان فرهنگی و اجتماعی شهرداری مشهد نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: هزینه جمع‌آوری و نگهداری یک ماهه هر متکدی ۱۶ میلیون ریال است.
شهروندان در صورت مشاهده متکدیان و کارتن خواب‌ها می توانند از طریق سامانه ۱۳۷ موضوع را اعلام کنندمهدی ابراهیمی افزود: گشت های جمع آوری متکدیان در شهر مشهد فعال است و متکدیان توسط شهرداری شناسایی و جمع آوری می شوند.
وی ادامه داد: ۱۳ نهاد در خصوص ساماندهی متکدیان مسوولیت دارند و شهرداری مشهد تنها وظیفه جمع آوری متکدیان و تجهیز خانه سبز را عهده دار است.
وی افزود: سامانه ارتباطات مردمی ۱۳۷، پل ارتباطی شهروندان و زائران با شهرداری مشهد است و شهروندان در صورت مشاهده متکدیان و کارتن خواب‌ها می توانند از طریق این سامانه موضوع را اعلام کنند.
سرمای هوا و متکدیان
سرمایه هوا تهدیدی برای سلامت متکدیان و کارتن خواب ها است و شهرداری در فصول سرد سال تمهیدات ویژه تری برای جمع آوری متکدیان دارد.
طبق گفته رییس اداره مراکز و خدمات اجتماعی سازمان فرهنگی و اجتماعی شهرداری مشهد، با سرد شدن هوا، با هدف ساماندهی و همچنین کاهش آسیب های اجتماعی ، گشت های ویژه جمع آوری متکدیان در سطح شهر تقویت می شود.
عباس نظافت افزود: متکدیان پس از جمع آوری توسط گروه‌های گشت ویژه معاونت اجتماعی، به مراکز امدادی و حمایتی شهرداری مشهد منتقل می شوند.
وی گفت: هدف از این اقدام، علاوه بر جلوگیری از آسیب‌های احتمالی به افراد در معرض خطر سرمای شدید، پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و کاهش تعداد متکدیان در سطح شهر است.
رییس اداره مراکز و خدمات اجتماعی سازمان فرهنگی و اجتماعی شهرداری مشهد ادامه داد: از این رو گروه های گشت ویژه در نقاط مختلف شهر به‌طور مستمر در حال فعالیت هستند و علاوه بر جمع‌آوری متکدیان، افراد آسیب‌پذیر دیگر را نیز شناسایی می کنند تا از طریق ارائه خدمات مختلف اجتماعی و روان‌شناختی، شرایط بهتری برای آن‌ها فراهم شود.
چرخه باطل ساماندهی متکدیان
تا زمانی که مردم به متکدیان کمک کنند، چرخه باطل تکدی گری و آن ها ادامه خواهد داشت و کمک های مستقیم مردم انگیزه حضور متکدیان حرفه ای را فراهم می کندمعاون اجتماعی و مشارکت‌های سازمان فرهنگی و اجتماعی شهرداری مشهد اظهار کرد: به رغم اقدامات صورت گرفته، ۲۰ سال است که درگیر چرخه باطل جمع‌آوری و بازگشت مجدد متکدیان هستیم.
ابراهیمی افزود: تا زمانی که مردم به متکدیان کمک کنند، این چرخه باطل ادامه خواهد داشت، لذا فرهنگسازی در این خصوص لازم و ضروری است.
وی ادامه داد: کمک های مستقیم مردم به نیازمندانی که نمی شناسند، انگیزه حضور متکدیان حرفه ای را فراهم می کند.
ابراهیمی افزود: فعالیت قرارگاه اجتماعی مشهد برای ساماندهی موثر متکدیان آغاز شده و در ساماندهی موثر، نیازمندان واقعی از حمایت های اجتماعی شورای اجتماعی محله برخوردار خواهند شد.
وی گفت: مرکز نیکوکاری خانه سبز نیز فعال است که ماموریت اصلی آن ساماندهی نیازمندان واقعی در معابر است.
جمع آوری بیش از ۲ هزار متکدی در مشهد
معاون اجتماعی و مشارکت‌های سازمان فرهنگی و اجتماعی شهرداری مشهد اظهار کرد: از ابتدای امسال تا نیمه آبان ۲ هزار و ۲۵۲ متکدی از معابر شهر مشهد جمع آوری شده اند که هزار و ۸۷۰ نفر آنان مرد و بقیه زن بوده اند.
ابراهیمی افزود: این متکدیان در قالب کارهایی چون گلفروشی، جوراب فروشی، اسپند دودکنی و شیشه پاک کنی در چهارراه ها بدون مجوز قانونی فعالیت می کنند.
معاون اجتماعی و مشارکت های سازمان فرهنگی و اجتماعی شهرداری مشهد گفت: تست اعتیاد ۹۵ درصد از متکدیان جمع آوری شده در این کلانشهر مثبت بوده است.
۸۵ درصد کودکان متکدی از اتباع خارجی هستند
درآمد روزانه متکدیان از ۱۰ میلیون ریال تا حدود ۱۷۰ میلیون ریال متغیر استمعاون اجتماعی و مشارکت های سازمان فرهنگی و اجتماعی شهرداری مشهد اظهار کرد: بیش از ۸۵ درصد کودکان متکدی از اتباع خارجی هستند که به تازگی زنی عراقی نیز در محدوده حرم رضوی شناسایی شد که در مدت سه ماه اعتبار گذرنامه خود مشغول تکدی‌گری بود.
وی اضافه کرد: متکدیان اتباع غیرمجاز برای بازگشت به کشورشان به اردوگاه «حسن آباد» اعزام می شوند.
ابراهیمی افزود: درآمد روزانه متکدیان از ۱۰ میلیون تا حدود ۱۷۰ میلیون ریال متغیر است و تصمیم گیری در خصوص مبالغ ضبط شده از متکدیان بر اساس رای مقام قضایی انجام می شود.
رد مرز اتباع غیرمجاز متکدی
معاون فرماندار مشهد با بیان اینکه تعداد زیادی از متکدیان حرفه ای در مشهد مهاجر و اتباع خارجی هستند، افزود: شهر تبریز معروف به این است که حتی یک متکدی نیز ندارد، اما در مشهد گدایان تبریزی نیز شناسایی شده اند.
ناصری گفت: علاوه بر اینکه متکدیان از شهرها و استان های دیگر برای گدایی به مشهد می آیند، برخی مهاجران و اتباع خارجی نیز که عمده آن‌ها افغانستانی هستند، در مشهد اقدام به گدایی می کنند.
وی اضافه کرد: این اتباع غیرمجاز پس از شناسایی، برای بازگردانده شدن به کشورشان به اداره کل اتباع معرفی می شوند.
در مجموع پای لنگ ساماندهی متکدیان در گرو فرهنگ سازی و قانع کردن شهروندان است که دریابند که کمک به این افراد، نه تنها کاری خیر نیست بلکه به شر دامن می زند، برای این فرهنگ سازی نیز باید نهادها و افراد مختلف از هنرمندان تا رسانه ها و دستگاه های مرتبط پای کار بیایند تا با همراهی مردم، پدیده ناخوشایند تکدی‌گری کمرنگ و کمرنگ‌تر شود.