به گزارش ایرنا، هرچند لرستان را شاهراه مسیرهای ترانزیتی کشور می دانند، اما نبود خط سراسری در مرکز آن همچنان پاشنه آشیل توسعه و طرح های زیرساختی این دیار به شمار می رود.
لرستان با وجود اینکه در مقایسه با بسیاری از استان های کشور وسعت کمتری دارد، اما از شمال با همدان و مرکزی، از شرق با اصفهان، از جنوب با خوزستان و از غرب با کرمانشاه و ایلام همسایه بوده و از طریق باریکه‌ای در سمت جنوب شرقی دارای مرز بسیار کوتاهی با چهارمحال و بختیاری و همین همسایگی های متعدد شرایط را برای مراودات اقتصادی فراهم کرده است.
سال ۹۲ عملیات اجرایی راه آهن لرستان آغاز شد، اما دیری نپایید که این طرح هم همچون سایر ساخت و سازهای عمرانی لرستان در ورطه رکود افتاد و راه آهن با تمام چشم اندازهای زیبا و مزایای اقتصادی اش، در ایستگاه کمبود اعتبار متوقف شد.
لرستان، استانی استراتژیک از نظر جغرافیایی و راهبردی است که شاهرگ مواصلاتی کشور در مسیر شمال به جنوب و حتی مرزهای غربی به شمار می رود، اما با این وجود خرم آباد، مرکز آن کمتر از یک ساعت با راه آهن فاصله دارد و مردمش همچنان در انتظار شنیدن صدای سوت قطار هستند و مسیر پر پیچ و خمی برای ۳۳۳ کیلومتر خطوط ریلی جدید در پیش دارند.
۱۵۵ کیلومتر خطوط ریلی کشور در حالی از لرستان می‌گذرد که به جز دورود و ازنا سایر شهرهای استان با وجود قرار گرفتن در مسیر کریدورهای اصلی مسیرهای کشور از صدای سوت قطار محروم هستند که سال ۱۴۰۰ با سفر هیات دولت سیزدهم به استان، این خواسته دیرینه لرستان اندکی به ایستگاه احیا نزدیک شد.
اما در ابتدای کار، کهنگی قراردادهایی که مربوط به اوایل دهه ۹۰ بود، دردسر ساز شد و اصلاحات قرارداد مابین کارفرما و مجری پس از فرآیندهای طولانی و بررسی در سازمان برنامه و بودجه، انجام شد.
همین نوسان ها در دهه گذشته برای طرح راه آهن ادامه داشت و هر دولتی تلاش می کرد، خطوط ریلی سراسری در خرم آباد به ارمغان بیاورد، اما کمبود اعتبار و عدم تخصیص همان اعتبارات اندک هم مانعی بزرگ برای این مهم بود.
موافقت رهبر انقلاب با اختصاص ۱.۲ میلیارد دلار اعتبار صندوق ملی
به گفته فرهاد زیویار از استانداران قبلی لرستان، راه آهن دورود - خرم‌آباد - اندیمشک یکی از پروژه‌های راهبردی در حوزه ریلی کشور است که مد نظر مقام معظم رهبری نیز قرار دارد، چنانکه با موافقت رهبر معظم انقلاب از محل فروش نفت یا صندوق توسعه ملی ۱،۲ دهم میلیارد دلار اعتبار برای آن در نظر گرفته شده است.
وی افزود: راه آهن قدیمی استان در مسیر دورود – اندیمشک بیش از ۸۰ سال قدمت دارد و به دلیل استهلاک بالا، از لحاظ پدافند غیرعامل نیز قابل قبول نیست که پس از اینکه به استحضار مقام معظم رهبری رسید ، با اختصاص اعتبار آن موافقت شد.
محسن منصوری معاون اجرایی رییس جمهور وقت نیز اردیبهشت ماه امسال در بازدید از این طرح گفت: راه آهن دورود - خرم آباد از پروژه های سنگین و هزینه بر است و منابع مالی بسیاری نیاز دارد که با تزریق ۱.۲ میلیارد دلار منابع صندوق توسعه ملی تایید شده از سوی مقام معظم رهبری و پیگیری رییس جمهور از محل تهاتر نفت امیدواریم شاهد سرعت بخشی در اجرای آن باشیم.
