به گزارش شامگاه پنجشنبه خبرنگار علمی ایرنا، حسین سیمایی صراف در برنامه تلویزیونی به مناسبت ۱۶ آذرماه روز دانشجو اظهار داشت: آذرماه به دانشجویان اختصاص دارد، ۵ آذر هفته بسیج است و ما نهاد بسیج دانشجویی و استادان را داریم. ۱۶ آذر روز دانشجو و ۲۷ آذر روز وحدت حوزه و دانشگاه است و در این ماه ارتباط ما با بدنه دانشگاه بیشتر از قبل است.
وی با اشاره به تاریخچه روز دانشجو و ۱۶ آذر توضیح داد: در این روز دانشجویان برای مخالفت با سفر ریچارد نیکسون، معاون وقت رئیس‌جمهور آمریکا و ارتباط دوباره با دولت انگلیس به صحنه آمدند و سه تن از دانشجویان شهید شدند.
دانشگاه نباید ابزار دست احزاب باشد
وزیر علوم در پاسخ به سوالی برای اهمیت تخصص‌گرایی در آموزش عالی و جلوگیری در مسائل و معضلاتی مانند ماجرای بورسیه‌ها در سال ۹۰ و انتصاب‌ها در آموزش عالی نیز اظهار داشت: من یک فکر سیاسی دارم؛ اما این فکر نه در حزب خاص قرار می گیرد و نه آن را در کارم اعمال کرده‌ام. سابقه اداری و مسئولیت های قبلی من نشان می‌دهد در هر مسئولیتی وارد شده‌ام، با همان گروه به شرط توانمندی کار کرده‌ام و کمتر از دو درصد تغییرات داده‌ام. دانشگاه خانه علم است و اگر بخواهم رئیس دانشگاه انتخاب کنم و بین دو نفر با توانمندی یکسان فردی که فعال سیاسی باشد را انتخاب نمی کنم.
وی در توضیح بیشتر گفت: نه اینکه دانشگاه نباید سیاسی باشد، مسئولیت اجتماعی دانشگاه این است که نسبت به مسائل جهان و ایران حساس باشد؛ اما دانشگاه سیاسی کاری نباید داشته باشد و ابزار دست احزاب هم نباید باشد.
سیمایی تاکید کرد: دانشجو فی نفسه مطالبه گر است. مهم این است آزادی پس از بیان فراهم باشد. باید سه عنصر آزادی، قانون و امنیت را در دانشگاه رعایت کنیم. قانون باید از سوی دانشجو و مدیر رعایت شود در دانشگاه راهبر می خواهیم.
وزیر علوم با تاکید بر برخورد عادلانه با همه تشکل‌ها در دانشگاه گفت: اگر فضای اعتماد و اعتدال و توافق در دانشگاه حاکم شود، دانشجو خود روحیه مطالبه گری دارد و می جوشد و فضای دانشگاه ایجاب می کند مطالبه گر باشد.
فضای دانشگاه مطلوب نیست
وزیر علوم با تشریح رویکرد خود به فضای دانشگاه گفت: فضای دانشگاه را مطلوب ارزیابی نمی کنیم؛ از حیث امید، نشاط و اعتماد؛ دانشجو در وضعیت روحی خوبی به سر نمی برد. دلیل آن این است که دانشجو احساس می کند اثرگذاری در کشور ندارد. نسبت به آینده شغلی نگران است و از کم بودن مراودات بین المللی، خوشبین نیستند و این برای توسعه کشور خطرناک است.
وی تاکید کرد: بازگشت امید و نشاط به دانشگاه ضروری است. من در این صد روز سعی کردم نشان دهم به دانشگاه اعتماد داریم و نظام از نظر دانشجو حمایت می کند. انتخابات ریاست جمهوری امید نسبی در جامعه دانشگاهی ایجاد کرده است. ما سعی کردیم در قشری که یاس دارد، اعتماد ایجاد کنیم.
ارتباط وثیق و عمیق دانشگاه با رهبرن نهضت در زمان انقلاب اسلامی
سیمایی گفت: رویکرد دوم بنده نسبت به دانشگاه این است که دانشگاه باید امن باشد؛ اما امنیتی نباشد. برخی ها نسبت به دانشگاه سوءظن دارند. من این افراد را به تاریخ یکصد ساله تحولات دانشجویی ارجاع می دهم. اگر تاریخ تحولات دانشجویی را در یکصد سال گذشته بررسی کنیم، در دهه ۲۰ نواندیشی دینی از دانشگاه آغاز شد. دانشجویان در زمان نهضت ملی نفت و بعد در دوران انقلاب اسلامی در صحنه بودند. بیشترین قشر در ارتباط و تماس با رهبران نهضت، در این دوران دانشجویان و دانشگاهیان بودند.
