به گزارش ایرنا ، ۲۵ آبان سال ۱۳۶۱ روزی است که تاریخ برای جانفشانی آن همه سروقامتانِ میهن ایستاد و باور نداشت اینچنین مردمانی را که صبورانه پیکر ۳۷۰ شهید شهرشان را بدرقه و عصر همان روز نیز یک هزار جگرگوشه دیگرشان را بسوی جبهه‌ها روانه کنند.
در آن روز، میدان امام(نقش جهان) اصفهان جای سوزن انداختن نداشت، به معنای واقعی قیامت شده بود، همهمه سلحشوری و پایمردی مردمان یک شهر، گوش جهان را پر کرده بود. جمعیت یکصدا فریاد می‌زد: «برای فتح کربلا؛ پیش بسوی جبهه‌ها»، قاب عکس شهدا بر فراز موج جمعیت در تلاطم بود و از پس آن قطار تابوت‌های لاله‌گون روی دوش مردم به میدان بزرگ شهر وارد می‌شد. بُغضی سنگین بیخ گلوی جمعیت را می‌فشرد اما چیزی شبیه غرور، اجازه شکستنش را نمی‌داد.
از میان انبوه جمعیت، صدای سنج و طبل به گوش می‌رسید. نقش جهان کربلای شده بود، دل‌ها قرار نداشت. همه اهالی شهر خود را به میدان رسانده بودند، هر که دیگری را می‌دید با دست اشاره می‌کرد: «۳۷۰ پیکر؛ ۳۷۰ پیکر..»، دل توی دل کسی نبود. انگار همه مردم اصفهان اعضای یک خانواده شده بودند که در انتظار به آغوش کشیدن فرزندان قربانی شده خود در راه صیاینت از ملک و ملت بال بال می‌زدند.
آن روز پرشتاب و شهید؛ آغوش‌ها چه مهربانانه برای میزبانی لاله‌های به خون نشسته باز می‌شد.همه به طرز عجیبی صاحب عزای یکدیگر شده بودند. گویی هیچ مرزی برای جدایی جمعیت نبود. هرچه بود به هم پیوند داشت؛ از چشم‌های بُغض‌آلود و شانه‌های لرزان تا نجواهای غریبانه، به هر طرف که سر می‌چرخاندی، یک حماسه؛ یک تراژدی؛ یک همبستگی و یک ... در حال پدیدار شدن بود.
انگار همه شانه‌ها کوه شده بودند برای تکیه کردن به یکدیگر، برای دمی گریستن، برای لختی به سینه‌زدن و با نوحه‌های کربلایی شوریده حالی؛ این ردپای لاله‌ها بود که در خیابان‌های پرهیاهوی شهر به چشم می‌آمد و همه را بیقرار و حیران کرده بود.
این شاید نخستین بار بود که پهنه دیار گُنبدهای فیروزه‌ای، به مثابه مادری دلسوخته، دُردانه‌هایش را به آغوش می‌کشد. در کوچه‌ها و خیابان‌های شهر، لحظه به لحظه صحنه بی‌تابی مادران شهدا خلق می‌شد که با دردست داشتن قاب عکس شهیدانشان، چشم نگرانشان در جستجوی تابوت دلبندانشان به پرواز درمی‌آمد.
قصه آنسوی دیگر شهر یعنی گلستان شهدا نیز شنیدنی است، به گفته روایانی که آن روز را از نزدیک دیده‌اند در حالی که نزدیک اذان ظهر، نخستین تابوت شهدا شناور بر دوش مردم به آرامستان رسید، یک سر دیگر موج جمعیت هنوز تا نقش جهان امتداد داشت.
به روایت مدیر سابق گلستان شهدا، وقتی خبردار شدیم که ۳۷۰ شهید در راه اصفهان است مسوولان وقت مالکان خانه‌های مجاور با گلستان را دور هم جمع کردند و موضوع را برایشان شرح دادند و گفتند که می‌خواهیم فضای گلستان شهدا را از سمت خانه‌های شما توسعه بدهیم و فرصت زیادی هم نداریم.