ظرفیت راه آهن خرم آباد با ۱۷ تونل به طول ۳۳ کیلومتر و طول پروژه ۱۱۴ کیلومتر، سالانه ۹.۷ میلیون نفر و ظرفیت باری ۶.۴ تن در سال اول اعلام و پیش بینی شد به ۹.۳ تن هم برسد.
قرار بود این پروژه با هفت ایستگاه و طویل ترین تونل خاورمیانه به طول چهار هزار و ۵۵۸ متر، طبق برنامه زمان‌بندی ۴۰ ماهه تا تیر ۱۴۰۴ به بهره‌برداری برسد که بی شک این زمان باید از تقویم این طرح پاک شود، چراکه اکنون حدود ۵۰ درصد کار باقی مانده و در عین حال قطعه دوم هم آغاز شده است.
آغاز عملیات قطعه دوم در بلاتکلیفی اعتباری قطعه اول
پس از سفر معاون اجرایی رییس جمهوری در دولت سیزدهم و وعده وی برای تحقق اعتبارات نفتی، مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی وقت سوم تیرماه امسال به لرستان آمد تا علاوه بر بازدید از قطعه خرم آباد - دورود، عملیات اجرایی قطعه ۲۱۹ کیلومتری راه آهن خرم آباد - پلدختر - اندیمشک به ارزش ۲۵۰ هزار میلیارد ریال با حضور وی آغاز شود.
به گفته وی پروژه راه آهن خرم آباد - دورود مهم و استراتژیک، تکمیل کننده کریدور شمال - جنوب و غرب کشور به مرکز است که بندر امام خمینی (ره) را به شمال غرب و سایر نقاط وصل و دسترسی مناسب را فراهم می کند که مسیری برای واردات و صادرات بخش زیادی از نهاده های دامی و کشاورزی از بندر امام بوده و سریع و ارزان است و می توان با استفاده از آن، محصولات مناطق مختلف را به کشورهای همسایه در شمال و غرب کشور همچون ترکیه ، عراق ، روسیه، گرجستان و آب های آزاد و جنوب صادر کرد.
در حالیکه قطعه اول راه آهن همچنان در پیچ و خم های اعتباری و عزل و انتصاب استانداران و دولت ها مانده است، بذرپاش در سفر خود عملیات اجرایی قطعه دوم را به ارزش قراردادی ۲۵۰ هزار میلیارد ریال آغاز کرد تا این طرح نیمه تمام، طول و حاشیه بیشتری در استان پیدا کند.
راه آهن لرستان با روی کارآمدن دولت وفاق، بازهم سرگل سوالات خبرنگاران و مطالبه افکار عمومی بود و سید سعید شاهرخی استاندار تازه منصوب شده، در نخستین اقدامات خود، مسیر ریلی در حال ساخت را مقصد بازدید قرار داد.
شاهرخی ۱۵ آبان امسال در حاشیه جلسه ستاد تسهیل استان در پاسخ به ایرنا در خصوص برنامه دولت چهاردهم برای طرح راه آهن لرستان تاکید کرد: اجرای طرح با اعتبارات کنونی به صرفه نیست و ۱۱۴ سال طول می کشد.
ساخت راه آهن لرستان ۱۱۴ سال طول می کشد؟
وی گفت: این طرح یکی از مطالبات مردم و مسوولان بشمار می رود و باید تسریع شود، اما متاسفانه با محدودیت منابع مالی مواجه بوده است.
استاندار لرستان ادامه داد: هماهنگ شده است هفته آینده در تهران متولیان امر را ببینیم تا برای تامین منابع و جذب اعتبارات لازم تلاش کنیم، چراکه توسعه زیرساخت های ارتباطی برای رونق لرستان ضروری است.
شاهرخی یادآور شد: طرح احداث راه آهن هم اکنون راکد نیست، منتها با اعتبار قطره چکانی به جایی نمی رسیم و باید به دنبال منابع مالی قوی باشیم، اما هر سال رقم کوچکی تزریق می شود.