شهید مرتضی مطهری بیشتر سخنرانی خود را در جمع دانشجویان انجام می داد. رهبر معظم انقلاب وجهه دانشگاهی دارند و ارتباط ایشان با دانشگاه به قبل از انقلاب باز می گردد. ارتباط دانشگاهیان با رهبران نهضت فراوان؛ اما در این دوران ارتباط روحانیت با رهبران نهضت کم بود. همچنین در دوران دفاع مقدس بیشترین رزمنده و شهید متعلق به دانشگاه و دانشجو است.
وزیر علوم گفت: وقتی می گوییم به دانشگاه اعتماد کنید باید به ذات آن توجه کرد. روحیه علمی یک روحیه آزاد است و این روحیه به عالم و پژوهشگر و دانشجو سرایت می کند. دانشگاهی وقتی که وارد انتقاد می شود، ممکن است زبان گزنده داشته باشد. ما امروز با پدیده نسل زد مواجه هستیم و باید آنها را درک کنیم.
وی دانشجویان نسل زد را خصوصیت دیگر امروز دانشگاه دانست و افزود: نسل زد ساختار بالا به پایین را نمی پذیرد. دانشجو تحمل تک گویی را ندارد و فرمان و دستور نمی پذیرد. این خوب است که مدیران باید بپذیرند گفت و گو کنند.
توضیح در مورد تغییر رئیس دانشگاه فردوسی
وزیر علوم درباره ماجرای انتخاب سرپرست دانشگاه فردوسی مشهد گفت: قاعده من این است به صرف اینکه افراد در گذشته رئیس دانشگاه بودند، فرد را تغییر نمی دهم. اکنون معاونانی در وزارتخانه داریم که ابقا شده‌اند اما شکی نیست با تغییر دولت مطالبه تغییر در دانشگاه های بزرگ وجود دارد. البته بنا نداریم همه را تغییر دهیم.
وی افزود: ما در انتخاب رئیس دانشگاه علاوه بر معیار علمی، تعهد به شعار وفاق ملی و باور به گفتمان دولت و معیار مقبولیت در دانشگاه را مدنظر قرار می دهیم و بعد استعلام های انجام می شود و در ادامه به سراغ تغییر می رویم.
وزیر علوم درباره حواشی انتخاب سرپرست دانشگاه فردوسی گفت: دو جلسه حضوری با رئیس دانشگاه مشهد داشتیم و صادقانه به وی گفتم تغییر ضروری است. همچنین در ادامه هشت بار با رئیس دانشگاه مشهد تماس گرفتیم که پاسخگو نبودند و به دوستان هم اعلام کردیم. در جلسه معارفه سرپرست جدید شایعه شد که بی اخلاقی شده است. من به سرپرست گفتم اگر بی اخلاقی شده باشد عذرخواهی کنم، اما بررسی ها نشان داد بی اخلاقی نشده است.
وزیر علوم درباره بازگشت دانشجویان اخراجی به دانشگاه و اینکه یکی از دانشجویان اخراجی موارد اخلاقی داشته است، توضیح داد و گفت: در مورد اینکه یکی از دانشجویان بازگشتی شاکیانی دارد؛ من از سه نفر؛ یعنی یک دانشجو، یک مدیر قبلی و یکی از مدیران مرتبط حوزه آموزش عالی خواستم این دانشجو را معرفی کند. زیرا دانشگاه جای بی اخلاقی و بی عفتی نیست، هم نظام آموزش عالی نسبت به بی اخلاقی ها بی تفاوت نیست و هم من نسبت به بی اخلاقی و بی عفتی حساسیت دارم.
پرونده همه ۱۵۰ دانشجوی تعلیقی جداگانه بررسی شد
وی در مورد بازگشت دانشجویان اخراجی نیز بیان کرد: ما دانشجوی اخراجی نداشتیم؛ فقط یک مورد بوده است و بقیه موارد در دولت قبل تعیین تکلیف شده بود. حدود ۱۵۰ دانشجوی تعلیقی داشتیم که پرونده همه آنها تک به تک بررسی شده است. با وجود ایرادات حقوقی که در این پرونده ها وجود داشت، نه به صورت کلی بلکه دقیق و در یک فهرست مشخص به دانشگاه برگشتند. اما اگر جایی تخلف کردیم جایزالخطا هستیم، اگر موردی درست نباشد به ما اطلاع دهند.
