اصفهان-ایرنا-استاد علوم تربیتی دانشگاه اصفهان گفت: وقت گذرانی با «نوه‌ها» در سبک زندگی‌های نوین، حس ارزشمندی و سرزندگی را در سالمندان خانواده احیاء می‌کند.

حسنعلی بختیار نصرآبادی روز سه‌شنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: در گذشته بدلیل الگوی زندگی قبیله‌ای همه فرایندها در یک محیط بسته و اتفاقات زندگی به خانه، کوچه و مزرعه محدود می‌شد و فراتر از آن چیزی به ذهن نمی‌آمد، همه چیز مسیر طبیعی خود را سیر می‌کرد و هر عضو قبیله طبق نقش خود می‌کوشید تا خوب بازی کند.

وی افزود: در دنیای جدید تغییرات چشمگیری بوجود آمد و نقش‌های ساده قبیله‌ای به مسوولیت‌های فردی، تخصصی و شهروندی تبدیل شد، مادران شاغل شدند و به بیرون از خانه راه یافتند، کودکان نیز راهی مهد کودک‌ها و مدرسه‌ها شدند و «محیط خانواده» که در دنیای سنتی محل رشد کودکان محسوب می‌شد، از آنها گرفته شد.

پژوهشگر و نویسنده حوزه علوم تربیتی افزود: بدنبال شتاب مدرنیته، «خانواده» در معنای سنتی آن تا اندازه ای کمرنگ شد و کودکان به محیط مجازی راه یافتند و با مادران و پدران و فضای خانواده بیگانه شدند؛ بنابراین محیط عاطفی خانواده تغییر یافت و کودکان با رها شدن در این فضا، دچار حس سرگردانی شدند.

نصرآبادی گفت: در این دگرگونیِ ساختار خانواده، پدر و مادر نقش اصلی خود را از دست دادند و به همسایگان و مجاوران کودکان تبدیل شدند و در این میان خانواده‌ها کودکان را وادار به ورود به دنیای جدید می کنند تا از زمان عقب نیفتند.

استاد علوم تربیتی دانشگاه اصفهان ادامه داد: در این میان، بزرگسالان و سالمندان نیز احساس می‌کنند با شتاب تغییرات دنیای جدید، همراه نیستند و بدنبال راهی برای سرگرم شدن و تقویت ارتباطات خود هستند.

نصرآبادی افزود: بنابراین در دنیای امروز، کودکان و سالمندان نسل‌هایی هستند که چندان درک نمی‌شوند، زیرا کودکان باید بسرعت مسیر پیشرفت را طی کنند و بزرگسالان ناگزیرند در کناری بایستند تا مانع دست و پاگیر دیگران نباشند.

وی با بیان اینکه در این فضا کودکان ماوای امن خود را در آغوش پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها یافته‌اند، افزود: در این پیوندها که در بیشتر خانواده‌های امروزی دیده می شود پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها نیز دوباره هویت و جایگاه خود را بازیافته‌اند.

نصرآبادی افزود: بررسی پژوهشگران نشان می‌دهد در این فضا، کودکان در کنار بزرگسالان احساس راحتی می‌کنند و بزرگسالان نیز به کودکان دلگرم شده‌اند و ارتباط مطلوبی بین آنها ایجاد شده است.

وی اضافه کرد: بزرگسالان و سالمندان در خانواده با «وقت‌گذرانی با نوه» و «نوه‌پرروی»، حلقه مفقوده زندگی خود را بدست آورده و با بازآفرینی زندگی، فضایی را احساس کرده‌اند که رضایتمندی عاطفی و عقلانی معناداری در آن تجلی یافته است؛ در حقیقت آنها با نوه‌هایشان، دنیای واقعی خود را ساخته‌اند.

این پژوهشگر افزود: پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها نیز کودکان را به فضای واقعی نزدیکتر کرده‌اند، احساس مربیگری خود را رشد داده‌اند و با آفرینش فضای دوستی بین خود و نوادگانشان، زندگی آرمانی مبنی بر صداقت و راستی را یافته و به این نتیجه رسیده‌اند که چقدر وقت گذراندن با نوادگان شیرین است.

نصرآبادی با بیان اینکه همجواری با نوادگان، افسردگی و بی‌انگیزه بودن بزرگسالان و سالمندان را کنار می‌راند، افزود: در نتیجه این وقت گذرانی، آنها شوق زندگی را در نسل خود می بینند، احساس موفقیت می‌کنند و حس ناتوان شدنشان کاسته می‌شود.

وی افزود: وجود سالمندان با توجه به سبک زندگی‌های پُردغدغه امروز، فرصت‌هایی را برای خانواده ایجاد می‌کند تا به «فرزندآوری» کمک کند و پدرها و مادرها بتوانند با آرامش و فراغت بیشتر، روند زندگی با فرزند را مدیریت کنند.

نصرآبادی عنوان کرد: جهان امروز تاثیر همجواری نوه‌ادگان با سالمندان را درک کرده، از این رو بدنبال بازآفرینی زندگی قبیله‌ای است تا این فقدان عاطفی جبران شود.

وی ادامه داد: به همین دلیل برنامه‌ریزان بر این باورند که باید با ایجاد تغییراتی در ساختار و طراحی خانه‌های سالمندان، امکان رفت و آمد آنها با نوادگان و کودکان تسهیل شود و یا مهد کودک‌ها را در کنار سرای سالمندان احداث کنند.

به گزارش ایرنا، سازمان ملل ۲۰ نوامبر مطابق با ۲۹ آبان را «روز جهانی کودک» نامگذاری کرده است. هدف از این نامگذاری ایجاد تغییر و آگاهی در سطح جهان در باره حقوق کودکان و جایگاه ارزشمند آنهاست.

استان اصفهان اکنون با بیش از پنج میلیون و ۴۰۰ هزار نفر از لحاظ شاخص جمعیتی روند کاهشی دارد؛ بطوریکه بنا بر پیش بینی پژوهشگران، اگر هفت یا هشت سال آینده نرخ رشد منفی جمعیت جبران نشود، بین سال‌های ۱۴۲۵ تا سال ۱۴۳۰، یک سوم جمعیت آن در سن سالمندی قرار می‌گیرند.

آنطور که کارشناسان می‌گویند: حدود ۱۲ درصد از جمعیت این استان سالمند و بالای ۶۰ سال هستند و شیب سالمندی در این خطه تُندتر از میانگین کشوری است.

با توجه به نگرانی‌ها برای بسته شدن پنجره جمعیتی کشور، «قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت» مشتمل بر ۷۳ ماده و ۸۱ تبصره بیست و چهارم مهر ۱۴۰۰ در مجلس شورای اسلامی طبق اصل هشتاد و پنجم (۸۵) قانون اساسی تصویب شد.