استاندار لرستان در خصوص تهاتر نفت برای تامین منابع مالی این طرح افزود: ۱۰ استان برای تهاتر نفت تلاش می کنند که عوامل موثر در فروش نفت در اختیار استان و حتی دولت هم نیست، متاثر از شرایط جهانی و منطقه ای است و باید تلاش کنیم.
تامین اعتبار با بودجه استانی، ممکن نیست
راه آهن لرستان حالا ۵۰ درصد در قطعه اول پیشرفت دارد و در قطعه دوم توفیقی نداشته است که به تاکید استاندار، اعتبارات استانی برای این ابرپروژه دردی دوا نخواهد کرد.
شاهرخی ۲۴ آبان امسال هم در بازدید از طرح راه آهن خرم آباد گفت: تامین اعتبار طرح راه‌آهن دورود - خرم‌آباد - اندیمشک فراتر از اعتبارات استانی است و باید با تصمیم‌گیری صحیح برای تکمیل آن تلاش کرد.
وی با تاکید بر جذب مدل های مالی قوی برای راه آهن افزود: یکی از ابر پروژه های ملی استان راه‌آهن است که خط اصلی ریلی کشور را از شمال به جنوب و بندر امام (ره) را به آب‌های شمال وصل می‌کند و باتوجه به محدودیت مالی دولت، باید منابع پایدار تامین اعتبار بررسی تا بتوانیم این طرح را به پایان برسانیم.
استاندار لرستان با بیان اینکه قرارگاه خاتم‌الانبیا (ص) به عنوان مجری این طرح کار را جدی پیگیری می‌کند، ادامه داد: ۳۰ کارگاه مختلف مشغول هستند اما کار بسیار سخت و طاقت فرساست.
شاهرخی اضافه کرد: تامین منابع مالی پروژه از اهمیت بالایی برخوردار است و رقم های درشتی را می‌طلبد که امیدواریم با تصمیم‌گیری در خصوص تامین اعتبار، طی کوتاهترین زمان ممکن به بهره‌برداری برسد.
وی با بیان اینکه تکمیل پروژه تاثیر اقتصادی بسیاری در لرستان دارد افزود: رقم های گذشته این طرح به درستی هزینه شده و اکنون به دنبال مدل‌های مختلف و تهاتر هستیم، اما تامین اعتبار آن فراتر از توان استان است.
اختصاص ۲ هزار میلیارد ریال/ دشت اول از دولت چهاردهم
رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی لرستان نیز در این خصوص به ایرنا می گوید: طی ۲ هفته اخیر با پیگیری‌های استاندار، نمایندگان استان در مجلس شورای اسلامی و رایزنی با معاون رییس جمهور و رییس سازمان برنامه و بودجه کشور، اعتبارات بسیار خوبی برای چند پروژه مهم عمرانی استان لحاظ شد.
سمانه حسن پور عنوان کرد: در این راستا مبلغ ۲ هزار میلیارد ریال برای ادامه طرح راه آهن خرم‌آباد - دورود - اندیمشک اختصاص یافت و تلاش برای جذب رقم های بیشتر از منابع مختلف ادامه دارد.
هرچند دولت چهاردهم چراغ اول را برای راه آهن روشن کرد، اما ۲ هزار میلیارد ریال می تواند برای سرپا نگه داشتن کارگاه های طرح راه آهن مفید باشد و تسریع و تکمیل این ابرپروژه به رقم های چند هزار میلیارد ریالی و رایزنی های متعدد نیاز دارد.
مردم این دیار به توجه بیشتری برای توسعه نیاز دارند تا ظرفیت های قابل توجه آن در بخش های مختلف گردشگری، کشاورزی و حمل و نقل بالفعل شود که یکی از این زیرساخت های حیاتی، مارپیچ های سخت و سیاه ریلی است تا لرستان را از مسیرهای پرفراز و نشیب توسعه به مقصد آبادانی و شکوفایی اقتصادی برساند.