عضو دولت چهاردهم ادامه داد: موارد و ایرادات حقوقی در پرونده ها دیدیم که حتی اگر به دیوان عالی کشور هم مراجعه می‌کردند، رسیدگی می‌شد. این پرونده‌ها با کارشناسان حقوقی دولت قبل بررسی شد.
جلوی فرار کردن استاد و دانشجو را باید گرفت
وزیر علوم در خصوص مهاجرت اساتید و دانشجویان گفت: مهاجرت را نباید تک عاملی بررسی کرد. مهاجرت یک آسیب اجتماعی و ناشی از دو عامل است. یک روند جهانی شدن است که از دهه ۶۰ میلادی مهاجرت از کشورهای در حال توسعه به کشورهای توسعه یافته آغاز شد. در ایران هم از دهه ۴۰ شروع شد اما با پیروزی انقلاب مهاجرت نخبگان کاهش یافت، در دوران دفاع مقدس مهاجرت کمتر هم شد می شود و از سال ۶۷ دوباره مهاجرت شروع شد.
وی ادامه داد: یک نوع مهاجرتِ ناشی از روند جهانی شدن به دلیل آسانی جابه جایی و کاهش تعلقات نسبت به وطن است. ما با این مهاجرت نمی توانیم برخورد کنیم؛ البته این گروه می توانند با کشور رابطه داشته باشد. نوع دیگر مهاجرت به دلیل اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، معیشت و مسکن است. امروز استادیار پایه ۱ در بدو استخدام دانشگاه ماهی ۲۱ میلیون تومان حقوق می‌گیرد و استاد تمام بعد از ۴۰ سال خدمت با محاسبه حقوق به دلار ماهی یک هزار دلار دریافت می کند؛ در حالیکه دانشجوی همین استاد که به خارج از کشور رفته، ماهی بیش از هفت هزار دلار حقوق می‌گیرد. ایننوع مهاجرت، نوعی فرار کردن ناخواسته است و باید جلوی آن را گرفت.
وزیر علوم درخصوص راهکار مقابله با مهاجرت گفت: برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی حتما باید کمک هزینه بدهیم. اگرچه منابع محدود است ولی این موضوع را دنبال می کنم. دوم اینکه به دنبال ساخت خوابگاه متاهلی هستیم. امروز حدود ۹۵ هزار دانشجوی متاهل داریم و قصد داریم طی چهار سال ۳۰ هزار خوابگاه متاهلی بسازیم.
وی ادامه داد: راهکار دیگر تامین مسکن اساتید است؛ در این سه ماه یکی از اولین دغدغه های بنده بود و در همین راستا یک مشاور مخصوص در وزارتخانه تعیین کردیم که با همه حوزه‌ها و بخش‌های مربوطه ارتباط داشته باشد. امیدوارم مدلی آغاز کنیم که تعمیم یابد.
سیمایی در پاسخ به سوالی دیگر تاکید کرد: توسعه ایران بدون علم ممکن نیست. صد سال است مردم نسبت به توسعه حساس شدند و راه توسعه علم و علم در دانشگاه است. اما در کشور حکمرانی علمی نداریم و کشور عالمانه اداره نمی شود.
وی تاکید کرد: ما با تورم تصمیمات غیر علمی مواجه هستیم؛ خیلی از دولت ها گفتند دانشگاه به ما ایده بدهد. اما خودم با معما مواجه هستم چگونه این امر محقق نشده است.
وزیر علوم افزود: رابطه ارگانیک (نهادینه‌شده) بین نهاد علم و تصمیم گیری قطع است و پشت درهای بسته تصمیم می گیریم. دانشگاه آمادگی دارد اتاق فکر دولت باشد؛ اما مسأله این است که چطور فکر دانشگاهی به تصمیم دولت نفوذ کند. انجمن های علمی اعلام امادگی برای کمک به دولت کردند و کمیسیون های دولت هم اعلام کردند که آماده پذیرش دستاوردهای انجمن های علمی هستند و با نگرانی این مشکل را پیگیری می کنیم.