یاسوج- ایرنا- فسفات چرام، معدن خاموشی که سال‌ها به دلیل عیار پایین و نبود توجیه اقتصادی خاک می‌خورد، هم اینک و با آغاز طرح پرعیارسازی این معدن با سرمایه‌گذاری هنگفت و هدف‌گذاری برای تبدیل مواد معدنی به محصولاتی با ارزش افزوده، گامی مهم در راستای کاهش خام‌فروشی و توسعه منطقه‌ای است.

به گزارش ایرنا طرح غنی‌سازی فسفات چرام که به‌تازگی با حضور معاون وزیر صمت در امور معادن آغاز شده، نویدبخش تحول در صنعت معدن استان کهگیلویه و بویراحمد است. این طرح با هدف افزایش عیار فسفات استخراج شده از معدن کوه لار در شهرستان چرام و تبدیل آن به مواد اولیه ارزشمند برای صنایع جانبی اجرا می‌شود.

این پروژه نه تنها ظرفیت‌های معدنی منطقه را فعال می‌کند، بلکه می‌تواند به عنوان الگویی برای سایر معادن کشور که با مشکلات مشابهی مواجه هستند، مورد استفاده قرار گیرد.

ظرفیت و اهمیت معدن فسفات چرام

معدن فسفات چرام، با ذخیره قطعی ۸۱ میلیون تن و ذخیره احتمالی ۲۰۰ هزار تن، یکی از بزرگترین معادن فسفات ایران است و پتانسیل بالایی برای تامین مواد اولیه صنایع مختلف دارد. با این حال، این معدن برای سال‌ها به دلیل عیار پایین فسفات (۸ درصد) و نبود توجیه اقتصادی برای سرمایه‌گذاری، غیرفعال باقی مانده بود.

امیر تیمور موسویان، مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان، اظهار داشت که اجرای طرح پرعیارسازی می‌تواند این مشکل را برطرف کند. وی افزود که با افزایش عیار فسفات به ۲۵ درصد، این معدن توانایی تبدیل شدن به یکی از منابع اصلی تامین مواد اولیه صنایع مرتبط را خواهد داشت. چنین تحولی می‌تواند در کاهش وابستگی به واردات مواد اولیه و تقویت صنایع داخلی نقش اساسی ایفا کند.

ابعاد اقتصادی و اشتغال‌زایی پروژه

این پروژه با سرمایه‌گذاری ۶۰۰ میلیارد تومانی اجرا می‌شود و بر اساس پیش‌بینی‌ها، قادر به ایجاد ۱۰۰ شغل مستقیم در منطقه خواهد بود. کارخانه پرعیارسازی فسفات چرام، با ظرفیت فرآوری سالانه ۲۰۰ هزار تن سنگ معدن، مواد اولیه لازم برای تولید اسید فسفریک را تامین خواهد کرد.

امیر تیمور موسویان با اشاره به اهمیت این طرح، تاکید کرد که این پروژه می‌تواند گام مهمی در جهت کاهش خام‌فروشی مواد معدنی کشور باشد. از سوی دیگر، چنین اقداماتی به افزایش ارزش افزوده محصولات معدنی و تقویت اقتصادی مناطق کمتر توسعه‌یافته کمک خواهد کرد.

در مراسم کلنگ‌زنی این طرح، محمد آقاجانلو، معاون وزیر صمت در امور معادن، به اهمیت تکمیل زنجیره فرآوری فسفات اشاره کرد و گفت: "با اجرای این پروژه، ارزش افزوده بیشتری برای محصولات معدنی ایجاد خواهد شد و این امر می‌تواند به افزایش رقابت‌پذیری صنایع مرتبط در بازارهای داخلی و خارجی کمک کند."

چالش‌های پیش رو و راهکارهای پیشنهادی

با وجود پتانسیل‌های بسیار، این پروژه نیز با چالش‌هایی روبروست. یکی از مهم‌ترین مشکلات، موضوع خام‌فروشی مواد معدنی در استان کهگیلویه و بویراحمد است. حجت‌الاسلام سید محمد موحد، نماینده مردم شهرستان‌های کهگیلویه، بهمئی، چرام و لنده در مجلس شورای اسلامی، با اشاره به این موضوع گفت: "بسیاری از مواد اولیه معادن استان به دلیل نبود امکانات فرآوری، به صورت خام و با ارزش افزوده پایین به دیگر استان‌ها ارسال می‌شود.

وی تاکید کرد که توسعه واحدهای فرآوری در محل معادن می‌تواند از انتقال مواد خام به فاصله‌های طولانی و هزینه‌های اضافی جلوگیری کند. او همچنین خواستار تکمیل زنجیره بهره‌برداری از مواد معدنی، از جمله بوکسیت، شد.

علاوه بر این، مسئله تامین زیرساخت‌های لازم برای بهره‌برداری از این معدن نیز از دیگر چالش‌های پیش رو است. ایجاد دسترسی مناسب به حمل و نقل، تامین انرژی و حمایت‌های مالی از سرمایه‌گذاران از جمله راهکارهایی است که می‌تواند به موفقیت پروژه کمک کند.

پیشرفت‌های عملیاتی و چشم‌انداز آینده

کارخانه پرعیارسازی فسفات چرام که در نزدیکی معدن کوه لار در حال احداث است، تاکنون ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است. این پروژه علاوه بر افزایش ظرفیت تولید، می‌تواند زیرساخت‌های صنعتی منطقه را تقویت کند و به عنوان الگویی برای سایر معادن استان مطرح شود.

تکمیل این طرح می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد شبکه‌ای از صنایع پایین‌دستی در منطقه باشد که علاوه بر اشتغال‌زایی، به توسعه پایدار منطقه نیز کمک کند.

آقاجانلو در این زمینه اظهار داشت: "اجرای طرح‌های مشابه در سایر نقاط کشور می‌تواند به توزیع متوازن‌تر منابع و فرصت‌ها کمک کند و از تمرکز بیش از حد صنایع در مناطق خاص جلوگیری کند."

طرح پرعیارسازی فسفات چرام نه تنها پاسخی به مشکلات گذشته این معدن است، بلکه می‌تواند به عنوان نمونه‌ای موفق از مدیریت منابع معدنی در کشور معرفی شود. این پروژه، اگرچه هنوز نیازمند تلاش‌های بیشتری برای تکمیل و رفع چالش‌هاست، اما با مدیریت مناسب و برنامه‌ریزی دقیق، می‌تواند به دستاوردهای مهمی در حوزه معدن و صنایع مرتبط دست یابد. اکنون باید منتظر ماند و دید که چگونه این طرح در بلندمدت می‌تواند مسیر آینده صنعت معدن ایران را تغییر دهد و به توسعه پایدار مناطق کمتر برخوردار کمک کند.