حمید گلناری روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: مونوکسید کربن (CO)، گازی بیرنگ و بیبو است و بیشتر افراد در ابتدا منتشر شدن آن را احساس نمیکنند و عمدهترین منبع تولید این گاز، سوخت ناقص نفت و گاز است، اما در اثر احتراق هر نوع ماده سوختنی به ویژه در محیطهای دربسته و فاقد اکسیژن تولید میشود.
وی با بیان اینکه تمایل این گاز برای ترکیب با هموگلوبین خون ما تقریبا ۲۵۰ برابر بیش از اکسیژن است، تصریح کرد: بالارفتن درصد مونوکسید کربن در هوای اتاق به سرعت باعث ایجاد مسمومیت شده و اکسیژنرسانی به بافتهای مختلف بدن از جمله مغز و قلب را دچار اختلال میکند، همچنین و به علت بیرنگ و بیبو بودن آن، ممکن است وجود آن در محیط تا زمان ایجاد علایم مسمومیت احساس نشود.
گلناری تصریح کرد: مسمومیت با گاز مونوکسید کربن برای گروههای آسیبپذیر از قبیل نوزادان، زنان باردار، افراد مبتلا به بیماریهای تنفسی و بیماران قلبی بسیار خطرناک بوده و حتی تنفس مقدار کمی از این گاز میتواند به سلامت آنها آسیب برساند.
به گفته این مسوول، از جمله مهمترین منابع تولید این گاز را میتوان به استفاده از وسایل ناایمن و غیر استاندارد برای گرمایش و یا نداشتن دودکش تخلیه گازهای آلوده در اینگونه وسایل و نیز مسدود بودن مسیر دودکش اشاره کرد.
کارشناس مسوول کاهش خطر بلایا و حوادث دانشگاه علوم پزشکی قزوین ادامه داد: موارد دیگری از قبیل ناایمن بودن اجاق گاز، آبگرمکن، چراغهای گازی خوراک پزی، دیزلهای تولید برق خانگی در زمان قطع برق، بخاری گازی، شومینه و حتی روشن بودن خودرو در محیط بسته پارکینگ خانه میتوان به عنوان برخی دیگر از عوامل انتشار این گاز اشاره کرد.
وی یادآور شد: وسایلی همچون بخاری هیزمی و شومینه و احتراق چوب و ذغال نیز از عوامل تولید مونوکسید کربن هستند که بر اثر سوختن ناقص و وجود نداشتن تهویه مناسب هوا، سبب مسمومیت افراد خواهند شد.
گلناری در خصوص مسمومیت با این گاز در محیطهای بسته بیان کرد: در محیطهای سربسته مانند اتاق، آپارتمان و چادر مسافرتی و داخل خودروی روشن و متوقف بهویژه زمانی که راههای خروج هوا و تهویه آن بسته شده باشد، خطر مسمومیت با گاز به شدت افزایش مییابد، از این رو همواره باید سعی کرد اصول ایمنی را رعایت کرده و با مشاوره با متخصصین ایمنی، امنترین شیوه گرمایش خانه و محیط کار را انتخاب کنیم.
این کارشناس حوزه حوادث اضافه کرد: در صورتی که قصد داریم از وسایل گرمایشی گازی استفاده کنیم، برای نصب از افراد کارشناس بهره گیریم،در ضمن لازم است از وجود تهویه ایمن و استاندارد، دودکش محکم و کلاهک H و تبادل هوا، مطمین شده و مسیر خروج دودکش هرگز با قرار دادن در ظرف آب مسدود نشوند.
مسوول امور کاهش خطر بلایا و حوادث در ادامه تصریح کرد: بررسیها نشان میدهد یکی از مسمومیتهای شایع مربوط به گازگرفتگی مونوکسید کربن بوده و همواره در فصول سرد سال این آمار بهطور نگرانکنندهای افزایش مییابد که طبق آمار پزشکی قانونی استان قزوین در سال گذشته ۹ فوتی براثر گازگرفتگی و از ابتدای سال جاری تاکنون نیز چهار شهروند قزوینی بر اثر مسمومیت با گاز فوت کردهاند.
وی افزود: این آمار فقط مربوط به مرگ ناشی از مونواکسید کربن بوده و در زمینه وقوع مسمومیت با گاز و دود ناشی از وسایل گرمایشی این آمار در استان قزوین نگران کننده است که به صورت میانگین همه روزه یک الی ۲ مورد از این مسمومیت را در ایام سرد سال را شاهد هستیم.
گلناری خاطرنشان کرد: همکاران پر تلاش اورژانس پیش بیمارستانی، بیمارستانها و مراکز درمانی این مسمومیت ها را پذیرش و مداوا میکنند، از این رو این آمار قابل تامل بوده و لازم است همشهریان، ایمنی وسایل گرمایش خود را جدی گرفته و از مخاطرات و مرگ و میر ناشی از آن پیشگیری کنند.
این مسوول در ادامه به تشریح علل مسمومیت به مونواکسید کربن پرداخت و گفت: طبق آمار پزشکی قانونی ۵۸ درصد فوتیها در نقاط شهری اتفاق افتاده و این فکر که نقاط شهری امکانات بیشتری دارند و کمتر دچار مسمومیت با مونواکسید کربن میشوند، اشتباه است و باید اصول پیشگیری از این مسمومیت در همه جا مورد توجه قرار گیرد.
به گفته این کارشناس، از نظر جنسیت نیز این مسمومیت در بین مردان شایعتر بوده و ۶۷ درصد فوتیها در بین مردان به ثبت رسیده است، با این نکته که روشن کردن اجاق و پیک نیک در کابین و اتاق خودروها و چادرهای مسافرتی و کانکسهای اسکان موقت کارگران ساختمانی بیشترین موارد شایع این مسمومیتها به شمار میرود.
گلناری خاطرنشان کرد: لانهگذاری پرندگان در کلاهک دودکشها و یا ریزش مصالح ساختمانی، یکی دیگر از مشکلاتی است که باعث میشود مسیر تخلیه دود و گاز بخاریها مسدود شده و موجب انتشار گاز و مسمومیت و یا خفگی با گازهای سمی شود که برای اطمینان از سالم بودن مسیر تخلیه دودکش ها، لازم است از پشت بام و داخل منزل مسیر دودکش را بازدید کرده و از نحوه تخیله دود اطمینان حاصل شود.
کارشناس مسوول کاهش خطر بلایا و حوادث دانشگاه علوم پزشکی قزوین خاطرنشان کرد: در صورت مواجهه با فرد مسموم، لازم است در اسرع وقت اکسیژنرسانی را تسریع و مسموم را به محیط عاری از آلودگی منتقل کرد و فوری با اورژانس تماس گرفت.