وضعیت موسیقی و اهالی اش به خصوص در ژانرهای غیرتجاری در این سه چهار سال اخیر فاجعه بود. وضعیت بد اقتصادی و اجتماعی که به خصوص پس از دوران کرونا هر روز تشدید میشد مصادف شد با برخی مدیریتهای ناکارآمد در اداره کشور و به تبع آن در عرصه فرهنگ و هنر که با دیدگاههای ایدئولوژیک، امنیتی و جناحی خود تقریبا تنها همفکران، چاپلوسان و نان به نرخ روز خوران گوشبهفرمان را خودی حساب میکرد و بازی میداد.
نتیجه این وضعیت به اختصار تعطیلی موسیقیهای مستقل و هنری در فعالیتهای رسمی کشور بود. بسیاری از موسیقیدانان ژانرهای مختلف از استادان بنام تا جوانان جویای نام در اعتراض به شرایط اجتماعی و برخوردهای امنیتی و حذفی و در کنار آن قوانین دستوپاگیر و غیرمنطقی مجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قید هر گونه همکاری با دولت را زدند و امروز اکثرا یا به شغل دومی روی آوردهاند و یا به سختی و بیشتر با تدریس روزگار میگذرانند، اگر اجرایی دارند آن را در محیطهای کوچک خصوصی و بدون اخذ مجوز برگزار میکنند یا آثارشان را در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی منتشر میکنند، البته اگر تاکنون مهاجرت نکرده باشند.
حال که دولتی جدید با شعار متفاوت تخصصگرایی و اجتناب از خودی و ناخودی دانستنهای مرسوم بر سر کار آمده قاعدتا جلب اعتماد، ایجاد آشتی و جذب حداکثری هنرمندان باید مهمترین وظیفه آن باشد، خیلی خلاصه به نظر میرسد برای این مهم در حوزه موسیقی حداقل توجه به موارد زیر لازم باشد:
١- انتخاب مدیران مناسب: مورد اعتماد نسبی هنرمندان یا توانا در جلب آن، کارآمدی در مدیریت، آشنا به حوزه موسیقی و دغدغهمند آن، بهروز و آیندهنگر، شجاع، دارای گوش شنوا و معتقد به خرد جمعی و انتقادپذیر.
٢- شناسایی رویکردهایی که در هنرمندان ایجاد واکنش منفی میکند و رفع یا تعدیل جدی آنها مانند مجوزها، دخالتها و برخوردهای امنیتی یا بروکراسی موجود.
٣- ایجاد احساس مشارکت و تاثیرگذاری در گستره وسیع و متنوعی از جامعه موسیقی به جای افراد و محافل خاص.
۴- شفافیت و ایجاد امکان نظارت جامعه هنری بر رویدادها و سیاستها.
۵- اتخاذ رویکردهای جذبی و پذیرش تفاوتها و تکثرها.
۶- اتخاذ رویکرد حمایتی ضابطهمند و فراگیر از حداقل در بخش موسیقی غیرتجاری.
٧- همکاری با افراد مستقل و بخش خصوصی در پیشبرد ماموریتهای هنری.
٨- کمک به اصلاح نهادهای صنفی که همواره بازیچه دست و وابسته دولت و مدیران بودهاند و عدم دخالت در سازکارهای آن و سپس سپردن برخی وظایف آن هم در صورت توانایی کسب اعتماد و اقبال اکثریتی قابل توجه از اعضای جامعه موسیقی.
* مدرس، کارشناس و منتقد موسیقی