به گفته اسدالله مکی نژاد،با مالک ۱۶ خانه و سه مغازه واقع در جوار گلستان شهدا هماهنگ کردیم و قرار شد برای مدتی در منازل دیگری اسکان موقت یابند و طی یکسال برایشان خانه بسازند و تحویلشان بدهند. همه همسایگان مجاور در کوتاهترین زمان، خانه‌های خود را خالی کردند و برای میزبانی لاله‌ها یکدل شدند.
با تخریب خانه‌ها و هموار کردن سطح زمین آنها، سه قطعه برای خاکسپاری پیکر شهدا آماده شد. با طلوع سپیده، مردم بطور خودجوش با بیل و کلنگ آمدند و قبور شهدا را آماده کردند. برخی از مردم نیز مسوولیت نظارت بر خاکسپاری شهدا و تطبیق اسامی آنها با محل دفن را بر عهده گرفتند.
خاکسپاری پیکر شهدا از اذان ظهر تا اذان مغرب به درازا کشید و ۳۷۰ کبوتر خونین بال در سه قطعه جداگانه به نام «عملیات محرم» در مزار ابدی خود آرام گرفتند.
شهدای آن روز فراموش نشدنی اصفهان، بچه‌های عملیات محرم بودند که در آن یکهزارو۲۵۰ رزمنده هنگامی که از رودخانه می‌گذشتند، گرفتار طغیان وحشتناک رود شدند و یکی پس از دیگری جان به جان‌آفرین تسلیم کردند. از این تعداد ۷۵۰ شهید از خطه اصفهان بودند که ۳۷۰ نفرشان در روز ۲۵ آبان بر روی سیل خروشان مردم اصفهان و ۲۵۰ شهید دیگر نیز چهار روز بعد در این شهر تشییع شدند.
به گواه اسناد تاریخی،پس از گذشت ۲۴ ساعت از آغاز عملیات محرم، نیروهای ایران، بطور تقریبی به اهداف از پیش تعیین شده خود رسیدند؛ سپاه و ارتش اعلام کردند:«در این عملیات جاده عین‌خوش و دهلران از تیررس دشمن خارج شد و بیش از ۵۰ کیلومتر از ارتفاعات حمرین به تصرف ایران درآمد همچنین پاسگاه‌های مرزی حماد، شهاب و عین منصور عراق و پاسگاه‌های مرزی بیات، موسیان، نهر عنبر و چم‌سری ایران آزاد و پاسگاه‌های عراقی زبیدات، ابوغریب، شرهانی و مرکز ژاندارمری طیب عراق تخلیه شد و زیر آتش نیروهای ایرانی درآمد و جاده‌های مواصلاتی عراق در شرق عماره، علی‌الغربی به طرف خط مرز نیز در تیررس رزمندگان اسلام قرار گرفت.
در نتیجه پس از گذشت یک سال و نیم از آغاز جنگ، رزمندگان توانستند برای نخستین بار وارد خاک عراق شوند و این اقدام وضعیت سیاسی ایران را در مجامع بین‌المللی برای گرفتن امتیاز از کشور عراق بهبود بخشید.
۲۵ آبان، یادآور تشییع ۳۷۰ شهید گلگون کفن عملیات محرم در سال ۱۳۶۱ در تقویم به نام «روز حماسه و ایثار اصفهان» به ثبت رسیده است.
روزهای پُرشهید در گاهشمار افتخارات اصفهان بیشمار است، آنچنانکه رهبر معظم انقلاب این دیار را به «شهر رقم‌های عجیب» تشبیه می کند.
به گزارش ایرنا، امسال برنامه‌های مرتبط با برگزاری کنگره ۲۴ هزار شهید استان اصفهان از ۲۵ آغاز شده است و تا هشت آذر ادامه دارد.
مراسم ویژه کنگره شهدای اصفهان نیز قرار است پنجم تا هشتم آذر به مدت سه شب در مُصلای بزرگ امام خمینی برگزار می‌شود. برنامه‌های این کنگره شامل سخنرانی‌های مفصل و نمایش‌های ترکیبی خواهد بود.
اصفهان از هفتم تا ۱۵ آذر نیز مقارن با روزهای «سوگواری فاطمیه» میزبان پیکر مطهر ۱۱ شهید گمنام در قالب کاروان اهالی بهشت خواهد بود.
از ۲۰۰ هزار شهید جنگ تحمیلی، نزدیک به ۲۴ هزار تن متعلق به استان اصفهان است.